Trybuna Ludu, czerwiec 1970 (XXII/151-180)
1970-06-03 / nr. 153
2 ____________________________ V/ 20 rocznicą podpisania Układu Zgorzeleckiego ObrasSy historyków Polski I NRD w Goerlitz GOERLITZ (PAP). We wtorek 2 bm. w Goerlitz 'rozpoczgła sie awuamowa ~ konfe"renc.ia naukowa komisji ’ historyków~F5TśkT i 'NRDHDnześtnlcy obrad omówią znaczenie Układu Zgorzeleckiego dla roSwoju przyjaznych stosunków i wszechstronnej współpracy między dwoma krajami oraz dla bezpieczeństwa euro-T'.mkiego. Inauzuruiąg_obradv konferencji (przewodniczący sekcji polskiej komisji hiWtWmyzZESl^Jtiti) — prof.- rmncniypk' Ryszka nnńtjf. sili, że Układ Zgorzelecki nie był zwykłym układem granicznym, ale podstawa nowych warunków życia miedzy Polakami i Niemcami. Podstawowe i^fera^y w czasie obrad plenarnych konferencji wygłosili — p.o dy.r. Polskiego Instytutu _Spraw Miedzynarodowych — Ryszard Frelek oraz przew. sekeaŁnjilemieffkiei komisji Historyków Polski — NRD prof, dr Heinrich Scheel. „New York Times" o Ziemiach Zachodnich WASZYNGTON (PAP). „New York Times” z 31 maja zamieści! korespondencję pióra Bindera pt.: „A new Poland On Oder”, opatrzoną mapkami zachodnich rejonów Polski oraz zdjęciem z obchodów 25 rocznicy zwycięstwa na stadionie we Wrocławiu. Autor korespondencji opisuję swoje wrażenia z podróży pc polskich Ziemiach Zachodnich, dając przy tym obraz ich obecnego wszechstronnego rozwoju oraz podkreślając konieczność uznania granicy na Odrze i Ny sie. Rozmowy min. Gromyki w Paryżu (Dok. ze str. 1) w nim udział wyżsi urzędnicy francuskiego i radzieckiego MSZ, m. in. sekretarz stanu we francuskim MSZ Jean de Lipkowski. Na wtorkowym przedpołudniowym spotkaniu francusko-radzieckim dokonano wstępnej wymiany poglądów na temat Bliskiego Wschodu. Sytuacja na Bilskim Wschodzie oraz szereg innych problemów były tematem drugiego spotkania, które odbyio Sie w godzinach popołudniowych na Quai d'Orsay. w godzinach wieczornych franctiski minister Spraw Zagranicznych M. Schumann wydal przyjęcie na cześć gościa radzieckiego. Prezydent Francji o współpracy fftmcaskc-ra&ist&ie] AFP w relacji ze 'śniadainia' wydanego w Pałacu Elizejskim na cześć radzieckiego ministra Spraw Zagranicznych‘Gromyki przytacza w streszczeniu toast wygłoszony z tej okazji przez prezydenta Francji Pompidou. Współpraca francusko-radziecka stwierdził prezydent Pompidou : to istotny element stabilizacji i pokoju w Europie oraz poważny czynnik utrzymania pokoju światowego. Prezydent Francji podkreślił, że jego rząd dochowuje wierności akcji podjętej w swoim czasie przez generała df Gaulle’a i pragnie rozwinąć jeszcze bardziej współpracę gospodarczą, naukową i techniczną nawiązana między Moskwą a Paryżem. Związek Radziecki i Francja —• doć3ł mówca — mają też niemałe powodów do przeprowadzania konsultacji w głównych sprawach międzynarodowych. Prezydent Francji zwrócił zwłaszcza uwagę na współn*> ważne krajów w działalności zadania obu na rzecz pogłębienia zrozumienia wzajem* nego# między krajami europejskimi i odprężenia miedzy Wschodem i Zachodem Europy. d „Biała księga” w sprawie umocnienia Bundeswehry BONN (PAP). W zachodnionlemieckim parlamencie odbyła sit we wtorek debata nad „Białt księgą 1970”, która dotyczy problemu Bundeswehry. „Biała księga” ogłoszona przez rząd federalny omawia 6tan Bundeswehry oraz przedstawia liczna projekty reformy, z tego blisko 100 zaleca do natychmiastowej realizacji. Federalny minister obrony Helmut Schmidt uzasadnił zamierzenia rządu w tej dziedzinie sprowadzające sie do zwiększenia siły bojowej armii