Trybuna Ludu, październik 1968 (XXI/270-300)
1968-10-19 / nr. 288
2_________________________________________________________ TRYBUNA LUDU SOBOTA, 19 PAŹDZIERNIKA 1968 R. — NR 288 Pokaz polskich filmów o zbrodniach hitlerowskich w Sofii SOFIA (PAP). Kilkaset osób reprezentujących koła polityczne, naukowe i kulturalne Sofii przybyło w czwartek na pokaz polskich filmów obrazujących okrucieństwa ostatniej wojny i zbrod. nie hitlerowskie. Pokaz zorganizowany został staraniem ambasady polskiej. Wśród obecnych znajdowali się m. in. minister spraw wewnętrznych Bułgarii Diko Dikow, przewodniczący związku bojowników przeciwko faszyzmowi Dinczo Dinczew, działacze BPK, Frontu Patriotycznego. Obecni byli szefowie i członkowie licznych placówek dyplomatycznych, akredytowani w Sofii, dziennikarze bułgarscy i zagraniczni. Licznie przybyła sofijska Polonia z ambasadorem PRL Ryszardem Nieszporkiem. Wystąpienie przedstawiciela Polski na konferencji ONZ w Genewie GENEWA (PAP). Obradująca w Genewie ONZ-owska ponimTM1*!13 niedvsK.rvminac.ii i oehiony nmie.iszosci omawia obecnie zagadnienie likwidacji dyskryminacji rasowej. * 18 bm. zabrał glos w debacie. ek^pcTr"Ddikki^ omir Dą-TaroWa, który omawiał dwa naj'Bardziej jaskrawe przykłady dyskryminacji rasowej — apartheid i nazizm. Odradzanie się nazizmu w NRF omówił dr S. Dąbrowa na przykładzie wzrostu aktywności wpływów partii NPD. Partia ta, uznana przez opinię publiczną na całym świecie za sukcesora partii hitlerowskiej, w daiszym ciągu korzysta na terytorium NRF ze wszystkich uprawnień, przysługujących legalnej organizacji, mimo głoszonego przez nią programu opartego na teorii wyższości jednych ras nad drugimi. Mówca zaproponował, aby w opracowanym przez podkomisję studium na temat zwalczania dyskryminacji rasowej, zostały umieszczone konkretne zalecenia, zmierzające do uniemożliwienia odrodzenia się nazizmu. Rozmowa Tito - Katzenbach BELGRAD (PAP). Jak podaje agencja TANJUG, prezydent Tito przyjął w piątek podsekretarza stanu USA, Nicholasa Katzenbacha, który przekazał mu osobiste pozdrowienia od prezydenta Johnsona. Podczas przyjacielskiej rozmowy, która trwała jakiś czas — pisze TANJUG — dokonano wymiany poglądów na stosunki dwustronne oraz problemy międzynarodowe, będące przedmiotem wzajemnego zainteresowania, ZE ŚWIATA Pożegnalna wizyta ambasadora polskiego u premiera Japonii TOKIO (PAP). Premier Jamponii, Lisaku Sato frrżyTat z WT^ -----pożegnalna ambasadora "PPT ^—XtiKio. W. Domagałę. 'Rozmowy upłynęły w nej. i ciepłej atmosferze.- przyj az;; • Ambasadora Domagałę przyjął także, minister spraw, .zagranicznych Takeo Miki, Obecni byli przedstawiciele rządu, A dworu cesarskiego, przedstawiciele parlamentarzyści, partii politycznych, świata kulturalnego i gospodarczego oraz korpus dyplomatyczny. Przyjęcie przebiegało w serdecznej i przyjaznej atmosferze. Przedstawiciel PRL w Nigerii u gen. Gowona LAGOS (PAP). W dniu 4 bm. przedstawiciel PRL narodowej grupie obserwacyjnej i w Nigerii, płk Alfons Olkiewicz jego współpracownicy oraz przedstawiciel 'Algierii, reprezentujący Organizację Jedności Afrykańskiej w grupie obserwacyjnej. zostali przyjęci przez szefa federalnego rządu wojskowego Nigerii i naczelnego dowódcę nigeryjskich sił zbrojnych gen. Yak u bu Gowona w towarzystwie członków najwyższego dowództwa oraz' kierownictw nigeryjskiego MSZ MON. Spotkanie upłynęło w serdecznej atmosferze, Przemówienie premiera 0. Czernika w Zgromadzeniu Narodowym Układ służy obronie interesów krajów socjalistycznych Wększość wojsk zostanie wycofana z CSRS w cićp 2 miesięcy PRAGA (PAP). Zwracając się do deputowanych na sesji Zgromadzenia Narodowego CSRS, premier O. Czernik oświadczył m. in.: W dniu 16 października w Pradize premierzy rządów ZSRR i CSRS podpisali układ o warunkach czasowego pobytu wojsk radzieckich na terytorium Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej. Projekt Układu został opracowany i omówiony przez delegację radziecką i delegację czechosłowacką w Moskwie w dniach 14 i 15 października, a dzień później został omówiony i zatwierdzony przez rząd CSRS. Układ ten wchodzi w życie w dniu ratyfikacji. Po wskazaniu głównych przyczyn, które doprowadziły do zawarcia Układu premier Czernik stwierdził: Nie można pomijać milczeniem następstw, jakie wywołuje nasz rozwój wewnętrzny w stosunkach międzynarodowych. Czechosłowacja me jest