Trybuna Ludu, wrzesień 1954 (VII/243-272)
1954-09-01 / nr. 243
2 ---- TRYBUNA LUDU Odrzucenie EWO jest wielkim zwycięstwem narodu francuskiego i sił pokoju Zgromadzenie Narodowe wznowi debatę - nad polityką zagraniczną 3 listopada br. PARYŻ (PAP). W dniu 31 sierpnia br we francuskim Zgromadzeniu Narodowym odbyła się debata, w wyniku której 418 głosami przeciwko 162 zatwierdzony został wniosek premiera Mendes-France‘a proponujący odroczenie dyskusji nad polityką zagraniczną do dnia 3 listopada hr Jak wiadomo porządek obrad Zgromadzenia uchwalony w początkach sierpnia br. przewidywał, że debaty w Zgromadzeniu zakończą się w dniu 31 sierpnia i że z dniem 1 września rozpoczną się ferie parlamentarne. Jednakże po odrzuceniu w dniu 30 sierpnia przez Zgromadzenie znaczną większością głosów układu o „europejskiej wspólnocie obronnej“, dwaj zwolennicy EWO, były premier Paul Reynaud i deputowany J. Halleguen, wysunęli wniosek o niezwłoczne wznowienie debaty nad polityką zagraniczną rządu. Odpowiadając na interpelacje premier Mendes-France podkreślił, że zamierza w najbliższym czasie rozpocząć rozmowy z uczestnikami paktu atlantyckiego w sprawie rozwiązania problemów, jakie się wyłaniają po odrzuceniu EWO. Zaznaczył on. że rząd francuski pozostaje „wierny polityce atlantyckiej“ i że będzie starał się w projektowanych rokowaniach uzyskać od W. Brytanii większe gwarancje dla Francji niż te, jakich rząd angielski skłonny był udzielić dotychczas. W sprawie stosunków francusko-niemieckich Mendes-France oświadczył, że „pojednanie z Niemcami jest nie tylko pożądane, lecz także konieczne“. Zdaniem rządu francuskiego rozwiązanie tego zagadnienia będzie można znaleźć „w ramach europejskich“. W zakończeniu premier zaznaczył, że „rząd francuski zapatruje 'się przychylnie na ewentualne rozmowy przedstawicieli USA, W. Brytanii, Francji i Związku Radzieckiego oraz na wszelkie posunięcia mogące się przyczynić do utrwalenia pokoju“. Dodał on jednak, że „ma w dostatecznej mierze poczucie rzeczywistości, aby zdawać sobie sprawę, że konferencje, na których czterej partnerzy wygłaszają identyczne przemówienia, nie osiągając zbliżenia w swych poglądach — nie mogą być owocne“. W końcu Mendes-France zapewnił Zgromadzenie Narodowe, że żadne zobowiązania międzynarodowe nie będą przez rząd powzięte bez zgody parlamentu. Po oświadczeniu premiera, jego wniosek w sprawie odroczenia debaty nad polityką zagraniczną do dnia 3 listopada został uchwalony' 418 głosami przeciwko 162. J. MOCH, D. MAYER I M. LEJEUNE WYKLUCZENI Z SFIC W nocy t 30 na 31 sierpnia br. odbyło się w Paryżu posiedzenie Komitetu Wykonawczego SFIO, które trwało przeszło 3 godziny. Na posiedzeniu postanowiono wykluczyć z partii Julesa Mocha, Daniela Mayera i Maxa Lejeune'a, którzy wypowiedzieli się przeciwko EWO. Sprawę przewodniczącego komisji przemysłowej Zgromadzenia Narodowego Pierra Łapie pozostawiono w zawieszeniu. Łapie jako sprawozdawca wymienionej komisji również głosował przeciwko EWO. Komunikat potępia również wszystkich deputowanych SFIO, którzy nie podporządkowali sie dyscyplinie partyjnej nakazującej głosowanie za EWO. Jak wiadomo, 53 deputowanych socjalistów glosowało przeciwko EWO. Komunikat zapowiada represje wobec tych deputowanych. Juies Moch, Daniel Mayer i Mak Lejeune oświadczyli, że odwołają się od decyzji Komitetu Wykonawczego SFIO Uchwała Zgromadzenia francuskiego Narodowego, odrzucająca bez dalszej dyskusji osławiony ulrład o EWO, wywołała olbrzymie wrażenie na całym świecie. Powitali ją z radością jako wielkie zwycięstwo wszyscy przeciwnicy Dlanów odbudowy agresywnego militaryzmu niemieckiego, wszyscy rzecznicy pokojowego rozwiązania problemu Niemiec i wszvscy obrońcy pokoju. Wśród zwolenników EWO wiadomości Paryża wywołały popłoch z i wściekłość. Nastroje te znajdują wyraz w niezliczonych komentarzach prasy światowej. Oto niektóre z tych komentarzy: PARYŻ (PAP). Entuzjazm całej postępowej opinii publicznej i wszystkich Francuzów, którzy bez względu na swe poglądy potępiali haniebny układ o -EWO. znajduje wymowny wyraz na lamach licznych dzienników. Odrzucenie EWO — pisze „Humanite“ — jest wielkim zwycięstwem