NRF. Rząd federalny w „Białej księdze” postuiuie jako środek do natychmiastowej realizacji szenie kadry podoficerów zwięko 21 tys.. a ponadto polepszenie sytuacji żołnierzy w służbie zawodowej. Jako rzecznik opozycji wystąpił deputowany z CSU Friedrich Zimmerman n, który- zarzucił rządowi federalnemu, że zaniedbuje interesy bezpieczeństwa NRF. Podczas debaty zabrał m. in także głos kanclerz federalny Willły Brandt, który przy te, okazji akcentował ..defensywny charakter” Bundeswehry. Równocześnie apelował on do Bundestagu o poparcie realizacji reform wewnętrznych w armii zachodnioniemieckiej. Kanclerz federalny uznał za „niedzowne” dalsze polityczne i obecność engagement Stanów Zjednoczonych wojskową w Europie zachodniej. TRYBUNA LUDU Interwenci pacyfikują zajęte obszary Kambodży Wojska syjamskie mają zastąpić oddziały USA? (Dok. te tir. 1) NOWY JORK (PAP). Z doniesień amerykańskich agencji prasowych wynika, że wojska USA i reżimu sajgońskiego, które wtargnęły do Kambodży,' prowadzą obecnie „operacje oczyszczające“, czyli innymi słowy operacje pacyfikacyjne na zajętych przez nie obszarach. W doniesieniach tych nie przytacza się danych na temat ofiar wśród cywilnej ludności kambodżańskiej, jednakże z doświadczeń wojny w Wietnamie Południowym wiadomo, że tego rodzaju działaniom agresorów towarzyszy krwawy terror. Do udziału w agresywnych działaniach przeciwko ludności kambodżańskiej włączają się i władze syjamskie. Dziennik „New York Daily News“, uważa, iż oświadczenie syjamskiego premiera o zamiarze wysłania „ochotniczych oddziałów“ do Kambodży, odpowiada „doktrynie prezydenta Nixona“. Jak wiadomo, zasadnicza teza tej doktryny polega na tym, aby „zmusić Azjatów do walki przeciwko Azjatom“ Prasa stwierdza, że syjamscy „ochotnicy”, przybędą do Kambodży przed wycofaniem się oddziałów amerykańskich, do którego to wycofania zobowiązał się wobec Waszyngton Kongresu. Twierdzi się. że liczebność „kontyngentu syjamskiego” będzie przybliżeniu taka. jaka jest obecw na liczebność wojsk USA, okupujących szereg rejonów Kambodży. Nie wyklucza się możliwości, że za tym posunięciem Bangkoku nastąpi wysianie regularnych wojsk syjamskich do Kambodży. Prasa zachodnia zauważa, ze mówiąc o swoim zamiarze wycofania amerykańskich oddziałów z terytorium Kambodży do 30 czerwca br., Waszyngton pozostawia sobie furtki dla kontynuowania bezpośredniej zbrojnej USA w tym interwencji kraju Pomoc wojskowa Syjamu dla reżimu Lon Mola LONDYN (PAP). Gabinet syjamski postanowił we wtorek udzłelić szerokiej pomocy wojskowej kambodżańskiemu reżimowi Lon Nola. Pomoc ta będzie obejmować szkolenie kambodżańskich żołnierzy, dostarczenie 50 tys sztuk kompletnego umundurowania o-raz wysłanie do Kambodży jednostki sanitarnej. Ponadto Syjam dostarczy reżimowi Lon No-la 20 łodzi patrolowych, które będą zakotwiczone na rzece Mekong. Syjarnczycy chcą równiej zorganizować „formacje ochotnicza” do walki ze zwolennikami księcia Sihanouka. Grupa amerykańskich polityków odwiedzi Indochiny WASZYNGTON (PAP). W środę liczna grupa amerykańskich senatorów, kongresmenów i gubernatorów udaje się w tygodniową oodróż po krajach Azji. Grupa ta odwiedzi Wietnam Kambodże. Południowy i prawdopodobnie Syjam. Amerykańscy politycy zamierzają zaznajomić sie ,,na miejscu” z ostatnimi wydarzeniami w tym rejonie świata Pierwsza rocznica atworzenia Tymczasowego Rządu Rewolucyjnego Republiki Wietnamu Południowego Konferencja prasowa w Ambasadzie RWP (Inf. wf.). W czerwcu ub. roku z inicjatywy NFW Wietnamu Południowego oraz Sojuszu Sił