izolowaną wyspą, oddzieloną od zewnętrznego świata Punktem wyjścia oceny naszej działalności z międzynarodowego punktu widzenia powinno być uznanie istnienia dwóch systemów światowych i przynależność Czechosłowacji do wspólnoty socjalistycznej. Polityka zagraniczna Czechosłowacji, zmierzająca do umocnienia wspólnoty państw socjalistycznych i nieustanny rozwój tej wspólnoty, ma dla naszej przyszłości najważniejsze znaczenie. Właśnie te kryteria miał na uwadze rząd, gdy decydował o zawarciu Układu, który przedkłada obecnie Zgromadzeniu Narodowemu do ratyfikacji. Analizując rzeczywisty przebieg międzynarodowych procesów politycznych w ostatnim okresie — stwierdził dalej premier Czernik — widzimy, że imperializm światowy, reprezentowany przede wszystkim przez imperialistyczne koła Stanów Zjednoczonych, nie przestał dążyć do rozwiązywania swych problemów i realizowania swych wielkomocarstwowych interesów przy pomocy siły. Dlatego też nieodłączną częścią naszej polityki jest również stałe umacnianie siły obronnej naszego kraju w ramach sojuszu państw U- kładu Warszawskiego. Dopóki istnieje agresywny blok NATO — podkreślił premier — Czechosłowacja musi nieustannie troszczyć się o swą siłę wojskową i umacniać obronny sojusz kra jÓifr4'1 Śdcjalistyczńyćh. Współczesna rewolucja w dziedzinie militarnej ząos/rzyła rozbieżności .międŹy wymogami systemu obronńego a możliwościami poszczególnych państw. Dlatego też Układ Warszawski, którego utworzenie było odpowiedzią państw socjalistycznych na stworzenie mili1 arno-politycznego ugrupowania NATO i przyjęcie NRF do tej organizacji, stanowi nieodzowne źródło potęgi państw socjalistycznych. Ze względu na obronę interesów krajów socjalistycznych i ich zdobyczy rewolucyjnych — stwierdził O. Czernik — rządy obu krajów doszły do wniosku, iż nieodzowne jest czasowe przebywanie określonej liczby dzieckich na naszym wojsk raterytorium. Potrzebne jest to dlatego, aby w myśl pierwszego artykułu norozumienia woiska te umocniły obrane państw wspólnoty socjalistycznej orzec! coraz silniejszymi dążeniami odwetowymi zaichodnioniemieckich sił militarystycznych Bezpośrednia ochrona naszej granicy zachodniej — stwierdzi! dalej premier Czernik — niezależnie od czasowej obeoności wojsk radzieckich -— spoczywać będzie całkowicie w rękach naszej armii. W ten sposób Czechosłowacka Armia Ludowa, również w obecnych warunkach, pozostaje istotną i nieodłączną częścią składową armii Układu Warszawskiego, gotową w każdej chwili wypełnić swój internacjoinałistyczny obowiązek w obronie socjalizmu Premier Czernik zaznaczył, że Układ ten kończy etap, kiedy stosunki między CSRS a pięcioma państwami socjalistycznymi były skrajnie nieprzejrzyste, nieuporządkowane i w konsekwencji wydarzeń sierpniowych bardzo skomplikowane. U- kład określa ściśle ilość, rozmieszczenie prawne i ekonomiczne warunki pobytu wojsk radzieckich oraz czasokres ich pobytu określony rozwojem sytuacji ogólnej Czernik podkreślił, że układ respektuje suwerenne wykonywanie władzy ‘ państwowej i administracji przez organa czechosłowackie, zapewnia bezpieczeństwo i ochronę prawną obywateli CSRS i stwarza warunki pozwalające na to, aby dyslokacja wojsk na terenie Czechosłowacji nie odbiła się na sytuacji ekonomicznej kraju i stopie życiowej obywateli. Premier Czernik stwierdził, że ogólna liczebność wojsk, które będą stacjonować w CSRS, została ściśle ustalona. Natomiast większość oddziałów Armii Radzieckiej, obecnie przebywających na terenie CSRS oraz wszystkie jednostki wojskowe PRL, WRL, NRD i LRB zostaną wycofane etapami w ciągu dwóch miesięcy od chwili ratyfikowania układu przez obie strony, Ta część wojsk radzieckich, która pozostanie na terenie CSRS, opuści poligony i zostanie rozmieszczona w obiektach wojskowych ściśle do tego celu przeznaczopych i z góry określonych. Ich wybór — jak stwierdził O. Czernik — nie był uzależniony od kryteriów politycznych, lecz od kryteriów wojskowto-fachowych tudzież możliwości CSRS w zakresie zakwaterowania. W Pradze i w Bratysławie pozostaną przedstawiciele wojsk radzieckich obarczeni zadaniem rozwiązywania problemów, które będą powstawać w trakcie realizowania ukiadu. Omawiając problemy prawne, wynikające z faktu obecności wojsk radzieckich CSRS, premier Czernik podw kreślił, że nie będą one ingerować w wewnętrzne sprawy czechosłowackie i że będą w swojej