Trybuna Ludu, październik 1967 (XX/272-302)
1967-10-01 / nr. 272
WkYSß&rm b ■ =ib »ärm m =m 3KIKT?1I «ä'e.j ' ■ rvh ii n ü 1 i u fl if iä —i^£-zcie si^!__ Jul M j JL# M Jf M €JSl Kl.ä M ILJIl M pa*» ^ou}}^)_ Nr 272 (6740) ROK XX WARSZAWA, NIEDZIELA 1 PAŹDZIERNIKA 1967 R. WYDANIE A . Cena 1 zł ' 1 "■• ■■ — - ■ ' '*"" 1 ag»»*——an,.,.. tjLwwj ig.v «iffWMnrui'uuHJMaJMy.'wufiaMniniitTiMiru» '«mimwimiiwi liW'iiiimriwiiiiiiiiiiiriii'tarniwrwiiii'M'rifiagapnr-a^wMiii'WiTnaBa———wa»aM»-^iiwi»niiMnir- »n-«»ifiń,VHtt.i^rń.'.Jkiiasnar.ŁZłi^»^.j.j^^a»anasc>Hjn-*łriaE»aw«BaBOT«»>wnB»WMMM»ww»a^a> Agresor umacnia swoje pozycje Izrael będzie odbudowywać domy dla kolonistów w jordańskiej części Jerozolimy Okupant aresztuje Arabów w rejonie Gazy PARYŻ (PAP). Kontynuując swą politykę faktów dokonanych, pozostającą w jaskrawej sprzeczności z uchwałami ONZ, władze izraelskie podejmują coraz to nowe decyzje w sprawie realizacji swych planów ekspansjonistycznych. Korespondent Agencji France Presse donosi, że burmistrz i* zraelskiej części Kollek, zapowiedział Jerozolimy wysłanie w najbliższym miesiącu paramilitarnej jednostki „Nahal” do okupowanej jordańskiej części miasta. Jednostka ta zajmie się odbudową mieszkań, aby można było sprowadzić kolonistów izraelskich. Kollek oświadczył że w okresie najbliższych lat dwa tysiące rodzin izraelskich osiedli się w okupowanej części Jerozolimy. Odrzucił on jakąkolwiek możliwość zwrotu jordańskiej części miasta prawowitym właścicielom PARYŻ (PAP). Agencja AFP, donosi z Tel Awiwu, że w rejonie Khan Junis (strefa Gazy) władze izraelskie aresztowały w piątek 16 Arabów, których podejrzewa słę o udział w akcji zaminowania drogi. Wskutek eksplozji miny w pobliżu Khan Jnnis, dwóch żołnierzy izraelskich zostało rannych. Zniszczony został pojazd wojskowy patrolu izraelskiego. W tym samym rejonie wojska izraelskie całkowicie zniszczyły dwa domy, w których miano znaleźć ukrytą broń. W Khan Junis wprowadzono godzinę policyjną. PARYŻ (PAP). Nasze stanowisko pozostaje nie zmienione. Problem granic winien być uregulowany na drodze bezpośrednich rokowań z naszymi sąsiadami arabskimi — oświadczył izraelski minister spraw zagranicznych Eban w prowokacyjnym wywiadzie udzielonym rozgłośni Tel Awiwu. Minister zatrzymał się przede wszystkim na sprawie bezprawnej kolonizacji pewnych okupowanych terytoriów arabskich przez Izraelczyków. Twierdził on cynicznie, że kolonizacja okręgu Banjas zagrabionego Syrii „nie jest żadnym problemem”. Natomiast kolonizację jordańskiego okręgu Etzion starał się motywować „względami strategicznymi”. Min. informacji Jordanii: Potrafimy bronić naszych praw PARYŻ (PAP). Minister informacji Jordanii, Salah Abu- zeićł, który powrócił do Bejrutu z konferencji w Bizercie, odrzucił zdecydowanie w złożonym oświadczeniu, obłudne propozycje ministra spraw zagranicznych Izraela, Ebana, przedstawione na posiedzeniu zgromadzenia rady europejskiej, w sprawie „współpracy” z pewnymi krajami arabskimi. To jest doprawdy szczyt wszystkiego — powiedział Abuzeid. Agresor proponuje współpracę z tymi, których zaatakował i ograbił. Potrafimy bronić naszych praw kierując się zasadami ustalonymi w toku konferencji na szczycie w Chartumie Świ§So Chińskiej Republiki Ludowej Depesza z Polski