Trybuna Ludu, grudzień 1964 (XVII/333-361)
1964-12-01 / nr. 333
Pro,cu,riusM I R 7 il 11 W\ Oi 8 . i I r| 11 I °^»Kc -------*35zciesi<?*_____ JBSL JH y MJr M M €JS^ MLA \Lfł 1LÄ. ....Partu. Robotniczej . KR 333 (5721) ROK XVII WARSZAWA, WTOREK 1 GRUDNIA 1964 ROKU WYDANIE A Cena 50 gr Trwają walki w Stanleyville Wojska rządowe kontrolują tylko europejską dzielnicę miasta Dowódca najemników udał się po posiłki do Leopoldville Nowe zamieszki w Kuilu + Terror wobec ludności murzyńskiej PARYŻ (PAP). Depesze napływające z Leopoldville wskazują, że walka o Stanleyville daleka jest od zakończenia. Korespondent agencji Reutera pisze, że wojska centralnego rządu kongijskiego znalazły się „w rozpaczliwej sytuacji" i mobilizują swe siły dla obrony tego miasta przed kontratakiem powstańców. Dowódca białych najemników major Mike Hoare udał się do Leopoldville, by sprowadzić posiłki do Stanleyville. W rozmowie z dziennikarzami przyznał on, że sytuacja jest bardzo trudna, ale oświadczył, że mimo to nie należy „brać jej zbyt tragicznie”. Lotnisko w Stanleyville zostało zamknięte z powodu „toczących się wokół niego walk”. Wszystkie odloty w stronę Stanleyville zostały odwołane, a jeden samolot który znajdował się w drodze do tego miasta, ściągnięty został z powrotem do Leopoldville. Załoga samolotu amerykańskiego C-130 potwierdza wiadomości o walkach na lotnisku w Stanleyville, Dwaj eksperci ONZ, którzy przybyli w poniedziałek ze Stanleyville do Leopoldville powiedzieli dziennikarzom, że oddziały białych najemników i wojska centralnego rządu kongijskiego kontrolują wyłącznie europejską dzielnicę Stanleyville, podczas gdy pozostała część tego miasta znajduje się w rękach powstańców. Dziennik „Etoile du Congo”, wychodzący w Leopoldville, zamieszcza wiadomość o nowych zamieszkach, jakie wybuchły w prowincji Kuilu, tej samej, która z początkiem bieżącego roku była areną walk powstańczych przeciwko centralnemu rządowi Konga. Ostatnia pilna depesza Agencji Reutera podaje, że na konferencji szefów państw Orga-nizacji Jedności Afrykańskiej, która odbyć się ma w Addis Abebie, Czombe reprezentować będzie Kongo, £ Jak podaje agencja MEN, Zjednoczona Republika Arabska jjłfpiera propozycje cesarza Etiopii, Haile Selassie zwołania afrykańskiej konferencji na szczycie w sprawie Konga i gotowa jest wziąć udzia w tej konferencji. Prezydent Senegalu Leopold Sen ghor wypowiedział się natomiasi przeciwko propozycji Selassiego. W telegramie skierowanym do ceśa rza Etiopii Senghor proponuje o graniczenie się do zwołania konferencji ministrów spraw zagranicznych państw afrykańskich dk „wymiany poglądów na temat Kon ga i znalezienia jakiegoś konkret nego wyjścia”. Uważa on prz> tym, że bazą tej konferencji powinno być „uznanie legalności obecnego rządu kongijskiego (Leopoldville)”. BRUKSELA (PAP). O terrorze, jaki panuje obecnie w stosunku do tubylczej ludności w Stanleyville, pod rządami białych najemników i żandarmerii Czombego, świadczy wymownie korespondencja specjalnego wysłannika katolickiego pisma konserwatywnego „La Libre Belgique”. Dziennikarz ten, jako naoczny świadek, opisuje przebieg masowych doraźnych egzekucji Murzynów. i Widział on, jak Murzynów dzono nad brzeg