działalności przestrzegać i respektować ustawy przepisy prawne obowiązująi ce w Republice. Wszelkie kosztv związane z utrzymywaniem wojsk radzieckich CSRS poniesie strona radziecw ka. W zakończeniu swojego przemówienia, premier Czernik wymienił zadania nowego etapu normalizacji, który rozpoczyna się z chwilą podpisania układu. Wskazał om, że niezbędne jest umacnianie kierowniczej roli KPCz oraz jednocześnie interesów politycznych wszystkich ludzi pracy na bazie frontu narodowego: niezbędne jest stworzenie narodom Czechosłowacji pełnej możliwości bezpośredniego udziału w zarządzaniu : kierowaniu produkcją oraiz otwarcie wszystkich możliwość: dla wykorzystania inicjatywy, patriotyzmu i aktywności całego społeczeństwa; niezbędne jest ścisłe respektowanie praw i wolności obywatelskich zagwarantowanych konstytucją; — niezbędne jest zabezpieczenie realizacji reformy ekonomicznej, zabezpieczenie rozwoju ekonomicznego kraju i wzrostu stopy życiowej ludności; — niezbędne jest rozwijanie stosunków z krajami socjalistycznymi i umacnianie jedności wspólnoty krajów socjalistycznych. Układ o czasowym stacjonowaniu wojsk radzieckich na terytorium CSRS MOSKWA (PAP). „Rząd Związku Socjalistycznych Republik Radziecisich, działając w porozumieniu z rządami Ludowej Repuoliki Bułgarii, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Węgierskiej Republiki Ludowej oraz rząd Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej ustaliły zgodnie, że część wojsk radzieckich, znajdujących się w CSRS, czasowo pozostaje na terytorium CSRS w celu zapewnienia bezpieczeństwa krajów wspólnoty socjalistycznej wobec wzmagających, się dążeń odwetowych zachodnioniemieckich sił militarysłycznych” — głosi przekazany przez agencję TASS układ miedzy rządami ZSRR i CSRS. Podpisano go w Pradze 16 października. Obie strony ratyfikowały układ w dniu 18 października. Układ przewiduje, że wyprowadzenie pozostałych wojsk radzieckich oraz wojsk Bułgarii, NRD, Polski i Węgier rozpocznie się po ratyfikacji układu przez obie strony i będzie realizowane etapami w ciągu dwóch miesięcy. „Liczebność i miejsca dyslokacji wojsk radzieckich, pozostających czasowo na terytorium CSRS, określa się drogą uzgodnienia między rządami ZSRR i CSRS”. Wojska radzieckie podporządkowane są radzieckiemu dowództwu wojskowemu. U- kład nabiera mocy po ratyfikacji. „Czasowy pobyt wojsk radzieckich na terytorium CSRS nie narusza jej suwerenności. Wojska radzieckie nie wtrącają się do spraw wewnętrznych CSRS” — głosi artykuł drugi układu. Strona radziecka bierze na siebie wydatki związane z utrzymamiem wojsk radzieckich na terytorium Czechosłowacji. Rząd Czechosłowacji zapewni wojskom radzieckim koszary i mieszkania w osiedlach wojskowych, lokale służbowe, lotniska z wyposażeniem, państwowe środki łączności i komunikacji, energię elektryczną i inne usługi. Tryb rozliczeń za usługi przewidziane w układzie będzie określony w dodatkowym porozumieniu. W celu należytego regulowania zagadnień bieżących, związanych z czasowym pobytem wojsk radzieckich w CSRS, rządy Związku Radzieckiego i Czechosłowacji wyznaczają swych pełnomocników do spraw czasowego pobvtu wojsk radzieckich w CSRS Układ określa tryb przekraczania granicy czechosłowackiej przez wojska radzieckie i przewozu ich mienia, ustala jurysdykcję, związana z czasowym pobytem wojsk radzieckich na terytorium Czechosłowacji orasz tryb wynagradzania szkód, które mogą być wyrządzone mieniu jednej lub drugiej strony, Okręty radzieckie z wizytą w Casablance MOSKWA (PAP). Korespondent TASS donosi z Rabatu: w marokańskim porcie Casablance przebywa z wizytą przyjaźni zespół radzieckich okrętów wojennych, zgodnie z porozumieniem miedzy dowództwami su zbrojnych ZSRR i Maroka. tu We wtorek na pokładzie okręflagowego ■— krążownika .Groznyj” odbyło sie przyjęcie, na którym stronę marokańska reprezentowali wyżsi oficerowie armii i sił morskich oraz przedstawiciele kół gospodarczych i społeczeństwa Casablanki. Na przyjęciu obecni byli również Ambasador ZSRR w Maroku Ł. Pałamarczuk i dyplomaci krajów socjalistycznych. Przyjęcie, które przebiegało w przyjaznej atmosferze. zakończył występ amatorskiego zespołu marynarzy radzieckich. We wtorek przed południem marynarze radzieccy zwiedzili Casablankę. a po południu przedstawiciele społeczeństwa marokańskiego — robotnicy, studenci, pracownicy portowi, przedstawiciele