Stały Komitet Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych Chińskiej Republiki Ludowej Rada Państwowa Chińskiej Republiki Ludowe,« PEKIN Z okazji święta XVIII rocznicy powstania Chińskiej Republiki Ludowej przesyłamy narodowi chińskiemu gratulacje ł pozdrowienia. Życzymy narodowi chińskiemu pomyślności i osiągnięć w pracy dla dobra Chińskiej Republiki Ludowej. Wyrażamy życzenie, by rozwijała się przyjaźń między narodami Chin i Polski. Rada Państwa Polski«j Rseeiypospotit«: Ludów«) Rada Ministrów Polski«) Rroczj-pospolito; Ludowe) Puławy, Tarnobrzeg, Kraków Delegacja parlamentarzystów CSRS podróżuje po Polsce (Inf. wł.). Bawiąca w Polsce na zaproszenie Prezydium Sejmu delegacja Zgromadzenia Narodowego Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, z przewodniczącym Zgromadzenia — Bohuslavem Lasztovięzką, rozpoczęła podróż po Polsce. Odwiedziła ona 30 września ziemię lubelską. Lubelszczyzna miała szczególne powody podejmować serdecznie sąsiadów zza Karpat. Wspomniał o tym przewodniczący Prezydium WRN w Lublinie, Paweł Dąbek, który w imieniu władz terenowych witał członków parlamentu czechosłowackiego na granicy województwa. Chodzi o puławskie „Azoty”, które są przykładem współpracy Polski i CSRS. Goście, którym towarzyszył wicemin. Przemyślu—Chemieznego — Mieczysław Kowalski, posłowie — Aitńa. MlćluzareTT i Andrzej Borodzik oraz amb. CSRS — Antonin Gregor —zapoznali się z historią kombinatu, .rodzajem i rozmiarami produkcji, jej znaczeniem dla rolnictwa polskiego. Rozmowy toczyły się czasem po czesku, bowiem CSRS jest jednym z dostawców urządzeń dla kombinatu. W związku z tym przebywa od kilku lat wielu ekspertów i specjalistów czechosłowackich. Goście zwiedzili następnie kombinat. Szczególnie długo zabawiono przy automatycznym systemie pakowania gotowego mocznika w worki ze sztucznego tworzywa. Delegacja obejrzała także now'e osiedla szybko rozwijających się Puław i ich część zabytkową. Na pożegnanie Bohuslav Lasztoviezka powiedział: „Zakłady Azotowe naturalnie bardzo nam się podobały. Cieszy nas, jako delegację Zgromadzenia Narodowego CSRS, że również nasz przemysł przyczynił się do budowy ł rozbudowy Puław. Myślę, że tego rodzaju współpraca służy zbliżeniu i przyjaźni między naszymi narodami, wzmac-tjia gospodarkę naszych krajów”. Z Puław goście czechosłowaccy udali się na teren woj. rzeszowskiego. Serdecznie powitana na lotnisku w Mielcu przez przedsta-DOKONCZENIE NA STR. 1« szpalty 2—3 Prognozra pogody Jak podaje PIHM — zachmurzenie umiarkowane, w ciągu dnia wzrastające. W godzinach popołudniowych możliwe przelotne opady ze skłonnością do burz. Temperatura maksymalna ok. 20 st. Wiatry umiarkowane, przeważnie południowozachodnie. (TAP) W sejmowej komisji Marszałek M. Spychalski przedstawił projekt ustawy o obowiązku obrony PRL . Sejmowa Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod} przewodnictwem posia Edwarda Gierka (PZPR). rozpatrywalaLhL września rządowy projekt ustawy n powszechnym obowiązku obrony Polskiej RzeczypospoTK tej Ludowej. W. posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Sejmowych Komisji Spraw Wewnętrznych i Wymiaru .Sprawiedliwości; minister Obrony Narodowej, Marszałek Polski — iMariatj Sutlchalski, wiceminister ON — gen. Hyw. Grzegorz