Narodowych, Demokratycznych i Pokojowych tego kraju zwołany został kongres przedstawicieli społeczeństwa polu dniowo wietnamskiego, na którym powołano Tymczasowy Rząd Rewolucyjny. Z okazji pierwszej rocznicy tego doniosłego dla walki wyzwoleńczej narodu wietnamskiego wy dar zen.a, w Ambasadzie Republiki Wietnamu Południowego w Polsce odbyła się we wtorek konferencjo prasowa z udziałem ambasadora RWP w Polsce, Tran Van Tu. Na konferencje przybyli liczni dziennikarze, a także przedstawiciele OK FJN, MSZ oraz placówek dyplomatycznych krajów socjalistycznych. Podkreślając znaczenie polityczne, jakie miało utworzenie TRR, amb. Tran Van Tu przypomniał cele rządu południowowietnamskich patriotów oraz jego dotychczasowe osiągnięcia. Cechą charakterystyczną minionego roku — stwierdził on m. in była utrata przez agresorów inicjatywy oraz rosnąca stale ofensywność narodowowyzwoleńczych sił zbrojnych. Zadały one dotkliwe ciosy prowadzonej przez administrację amerykańską polityce „wietnamizacji” wojny oraz zepchnęły nieprzyjaciela do biernej obrony. W ciągu ostatnich sześciu miesięcy suły wyzwoleńcze rozbiły opór nieprzyjaciela w 1192 wioskach strategicznych, rozszerzając w ten sposób tereny wyzwolone. Podległe Tjmiczasowemu Rządowi Rewolucyjnemu organa władzy ludu istnieją już w 42 prowincjach i miastach Południowego Wietnamu w 150 powiatach oraz w 1500 gminach. Umacnia się też pozycja TRR na arenie międzynarodowej. Uznało go Już 27 krajów, a szerokie poparcie, jakiego udziela narodowi wietnamskiemu cały postępowy świat, stanowi dlań zachętę do dalsze! walki, Ludność południowowietnamska — powiedział amb. Tran Van Tu — zdecydowana jest wypełnić testament prezydenta Ho Chi Minha. Walcząc o swe słuszne P rawa, naród wietnamski popiera solidaryzuje się w pełni z walką innych narodów indochińskich — laotańskiego i khmerskiego. Wierzymy — stwierdził amb. Tran Van Tu — że mimo ogromnych trudności i wyrzeczeń, odniesiemy w tej walce pełne zwycięstwo. Kończąc swe wystąpienie amb. Tran Van Tu wyraził głęboką wdzięczność Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Rządowi PRL. Frontowi Jedności Narodowej oraz całemu narodowi polskiemu za aktywne poparcie i cenną pomoc dla ludności walczącego Wietnamu Południowego. Les Walka z powodzią - busiest diii w Rumunii Druga kulminacja wód Dunaju BUKARESZT (PAP). Do Rumunii napływa obecnie druga fala kulminacyjna Dunaju, choć pierwsza jeszcze nie spłynęła do Morza Czarnego. Jest ona spowodowana tym, że ta część wód powodziowych, które w połowie maja zalały Transylwanie, spłynęła następnie rzekami Samosz, Marusza i innymi na Węgry, gdzie po połączeniu się z wodami Cisy, wpadającej do Dunaju na terenie Jugosławii powraca teraz do Rumunii Można powiedzieć, że w tej bezprecedensowej klęsce powodzi żadna kropla wody nie została Rumunom oszczędzona. Przeciwnie — wody powodziowe zatoczywszy wielkie półkole przez Węgry i Jugosławię, jeszcze bardziej tęgowane, wracają teraz spoir kraju, z którego wyruszyły w swą niszczycielską podróż. Jak już informowaliśmy - wzdłuż całej rumuńskiej doliny Dunaju wre intensywna, cfiarnr praca dla ochrony przed zalaniem położonych tu 13 miast i ich ważnych obiektów wych takich lak licząc przemysłowzdłu: biegu Dunaiu: zapora i hydroelektrownia stocznie w Turon- Severin, Giurgiu. OUenitn i Gałączu, wielkie kombinaty prze' myślowe w Tumu Ma gurcie Brsile Cąlaraei Chicsani i wiek innych zakładów,. Hasło dnia ..woda nie przej zie” mobilizuje do niest rudzo ej pracy i walki z żyWiołeo' dziesiątki tysięcy robotników'. Chłopów, wojsko, Gwardie