kół gospodarczych złożyli wizytę na krążowniku ..Groznyj”. Między marynarzami radzieckimi i ich gośćmi nawiązały się przyjazne rozmowy. Późnym wieczorem admiralicja v/ Casablance wydała przyjęcie na cześć gości radzieckich. Ze strony radzieckiej w przyjęciu wzięli udział ambasador ZSRR Ł. Pałamarczuk, dowódca zespołu okrętów radzieckich wiceadmirał B. Pietrow, oficerowie i marynarze radzieccy. Przyjęcie przebiegało w przyjaznej atmosferze. Partia powinna umacniać więź ze społeczeństwem Przemówienie A. Dubczeka w Pradze Korespondenci PAP w Pradze, red. red. S. Lewandowski i W. Kaniewski donoszą; CTK podaje, że Pierwszy Sekretarz. Koliuulu .-eiK.a.iie go KPCz Aleksander Dubczek spotkał się w czwartek w Pradze z grupą robotników i działaczy partyjnych z 27 przedsiębiorstw praskich oraz zakładów położonych na terenie Czech Środkowych — Jeśli partia ma prowadzić słuszną politykę i być wyrazicielem interesów i potrzeb klasy robotniczej — powiedział A. Dubczek — to powinna ona nieustannie umaoniać wszechstronną i bez. pośrednią więź z klasą robotniczą, stale dążyć do wypełniania swej historycznej roli, jaką jest spełnianie żądań prawdziwej awangardy klasy robotniczej, jak również winna stale pracować w taki sposób, aby klasa robotnicza dostrzegała w partii rzeczywistą silę reprezentującą jej cele. Fartia komunisiyeKną-; tąjrże w Interesie samej klaśy robotniczej winna umacniać więź*z wszystkimi warstwami społeczeństwa, do czego dążyła zwłaszcza w okresie p «styczniowym. Postyczniowy kurs naszej polityki — powiedział A. Dubczek — w sposób istotny wyraził Interesy 1 potrzeby większości narodów czeskiego i słowackiego. W dalszym toku swojego przemówienia A. Dubczek wyraził przekonanie, że nie można dawać całkowitej swobody tendencjom które mogłyby osłabić Jedność gospodarki czechosłowackiej, stanowiącej jednolitą, wewnętrznie powiązaną całość. Reforma gospodarcza nie powinna być prowadzona że szkodą dla pracujących. Jeśli wprowadzimy szereg posunięć, to będziemy ściśle przestrzegać zasady zabezpieczenia wzrostu stopy życiowej, jak to zaznaczono w dokumentach partyjnych A. Dubczek wiele miejsca poświęcił również konsekwentnej i słusznej realizacji kierowniczej roli partii, stwierdzając, że z treści tej zasady nie sposób wyłączyć zagadnień gospodarczych. Organizacje podstawowe w przedsiębiorstwach i fabry_ kach, jako części składowe całej partii, powinny brać udział zarówno w formułowaniu, jak i w realizacji całej polityki partii poprzez swą konkretną działalność polityczną. Dziedzina gospodarcza jest przecież jedną z decydujących dziedzin zainteresowania partii. A Dubczek powiedział również, że organizacje partyjne winny systematycznie analizować realizację polityki kadrowej w miejscu swej działal-Rości. Partia nie może wyrzec się konkretnego wyraża, nia swej kierowniczej roll zä pośrednictwem komunistów. W dniu 18 bm. prasa czechosłowacka w daiszym ciągu nie publikowała żadnych komentarzy na temat Układu. Natomiast duże zainteresowanie wzbudził wywiad ministra sprawiedliwości CSRS, Bohuslava Kuczery opublikowany jw czwartkowym numerze dziennika „Svobodne Slovo” na temat rozmów moskiewskich. B. Kuczera oświadczył m. in.: —- Układ obejmuje ważne międzynarodowe aspekty polityczne. Jest on oparty na idei wspólnej obrony krajów socjalistycznych. których częścią składową czuliśmy się i czujemy zawsze. We współczesnym, podzielonym świecie, w którym istnieją ogniska napięcia międzynarodowego, zagrażające powszechnemu pokojowi, inaczej być nie może. Układ podkreśla, że wojska przebywające na terytorium Czechosłowacji nie będą mieszać się do spraw wewnętrznych CSRS. Sądzę, że podpisane poro zunpeni# ^stworzy • po trze bp e warunki i perspektywy, dla naszegb dalśzego pozytywnego rozwoju jącego politycznego. > przestrzegazarówno ogólnych zasad socjalizmu, jak i uwzględniającego. nasze warunki i tradycje. Wymaga to jednak obecnie szybszego sformułowani-’, programowych celów na najbliższy okres. Cele te vbędą musiały jawnie i w sposób przemyślany opierać się na opracowanym już programie naszej polityki gospodarczej, w duchu deklaracji programowej rządu, na stosowaniu systemu frontu narodowego, który umożliwia wszystkim obywatelom udział w kierowaniu sprawami społecznymi, na zapewnieniu praw i wolności obywatelskich. Taki program może zjednoczyć wokół siebie wszystkie pozytywne, socjalistyczne