Korczyński, Główny Inspektor Planowania i Techniki — gen. dyw. Marian Graniewski, szef GZP WP — gen. dyw. Józef Urbanowicz oraz przedstawiciele NIK, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa. Finansów-’ Marszałek M. Spychalski »referował projekt ustawy n powszechnym obowiązku obrony ?KKT pnlnforniöVväl jednoczesne o stanie obrony naństw* Ną nvtania posłów: Stanisława Kociołka (PZPR), Tadeusza Makowskiego (ZSL), Antoniego Korzyckiego (ZSL) i Leona Chajna (SD) — odpowiedział marszałek M. Spychalski Komisja powołała podkomisje, której zleciła trzenie projektu szczegółowe rozpaustawy. W skład podkomisji weszli posłowie: Leon thajn (SD) — przewodniczący podkomisji, Mieczysław Gajewski (PZPR), Stanisław Kociołek (PZPR), Stanisław Kostka (PZPR) (Komisja Wymiaru Sprawiedliwości). Roch Kostrzewa (ZSL), Tadeusz Makowski (ZSL) (Komis)a Wymiaru Sprawiedliwości) 1 Paweł Wojas (PZPR). Na sprawozdawcę projektu ustawy na plenarnym posiedzeniu Sejmu komisją wybrała posła Pawła Wołasa (PZPR1. Październik — miesiącem poczty. Rok rocznie w tym miesiącu odbywa się szereg imprez związanych z działalnością tej jakże pożytecznej instytucji. Np. dni od 8 do 1S.X. będą pod znakiem „Międzynarodowego Tygodnia Pisania Listów”, w ramach Tygod-nia - 9 października obchodzony będzie „Dzień znaczka pocztowego”. Centralnym punktem uroczystości październikowych będzie obchodzony 15.X., „Dzień Łącznościowca”, Foto: Maria Monasterskc Wypowiedzi w dyskusji na IX Plenum Komitetu Centralnego PIPS? zamieszczamy na str. 8 i 9 W listopadzie - min. Adam Rapacki 111 złoży wizytę w Danii W połowie listopada udaie łTT do Danii-Z .oiłcialna ~wizytą na zaproszenie rządu dufrśkiego minister Spraw Zagranicznych Adam łtapłckl. , Jak wiadomo, premier i minister Spraw Zagranicznych Danii J. O. Krąg przebywał z oficjalną wizytą w Polsce w styczniu br. (PAP) Podziemny maraton Jeszcze rzut oka w stronę przodka górniczego, kontrola czy wszystko w porządku i padają sIowa: można strzelać, Ostatni ' odstrzał i znika skalna przegroda, dzieląca przekop na dwie części. Przodowi Władysław Skrzypek z załogi szybu L-3 i Leon Kochański z załogi szybu L-2 uścisnęli sobie dłonie. To była meta maratońskiego podziemnego przejścia, Historia jego jest długa, obfitująca w trudności, kłopoty. Finisz zaczął siq przed kilku dniami. R ozmienili ostatnią szałam setkę — usływ Zjednoczeniu Budowy Kopalń Rud. Ten skrót myślowy oznaczał dla wytajemniczonych, że górników budujących przekop między szybami kopalni Lubin dzieli już mniej niż sto metrów. To niedużo, jeżeli zvyäżyć, że od wielu miesięcy idą sobie naprzeciw brygady górnicze, by spotkać się w miejscu ustalonym przez mierników. Drążą w opornych skałach przekop, który będzie życiodajną arterią kopalni. Maraton podziemny zaczął się przed wieloma miesiącami. L-3, to szyb, który pierwszy osiągnął złoże rudy miedzionośnej. Tu właśnie rozpoczęto prace poziome, zmierzające do rozdęcia chodnikami złoża rudy. tu zbudowano pierwszy doświadczalny oddział wydobywczy. Szyb L-2 był pechowy. Natrafił na warstwę silnie za* wodnioną, o której powiadają w Lubinie, że to było morze wody. Mówią: było, gdyż sprawy to należą, już do przeszłości. Uporano się z tym morzem stosując różne metody: pomyślunek, wysoką