Patriotyczną i młodzież, Wzdłu? brzegów groźnego Dunaju wznosi sie dziesiątki kilometrów nowych wałów ochronnych, .podwyższa i umacnia już istniejące, wykopuje kanały odpływowe oraz buduje różne inne kofriplek- EOWfh urzadzenm zabezpieczające przez zalewefn wód. _ Walka z Dunaiem. toCtąca eie o tak olbrzymia- stawkę, zakończam się zwycięstwem musi ludzi. W tei chwili wkracza ona w ostatni decydujący etap. Rada Państwa SRR wvdała dekret o amnestii dla osób skazanych na kary więzienia oraz na kary grzywny za naruszenie porządku publicznego zamieszkałych w miejscowościach i gospodarstwach, które ucierpiały na skutek klęski żywiołowej. Zwolnienie od kary więzienia za lżejsze przestępstwa oraz od kar wyroków za naruszenie porządku i publicznego umożliwi amnestiowanym powrót do swoich gospodarstw i przyczynienie się do zlikwidowania następstw klęski żywiołowej. Cisa coraz groźniejsza BELGRAD (PAP). Sytuacja w dolinie Cisy staje sie coraz bardziej alarmująca Dzień i noc. w miarę jak podnosi sie poziom wody w rzece, umacniane i podwyższane są nasypy. Według noz specjalistów węgierskich progkońcu tego tygodnia poziom wow dy w Cisie w relonle Szegedu osiągnie nie notowany poziom l 000 cm po-wyżei normalnego, co stwarza groźną sytuacje dla re- 1onów Ba na tu i Baczki. Wówczas Cisa w rejonie Senty osiągnęłaby poziom 030—850 cm powyżej normalnego. W teł sytuacji sztab walki z powodzią okręgu autonomicznego Wojwodinv wystosował depesze do wszystkich zagrożonych opsztin (powiatów), aby Jak najszybciej wszystkie wały ochronne zostały podniesione do 930 cm powyżej normalnego poziomu rzeki. Sztab oświadczył że pierwsza Unia walki żywiołem musi być broniona za wszelką cenę. W pogotowiu znajdują sie statki desantowe i inne jednostki rzeczne marynarki jugosłowiańskiej, z ładunkami worków z piaskiem i kamieniami, by natychmiast przystąpić do akcji gdzie wały nie wytrzymała naporu wody. W Rento w obronie miasta biorą udział uczniowie. Utrzymujący sie od długiego czasu wysoki poziom Cisy wyrządził w Jugosławii szkody oceniane na 3d min dinarów. Zniszczonych lub uszkodzonych zostało H00 domów, zalanych ponad 5 tvs. ha ziemi uprawnej, zaś na 30 tys. ha niemożliwe sa siewy. Miasto Smederevp Jest nadal częściowo zalane przez Dunaj Straty ocenia sie na 20 min dinar ów. Obrady Zgromadzenia UZE PARYŻ (PAP). We wtorek rano rozpoczęły się obrady Zgromadzenia Unii Zachodnioeuropejskiej (UZE). Do unii tej należą — Jak wiadomo — kraje Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej: Francja, Włochy, NRF. Belgia, Holandia I Luksemburg oraz Wielka Brytania. We wtorek na posiedzeniu porannym wybrano ponownie jednomyślnie senatora belgijskiego Georges Housiaux przewodniczącym Zgromadzenia UZE. Następnie Zgromadzenie przystąpiło dc dyskusji nad wnioskiem belgijskim, przewidującym przyjęcie dc UZE trzech nowych członków - Norwegii, Danii i Irlandii. Ma tc być wstępem do przyiecis tych oaństw — jak również Wielkiej Brytanii — do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Nowy system w gospodarce Mongolii (Inf. wł). W wielu przedsiębiorstwach przemysłowych MRL wprowadza się nowy system planowania gospodarczego i bodźców materialnych. System ten daje dobre wyniki gospodarcze. Stosuje go coraz większa liczba zakładów. Oprócz przemysłu nowy system wprowadziło szereg państwowych gospodarstw rolnych w Środkowej i Północnej Mongolii. Specjaliści przypuszczają, że w ciągu najbliższych 5 lat wszystkie państwowe gospodarstwa rolne w kraju przejdą na nowy system planowania i bodźców materialnych. 