narodu francuskiego i wielkim zwycięstwem pokoju. Należy przeszkodzić remilitaryzacji Niemiec we wszelkiej innej iormie Dziennik składa hold tym wszystkim, którym Francja to zawdzięcza. Przypomina on. że Francuska Partia Komunistyczna od pierwszej chwili demaskowała spisek, który pod kłamliwym szyldem „europejskiej wspólnoty obronnej“ zmierzał do ponownego oddania broni generałom hitlerowskim, do zniszczenia niezawisłości Francji i do wojny. Ale odrzucenie EWO jest również ogromnym sukcesem wszystkich Francuzów, bez względu na ich poglądy, wiernych, ojczyźnie i pokojowi. Zwycięstwo to zostało osiągnięte dzięki akcji, którą prowadzili od lat wszyscy patrioci francuscy. „Humanite“ podkreśla jednak, że niebezpieczeństwo wskrzeszenia militaryzmu niemieckiego nie zostało definitywnie zażegnane. Imperialiści amerykańscy, którzy stosowali wszelkie środki nacisku, aby przemycić uzbrojenie odwetowców niemieckich w ramach EWO, nie zrezygnowali bynajmniej ze ttwyćfc.planów. Nąleży więc kontynuować walkę o pokrzyżowanie manewrów imperialistycznych, należy przeszkodzić remilitaryzacji bońskich Niemiec we wszelkiej innej formie, a to aby zapewnić pokój w Europie i ostateczne uregulowanie kwestii niemieckiej w drodze demokratycznej i pokojowej. „Liberation“ w artykule wstępnym pt. „Wielki dzień“ pisze m. in.: Chciano narzucić Francji jarzmo niewoli. Jednakie Francja udaremniła układ, który miat do lego doprowadzić. Położono kres kłamstwu. Z chwilą odrzucenia EWO zmienił się cały międzynarodowy klimat polityczny. Zniknęła przeszkoda, która zagradzała drogę do ustanowienia w Europie trwałego pokoju. Zadaniem rządu jest obecnie poszukiwanie rozwiązań wiodących do odprężenia międzynarodowego i do rozbrojenia. Domagają się tego narody. „Combat“ pisze: Potwór EWO jest martwy. Usunięte zostało brzemię, które ciążyło nad życiem politycznym. Zgromadzenie Narodowe stwierdziło, że Francja odmawia łączenia się z militarystycznymi Niemcami, których zamierzeń obawia się na podstawie doświadczeń przeszłości. Odrzueenic układu o EWO — pisze dziennik — wysuwa na plan pierwszy ideę konferencji czterech mocarstw w sprawie zjednoczenia Niemiec. Dziennik „I/Echo“ w artykule redakcyjnym stwierdza, że odrzucenie układu o „armii europejskiej“ oznacza „zniknięcie ze sceny problemu, który w ciągu czterech blisko lat wywierał wpływ na życic polityczne Francji“. Nasuwa się pytanie — pisze dziennik — czym zostanie zastąpiony problem i jak zostanie uregulowana nowa sytuacja międzynarodowa, która powstała w wyniku odrzucenia układu przez Francję. „Parisicn Liberę" określa głosowanie w Zgromadzeniu Narodowym jako „wyjątkowo doniosłą decyzję“, która mieć będzie „poważne następstwa“. „Mendes - France — podkreśla gazeta — ostrzegł Zgromadzenie Narodowa, że USA i Anglia w najbliższym czasie zażądają przywrócenia suwerenności Niemiec. Oznacza to, że wkrótce parlamentowi francuskiemu zostanie przedstawiony do ratyfikowania układ boński. z którego uprzednio usunie się wszystko, co wiąże go z paryskim układem o „europejskiej wspólnocie obronnej“. Dzienniki reprezentujące punkt widzenia rzeczników EWO nie ukrywają swych uczuć głębokiego żalu i wściekłości. „Figaro“ pisze z rozpaczą, że Zgromadzenie Narodowe pogrzebało EWO bez dyskusji. Również „Franc Tireur“ pisze o uchwale Zgromadzenia Narodowego z przygnębieniem i goryczą, przy czym atakuje gwałtownie Mendes-France. & MOSKWA (PAP). Dziennik „Prawda“ w korespondencji4 Paryża podkreśla, że z chwilą wejścia pod obrady parlamentu francuskiego kwestii losów tzw. „armii . europejskiej“ Francja stanęła przed koniecznością wyboru. Chodziło o to. czy pójdzie ona drogą pokoju i niezawisłości narodowej, czy też zostanie wciągnięta do amerykańskich planów wskrzeszenia militaryzmu niemieckiego, planów zagrażających pokojowi i bezpieczeństwu , Francji oraz innych narodów europejskich. I oto zapadła już decyzja. Francuskie Zgromadzenie Narodowe — stwierdza „Prawda“ — odrzuciło układ paryski o EWO. odrzuciło plany utworzenia „europejskiej wspólnoty obronnej“ 1 remilitaryzacji Niemiec zachodnich pod szyldem tej wspólnoty. Większość Zgromadzenia Narodowego powzięła uchwałę, którą