technikę i odwagę górniczą Odwaga górnicza — to ]es1 czynnik, którego nawet największy zwolennik maszyn i wyliczeń nie lekceważy. Gdv się tak na co dzień prowadzi walkę z przyrodą, musi się liczyć na czynniki trudne dc przevyidzenia. O zwycięstwie decyduje wówczas refleks szósty zmysł, doświadczenie a wreszcie ludzka siła woli L odwaga. Tak było w przekopie. Od strony szybu się droga. Ślepy L-3 wydłużała zaułek, nie mający ani wyjścia, ani dostatecznego dostępu powietrza. Nie starczało to tłoczone wąskim przewodem, nawet po zamontowaniu specjalnych urządzeń. Podnosiła sie temperatura w wyrobiskach Zwiększała się wilgotność, mgła wodna przesycała powietrze niemal całkowicie. Skrócono czas pracy w przodkach górniczych do czterech godzin. Ale pracować intensywnie w warunkach dżungli tropikalnej nie jest łatwo nawet przez godzinę. W maju br, szyb L-2 osiągnął planowaną giębokdść, Rozpoczęto budowę przekopu „na zbicie” z brygadami, pracującymi od strony szybu L-3. Każdy metr Gdy przyjechałam do Lubina, w przekopie W-4E (bo tak go nazwano) dzieliło 40 metrów. górników przedstawiające drogę Wykresy przekopu — na ścianach w gabinetach dyrekcji, w kierownictwie robót górniczych. Aktualizowane dwukrotnie ciągu dnia. Każdy metr zbłi-w 7Sj Miernicy, którzy przy pomocy specjalnych przyrządów wyznaczali i sprawdzali trasę — każdy oddzielnie — mają wyraźną tremę. Już nie dowierzają przyrządom, własnej skrupulatności, wielokroć sprawdzanym wynikom. — Słychać wyraźnie, jak strzelają z drugiej strony. Nie możemy przekonują mnie, się minąć — a może i samych siebie, żeby usunąć ten nikły procent wątpliwości zarezerwowany dla niedoskonałości ludzkich zmysłów. Dzięki wyrozumiałości dla potrzeb prasy, jaką tu przejawia cała dyrekcja, uzyskuje zezwolenie na zjazd na dół do przekopu, od strony L-2. Bliżej szybu, łatwiej będzie dojść. — Proszę tylko nie rozmawiać * ludźmi. Nie należy im przeszkadzać — usłyszałam Instrukcję. Idę w kierunku szybu z inżynierem Januszem Karwackim ze Zjednoczenia Budowy Kopalń Rud. Zjeżdżają z nami inżynierowie Stanisław Wawnikiewioz, który kieruje budową całego przekopu i zawiadowca szybu L-2 inż, Tadeusz Kawecki. Po stopniach żelaznej drabinki wchodzimy do „kubła”. Takim tymczasowym środkiem lokomocji, mieszczącym sześć osób, transportuje się ludzi i urobek. Szyb jest oświetlony, czarnoszary, jak pionowy tunel. Po chwili słychać miarowy szum. To woda. Leje tu, jakby kto opróżniał wiadra. Moi przewodnicy radzą szczelnie zapiąć kurtkę, nie obejdzie się bez przemoknięcia. Im dalej w dół, tym wyraźniej zmienia sie koloryt. Skaiy nabierają czerwonordzawej barwy. — To właśnie ten czerwony spągowiec. Paskudna skała. Łużna, powodująca obrywy, lasuje się jak wapno. Na podszybiu ruch, przypominający swoisty węzeł kolejowy. Wózki przyjeżdżają, odjeżdżają. W szumie wody, warkocie maszyn, ciągłych dzwonkach, których umowne znaczenie znają tu ludzie na pamięć, trudno odróżnić słowa. Górnicy nie używają ich zresztą wiele. Jeden gest, jakiś okrzyk — hej tam — i wiadomo o co chodzi. Pierwsze kilkadziesiąt metrów można jeszcze swobodnie przejść. Zjawia się sztygar zmianowy — Jan Ungur, składa meldunek o stanie prac, liczbie ludzi i obejmuje prowadzenie grupy. Błoto jest coraz bar-DOKOŃCZENIE na str. j