rzeki i zrzu(Dokończenie na sfr. 2] Polskie społeczeństwo protestuje przeciwko prowokacjom wobec Konga i Wietnamu W kraju rozlegają się dalsze głosy protestu przeciwko interwencji, Belgii i USA w Kongo oraz prowokacjom wojsk amerykańskich wobec Demokratycznej Republiki Wietnamu. Oświadczenie Zarządu Głównego Ligi Kobiet podkreśla, że ostatnie wydarzenia w Kongo i Wietnamie napawają troską i niepokojem milionowe rzesze kobiet polskich. Zarząd Główny Ligi Kobiet głosi m. in. oświadczenie — imieniu kobiet polskich, popierających gorąco pokojową politykę rządu PRL przeciwstawia się stanowczo wszelkim próbom naruszenia pokoju na świecie i interwencji w sprawy wewnętrzne narodów Protest przeciwko interwencji w sprawy wewnętrzne Konga naruszającej zasady Karty Narodów Zjednoczonych wyraziło również Zrzeszenie Prawników Polskich. W proteście czytamy m. in.: Powoływanie się na ochronę własnych obywateli oraz rzekome cele humanitarne — jest dobrze znanym z ubiegłego stulecia chwytem stosowanym przez mocarstwa imperialistyczne przy realizacji polityki rozboju kolonialnego. W rezolucji uchwalonej przez uczestników krajowej narady aktywa grup 2SP czytamy m. in.' Solidaryzując *ię z naszymi kolegami z Afryki i wszystkimi ludźmi dobrej woli żądamy natychmiastowego zaprzestania obcej interwencji w Kongo, wycofania wszystkich najemników przywrócenia w tym kraju prawi dziwie demokratycznego porządku. Studenci uchwalili również rezolucję, dotyczącą sytuacji w Płd. Wietnamie. Domagają się oni natychmiastowego wycofania wojsk, doradców i uzbrojenia amerykańskiego z tego kraju oraz uwolnienia przez rząd sajgoński wszystkich uwięzionych patriotów VI 9 państw Afryki żąda zwołania Rady Bezpieczeństwa w sprawie Konga NOWY JORK (PAP). 9 krajów afrykańskich — Dahomej, Gwinea, Algieria, Kenia, Ghana, Sudan, Somalia, Etiopia i Tanzania — podpisało wspólnie list żądający zwołania Rady Bezpieczeństwa na temat Konga. List ten określa obecność zagranicznych wojsk amerykańskich i belgijskich jak 1 białych najemników w Kongo jako zamach na pokój i bezpieczeństwo międzynarodowe i żąda natychmiastowego wycofania tych sił z Konga. Erhard ustępuje agrarnym postulatom de Gaulle'a? (TELEFONEM OD STAŁEGO KORESPONDENTA) Bonn, 30.11 Dwudniowe narady kanclerza Erharda z frakcją CDU/CSU oraz z przedstawicielami Zw'ązku Rolników NRF, których wyniki podane zostały do wiadomości na dzisiejszej konferencji prasowej w Bonn, oznaczają w gruncie rzeczy ustępstwo rządu NRF wobec postulatów prezydenta de Gaulle’a. Delegacja NRF na konferencję agrarną w Brukseli wyleciała samolotem w ostatniej chwili, aby _ zdążyć na rozpoczętą w poniedziałek o godz. 16 dyskusję ministrów państw EWG w sprawie ujednolicenia cen zboża. Wydaje się, że rząd NRF nie zamierza ze swoją decvzją czekać aż do 15 grudnia, ale znacznie wcześniej przedstawić swoje kompromisowe propozycje. W ten sposób — jak mówi się w Bonn — rząd NRF pragnie wykazać swoją dobrą wolę i nie trzymać Paryża do ostatniej chwili w napięciu, Jak wyjaśnił dzisiaj rzecznik rządu Krueger, kanclerz Erhard przekazał delegacji NRF w Brukseli odpowiednie instrukcje, których szczegóły zamierza osobiście podać do wiadomości w Bundestagu w nadchodzącą