odpowiada pragnieniom i dążeniom narodu francuskiego, żywotnym interesom Francji. Olbrzymie konsekwencja w polityce międzynarodowe] LONDYN (PAP). Wszystkie dzienniki brytyjskie potraktowały uchwałę parlamentu francuskiego jako wydarzenie, które pociąga za sobą olbrzymie konsekwencje w polityce międzynarodowej. Na ogół prasa brytyjska przyjęła pogrzeb EWO bez specjalnego żaiu, jakkolwiek niektóre dzienniki dają wyraz swemu rozczarowaniu z powodu uchwały francuskiego Zgromadzenia Narodowego. Wyraża zadowolenie z powodu tej uchwały „Daily Express", który stale występował przeciwko EWO. Wiadomości z Paryża ukazały się w tym dzienniku pod wielkim tytułem „Noni" (nie!). „Daily Express“ pisze, że Francja jako mocarstwo suwerenne ma prawo ustalać sama swoje stosunki zarówno z mocarstwami zachodnimi, jak i » Niemcami. Zwraca uwagę fakt, że dzienniki angielskie, omawiając kwestię „co będzie dalej?“ niedwuznacznie sugerują, że W. Brytania powinna odegrać teraz większą niż St. Zjednoczone rolę w polityce europejskiej. „Times“ wręcz oświadcza, że obecnie „kierownicza rola w stworzeniu nowych ram dla remilitaryzacji Niemiec i dla włączenia ich do Zachodu powinna przypaść W. Brytanii. Francja zwraca się raczej do Anglii niż do USA. Churchill i Eden mogą obecnie odegrać rolę, jakiej im dotąd odmawiano“. „Manchester Guardian“ zajmuje się sprawą przywództwa brytyjskiego. Dziennik ten przeciwstawia Europy jako się , „traktowaniu odległego terytorium, które mało interesuje Wielką Brytanię“. Tygodnik labourzystowski j „Forward“ stwierdza w związ- i ku z odrzuceniem układu i EWO, że należy wzmóc wysiłki o i zmierzające do porozumienia ze i Związkiem Radzieckim w celu zjednoczenia Niemiec. Wypowiada się on za zwołaniem w tym celu konferencji czterech mocarstw. Skutki dadzą się odczuć daleko poza granicami Europy Wiadomość o odrzuceniu EWO przez parlament francuski podana Została błyskawicznie przez amerykańskie rozgłośnie radiowe. Jedna i nich ujęła U wiadomość w następującą formę: „Parlament francuski dobił projekt EWO. który kosztował USA grube miliardy dolarów i był kamieniem węgielnym polityki amerykańskiej w Euronie“ W podobny spośób, świadczący o niezwyktej konsternacji i wściekłości, komentują wydarzenia paryskie wszystkie reakcyjne dzienniki i rozgłośnie radiowe w USA. W głosach prasy amerykańskiej powtarza się wciąż formuła, że francuskie Zgromadzenie Narodowe „zadało śmiertelny cios EW'O“. Dzienniki amerykańskie, zgodnie z oświadczeniami szeregu przedstawicieli amerykańskich kó! politycznych przyznają, że uchwała parlamentu francuskiego jest dla Waszyngtonu ciężkim ciosem, że godzi ona dotkliwie w prestiż USA. „New York Times“ podkreśla, że odrzucenie układu o EWO jest również ciężkim ciosem dla Adenauera i całej jego polityki. „Daily Mirror“ pisze, że wynik glosowania w parlamencie francuskim spowodował niezmiernie ciężki kryzys polityczny Agencja United Press w kilka minut po opublikowaniu wyników głosowania w Paryżu stwierdziła, że odrzucenie EWO przez parlament francuski „było oszałamiającym, śmiertelnym ciosem dla obozu zwolenników EWO“. Przypomina ona jednocześnie, że „europejska wspólnota obronna“ była planem, na którym USA opierały swą politykę i swe nadzieje w ciągu czterech lat. Ta sama agencja amerykańska notuje obawy kół politycznych USA, że skutki odrzucenia EWO przez IY uncję dadzą się odczuć granicami Europy. daleko poza Odrzucenie „europejskiej wspólnoty obronnej“ — podkreśla UP — osłabi również politykę USA w Azji. Decyzja, która zapadła w Paryżu, może zaszkodzić przebiegowi konferencji w Manili (konferencja ta, zbierająca się w pierwszych dniach września ma zająć się zmontowaniem nowego agresywnego bloku w Azji południowo - wschodniej pod egidą USA), USA szukają innych dróg uzbrojenia Niemiec zachodnich Z głosów prasy amerykańskiej wynika jednak, że kola rządzące USA nie rezygnują z prób osiągnięcia w inny sposób celu, którym nuała służyć EWO. Na przykład „New York Herald Tribune“ pisze: „Nie czas teraz na żale. Należy szukać innych dróg uzbrojenia Niemiec zachodnich“. Waszyngtoński korespondent „New York Times" cytuje opinię jednego z tamtejszych polityków: „Nie jest to koniec naszej drogi. Musimy jedynie znaleźć inny pojazd, aby móc jechać dalej... Ideał armii międzyna rodowej został poniechany, ale pozostaje praktyczny problem uzbrojenia Niemiec“. W artykule redakcyjnym „New York Times“ atakuje w brutalny i obraźliwy sposób francuskie Zgromadzenie Narodowe za odrzucenie układu, nazywając reprezentację narodu francuskiego „par!amentem~kaleką“, pozbawionym kierownictwa. NOWY JORK (PAP). Oceniając odrzucenie EWO przez parlament francuski jako fiasko drogiego Waszyngtonowi planu utworzenia „armii europejskiej“, prasa amerykańska przynosi jednak dalsze doniesienia, z których wynika, że USA nie wyrzekły się głównego celu tego planu, a mianowicie utworzenia armii zac-hodnio-niemieckiej w służbie imperializmu amerykańskiego. Dziennik „New York Herald Tribune“ w artykule redakcyjnym nazywa remilitaryzaeję Niemiec zachodnich „zadaniem niederpiącym zwłoki“, ponieważ — według dziennika — do „obrony“ Europy potrzebne są wojska niemieckie“. Trzeba więc — konkluduje „New York Herald Tribune“ — znaleźć szybko cokolwiek innego zamiast EWO. Waszyngtoński korespondent tegoż pisma donosi, że rząd USA zamierza kontynuować swoją dawną politykę. Ani Eisenhower, ani Dulles nie zapomną o celach EWO. chociaż układ paryski jest martwy. Londyński korespondent „New York Times" przewiduje wzmożenie działalności dyplomatycznej po uchwale francuskiego Zgromadzenia Narodowego. Sądzi się tu — pisze korespondent — że po krótkiej pauzie podjęte zostaną nowe kroki. Pierwszym krokiem będzie wspólny apel amerykańsko-angielski do premiera francuskiego Mendes- France'a w celu uzyskania jegc zgody na dwa projekty układu w sprawie Niemiec zachodnich, przygotowane już w lipcu przez grupę ekspertów. Boński korespondent „New York Times“ pisze, że kierownicy rządu zachodnio-niemieckiegc uznali „naglącą konieczność“ dyskusji nad sprawą zastąpienia układu o EWÓ. Członkowie rządu zachodnio-niemieckiego oczekują „nowej inicjatywy" Adenauera. „Wielka porażka" stwierdza Eisenhower NOWY JORK (PAP). Przemawiając w Des Moines (stan Iowa) na zebraniu farmerów prezydent USA Eisenhower nazwał odrzucenie EWO przez francuskie Zgromadzenie Narodowe „wielką porażką" polityki amerykańskiej, * NOWY JORK (PAP). Z Waszyngtonu donoszą, że we wtorek wieczorem ogłoszono tam oświadczenie sekretarza stanu USA Dullesa w sprawie uchwały francuskiego Zgromadzenia Narodowego. Uchwałę tę. odrzucającą „armię europejską“, Dulles określa jako „smutne wydarzenie“. Sekretarz, stanu USA zaznaczył, że mimo odrzucenia przez Francję układu o „armii europejskiej“, „me powinniśmy uważać, że idea europejska jest martwa tytko dlatego, że w jednym z 8 krajów zachodnio-europejskich, które miały wejść do EWO, obecna większość wypowiedziała się przeciwko EWO“. Atakując Francję, Dulies okreśiił ' uchwałę francuskiego Zgromadzenia Narodowego jako przejaw „wybujałego nacjonalizmu zagrażającego całej Europie“. Następnie sekretarz stanu USA przypomniał, że organizacja atlantycka dwukrotnie wypowiedziała się za utworzeniem armii europejskiej. W związku z odrzuceniem układu przez Francję — oświadczył Dulles — należy zwołać radę ministrów organizacji atlantyckiej oraz trzeba przeprowadzić konsultację z Adenauerem. Omawiając cele polityki Dulles ponownie amerykańskiej, wypowiedział się za remilitaryzacją Niemiec zachodnich i za „poważnym udziałem Niemców w zachodnim systemie obronnym“. W zakończeniu swego oświadczenia Dulles stwierdzał, że USA powinny przeprowadzić rewizję swej polityki zagranicznej, zwłaszcza w dziedzinie , stosunków USA z Europą. Przy tej okazji Duiles wspomniał o uchwale Kongresu w sprawie dostaw amerykańskieh dla krajów Europy zachodniej. Jak wiadomo, uchwala ta uzależnia wspomniane dostawy od ratyfikacji EWO. Wstrząs w Bonn BERLIN (PAP). Jak donosi z Bonn agencja ADN, odrzucenie układu o EWO przez parlament francuski Wzmogło zamieszanie w bańskim obozie rządowym, gdyż fiasko tego układu zadało ciężki cios całej polityce Adenauera, opartej dotychczas wyłącznie na projekcie EWO. Świadczą o tym wypowiedzi polityków bońskich. Tak więc wicekanclerz Bluecher oświadczył: „Ostatnie wydarzenia