CELINA KULIK W ciągu 2 tygodni września 4 80 nalotów na rejon Vinh Linh Le Thanh Liem o poczynaniach soldateski USA w tym rejonie ♦ Walki partyzantów południowo wietnamskich w pobliżu Tam Ky HANOI — LONDYN — PARYŻ (PAP). Cztery amerykańskie samoloty zestrzelili w sobotę piloci północnowietnamscy w prowincji Ha Bac — donosi agencja VNA. W dniach 27 i 29 września oddziały obrony przeciwlotniczej w prowincji Vinh Linh zestrzeliły dwa nieprzyjacielskie samoloty tuż na północ od strefy zdemiiitaryzowanej. 29 września zestrzelono również amerykański samolot nad prowincją jtTianh Hoa. i VNA podaje, że dotychczas OSA straciły łącznie nad Wietnamem Północnym 2.343 maszyny. W sobotę nad ranem superfortece „B-52” dokonały dwóch rajdów na strefę zdemilitaryzowaną. Piraci amerykańscy bombardowali w piątek liczne obiekty w Demokratycznej Republice Wietnamu. Po raz dziesiąty bombardowano Ilajfong. M. in. bomby spadty na most położony na południowych przedmieściach tego największego portu DRW. Amerykańskie odrzutowce bombardowały także lotnisko w pobliżu Hanoi. W walkach w Wietnamie Południowym, partyzanci stoczyli bitwę w pobliżu Tam Ky, 532 km na północ od Sajgonu. Co najmniej 2 żołnierzy amerykańskich zostało zabitych, a wielu rannych. Do starć doszło także w innych rejonach Wietnamu Południowego, Na konferencji prasowej w Hanoi, zorganizowanej przez komisję do badania zbrodni wojennych imperialistów amerykańskich w Wietnamie, o poczynaniach soldateski USA mówił przewodniczący komitetu administracyjnego okręgu Vinh Linh, Le Thanh Lłem — donosi VNA. Oświadczył on, że od lutego 1965 roku samoloty amerykańskie dniem i nocą systematycznie bombardują ten okręg. Jego ośrodek administracyjny, miasto Ho Xa, było od czerwca br. bombardowane 144 razy. W wyniku nalotów zburzono 800 domów mieszkalnych. Amerykańskie okręty wojenne wystrzeliły na okręg Vinh Linh okolo 96 tysięcy pocisków. Oprócz bombardowań 1 ostrzeliwania, Amerykanie stosują tam również broń chemiczną. W wyniku tego w maju br. np. zniszczono w okręgu 70 proc. zasiewów. Le Thanh Liem podkreślił, że intensywność nalotów na okręg Vinh Linh stale się wzmaga. Jedynie w ciągu pierwszej połowy września amerykańscy piraci wtargnęli 480 razy w przestrzeń powietrzną tego rejonu. Coraz częściej dokonują nalotów bombowce strategiczne „B-52”, których śmiercionośne ładunki zniszczyły całkowicie 49 z 50 osiedli górskich. Bohaterska ludność Vinh Linh dzielnie odpiera ataki powietrznych piratów. Nad okręgiem zestrzelono 142 amerykańskie samoloty, a 17 września obrona przeciwlotnicza strąciła dwa bombowce strategiczne ,B-52”* Południowowietnamska armia wyzwoleńcza w zachodniej części okręgu Nam Bo (obejmującego kilka prowincji na południe od Sajgonu) wyeliminowała z walki w sierpniu — donosi VNA za agencją „Wyzwolenie” około 2.700 żołnierzy nieprzyjacielskich, w tym ponad 200 Amerykanów 4* Wyjazd pdßße] delegacji na posiedzenie Komitetu Wykonawczego RWPG Jin yjj-TPśnia udała sie do Ulan Bator na XXXI posiedzenie Komitetu Wykonawcze^ ■go___RWPG...