środę 3 grudnia po południu. Dr Barzel, który jutro ma zostać wybrany przewodniczącym frakcji CDU w miejsce zmarłego ministra von Brentano — taki wniosek wpłynął dzisiaj do prezydium — podziękował kanclerzowi Erhardowi za jego sukces w rozmowach przeprowadzonych przedstawicielami chłopów za- z ehodnioniemieckich. Wydaje się, iż w zamian za zgodę na obniżkę cen zboża niemieckiego chłopi otrzymają nie tylko odszkodowanie z funduszów EWG, ale również szereg ulg i subwencji ze strony rządu NRF, które oblicza się na około 1 mld marek rocznie (wypłacane przez następne 3 lata). M. PODKOWINSKI Naukowcy korygują lot „Marinera-4” WASZYNGTON (PAP). W poniedziałek uczeni amerykańscy zdołali skorygować lot aparatu „Mariner-4”. Silniki korekcyjne uruchomione drogą radiową skierowały wehikuł na właściwy tor Według wstępnych obliczeń w połowie lipca przyszłego roku „Mariner” przeleci w odległości 11.200—16.000 km od powierzchni Marsa. Wtedy też kamera telewizyjna wehikułu ma wykonać 22 zdjęcia czerwonej planety, aby przekazać je potem przez radie na Ziemię, Aby jednak próba ta powiodła się. należy właściwie zorientc-. ac „Marinera” względem gwiazu i Słońca, tak by anteny i kamery były zwrócone tam gdzie trzeba W poniedziałek .Mariner-4’ znajdował się w odległości przeszło 500 tys. km od Ziemi i leciał z prędkością około 12 tys. krr na godzinę. Katastrofa u ujścia Łaby BONN (PAP). W poniedziałek rano w wyniku zderzenia z zachodnioniemieckim frachtowcem „Carl Trautwcin” (11.500 ton) zatonął przy ujściu Łaby szwedzki motorowiec „Ranoe” o wyporności 2000 ton. 20 marynarzy szwedzkiego statku zdołano uratować. Listopadowe zadania z nadwyżką Hutnicy I »falownicy przekroczyli plan we wszystkich asortymentach Pomyślnie zrealizowały listopadowy plan produkcji załogi hut i koksowni podległe Zjednoczeniu Hutnictwa Żelaza i Stali. Hutnicy uzyskali nadwyżki we wszystkich podstawowych asortymentach. Wyprodukowali oni dodatkowo ok. 8 tys. ton wyrobów walcowanych, 350 km rur, 13 tys. ton stali, 10 tys. ton surówki oraz 2,7 tys, ton koksu. Najlepsze wyniki uzyskali W listopadzie hutnicy Kombinatu im Lenina. W hutach śląskich wyróżnić należy załogi wielkopiecowe i zakładów „Kościuszko”, „Dzierżyński” oraz im. Bieruta, stalowników hut: „Florian”, „Pokój” i „1 Maja’’ oraz załogi walcowni i rurowni hut: „Bato-ry” i „Jedność” Roczny pian przeładunków wykonał port w Szczecinie 30 Ustnnaria. hr. Pyrt ^ Szczeciński wykonał ,rocznv przeładunków towarów w nlaij sokości 9.30Ó tys. ton. Do końca br. jak oblicza się — port w Szczecinie przeładuje Licznie z portem w Świnoujściu ok. 11 min ton towarów, tj. tyle ile wyniesie roczny plan przeładunków na rok przyszły. Wcześniejsze o miesiąc wykonanie rocznego planu przeładunków było możliwe nie tylko dzięki ofiarnej pracy szczecińskich dokerów, lecz przede wszystkim dzięki stałej modernizacji i rozbudowie portu. (PAP) Juz w przyszłym tygodniu Generalna debata budżetowa w Sejmie NASZ SPRAWOZDAWCA PARLAMENTARNY INFORMUJE: Jak już informowaliśmy, prace komisji sejmowych nad projektami planu i budżetu państwa na rok 1965 dobiegły końca. Dziś, 1 grudnia zbiera się sejmowa Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, która rozpatrzy