były dla mnie niezmiernie głębokim wstrząsem“. Przewodniczący FDP Dehler stwierdził ze smutkiem: „Europejska wspólnota obronna jest martwa“. Jednakże politycy bońscy starają się znaleźć wyjście z sytuacji, rozważając rozmaite możliwości zastąpienia EWO jakimś innym rozwiązaniem. Tak więc wysuwana jest propozycja zawarcia z Niemcami zachodnimi separatystycznego traktatu pokojowego, ponownego uzbrojenia Niemiec zachodnich wciągnięcia ich do paktu atlani tyckiego. Według bońskiego korespondenta dziennika rzymskiego „Quotidiano“, nawiązane już zostały poufne kontakty między czynnikami bońskimi i Amerykanami w sprawie utworzenia koalicji wojskowej na bazie NATO. Adenauer przebywający na urlopie w Schwarzwaldzie wezwał tam swych najbliższych współpracowników. Utrzymuje on nieustannie łączność telefoniczną z Bonn. Rząd boński zebra! się na posiedzenie nadzwyczajne pod przewodnictwem Bluechera. Według dziennika zachodnioberlińskiego „Telegraf“, pewne koła zachodnio- niemieckie usiłują wykorzystać fiasko EW'O, aby przeforsować realizację planów otwartej odbudowy armii zachodnio-niemieckiej, planów, które dotychczas tj. tych osłaniano parawanem „armii europejskiej“. Śmiertelny cios w EWG BERLIN (PAP). Katastrofalne dla polityki Adenauera następstwa uchwały francuskiego Zgromadzenia Narodowego sprawie EWO znajdują odzwierw ciedlenie w komentarzach dzienników zachodnio-berlińskich i zachodnio-niemieckich. niki te piszą, że „Francja Dzienzadała śmiertelny cios EWO“ (Die Welt), że „EWO odrzucono w brutalny sposób (Tagesspiegel). Słowa „nad grobem EWO“ stanowią motto wielu artykułów prasy adenauerowskiej. „Berliner Morgenpost“ pisze, że dzień 31) sierpnia 1954 r. przejdzie do historii jako „czarny dzień“. Opłakując niedojście do skutku „europejskiej wspólnoty obronnej“, która miała umożliwić natychmiastową odbudowę Wehrmachtu, dziennik pisze w lirycznym tonie: „Europa z uchwytnej niemal rzeczywistości przeszła znów w sferę marzeń“. „Berliner Morgenpost“ nie pokłada zbytnich nadziei w bońskim „układzie ogólnym“, pisząc, że nie może on jut „stanowić właściwej podstawy przywrócenia suwerenności Niemcom“. „Tagesspiegel" uważa, że „układ ogólny nie ma sensu bez EWO“. Zdaniem dziennika potrzebny jest obecnie „separatystyczny traktat pokojowy między trzema mocarstwami zachodnimi a Republiką Związkową". Podobnie jak wiele innych dzienników „Tagesspiegel“ adenauerowskich ostro atakuje rząd i parlament francuski, a Francję oskarża o „egoizm“. Spokojniej ocenia sytuację znany dziennik mieszczański „Frankfurter Allgemeine“ wskazując, że w obecnym momencie poprawiły się widoki na dojście do skutku nowej konferencji czterech mocarstw. Nr 243 . Przyjęcie propozycji polskich przyczyniłoby sie do umocnienia pokoju i bezpieczeństwa w Europie MOSKWA (PAP). Dzienniki „Prawda“, „Izwiestia“, „Trud“, „Krasnaja Zwiezda" i Inne zamieściły pełny tekst noty rządu PRL do rządu francuskiego. „Izwiestia“ podały również przegląd prasy polskiej, poświęconej temu zagadnieniu. PEKIN (PAP). Agencja Nowych Chin, a w ślad za nią prasa chińska podały pełny tekst noty polskiej do Francji pt.: „Polska proponuje Francji traktat przeciwko odwetowemu militaryzmowi niemieckiemu“. Ze wszystkich krajów demokracji ludowej donoszą o zamieszczeniu przez tamtejszą pi-asę noty polskiej bądź w pełnym brzmieniu, bądź też w bardzo obszernych streszczeniach. Dziennik „Aparanea Patrie“ (Rumunia) stwierdza, że propozycje polskie mają na celu umocnienie bezpieczeństwa Polski i Francji oraz zbiorowego bezpieczeństwa w Europie. „Masy pracujące Rumunii — pisze dziennik — entuzjazmem witają pokojową inicjatywę rządu PRL. Naród rumuński jest przekonany, ęe zawarcie układu o sojuszu i wzajemnej pomocy między Polską i Francją przyczyniłoby się w znacznym stopniu do rozładowania napięcia w stosunkach międzynarodowych i stałoby się poważnym wkładem w dzieło zapewnienia pokoju i bezpieczeństwa w Europie i na całym świecie". A LONDYN (PAP). Agencja Reutera podała w swych biuletynach treść noty polskiej do Francji. Podkreśla ona m. in., że rząd PRL zaproponował, by rozmowy na temat zawarcia traktatu przymierza i pomocy wzajemnej rozpocząć w możliwie