Nicolaus Olahus: Hungaria - Athila (Budapest, 1938)
NICOLAUS OLAHUS: HUNGARIA
HUNGÁRIA, 5. distinctos. Tegebat horum quodlibet velum sericeum coloribus au- 6 roque variegatum cum indice disciplinae et professionis, in quas libri erant discreti. Maxima voluminum pars constabat membranis colligata serico, umbilicis fibulisque argenteis auro lucidis. Audivi a maioribus Matthiam regem, dum viveret, aluisse semper ad triginta servos amanuenses pingendi peritos, quorum ego plerosque illo mortuo noveram. Horum erant opera omnes fere et Graeci et Latini codices conscripti. Praefectus his Felix Ragusinus Dalmata 7 et ipse iám senex mihi Cognitus, qui non modo Graece et Latine, sed Chaldaice et Arabice doctus; praeterea in ipsa quoque pictura exercitatus sedulo advertebat, ne quis error in describendis libris committeretur. Praeter has et aliae duae erant bibliothecae in lo- s cis diversis arcis, sed prioribus inferiores, quas omnes Turea post Ludovici regis ad campum Mohaacz interitum, qui anno millesimo quingentesimo vigesimo sexto, vigesima nona Augusti contigit, Buda Septembris sequentis octava die postea capta partim dilaceravit, partim in alios usus argento detracto dissipavit. Ad orientem Buda Danubium respicit radices urbis alluen- 9 tem, ultra quem oppidi Pesthi e regione siti latam diffusamque planiciem, quae in omnem partem ad tria et ultra nostratium miliaria patet. Eius planiciei initium, quod haeret maenibus fere oppidi, appellatur Rákos, qui campus designatus est ex more veteri comitiis nostratium et electioni regum Hungáriáé et palatinorum. Uterque enim more nostro hic eligitur, in quo etiam alii conven- io tus nostri publici aguntur. A meridie obiicitur altissima praeruptaque rupes divo Gerardo ex eo sacra, quod hinc biga alligatus per quosdam Hungaros in praeceps actus erat. In huius radice a Danubii ripa ad viginti fere passus rece- H dente scaturiunt thermae aegris corporibus, praesertim pustulis et tabo infectis maxime salubres. Intra quas sunt et aliae, quae Regiae nominantur ob regis in his balneum, in quibus natare possis. Occidentem versus regii et alii amaeni sub maenibus horti in planitie visuntur. Supra interstitio viginti passuum vineae in montibus sunt consitae, amaena visu spectacula. Ad septentrionem ferarium est regis, cui nomen est Nyek, 12 .Cingens vallo non tantum sylvosum montem, sed prata etiam lax issima in ambitum trium miliarium Hungaricorum feris variis abundans. Lateri huius annectitur aula magnificis extructa aedificiis Wladislai regis impensis. Supra mons divi Pauli cernitur sylvosus monasterio fratrum Eremitarum et corpore Pauli primi eremitae olim clarus. Ad ipsum vero aquilonem partim alii exurgunt montes vitibus 13 frugiferi, in quorum radice monasterium aliud est Eremitarum divae virgini tsacrum, quam Albam Mariam appellant; partim Sicambriae urbis, de qua infra dicemus, reliquiae adhuc cernuntur. Introrsus meridiem et Danubium versus est oppidum Vetus Buda, in quo fundata est ecclesia collegiata, praepositura et aliis sacerdotiis insigne. Supra hoc oppidum eodem tractu est xenodochium Sancti Spiritus, 9