wnioski i propozycje poprawek zgłoszone przez komisje resortowe, oraz zatwierdzi tezy referatu Sprawozdawcy Generalnego na plenarne posiedzenie Sejmu. Termin posiedzenia Sejmu nie został jeszcze oficjalnie ogłoszonyf Jak się dowiadujemy — najprawdopodobniej Izba zbierze się na posiedzenie w poniedziałek 7 grudnia. Debata nad projektami planu i budżetu, która przeprowadzona będzie łącznie z dyskusją nad sprawozdaniem rządu wykonania planu i budżetu w z r. 1963 oraz nad wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli sprawie absolutorium dla rząw du. potrwa prawdopodobnie cztery dni. Sejm będzie więc obradować prawdopodobnie w przyszły poniedziałek i wtorek, a następnie — Po dwudniowej przerwie — Izba wznowi obrady w piątek, 11 grudnia. Podobnie jak ,w latach ubiegłych przewiduje się wystąpienie w debacie kilkudziesięciu posłów, oraz kilku członków rządu. Tak więc w tym roku plan i budżet zostanie uchwalany przez Sejm szybciej, niż w ubiegłych latach, co pozwoli na wcześniejsze przekazanie wszystkim ogniwom gospodarczym ich zadań na rok przyszły. (s. ł) Na zdjęciu: moment tonięcia statku CA F — Photofax Niedostateczne wykorzystanie potencjału naukowego + Więcej elastyczności w planowaniu + Usprawnić działanie ośrodków informacyjnych i organów patentowych Ajn Jak lepiej planować badania naukowe i postęp techniczny Tow. E. Szyr na posiedzeniu Rady Nauki i Techniki (OBSŁUGA WŁASNA] W poniedziałek odbyło się w Warszawie pierwsze posiedzenie Rady Nauki i Technik?,"która jest organem doradczym i opiniodawczym Komitetu Nauki i Techniki. Obrady prowadził przewodniczący Rady, prezes PAN, prof. Janusz Groszkowski. Udział w posiedzeniu wziął członek Biura Politycznego KC PZPR, przewodniczący KNiT, wicepremier tow. Eugeniusz Szyr. '" Posiedzenie poświęcone, było. problemom planowania prac naukowo-badawczych i postępu technicznego oraz rozwoju zaplecza naukowo-technicznego. Planowanie prac badawczych: problem nienowy, wciąż jednak ani u nas, ani właściwie nigdzie jeszcze nie dopracowany do końca. Mamy w Polsce ponad 70 instytutów t zakładów naukowych Polskiej Akademii Nauk, niemal 800 katedr na wyższych uczelniach technicznych oraz około stu katedr uniwersyteckich o kierunkach matematyczno-fizycznych, prowadzących okreśione badania. Mamy następnie około 75 instytutów i centroInych laboratoriów przemysłowych, nadto zaś — liczne biura konstrukcyjne, projektowe, laboratoria badawcze i technologiczne. Razem jest to poważny potencjał naukowy i badawczy, skupiający około 130 tysięcy pracowników, I w rozmieszczeniu jednak i w wykorzystaniu tego potencjału są pewne luki i nieprawidłowości. Tak np. jest pewne, że znaczna część wysoko kwalifikowanej kadry naukowej, zgrupowanej w wyższych uczelniach, nie jest z różnych przyczyn dostatecznie wykorzystana. Jeśli zaś chodzi o rozmieszczenie, to wyraźnie niedostateczny jest rozwój przyzakładowych placówek badawczych, stojących najbliżej produkcji i z tej racji najbardziej wyczulonych na jej potrzeby. Tak więc problem kierowania całością problematyki badaw-czej jest niesłychanie aktualny. W znacznej mierze sprowadza się on do zagadnienia planowania tych prac. Istnieją w tym zakresie pewne postanowienia