siły naszego narodu i stworzyć potrzebne warunki do dalszego rozwoju naszego kraju. Dzienniki praskie zamieściły również dnia 18 bm. informacje o układach na temat pobytu wojsk radzieckich w innych krajach socjalistycznych^ Europy. Wiele miejsca poświęcono też zagranicznym odgłosom podpisania Układu w Pradze, m. in. cytowano fragmenty wypowiedzi dzienników warszawskich Problem demokracji socjalistycznej, centralizmu demokrotycznego, kierowniczej roli partii, stoi również w centrum uwagi wszystkich niemal dzienników czechosłowackich. Polemiczne artykuły w prasie czechosłowackiej Wszystkie te problemy ujmowane są często w sposób nader kontrowersyjny i polemiczny. Tak np. czasopismo „Rolnicke Noviny’* ukazujące się w Bratysławie pisze: — Chcieliśmy i chcemy w najbliższej przyszłości wprowadzić w życie zasady demokracji socjalistycznej po to, by zastąpić nią obowiązujące centralistycznego poprzednio zasady biurokratyzmu. To była główna idea naszych wysiłków w minionych miesiącach. Organ związków zawodowych Czechosłowacji, dziennik „Prace” publikuje wypowiedzi członków Komitetu Zakładowego Chemicznego Kombinatu w Zaluji na temat ich rozumienia kierowniczej roli partii. Wypowiedzi te nie są pozbawione określonej tendencji, wszystkie bowiem zmierzają do wykazania, że właśnie po pienum styczniowym wzrósł autorytet KPCz i wzrosła kierownicza rola partii. Tydzóań Solidarności z walczącym Wietnamem Gorące słowa dla towarzyszy od polskich związkowców Centralna Rada Związków Zawodowych wystosowała z okazji trwającego Tygodnia Solidarności z narodem wietnamskim listy z pozdrowieniami i wyrazami solidarności do central związkowych DRW i Wietnamu Południowego. W liście skierowanym do Federacji Związków Zawodowych DRW czytamy m. in.: Przesyłamy Wam nasze serdeczne, braterskie pozdrowienia i wyrazy pełnej solidarności * waszą sprawiedliwą walką przeciwko barbarzyńskiej agresji imperializmu amerykańskiego. W liście skierowanym do Zrzeszenia Związków Zawodowych Walczących o Wyzwolenie Wietnamu Południowego mówi. się m. In. polska klasa robotnicza jej związki zawodowe nie będą Turcy ofiarowali 100 ton cukru dla uchodźców arabskich NOWY JORK (PAP). Rząd turecki poinformował U Thanta, że ofiaruje 100 ton cukru do podziału wśród uchodźców arabskich z terytoriów okupowanych przez Izrael po ubiegłorocznej agresji. nadal szczędzić wysiłków w okazywaniu bohaterskiemu narodowi wietnamskiemu poparcia moralnego i wszechstronnej pomocy materialnej, aż do pełnego zwycięstwa nad amerykańskim agresorem. RZESZÓW. Z okazji obchodzonego obecnie Tygodnia Solidarności z walczącym Wietnamem odbył się w Przemyślu w piątek wiec młodzieży. W wiecu wziął udział I sekretarz Ambasady DRW w Warszawie, Vu Bach Mai. Na Jego ręce młodzież przemyska przekazała sprzęt medyczny dla wietnamskich sióstr i braci walczących z amerykańskim agresorem. Ponadto młodzi robotnicy fabryki „Polna” oddali honorowo loo litrów krwi z przeznaczeniem dla walczącego Wietnamu. Vu Bach Mai podziękował serdecznie za dar, podkreślając iż jest to jeden z licznych dowodów solidarności i braterskiej przyjaźni łączącej narody polski i wietnamski. Na zakończenie manifestacji u* chwalono tekst listu do młodzieży DRW, w którym uczestnicy wiecu zapewniają wietnamskich braci, iż są ich wiernymi i niezłomnymi sojusznikami. Z udziałem Vu Bach Maia odbył się również wiec robotników zakładów „Polna”. W Muzeum Przemyskim otwarto wystawę „Wietnam w walce 1 pracy” ........................ „ p M„ 1 I ■ II I „l■l■I^T^llln—nWIII Wl ■■■■III! II TT----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------—■■——TM Francja: Lewica niekomunistyczna na rozdrożu S YTUACJA panująca wśród francuskiej lewicj niekomunistycznej świadczy o wzroście sprzeczności wewnętrznych a nawet o częściowym jej rozbiciu. Do 7 listopada wszystkie trzy formacje, które wchodziły skład utworzonej w 1965 r. Few deracji Lewicy Demokratyczne; i Socjalistycznej — a więc SFIC (socjaliści), Konwent Instytucji Republikańskich (Kluby) i Partia Radykalna — będą już miały za sobą swoje kongresy. (Zjazd Konwentu odbył się w dniach 5 i 6 hm) Już we wrześniu 1967 r. zakładano, że Federacja ustąpi miejsca, z początkiem 1969 r., nowej partii, w której owe trzy „rodziny polityczne” połączą się organicznie. Ale nikt z działaczy Federacji, z jej przewodniczącym Francois Mitterrandem na