najszybszym terminie. Polska — stwierdza agencja Reutera w depeszy z Paryża — zaproponowała Francji przymierze i ostrzegła ją, że utworzenie „armii europejskiej“ doprowa- Prasa zagraniczna a nocie polskiej do rządu francuskiego dziłoby do trzeciej wojny światowej. Brytyjska prasa stołeczna prowincjonalna ogłasza wiadoi mości i komentarze na temat noty polskiej. W głosach części prasy brytyjskiej przewijają się tendencyjne twierdzenia niektórych francuskich zwolenników EWO, iż propozycje polskie nie dają rzekomo możliwości „rozwiązania obecnych problemów międzynarodowych“. Z wielu uwag i nagłówków prasy brytyjskiej widać jednak, że przywiązuje ona do inicjatywy polskiej dużą wagę. Dyplomatyczny korespondent „Manchester Guardian“ pisze o „poważnych i rozsądnych“ argumentach noty polskiej. „Daily Worker“ podkreśla na czołowym miejscu ogromne znaczenie propozycji polskich, których przyjęcie zabezpieczyłoby oba kraje przed nową agresją niemiecką. Dziennik uwypukla słowa noty polskiej o historycznej wspólnocie interesów Francji i Polski >|j NOWY JORK (PAP). Agencja „United Press“ zreferowała obszernie treść noty polskiej, dołączając do niej komentarze zaczerpnięte z arsenału rzeczników „europejskiej wspólnoty obronnej“. Agencja przypisuje jednak nocie po.skiej duże znaczenie psychologiczne. W depeszy z Bonn „United Press“ donosi, iż rzecznicy tamtejszego rządu odmawiają na razie komentarzy w sprawie „nieoczekiwanej oferty polskiej“. Komentarze dzienników amerykańskich, oparte na doniesieniach agencyjnych, nie wnoszą na ogół nic nowego. Korespondenci dzienników amerykańskich starają się oczywiście pomniejszyć oddźwięk noty polskiej w Paryżu. W kołach ONZ nota polska wywołała duże zainteresowania. Radio ONZ nadało obszerna streszczenie noty w wielu językach.A RZYM (PAP). Prasa włoska potraktowała notę polską do Francji jako doniosłe wydarzenie. Dziennik rządowy „II Messaggero“ przedstawia dokładnie treść noty i stwierdza, że Francja nie udzieliła dotychczas odpowiedzi. „Corriere della Sera“ podaje wiadomości o nocie polskiej pod wielkim tytułem: „Warszawa proponuje sojusz francusko-polski“. W swoim komentarzu, opartym wyraźnie na inspiracji amerykańskiej, dziennik mimo to przyznaje, że „propozycja polska może mieć konsekwencje psychologiczne“. Włoskie dzienniki demokratyczne podają notę polską w dosłownym brzmieniu, BRUKSELA (PAP). Niemal cała prasa belgijska zamieściła wiadomość o nocie polskiej do rządu francuskiego w sprawie zawarcia traktatu przymierza i pomocy wzajemnej. Dziennik „La Libre Belgique“ zamieścił wiadomość o nocie pod tytułem: „Polska proponuje Francji sojusz przeciwko Niemcom“. Katolicki dziennik „Cite“ zamieścił wiadomość o nocie polskiej na pierwszej stronie. * BERNO (PAP). Nota polska do rządu francuskiego wywołała w Szwajcarii duże zainteresowanie. Odbiła się ona głośnym echem w radio i prasie, która opublikowała tekst noty na tytułowych stronach. Dzienniki szwajcarskie przypisują nocie polskiej duże znaczenie, podkreślając niebezpieczeństwo, grożące ze strony militaryzmu niemieckiego. Koncert artystów hinduskich w Moskwie MOSKWA (PAP). 30 sierpnia br. w Wielkim Teatrze ZSRR w Moskwie odbył się pierwszy koncert hinduskich artystów, przebywających w Związku Radzieckim na zaproszenie Ministerstwa Kultury ZSRR. Na bogaty program złożyły się hinduskie tańce klasyczne i ludowe, utwory muzyczne i wokalne. Publiczność szczelnie wypełniająca salę zgotowała artystom serdeczną owację. Na koncercie obecni byii: A Bułganin. Ł. M. Kaganowicz M. G. Pierwuchin. M. Z. Saburow, N. M. Szwernik, P. N Pospiełow, M. A. Susłow, N. N Szatalin, A. A. Gromyko, Ś. W. Kaftanów, ministrowie ZSRR, deputowani do Rady Najwyższej ZSRR i inni. Na koncercie obecny był również ambasador nadzwyczajny i pełnomocny Indii w ZSRR Menon wraz z małżonką. Terror Adenauera wobec sił postępowych jest wyrazem słabości rządu bońskiego BERLIN (PAP). Przewodniczący Komunistycznej Partii Niemiec .