i pewne dalsze propozycje; niektóre nowe formy, planowania i koordynacji nauki i techniki zostały już wprowadzone w życie, inne zostaną wprowadzone w najbliższej przyszłości. Z tych względów posiedzenie Rady było jak najbardziej aktualne. Na początku posiedzenia, po przemówieniu wprowadzającym prof. Groszkowskiego, dokonano wyboru dwóch wiceprzewodniczących Rady, którymi zostali: [pröf. Jan Kaczmarek.. dyrektor instytutu Qbróbki Skrawaniem „w Krakowie, oraz prof. Władysław Findeiśen. profesor- Politechniki Warszawskiej. Następnie zabrał głos wicepremier, tow. Szyr, który na wstępie mówił o konieczności dokładnego rozeznania bazy naukowo-technicznej oraz stanu faktycznego badań. Mimo poważnych wysiłków i ptac tym zakresie, rozeznanie to ciąw gle jeszcze jest niedostateczne, Dużo uwagi w swym wysłerpleniu poświecił przewodniczący KNiT sprawom koordynacji tematycznej badań naukowych I technicznych, wykraczającym poza ramy resortów, zjednoczeń i przedsiębiorstw. i Rozwój nauki i ’techniki no świecle jest obecnie tak szybki. Iż najmniejsze spóźnienie w pracach może mieć daleko idące skutki. Postęp techniczny i naukę doby obecnej cechuje szybki wzrost nakładów, zatrudnienie wysoko kwalifikowanych specjalistów, kapitałochlonność i wysokie tempo rozwoju. Kraje wysoko rozwinięte kierują główną wysiłki na prace rozwojowe, tzn. leżące między opracowaniem naukowym I produkcją. W naszym kraju jest to najsłabszy odcinek ogniw postępu technicznego. łańcucha Rośnie liczba proc ukończonych, a nie realizowanych w gospodarce. Przekazywanie rozwiązań natrafia r.a szereg zahamowań i trudności. Baza służąca . opracowywaniu sprawdzaniu prototypów jest w kraju i stanowczo za szczupła. Doprowadza to do niewykorzystywania wielu cennych koncepcji czy patentów z wielką szkodą dla gospodark5. Nauka powinna wskazywać gospodarce kierunki rozwoju. Rozwój nauki i techniki będzie miał decydujące znaczenie dla współzawodnictwa kapitalizmu i socjalizmu. Wobec poważnych zadań, jakie .stoją przed nauką i techniką, trzeba koncentrować się na pracach najważniejszych, rezygnując z wielu badań mniej ważnych. Wszędzie tam, gdzie celowe jest korzystanie z zagranicznej dokumentacji lub licencji — oświadczył E. Szyr — należy rezygnować z rozwiązywania problemu. Konieczne jest znaczne ulepszenie działalności ośrodków informacyjnych oraz organów patentowych. (Dokończenie na str. 21 Dziś początek sesji ONZ Oświadczenie A. Gromyki w Nowym Jorku NOWY JORK (PAP). Dziś w Nowym Jorku rozpoczyna się XIX sesja Zgromadzenia Ogólnego NZ. W roku bieżącym sesja jesienna rozpoczyna się ze znacznym opóźnieniem, gdyż tradycyjnie obrady rozpoczynają się w drugiej połowie września. XIX sesja Zgromadzenia Ogólnego NZ byłą dwukrotnie odkładana ze względu na wybory w Stanach Zjednoczonych, konferencję szefów państw i rządów krajów niezaangażowanych w Kairze oraz ze względu na inne wydarzenia, które rozgrywały się w drugiej połowie września oraz w październiku i na początku listopada. ny Jeśli chodzi o porządek dzienXIX sesji Zgromadzenia Ogólnego NZ, to, jak się przypuszcza, wiele miejsca zajtrią takie sprawy, jak kwestia finansowa Organizacji, sprawa rozbrojenia, Cypru oraz Konga po ostatniej agresji