czele, nie przewidywał, że Federacja w istocie się rozpadnie zanim jeszcze nowa partią — „partia demokratyczno-soejalistyczna” zdąży się urodzić. Przede wszystkim rzeczą niemal pewną w'ydaje się odpadnięcie radykałów. Niechęć do jedności działania z FPK i ciągoty ku prawemu centrum, widoczne w tej mieszczańskiej partii już na jej marsylskim zjeździe (w grudniu 1967 r.), na którym do władz naczelnych weszli przedstawiciele prawicowego skrzydła Gaillard i Maurice Faure — wzmogły sie pod wpływem burzy majowo-czerwcowei ównocześnie. co jest ważniejsze, w czasie erupcji ma.iowo-czerwcowej ujawniła się słabość Federacji, jej pełne wahań stanowisko wobec jedności działania z FPK. Nade wszystko zaś zemścił się w owych krytycznych dniach brak wspólnego programu, którego opracowanie komuniści wielokrotnie proponowali uprzednio. Czerwcowa porażka wyborcza — jak to podkreślił Mitterrand na zjeździe Konwentu, jego macierzystej formacji — wstrząsnęła Federacją bardziej aniżeli innymi partiami lewicy. Rozgorzały waśnie wewnętrzne, wzajemne oskarżenia. Nieledwie zapomniano, iż w grudniu 1965 roku Mitterrand jako wspólny kandydat całej lewicy francusskiei na prezydenta, zdołał zmusić samego de Gaulle’a do stanięcia do II tury, w której Mitterrand zdobył 45 proc. głosów. Zapomniano, że w ciągu 3 lat lewica niekomunistyczna — dzięki przede wszystkim postępom zbliżenia z FPK i sojuszem z FPK — odnosiła nieustanne sukcesy wyborcze. Na zjeździe Konwentu Mitterrand zapowiedział, że w nowej partii — demoktatyczr.o-socjalistycznej — nie będzie kandydował na żadne stanowisko, lecz wstąpi do niej jako działacz szeregowy. Ze strony tego 52-letniego i ambitnego polityka który jednocześnie dał do zrozumienia, że zamierza być niejako sumieniem nowej partii — może to być posunięcie taktyczne, a nie definitywne wycofanie się. Przejście Mittcrranda do „rezerwy” skupiło bodai największą, co jest dość naturalne, uwagę obserwatorów politycznych. Ze szkodą wszakże dla uchwał Konwentu. Afirmując konieczność jedności lewicy — wysuwaią one pod adresem SITO szereg warunków „niezbędnych dla utworzenia nowej partii”. Konwent odrzuca utworzenie tej partii przez zwykłe połączę-nie (SFIO i Konwentu). Domaga się uprzedniego rozwiązania tych formacji; zasady akcesu indywidualnego; kierownictwa zbiorowego itd Jest rzeczą raczej wątpliwą, aby SFIO, której zjazd odbędzie się 2 i 3 listopada, wyraziła zgodę na te warunki. Jeśli do tego dodamy trwające w łonie SFIO ścieranie się rozbieżnych tendencji w sprawie jedności działania z komunistami — będziemy mieli przybliżony obraz kryzysowej sytuacji we francuskiej lewicy niekomunistycznej. Na sytuację tĘ rzutuje również skomplikowany Pkontekst międzynarodowy, AMIĘTAĆ jednak należy o kilku prawdach, których chwilowy odpływ cechujący okres po burzy majowo-czerwcowej nie powinien przesłonić. Bez jedności działania z komunistami fracuska lewica niekomunistyczna skazana jest na bezsilność. Ważki zaś okres od grudnia 1965 do czerwca 1968 r. wykazał, że idea tej jedności zapuściła we Francji głębokie korzenie. Radykalizacja społeczeństwa francuskiego nie jest zjawiskiem koniunkturalnym, aczkolwiek przejściowe okoliczności mogą ją — doraźnie tylko — przyhamować. Bazą społeczną konserwatyzmu jest we Francji średnia i częściowo, drobna burżuazja oraz średnie chłopstwo Ale dialektyczna sprzeczność tkwiącą w nowoczesnym kapitalizmie sprawia, że modernizując, we własnym struktury gospodarcze interesie rujnuje on coraz większą część drobne.1 i średniej burżuazji oraz średniego chłopstwa. Burzy zatem bazę społeczną, na której się opierają jego wpływy polityczne, B. W. R Sukcesy artylerii przeciwlotniczej DRW HANOI, LONDYN (PAP), 16 października — jaik podaje agencja VNA — żołnierze Wietnamskiej Armii Ludowej na wyspie Com Co zestrzelili 3 samoloty nieprzyjacielskie, w tym jeden helikopter. 