(KPD) Max Reimanr udzielił wywiad-u przedstawicielowi centralnego organu KPE — dziennikowi „Freies Volk“ Odpowiadając na pytanie vs sprawie przyczyn wzmożeniu prześladowań patriotów niemieckich w Niemczech zachodnich i aresztowań działaczy KPD Reimann oświadczył-Polityka remilitaryzacji uprawiana przez Adenauera coraz bardziej grzęźnie w ślepej uliczce. W rezultacie tej polityki przemysłowcy zgarniają olbrzymie zyski, a masy pracujące żyją w nędzy. Dlatego też miliony OŚWIADCZENIE MAXA REIMANNA robotników i urzędników domagają się poprawy warunków bytu, a setki tysięcy robotników proklamowały strajk, aby zmusić przemysłowców do uwzględnienia słusznych postulatów ludzi pracy. KPD całkowicie popiera walkę robotników i urzędników. W fakcie tym należy szukać przyczyn aresztowania działaczy KPD. Aresztując komunistów Adenauer pragnie pozbawić ludność kierownictwa w narodowej walce o pokojowe zjednoczenie Niemiec. Terror władz adenauerowskich wymierzony jest nie tylko przeciwko działaczom KPD. Prześladowani są również wszyscy ci, którzy nie godzą się z polityką Adenauera. Prowadzona jest ofensywa także przeciwko socjaldemokratom, działaczom związkowym i niektórym politykom burżuazyjnym. Adenauer i militaryści zachodnio-niemieccy mają nadzieję, że prześladowaniami i aresztowaniami zastraszą ludność i osłabią jej walkę. Nadzieje te jednak nie ziszczają się. Terror przeciwko bojownikom o wolność i patriotom jest wyrazem słabości rządu adenauerowskiego. Przed dorocznq konferencją Labour Party LONDYN (PAP). W Londynie opublikowano definitywny porządek konferencji dzienny 53 dorocznej partii labourzystowskiej, która odbędzie się w Scarborough w okresie od 27 września do 1 października br. Rezolucje zgłoszone dotychczas przez terenowe organizacje partii labourzystowskiej świadczą, że zasadnicza walka toczyć się będzie wokół zagadnień polityki zagranicznej. Łączna liczba rezolucji., które konferencja będzie musiała rozpatrzyć wynosi 433, w tym 168 — to jest przeszło 1/3 — poświęcona jest zagadnieniom polityki zagranicznej. W londyńskich kołach politycznych podkreślają jako fakt niezwykłej doniosłości, że spośród 58 rezolucji dotyczących kwestii niemieckiej, jedna tylko aprobuje oficjalną politykę kierownictwa partii labourzystowskiej, popierającego remilitaryzację Niemiec zachodnich i utworzenie EWO. Wiele rezolucji dotyczących zagadnień polityki zagraniczne; domaga się stanowczo wyrzeczenia sie te.i polityki Rezolucje terenowych organizacji labourzystowsklch Wiele organizacji, potępiając politykę Komitetu Wykonawczego w kwestii niemieckiej, domaga się rewizji uchwały frakcji parlamentarnej labourzystów i wysuwa koncepcję zwołania konferencji w kwestii niemieckiej z udziałem Związku Radzieckiego celem jej rozwiązania w drodze rokowań. Rezolucja organizacji partii labourzystowskiej w Saifort głosi m. in.: „Oświadczenie Związku Radzieckiego, iż gotów jest przystąpić do paktu atlantyckiego, konferencja uważa za pozytywny wkład do sprawy pokoju powszechnego i wzajemnego zrozumienia oraz wzywa kraje uczestniczące w pakcie atlantyckim, by wszczęły ze Związkiem Radzieckim rokowania w oparciu o tę propozycję“. Wiele rezolucji złożono również w sprawie utworzenia bloku militarnego w Azji południowo-wschodniej. Wszystkie te rezolucje potępiają zdecydowanie plany amerykańskie utworzenia tego nowego bloku agresywnego, jako też wszelkie próby narzucania obcej woli narodom Azji. Wiele okręgowych organizacji labourzystowsklch, jak np. organizacje w Newport, Southampton, Leicester i in. żąda w swych rezolucjach Chińskiej Republice przyznania Ludowej należnych jej. praw w ONZ i wzywa' frakcję parlamentarną labourzystów, by wykorzystała swe wpływy do osiągnięcia tego celu. 34 rezolucje są w całości poświęcone sprawie zakazu broni masowej zagłady. Organizacje, które zgłosiły te rezolucje domagają się zakazu broni atomowej i wodorowej oraz przeprowadzenia konferencji przedstawicieli wielkich mocarstw celem omówienia tej kwestii. Wiele organizacji łabourzystowskich domaga się w związku z tym zlikwidowania amerykańskich baz lotniczych w Anglii i wycofania wojsk amerykańskich z kraju. Klcmińska 6 w finale mistrzostw Europy w pływaniu TURYN (tel. wł.). Rozpoczęły się tu we wtorek VI Mistrzostwa Europy w pływaniu z udziałem zawodników 24 państw. W pierwszym dniu zawodów uzyskano szereg dobrych