—delegaci? Pod przewodnictwem wiceprezesa Rady Ministrów — Piotra Jaroszewicza. Odjeżdżających żeg- TfäTI""kierownicy resortów gospodarczych, wyżsi urzędnicy Komitetu Współpracy czej z Zagranicą przy GospodarRadzie Ministrów. Obecni byli przedstawiciele Ambasady MRL. Posiedzenie w Ułan Bator poświęcone ocenie działalności RWPG (w związku ze zbliżającą się sesją Rady) rozpoczyna obrady w dniu 3 października br. (PAP) DZIŚ W NUMERZE: LUDWIK KRASUCKI Przełom w ideologii (Październik 1917-1967) WANDA STRZELECKA ZBIGNIEW ŁAKOMSKI Wyciskanie Krajowe zbliżenia sir. 3 Cieg z przeszkodami (Dziewiarskie dylematy) str. 2 Rozmawiamy o telewizji kolorowe! str. : LUDOMIR J. KŁONICKI W obronie człowieka (Ze wspomnień lekarza) -ZBIGNIEW SIEDLECKI Mamy szansę: 300 tysięcy lat str. i (Rozmyślania poza sa!q sqdowq] Str. i WACŁAW SADKOWSKI Anglosaskie prozy (Ksiqikl | pisarze) WOJCIECH JANKOWERNY Dwa fronty MARIAN PODKOWINSKI Proces stulecia BOLESŁAW WÓJCICKI Trampem przez pięć mórz KAZIMIERZ GOLDE Starzyzna MAREK KOREYWO str. itr. 6 Tajemnice zegara bioloqiczneqo str. : str. 7 NOTATNIK KULTURALNY • NA SREBRNYM EKRANIE • ZAPOWIEDZI TYGODNIA W TV, RADIO, KINACH, TEATRACH • SZACHY • ZABAWY LOGICZNE • KRZYŻÓWKA • SPORT ... -i: str. 4 str. 5 str. t str. 6 We Mosznowej na Kielecczyźnie Centralne uroczystości inaugurujące RokjQiltui^ifno4)^wdatowy (OBSŁUGA WŁASNA) 30 września odbyły się we Włoszczowej centralne uroczystości inaugurujące Rok Kulturalno-Oświatowy 1967/68. W uroczystościach udział wzięli: kierownik Wydziału Kultury KC PZPR — tow. Wincenty Krasko kierownik Wydziału Kultury i Oświaty NK ZSL — Ludwik Maceczek, wiceminister Kultury i Sztuki — Zygmunt Garstecki, sekretarz CRZZ — tow. Czesław Wiśniewski, I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR — tow. Franciszek Wachowicz, przewodniczący Prezydium WRN — tow. Antoni Mierzwiński oraz zasłużeni działacze kulturalno-oświatowi Kielecczyzny. Nieprzypadkowo centralna mauguracja Roku Kulturalno- Oświatowego odbyła się we (Włoszczowej. W powiecie tym w ostatnich kilku latach nastąpił szybki rozwój gospodarczy połączony z ożywieniem życia kulturalno - oświatowego. Niemały w tym udział mają mieszkańcy powiatu, którzy m.in. wybudowali w czynie społecznym w ostatnich sześciu latach ponad 169 km dróg twardych, nowych domów kultury, wiele bo6 isk sportowych oraz innych obiektów kulturalno-oświatowych i wypoczynkowych. Działacze kulturalno-oświatowi biorący udział w urc zystościach zwiedzili m.in. kompleksowy ośrodek kulturalno-wypoczynkowy w Koniecpolu. Ośrodek ten składa się z międzyzakładowego domu kultury, z basenu kąpielowego, stadionu sportowego i parku. W ramach uroczystości nastąpiło we Włoszczowej otwarcie nowo wybudowanego Powiatowego Domu Kultury. Wartość czynu społecznego mieszkańców miasta przy budowie tego domu wyniosła 4,5 min zł. W sali kinowo-widowiskowej tego domu odbyła się akademia,, w czasie której zasłużeni działacze kulturalnooświatowi otrzymali odznaczenia państwowe. (g) ’--A Święta narodowe Cypru i Nigerii Depesze z Polski Z okazji święta narodowego Republiki Cypru, przypadające, go w dniu 1 października, Przewodniczący Rady Państwa Edward Ochab wystosował depeszę gratulacyjną do Prezydenta Republiki arcybiskupa Makariosa Z okazji święta narodowego Federalnej Republiki Nigerii, przypadającego w dniu 1 października, Przewodniczący Rady Państwa Edward Ochab wystosował depeszę gratulacyjną do szefa Federalnego Rządu Republiki gen. por. Yakubu Gownna.