13 października amerykański samolot typu „F-4” został zestrzelony nad prowincją Ha Timh Tym samym, ogółem nad obszarem powietrznym DRW zostało zestrzelonych 3.210 samolotów USA .Ostatnie doniesienia z Wietnamu Południowego stwierdzaj^, że walki w wielu rejonach kraju trwają nadal W czwartek odnotowano tam szereg starć. Agencje piszą, że siły narodowowyzwoleńcze poświęcają ostatnio wiele uwagi instalowaniu administracji rewolucyjnej na kontrolowanych przez siebie terenach. Sporo uwagi poświęca się w ostatnich dniach postawie młodego Australijczyka Francisa Zarba, który odmówił wyjazdu do Wietnamu w związku z czym został postawiony przed sądem i skazany na 2 lata więzienia. Wyrok ten zapadł na podstawie „poprawek” do ustawy o służbie wojskowej przyjętych przez parlament australijski mimo ostrych protestów opinii publicznej. Poprawki te przewidują kary więzienia dla osób, które odmówią wzięcia udziału w agresji wietnamskie! W związku z uchwaleniem „poprawek” powstał w Australii specjalny komitet, w skład którego weszło ponad 6 tys. polityków, naukowców, literatów, dziennikarzy i innych. Komitet domaga się anulowania „poprawek” Gen. Lemay w Sajgonie Do Wietnamu Południowego przybył na początku bieżącego tygodnia generał Curtis Lemay, którego znany rasista, George Wallace wybrał jako kandydata na wiceprezydenta. Lemay znany Jest z tego, że opowiada się za wznowieniem bombardowań całego terytorium DRW, a nawet za użyciem w Wietnamie broni atomowej. Po przyjeżdzle do Sajgonu Lemay udał się w podróż Do Wietnamie Południowym. Pierwszym etapem była- baza Da Ńang. W związku z przybyciem Lemaya do bazy. została ona otoczona pierścieniem policji bezpieczeństwa. Ważrcy manewr statku kosmicznego „Apollo-7” NOWY JORK (PAP). W piątek załoga statku kosmicznego „Apollo 7” w momencie przelotu nad Zatoka Meksykańska dokonała ważnego manewru, wypróbowując potężny silnik, który podczas lotu załogowego na Księżyc wyprowadza pojazd z orbity okoloziemskiej i poprowadzi go na orbitę okołoksiężycową, a następnie — już po wykonaniu aadań na powierzchni Srebrnego Globu i po połączeniu sie samej kabiny księżycowej z macierzystym pojazdem — skieruje ten ostatni z powrotem ku Ziemi. Manewr przeprowadził dowódca statku, kapitan Schirra. Eksperyment pochłonął 2 tony paliwa i zwiększył przeiściowo szybkość statku o ok. 1800 km na godzinę. Następnym manewrem było skierowanie „Apollo 7”, która zboczył z wyznaczonego toru, na normalną trasę lotu. Próba pobiegła pomyślnie, Ponieważ piątkowy rozkład za-j jęć był dość absorbujący, odwo/ łano na ten dzień codzienną transmisję telewizyjną z pokładu Jak wiadomo, nął Już półmetek. „Apollo 7” miW związku z wykonaniem znacznej części zadań kierownictwo NASA liczy się z możliwością wcześniejszego zakończenia eksperymentu. „Apollo 7” krą2y na orbicie, której największe oddalenie od Ziemi wynosi 384 km. a najmniejsze — 245 km. Ogółem kosmonauci mają okrążyć Ziemię 164 razy. W piątek w godzinach rannych rozpoczęli 105 okrążenie. Kronika dyplomatyczna Nowo mianowany Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Republiki Mali w Polsce Mamadou Diarra złożył 18 bm. wizytę ‘wsTćTpną kierownikowi Ministerstwa Spraw Zagranicznych, wiceministrowi Adamowi Kruczkowskiemu. (PAP' Jacqueline Kennedy poślubi Onassisa NOWY JORK (PAP). Jacqueline Kennedy, wdowa po zamordowanym w 1963 roku prezydencie Stanów Zjednoczonych, postanowiła wyjść za mąż za starszego od siebie o 23 lata armatora Arlstotelesa Onassisa, zwanego ze względu na swe bogactwa „złotym Grekiem”. Kennedy ma 39 lat, a Onassis 62. AFP podała z Aten, że Jacqueline Kennedy przybyła w piątek przed południem na ateńskie lotnisko Andrawida, gdzie oczekiwał ja przyszły małżonek Arystoteles Onassis. Udali się oni następnie prywatnym samolotem na lotnisko .Aktion, skąd wyruszyli na wyspę Skorpios. prywatną, posiadłość A. Onassisa. Nie jest jeszcze wiadomo czy ceremonie ślubne odbędą się na wyspie Skorpios czy na pokładzie prywatnego jachtu „Christina” zakotwiczonego u brzegu wyspy. Termin ślubu oraz jego miejsce nie zostały ujawnione. Przypuszcza się, że do tej uroczystości dojdzie na wyspie Skorpios u wybrzeży Grecji zakupionej przez Onassisa w 1963 roku za 35 tys. funtów. Armator zamierzał umieścić tam centrum dyspozycyjne swej floty tankowców. Agencja Reutera pisze, że Onassis byt ożeniony z córką Innego armatora Tiną Livanos, która w 1960 roku uzyskała rozwód, gdyż sąd uznał, że mąż „znęcał się nad nią psychicznie”. Sdui€tz domaga się dalszych prowokacji w Berlinie Zach. BERLIN (PAP). Nadburmistrz Berlina Zachodniego, Klaus Schuetz, udzielił dziennikowi „Berliner Morgenpost” (z 18 bm.) wywiadu, w którym ponownie wypowiedział się za kontynuowaniem polityki instytucjonalnego wiązania Berlina Zachodniego z Republiką Federalną i prawnego traktowania tego miasta jako „kraju” wchodzącego w skład NRF. W tym kontekście