wyników, na których czoło wysuwa się nowy rekord świata ustanowiony przez reprezentantkę NRD — Jutę Langenau — znaną z występów w Polsce pod nazwiskiem Grossman, która Już w przedblegach na dystansie 10# m st. motylkowym poprawiła dotychczasowy rekord węgierki Szekely o 0,3 tek, uzyskując 1.10,8. Langenau w finale wynik ten powtórzyła zdobywając złoty medal. Już w pierwszym dniu zawodów zdecydowaną przewagę wykazali pływacy Węgier, którzy w finałach mają po dwóch awoieh reprezentantów. Pierwszy zloty medal dU Węgier zdobył Nyekl w konkurencji 100 m st. dow. .W pierwszym dniu zawodów Polaków startowali: Totkaczewski . Mroczkowski na 100 m st. dow. oraz Kiemińska na 100 m st. motylkowyrh. Obaj nasi sprinterzy uzyskali słabe wyniki — Tolkaczewski 59,4 a Mroczkowski 1.00,2 i nie zakwalifikowali się do finału. Natomiast Kiemińska — po zadętej walce zajęła szóste miejsce w finale, uzyskując czas gorszy o<l rekordu Polski o 0,2 sek. Z powodu przeoczenia komisji sędziowskiej nie startowała w pierwszym dniu zawodów Halina Dzlkówna. która została zgłoszona do konkurencji 40« m st. dowolnym W drugim dniu mistrzostw z Polaków startują: Gellner-Olejńikowa i Milnlkiel w eliminacjach na 100 m st. grzb. oraz sztafeta męska 4 x 200 m st. dow. Wyniki: 100 m st. dowolnym: 1. Nyeki (Węgry) — 57,8, 2) Balandin (ZSRR) — 88,2, s. Kadas (Węgry) — 58,3. loo m st. motylkowym: 1. Langenau (NRD) — 1.16,8, 2. Littomeritzky (Węgry) — 1.18,5, 3. Happe (Niemcy zach.) — 1.18,9, Prasa zachodnia o sukcesach sportowców ZSRR w Bernie Dziennik londyński „Daily Telegraph and Morning Post“ omawiając sukcesy Sportowców radzieckie!: na lekkoatletycznych mistrzostwach Europy pisze: „Najlepsze miejsca w Bernie wywalczyli Rosjanie i zad ne rozbieżności ideologiczne nie zdołają oslabió tego zachwytu, jaki wywołują w Anglii ich wspaniałe osiągnięcia w biegach 1 w Innych konkurencjach". W dalszym ciągu dziennik stwierdza, te sportowcy radzieccy — zwycięzcy mistrzostw w Bernie „mogą być przekonani o serdecznym przyjęciu na bieżniach angielskich“. Prasa norweska daje wysoką ocenę wyników, które osiągnęli lekkoatleci radzieccy w Bernie. Dziennik „Morgenbladet“ stwierdza, że drużyna radziecka „dominowała pod każdym względem". Dziennik „Arbeite: bladet" stwierdza, że zwycięstwo biegacza radzieckiego Włodzimierza Kuca na dystansie 5 tys. metrów było, „fenomenalne“. „Jego bieg był chyba jeszcze wspanialszy, niż którykolwiek z biegów Zaiopka“ — pisze dziennik. Gazeta „Sportsmanen" pisze, że Kii won oso w „nie pozostawi! wątpliwości, iż jest godny tytułu mistrza Europy w rzucie miotem“. Ten 2«-letni sportowiec, jak podkreśla gazeta, dojuzie w przyszłości do jeszcze lepszych wyników. Wiśniewski znów wygrywa etap KRAKOW (tel. wł.) Przodownik wyścigu dookoła Polski — Wiśniewski — powtórzył swój sukces pierwszego etapu, wygrywając rów- 2 nież drugi etap Kielce — Kraków (122 km). Kolarze CWKS, podobnie jak i na etapie do Kielc, byli- inicjatorami ucieczki zaraz po starcie. Prowadzący wyścig kolarze nadali uciec7.ce t.ak ostre tempo, że nie wszyscy byli go w stanie wytrzymać. Najpierw, po około 50 km Jazdy, odpad! Wrzesiński. Potem defekt wyeliminował Waliszewskiego. Miody Szostek został w tyle, gdyi schwyci! go kurcz. nogi. Na 15 km przed metą odpadli Wójcik i Królikowski Wójcik Jednak podenva! się i doszedł do prowadzącej trójki: Wiśniewski, Bugalski i Więckowski. Na finiszu najszybszym okazał się Wiśniewski. W klasyfikacji zespołowej etap wygrał CWKS I, który pewnie prowadzi przed Gwardią. Wsmikl Indywidualne li etapu: l) Wiśniewski (CWKS I) — 3.37.03, 2) Bugalski (CWKS I) — 3.37.03 3) Więckowski (CWKS I) -- 3.37.15, 4) Wójcik (CWKS I) — 3.37.15, 5) Królikowski (Start) — 3.38.05, S) Szostek (Włókniarz) — 3.43.14, 7) Jarząbek (Gwardia 1) — 3.44.17, 8) Hadasik (Unia) — 3.44.30, -.) Lasak (Gwardia 1) — 3.44.39, 10) Czarnecki (Górnik) Wyniki indywidualne po dwóch etapach: t) Wiśniewski — 8.24.56, 2) Bugajski -- 8.27.19, 3) Więckowski — 8.27.30. 4) Szostek — 8.33.53, 5) Wójcik — 8.35.47. 6) Królikowski — 8.36.31. 7) ChWiendacz — 8.37.02, 8) Pancek — 8.37.02, 9) Hadasik — 8.42,56, 10) Lasak — 8.43.10. t Wiadomości sportowe