18 ważnych problemów naukowo-technicznych do wspólnej realizacji Prof. Kaczmarek o posiedzeniu grupy roboczej KW RWPG MOSKWA (PAP). Komentując wyniki posiedzenia grupy roboczej Komitetu WyKonawczego i-tWFti 37ś~ współpracy naukowo-technicznej, przewodniczący „Jiflmitetu Nauki i Techniki — prof, dr Jan Kaczmarek w rozrqpwie z moskiewskim korespondentem jpAP — red. Ziarniklem powiedział m. in.: ~ Spośród szeregu spraw, były omawiane i uzgodnione które na posiedzeniu grupy roboczej, opracowujacej cześć kompleksowego rozwoju integracji w ramach RWPG, dotyczących współpracy naukowo-technicznej — na szczególne podkreślenie zasługuje uzgodnienie wyboru 18 szczególnie ważnych problemów, jakie będą realizowane w ścisłej współpracy wszystkich krajów członkowskich RWPG. Wśród. 18 problemów, które będą opracowywane przy współpracy wszystkich kraiów członkowskich 7 — to problemy na dalszą perspektywę, a 11 związanych jest z potrzebami rozwoju gospodarczego naszych krajów na okres następnej pięciolatki. Wszystkie one w mniejszym lub większym stopniu interesują nasz kraj. Szczególnie jednak zainteresowani jesteśmy tymi. które dotyczą rozwiązywania trudności w dziedzinie surowców i materiałów, produkcji wyrobów będących nośnikami postępu technicznego, no. elektronicznych środków informatyki. ąlbo , inaczej mówiąc elektronicznej techniki obliczeniowej. a także związanych z intensyfikacją ł podniesieniem poziomu jakościowego produkcji rolnej. Rozmowy SALT w Wiedniu WIEDER (PAP). We wtorek odbyła sie w Wiedniu kolejna, 1S runda rozmów miedzy delegacjami radziecką i amerykańską na temat ograniczenia zbrojeń strategicznych. Odbyła sie ona w ambasadzie radzieckiej. Rozmowy trwały około godziny. Uzgodniono, że nowe spotkanie delegacji odbędzie sie w piątek w gmachu ambasady USA. Kongo Kinszasa odwołało ambasadorów w NRF i USA BONN (PAP). Jak podaje agencja DPA prezydent Konga-Kinszasa generał Mobutu odwołał s dniem l czerwca ambasadorów swego kraju w Bonn i Waszyngtonie. Przyczyny tej decyzji dotychczas nie zostały podane do wiadomości publicznej. Delegacja Sejmu powróciła z KRL-D (Dok. ze str. 1] We wtorek powróciła do PolsKTz Koreańskiej Repnhliki Ludowo-Demokratycznej ćtokątTUdała się 22 maja br. — delegacja Sejmu PRL, której przewodniczył członek Biura Politycznego, sekretarz KC PZPR, przewodniczący Klubu Poselskiego PZPR, wicemarszałek Sejmu — Źenon Kliszko. W skład delegacji wchodzili posłowie: Stefan Olszowski — sekretarz KC PZPR, gen. dyw. Józef Urbanowicz — wicemin. Obrony Narodowej, szef Głównego Zarządu Politycznego WP, Wacław Tulodziecki — wiceprzewodniczący CRZZ, Emil Kołodziej — członek Prezydium, sekretarz NK ZSL, Mieczysław Medeński — agrotechnik, rolnik z woj. bydgoskiego, Aleksander Rozmiarek — sekretarz WK SD w Warszawie, Edmund Osmańczyk — publicysta. Delegacji towarzyszyli m. in.: Jerzy Bafia — szef Kancelarii Sejmu, Wiktor Kinecki — zastępca kier. Wydziału Zagranicznego KC PZPR oraz grupa dziennikarzy. Na lotnisku Okęcie delegację witali członkowie najwyższych władz: Czesław Wycech, Stefan Jędrychowski, Artur Starowicz, Witold Jarosiński, Zygmunt Surowiec i Michał Grendys a także I sekretarz KW PZPR Józef Kępa. Przybyli kierownicy wydziałów KC PZPR. posłowie, generalicja, dziennikarze. Obecni byli: ambasador ZSRR w Polsce — Awierkij Aristow oraz ambasador KRL-D w Polsce — Kim Hi Sun. (PAP) Przyjęcie w ambasadzie Włoch Z okazji święta narodowego Włoch ambasador tego kraju w Polsce Manlio Castronuovo wydał we wtorek przyjęcie w siedzibie ambasady w Warszawie. Na przyjęcie