wypowiedział się zwłaszcza za „bezwzględnym” przeprowadzeniem w przyszłym miesiącu w Berlinie Zachodnim federalnego zjazdu CDU oraz „federalnego zgromadzenia” dla wyboru nowego prezydenta NRF — wiosną roku przyszłego. Seria samobójstw oficerów Bundeswehry BONN (PAP). Podpułkownik Johannes Grimm popełnił samobójstwo w swym pokoju służbowym w gmachu federalnego ministerstwa obrony. Grimm strzelił do siebie z rewolweru w piątek przed południem. Przewieziony natychmiast do kliniki uniwersyteckiej w Bonn zmarł wkrótce potem. Jest to trzeci w ciągu 10 dni wypadek samobójstwa wyższego oficera NRF. Przed dziewięcioma dniami zastępca szefa wywiadu zachodnioniemieckiego, gen. Horst Wendtland, w ten sam sposob odebrał sobie życie w Monachium, a równocześnie tego samego dnia w górach Eiffel znaleziono zastrzelonego kontradmirała NRF Hermanna Luedkego wyższego oficera sztabu NATO. Wiadomości z zagranicy dziś także na str. 8 KRONIKA DNIA , Zespół problemowy krajów arabskich ,w Pü»H 7~ ■'Vuo. Luli f W Polskim Instytucie ~Sprąw MięćfryfiaroaoWycIT w~"Warszawie Toivuiany gost.flt nstatn.m 7Pspnl PrOblett)l>wv----krajńw----a-rahek^h Iw skiad zespołu, którego zadaniem jest prowadzenie badań nad aktualnymi zagadnieniami społeczno-politycznymi i gospodarczymi krajów świata arabskiego, wchodzą znani naukowcy, działacze polityczni oraz publicyści — wybitni specjaliści przedmiotu, a m.in.: J, Dziedzic. dr E. Jarosz, h... dtof ęrnifppczuK, ambasador., ,,1Y.------Skiiratowez. dr-E„...Szymański. A 2eromski i inni. Zespól podjął wysiłki w celu nawiązania współpracy z tymi placówkami naukowymi w kraju, które zajmują się współczesną problematyką krajów tego regionu —— 5-tysięciny numer „Gazety Zielonogórskiej” ZIELONA GÖRA. ^18 bm. — W dniu rozpoczęcia wojewódzkiej konferencji przedzjazdowej fPZPR — ukazał się 5-tysieczny numer .■GazetvZielonogörskiej” — organu KWPZPR — uod-xiennego pisma Ziemi Lubuskiej. 16 lat temu w warunkach stawiającego pierwsze samodzielne kroki. młodego województwa zielonogórskiego, dziennik ukazywał sie w nakładzde zaledwie 30 tys. egzemplarzy. Obecnie nakład pisma siegfl 139 Uys. egzem- Dlarzv. Gazeta ma na swym koncie wiele akcji. które przyniosły środkowemu Nadodrzu konkretne korzyści. (PAP) Medale „Za zasługi dla obronności kraju’ dla 180 pracowników przemysłu lekkiego Ł0DŻ. W związku z 25 rocznica powstania LWP odbyła się w piątek w Grotnikach pod Łodzij w domu kolonijnym im. Marchlewskiego uroczystość wręczenia 180 pracownikom przemysłu lekkiego brązowych medali „Za zasługi dla obronności kraju”. W uroczystej dekoracji uczestniczyli m. in.: minister Przemysłu Lekkiego Tadeusz Kunicki, główwy Kwatermistrz WP gen. dyw Wiktor Ziemiński, Główny Insoer ktor Obrony Terytorialnej Kra.iu j*en. bryg. Aleksander Cesarski oraz przewodnicząca ZG Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Włókienniczego, Odzieżowego i Skórzanego posłanka Barbara Natorska. Odznaczonym za ich wkład u organizację zakładowych oddziałów samoobrony podziękował minister Przemysłu Lekkiego Tadeusz Kunicki, który również wyróżnił przodujące w tym zakresie zakłady: ZPB im. 1 Maja w Łodzi, ZPW Lodex, ZPDz „Sira” u Sieradzu, Krośnieńskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego i Bydgoskie Zakłady Odzieżowe. Sitafeta Warszawa—Lenino przekroczyła granicę LUBLIN. W piątek na moście granicznym w Terespolu odbyło sie pożegnanie młodzieżowej sztafety przyjaźni „Warszawa — Lenino”. Młodzież powiatu bielskiego wręczyła kwiaty 50 uczestnikom grupy polskiej i radzieckiej. po czym sztafeta udała się do Związku Radzieckiego, Sztafeta zorganizowana z okazji 25-leq|a LWP i 50-lecia Komsomoiu, wyruszyła 13 bm. z Warszawy, Urna z ziemią pobraną w Stolicy umieszczczona zostanie w Mauzoleum w Lenino. Trasa sztafety — prawie 2600 km — przebiega szlakiem bojowym I Dywizji Wp im. Tadeusza Kościuszki. (PAP) Mjr F. Kowalow, były szeł sztabu II Obwodu GL i AL, z wizytę w Polsce W siedzibie Zarządu Głównego ZBoWiD w Warszawie odbyło się przyjacielskie spotkanie _ mir. Fiodora Kowaloiya — byłego szesztabu., Il^ilbwodn (?L a~nagŁgpTMe ĄL z z»ow!D. przedstawicielami -G7iść---radziecki w P°lskiej partyzantce oć 1942 do 1944 roku na ziemi lubelskiej. F. Kowalow zatrzyma się na dłuższy czas u swoich polskich towarzyszy walki w Warszawie, a także w Lublinie, Tyśmienicy i innych miejscowościach woj. lubelskiego. (PAP)