Transilvania, 1871 (Anul 4, nr. 1-24)

1871-09-15 / nr. 18

216 — in Ungari’a, abiatia pre secui, si face invasiune in Transilvani’a. Bathori intielegandu de acésta se pre­­gatesce a-i resiste, chiama in ajutoriu si pre frate seu Cristoforu cu presidiarii d’in Urbea mare, precumu si pre turci, cari ’i tramisera dela Lipov’a 400 călări. Lupt’a se intempla la Iernutu cu unu sucesu stralu­­citu pentru Báthori, după care secuiloru revoltati li­se taiara nasurele, si una parte d’in aristocrati’a tierei cade sub not’a infidelitatei. Békési scapa ca prin pene in Ungari’a.*) Astfeliu Fagarasiulu devine in posesiunea prin­cipelui Stefanu Báthori, carele, dupa ce se alesese ca rege alu Poloniei, ’lu daruiesce fratelui seu Baltasaru Báthori, sub conditiune, ca la casulu candu n’ar avé prunci, se tréca mai antaiu la Sigismundu Báthori, si déca ar mori si acesta fara sementia, se recadia crasi la Gavi’ila Mailatu, si la eredii lui de partea barba- • tesca. Tier’a Fagarasiului (terra Fogaras) după Wolf­­gangu Bethlen constituindu unu baronatu, adeca unu ducatu, pre acestea tempure era libera de contribu­­tiune, avea inse obligațiunea de a conserva si apara castelulu, intretienendu intr’ensulu 200 călări si 100 pedestri in tempu de pace, er in tempu de resbelu a esi la lupta sub propriulu seu vecsilu. (Va urma). * un Colech­ime de diplome d’in diplomatariulu comitelui Iosifu Kemény, care privescu mai alesu pe români (valachi). (Continuare.) Excerpta e Praefectionalibus Ludovici I. Regis, in quarum filias Comitis Michaelis filii Danielis de Keb­nek praefectt in Bonis Patris earum 1345. In Tran­­sumto Capituli Chanadiensis ejusdem anni _ 1345. Cod. Dipl. T. I. p. 409—410. liegel­e Ludovicu rogatu de Stefanu vodă, pentru meritele acestuia, ale fratiloru si ale consangenului seu Michailu filiu alu lui D a n i i­­­u, se invoiesce ca in lips’a ereditoru de secsu barbatescu se’i succeda in hereditate fiicele lui; era cu acésta ocasiune regele se provoca la vechiulu usu alu tierei, pe alu cărui temeiu recunosce su­ccessiunea feteloru, care déca nu ar fi fostu recunoscuta, possessiunile parentesci era se tréca la fiscu, adeca la statu, la corona, la rege. P. P. Stephanus Wojvoda suas fratrum suorum, et dicti Comitis Michaelis filii Danielis proximi sui fidelitates et servitia proponendo, a nostra humiliter petlerunt Majestate, ut quia dictus Comes Michael fi­lms Danielis volente Deo Gubernatore Coeli haere­­dum virilis sexus solutio foret destitutus, ob hoc fi­lias suas, quas habet, et in futurum quas habere con­­tingeret, posesionum et posesionariarum portionum suarum universarum in partibus Transilvanis, in Co­­mitatu Albensi Transylvano constitutarum et existen­­tium, quae juxta Regni nostri ab antiquo approbatam consvetudinariam legem,*) post ejusdem Comitis Mi­chaelis filii Danielis, tamquod hominis haeredum so­latio orbati, manibus nostris Begiis applicari et per­­venire deberent,**) veras haeredes praeficeremus, eas­­dem Posesiones et portiones posesionarias ipsis filia­­bus suis adscribendo, donandi, remanendi, et legandi con cedendo facultatem e. c. t. 1357. ante 24. Juny. App. D. Tr. T. II. Acestu documentu este una relatiune esita dela capitululu canonieiloru d’in Oradea in una causa de certa pentru unu ca­­stellu anume Petr’a lui Michaiu. In acestu documentu se vorbesce despre trei diete transilvane tienute successive in Turd’a, in Odorheiu si in Sibiiu. Totu in acesta se vorbesce despre acelu castellu ca de unulu carele ar fi a­tatu de vechiu, in câtu ne­­cumu se’si aduca omenii amente de inceputulu lui, dara nu tienea mente nimeni neci macaru de candu acela se tienea de capitu­lulu canonieiloru d’in Alb’a-Iuli’a d’in Transilvani’a.***) 1357. seria 3-a proxima ante lestum Nation. B. Joannis Bapt. Belatoriae Capituli Varadiensis, erga Mandatum Inquisitorium Ludovici Regis an. 1357. exarati, referentis, quod per hominem Regium Leukus de Hedrulifata, et hominem Capitularem Magistrum Turul Rectorem Altaris S. Crucis, „ab omnibus No­bilibus, Siculis, et Saxonibus, aliisque hominibus in tribus congregationibus Universitatis Nobilium, Sicu­­lorum et Saxonum Thordae, in Udvarhely, et in Ci­­binio proclamative celebratis, facta diligenti inquisi­­tione, thiem comperissent veritatem: „quod scilicet Castrum S. Mihálykeve „„ab antiquo cujus memoria non exstaret““ ad Capitulum Albense Transilvaniae pertin­erit, quod de Castrum h­oc Andr­eas quondam Episcopus Transilvanus ejusque predecessores inde­­bite occupaverint, decedente vere eodem Andrea Épp. Andreas Wajvoda Transilvanus indebite detineat. Exstat in Arch. Capit. Alb. Trans. Cista Capit. f. 3. Nr. 39. Extractive edidit: Szeredai Notit. Capit. Alb. p. 4:0 0t 4:7. „ „ Fejér C. D. T. IX. voi. II. p. 604. 1359. 7. Apr. App. D. Tr. T. II. Regele Ludovicii scrie lui Andrem vodă alu Transilvaniei, cu iobagii regesei d’in comunele Micasas’a si Hosuseu s’aru fi plânsu de repetite ori la densulu, cumu nobilii d’in co­Literas has Ludovici I. Katona in sua Historia non pro­­duxit, non hab. in Codice Ms. Dipl Secheniano. Edidiq extraetum Fejér C. D. T. XI. p. 472. ***) Era si unu documentu acesta d’intre acelea care vor­­bescu despre essistenti’a mai multoru cetati, fortaretie, fortifica­­tiuni, castelle, castre, care in Transilvani’a fuseseră infientiate multu mai înainte de venirea magiariloru si a sasiloru. Not’a Red. *) Benkö Transilvania pag. 228. *) En! memóriám legis consvetudinariae. **) Hoc tempore adhue, Fiscus in Bonis deficientium non ex positiva lege, verum sola antiqua consvetudine successit. Per­­tinet hoc ad Históriám Juris. Vide superius ad a. 1289. Originale habetur Budae in Arch. Camerae Hung, aulicae. Copia vidimata in A. f. f. Mire. Lit. L.

Next