"Hongaarse bijbelse kkunst" (Bijbels Museum en Bijbelwerkplaats, Amsterdam, 1985)
Degenen die tussen 26 september en eind oktober 1985 de expositieruimte in het souterrain van het Amsterdamse Bijbels Museum opzoeken. kunnen een expositie zien die om verschillende redenen vreemd en ongewoon kan worden genoemd. Ten eerste: voor het Nederlandse publiek is de hedendaagse Hongaarse kunst - hoewel enkele van de kunstenaars reeds eerder in Nederland hebben geëxposeerd - vrijwel onbekend. Hongarije is immers een ver land met z'n vreemde tradities, gewoontes. problemen, ook op het gebied van de beeldende kunsten. Deze expositie stelt de bezoek(st)er in de gelegenheid, van deze problemen een indruk te krijgen en geeft hem/haar bovendien de kans. een expositie te bekijken zonder hinder te ondervinden van voorkennis en eventuele vooroordelen. Op deze manier kan men zich een objectief esthetisch oordeel vormen. Ten tweede: het is een merkwaardige expositie omdat zij wat de genres betreft uiteenlopend is. Er zijn naast olieverfen glasschilderijen, ook grafieken, plastieken en emailwerken te zien. Dit alles moet in een vrij kleine ruimte tot zijn recht komen, terwijl sommige kunstwerken juist veel ruimte of soms een specifieke omgeving vereisen. Voor een kunstzinnige ervaring moet de kijk(st)er zich meer concentreren en meer fantasie opbrengen dan in een ander geval. als het mogelijk is, de aparte genres in grotere ruimtes beter van elkaar gescheiden te houden. Ten derde: het is een ongewone tentoonstelling omdat de ongeveer tachtig kunstwerken niet door één stijl of één periode verbonden worden, zoals bij een groepsexpositie meestal het geval is. Maar er is toch iets dat deze kunstwerken verbindt: de thematiek, bijbelse motieven in de hedendaagse Hongaarse kunst. wat wordt hiermee eigenlijk bedoeld? Kerkelijke, religieuze kunst, illustratie van de Bijbel, het subjectief verwerken of interpreteren van bijbelse thema's of een soort geloofsbelijdenis? Is dit karakteriserend voor de hedendaagse bewegingen in de Hongaarse kunst? Betekent dit iets nieuws voor de moderne Europese kunst? Om een antwoord op deze vragen te kunnen geven, lijkt het zinvol, enkele van de kunstwerken nader te bekijken en te analyseren. Tijdens een analyse kan de bedoeling en de boodschap van de kunstenaar naar voren komen en hierdoor kunnen de samenhangen in een scherper licht komen te staan. Het grootste aantal werken heeft de in Hongarije bekende en populaire schilderes Piroska Szántó ingestuurd. Van haar zijn o.a. de pastel 'De goede herder' die de tentoonstelling opent, en het olieverfschilderij de 'Rode Pietà'. Haar decoratieve kunst combineert elementen van de schilderkunst en de grafiek en het gebruik van een envoudige. soms naar