belgijskoamerykańskiej w tym kraju. Z zainteresowaniem oczekuje się również głosowania nad sprawą przywrócenia ChRL należnego jej miejsca w ONZ. Do Nowego Jorku przybywają liczne delegacje które wezmą udział w pierwszej fazie obrad. Na czele wielu z nich stoją ministrowie spraw zagranicznych. W niedzielę w godzinach popołudniowych przybyła do Nowego Jorku specjalnym samolotem delegacja Związku Radzieckiego. Na jej czele stoi minister spraw zagranicznych, A, Gromyko. st Po przybyciu na lotnisko nowojorskie minister spraw za (Dokońcienle na str. 2] Spotkanie Gromyko - U Thant NOWY JORK (PAP). W poniedziałek 30 listopada br. szef delegacji radzieckiej na XIX sesję Zgromadzenia Ogólnego NZ, minister spraw zagranicznych ZSRR A. Gromyko spotkał się z sekretarzem generalnym ONZ. U Thantem. Omawiano sprawy związane z sesją ONZ. W Tatrach niebezpiecznie! Pierwsze zimowe ostrzeżenie GOPR (INFORMACJA WŁASNA) ZAKOPANE. W Tatrach leży metrowa warstwa śniegu. Nartostradą z Hali Gąsienicowej można już dojechać do samych Kuźnic. W Zakopanem pojawili się pierwsi amatorzy „białego szaleństwa”. W związku z tym Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, po zbadaniu warunków w górach, wydało pierwszy zimowy komunikat ostrzegawczy. , W Tatrach jest niebezpiecznie! Występują oblodzenia. Tuż pod warstwą śniegu znajdują się jeszcze kamienie i głazy skalne! Przy jeździe na nartach należy zachować maksymalną ostrożność! (r.k.) 653 m chodnika wydrążyła BPS A. Stawianego z „Łęczycy 1” W kopalni rud żelaza „Łęczyca 1” 16-osobowa Brygada Pracy Socjalistycznej przodowego górnika Antoniego Stawianego wydrążyła w listopadzie br. 653 metry bieżące chodnika. Poprzedni najlepszy wynik w tych samych warunkach drążenia należał do brygady B. Cichockiego z kopalni „Łęczyca 2”. W cisteu listopada brygada A. Stawianego wydobyła ok. 6 tys. m sześć, urobku, który załadowano na 7 tys. wózków. Zarobek każdego górnika tej brygady wryniesie w listopadzie ok. 10 tys. zł. (PAP) Na południu i północy - zimowa ma Ł0DŻ. Po prawie 56-godzinnych opadach deszczu, w nocy z niedzieli na poniedziałek w Łodzi i województwie zaczął padać gęsty śnieg. Opad był dość znaczny. W poniedziałek o godz. 7 rano pokrywa śnieżna wynosiła 7 cm. Pierwszy większy śnieg tej zimy spowodował pewne komplikacje w komunikacji kolejowej. Z Kutna, Widzewa i Olechowa donoszą o 2-godzinnych nocnych zadymkach, które utrudniały prace na górkach rozrządowych i opóźniały formowanie pociągów towarowych. Brygady odśnieżne na tych węzłach przystąpiły do oczyszczania zwrotnic 1 rozjazdów z lepkiego śniegu. Nie zanotowano natomiast większych opóźnień w ruchu pasażerskim. Komunikacja autobusowa PKS odbywa się normalnie, gdyż śnieg na szosach szybko topnieje. hx“ . Po huraganie l sztormąch — nad morzem spokój. Pracę rybaków przybrzeżnych nieco utrudnia teraz mgła. Tymcząsem jednostki pływające do północno-wschodniego rejonu Bałtyku odczuwają już skutki lodów. Grubość pokrywy lodowej u północno-zachodnich brzegów Finlandii sięga już 5 cm. W porcie Lułea w Zatoce Botnickiej lodołamacz pomaga statkom w przejściu przez kre. lodową. WROCŁAW. W podgórskich rejonach Dolnego Śląska — zima. W Sudetach bez przerwy sypie śnieg, temperatura utrzymuje się poniżej zera. Na Śnieżce pokrywa snieżns wynosi 15 cm. (PAP) Prognoza pogody Jak podaje PIHM — dziś w Warszawie — wystąpi zachmurzenie duże i okresami opady deszczu ze śniegiem lub deszczu. Rano mglisto. Temperatura minimalna ok.. minus 1 st. maksymalna w dzień ok..plus 2 st. Wiatry słabe, zmienne. Delegacja partyjno-panstwowa CSRS w Moskwie MOSKWA (PAP) Stolica Kraju Rad uroczyście powitała w poniedziałek pierwszego sekretarza KC Komunistycznej Partii Czechosłowacji i prezydenta CSRS, Antonina Novotnego. Antonin Novotny stoi na czele czechosłowackiej delegacji partyjno-państwowej, która przybyła do Moskwy z oficjalną wizytą przyjaźni na zaproszenie KC KPZ^l. Prezydium Rady Najwyższej ZSRR i rządu radzieckiego. Przemówienia powitalne wygłosili L. Breżniew i A. Novotny. Wkrótce. po przybyciu do Moskwy delegacja partyjno - państwowa CSRS złożyła wizytę L. Breżniewowi, a następnie A. Kosyginowi. W rozmowie między Novotnym i Breżniewem wzięli udział: sekretarz KC KPZR J. Andropow, członek KC KPZR, pierwszy wiceminister spraw zagranicznych ZSRR, W. Kuzniecow i inne osobistości. & KC KPZR, prezydium Rady Najwyższej ZSRR i rząd radziecki wydali w poniedziałek w Wielkim Pałacu Kremlowskim obiad na cześć partyjnopaństwowej delegacji Czechosłowacji. Tow. Natalia Gąsiorowska-Grabowska nie żyje Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej z głębokim żalem zawiadamia o śmierci zasłużonej, długoletniej dziąląęzki_polskiego ruchu robotniczego, nestora polskich historyków-markslstów. Budowniczego Polski Ludowej — towarzyszki prof, dr Natalii Gąsiorowskiej-Grabowskiej członka rzeczywistego Polskiej Akademii Nauk, przewodniczącej Rady Naukowej Zakładu Historii Partii przy Komitecie Centralnym PZPR Jej badania 1 prace nad dziejami rozwoju gospodarczego I społecznego Polski, nad historią klasy robotniczej oraz wieloletnia działalność naukowo-wychowawcza stanowią trwały wkład do polskiej nauki I kultury socjalistycznej. st NATALIA GĄSIOROWSK A urodilla łi.wTWT r. Od 150Ś do T906 r. byłó członkiem PPS, od 1906 r. do 1918 r. — członkiem PPS-Lewiey. Następni« działała w Komunistycznej Partii Polśki.Natalia Gąsiorowska była bliskim przyjacielem Marii Koszutskiej-Kostrzewy. Działając w PPS-Lewicy, była członkiem delegacji klasowych związków zawodowych na kongres Ii Międzynarodówki w Stutgarcie w 1907 r., w którym brał udział Lenin. Była również aktywnym działaczem ruchu kobiecego — reprezentując go na I Międzynarodowym Kongresie Kobiet. Prowadziła ożywioną działalność oświatową („Uniwersytet dla wszystkich” i Towarzystwo Kursów dla Analfabetów Dorosłych). Działała w Towarzystwie Kultury Polskiej, głównie w Ośrodku Praskim w Warszawie. Rozwija też pracę publicystyczną i popularyzatorską, m. in. wa Lwowie, w czasopismach redagowanych przez Tadeusza Rechniewskiego. W tym też okresie jest 2-krotnie więziona prze* carat. Natalia Gąsiorowska zaczęła swe studia na paryskiej Sorbonie w 1904 r. Kontynuuje je we Lwowie, gdzie w 1910 r„ doktoryzowała się u p;of. Aszkenazego. W Paryżu pozostawała w żywych stosunkach z polską emigracją socjalistyczną i socjalistami francuskimi. Była członkiem postępowej organizacji młodzieżowej „Spójnia”, a następnie paryskiej sekcji PPS. Jej naukowe zainteresowania w tym okresie - to dzieje Wielkiej Rewolucji Francuskiej i Wiosny Ludów, a następnie sprawy polskie: dzieje oświaty ludowej w zaborach i sytuacja klasy robotniczej. Mimo wielu trudności, stwarzanych przez reakcyjne koła warszawskiego środowiska naukowego, w 1928 r. habilitowała się na Uniwersytecie Warszawskim. Nie waha się w tym czasie publikować rozpraw o dorobku radzieckiej nauki historycznej. W 1933 r. odbywa wraz z grupą pedagogów podróż do ZSRR. W czasie II wojny światowej Natalia Gąsiorowska była jednym z bliskich współpracowników Stefanii Sempołowskiej — organizując pomoc dla więźniów politycznych. Podczas Powstania Warszawskiego wywieziona została do Berlina. Od 1945 r. uczona rozpoczyna działdlność na Uniwersytecie Łódzkim oraz w Państwowej Wyższej Szkol© Pedagogicznej w Łodzi, której zostaje rektorem. Następnie pracuje na Uniwersytecie Warszawskim. W 1952 r. zostaje członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. W latach 1954-59 jest członkiem Prezydium PAN, przewodniczy radzie naukowej instytutu Historii PAN, a od 1957 r. jest takie przewodniczącą Rady Naukowej Zakładu Historii Partii przy KC PZPR. Natalia Gąsiorowska ma w swym dorobku naukowym ogółem ok. 2€0 prac, głównie z dziedziny historii kapitalizmu, historii miast i przemysłu ora* historii proletariatu wielkoprzemysłowego. Swoje osiągnięcia w zakresie metodologii marksistowskiej i osiągnięcia badawcze przedstawiała uczona na międzynarodowym zjeździe historyków w Rzymie. Prof. Natalia Gąsiorowska posiadała najwyższe odznaczenia państwowe. Odznaczona była Orderem „Budowniczy Polski Ludowej”, tytułem Zasłużonego Nauczyciela PRL oraz nagrodą państwową I Stopnia. (PAP) W Paryżu - przeciw WSN i francuskiej sile nuklearnej Zapowiedź demonstracji przed siedzibą NATO •f Rezolucje socjalistów + Przed debatą militarną w parlamencie PARYŻ (PAP). Na dni 1 i 2 grudnia br. wyznaczona została w trybie nagłym dyskusja w francuskim Zgromadzeniu Narodowym nad projektem ustawy o programie wencjonalnych i zbrojeń konnuklearnych na lata 1966—1970. Debata niewątpliwie wykroczy poza problemy techniczne i finansowe ustawy i obejmie problemy wielostronnych i narodowych sił nuklearnych jak również koncepcję tzw. „obrony Europy”. Do głosu zapisało się już ponad. ?0 deputowanych, wśród nich przedstawiciele FPK, SFIO, zrzeszenia demokratycznego oraz rządzącej partii UNR-UDT. Spodziewane jest też wystąpienie premiera Pompidou. Ostatnie dni. przynoszą dobitne dowody wrogości opozycji zarówno wobec narodowych, jak i wielostronnych sił nuklearnych. W niedzielę zakończyła się w Genneviiliers pod Paryżem potężna manifestacja mieszkańców stolicy Francji zwołana na apel ruchu pokoju. Blisko 10.000 osób zaaprobowało manifest krajowego komitetu ruchu pokoju, który stwierdza, że „wielostronne siły nuklearne proponowane przez USA i gorąco popierane przez NRF są sprzeczne z duchem układu moskiewskiego i perspektywami rozbrojenia, że przyczynią się do rozpowszechnienia broni iadrowej i przyspieszenia wyścigu zbrojeń”. Manifest wzywa do zorganizowania manifest*«».« w ’5 grudnia przed siedzibą NATO w Paryżu, (Dokończenie na str. 21