przybyli: sekretarz Rady Państwa — Ludomir Stasiak, ministrowie: Spraw Zagranicznych — Stefan Jędrychowski. Handlu Zagranicznego — Janusz Burakiewicz. Przemysłu Chemicznego — Antoni Radliński, przedstawiciele świata nauki i kultury, generalicja. dziennikarze. Obecni byli szefowie i członkowie przedstawicielstw dyplomatycznych. (PAP) Czy Aramburu żyje? MEKSYK (PAP). Według doniesień z Buenos Aires, policja stara się obecnie ustalić, czy autentyczny jest nowy komunikat donoszący, jakoby były prezydent Argentyny generał Aramburu został już stracony przez sprawców porwania go. Komunikat ten został przesłany do dziennika ,,Tribuna” w mieścił» Rosario. Oświadcza on, że we wtorek o 7.00 rano Aramburu poniósł śmierć. Autorzy komunikatu występują pod firmą zwolenników Perona. Zdaniem policji możliwe jest jednak, że nowy komunikat jest fałszerstwem. Rząd wioski podjął rozmowy z Watykanem w spwie rozwodów (KORESPONDENCJA WŁASNA Z RZYMU). Po raz pierwszy od podpisania w 1929 r. Paktów Laterańskich — jak nazwano konkordat pomiędzy Mussolinim i ówczesnym papieżem Piusem XI — miało miejsce spotkanie na wysokim szczeblu pomiędzy przedstawicielami rządu włoskiego i Watykanu. Ze strony włoskiej uczestniczyli m. in. minister spraw zagranicznych Moro i minister sprawiedliwości Reale. Watykan reprezentował sekretarz stanu, kardynał Villot i kierownik dyplomacji papieskiej arcybiskup Casaroli. By podkreślić oficjalny charakter rozmów, obu stronom towarzyszyli ambasadorowie: wioski przy Watykanie i watykański przy Kwirynale. Za tym protokołem kryje się stara, drażliwa sprawa od dawna ciążąca nad życiem społecznym Italii. Idzie mianowicie o interpretację 34 artykułu konkordatu, który przyznaje prawa cywilne małżeństwom zawartym w kościele. W oparciu o swoistą interpretację tego artykułu Watykan traktuje projekt ustawy wprowadzającej prawo do rozwodu cywilnego. jako jednostronne naruszenie konkordatu przez Włochy. Do niedawna chrześcijańska demokracja, kierując się swymi interesami wyborczymi, interpretowała ten artykuł w podobny sposób jak Watykan, gdyż nie chciała stracić politycznego poparcia Kościoła. Obecnie sytuacja się zmieniła Zarówno archaWkne prawo małżeńskie pociągające za sobą niezliczone dramaty ludzkie i otwierające pole dla wielu nadużyć, jak również fakt ingerowania Watykanu w wewnętrzne sprawy państwa włoskiego — wywołują już zbyt liczne sprzeciwy. Po raz pierwszy w obu izbach ustawodawczych ustawa wprowadzająca rozwód ma zapewnioną większość. Chrześcijańska demokracja z nieukrywaną niechęcią podporządkowuje się żądaniom watykańskim, które zmuszają ją do zwalczania ustawy, co stawia ją w pozycji partii mniejszościowej, mającej przeciwko sobie cały parlament, z wyjątkiem tak niewygodnych sojuszników, jak monarchiści i faszy-W tej sprawie jednak stanowisko Kościoła było nieprzejednane. W kwietniu przeciwko zmianie prawa małżeńskiego zaangażował się osobiście Paweł VI \ chrześcijańska demokracja nic miała wyboru. Odnosi się wrażenie, że obecnie w Watykanie nastroje są mniej bojowe i miarodajne czynniki kościelne zastanawiają się, czy warto występować przeciwko woli parlamentu włoskiego, żądać referendum ludowego i rozpalać we Włoszech atmosferę wojny religijnej, gdy szanse sukcesu nie są pewne. W referendum prócz nieustępliwych grup w Kościele zainteresowana jest tylko prawica. Rozsądniejsi ludzie z chrześcijańskiej demokracji chcieliby ten problem w sposób załatwić kompromisowy. Na pierwszym spotkaniu z kierowniczymi czynnikami Watykanu reprezentanci rządu włoskiego wyłożyli swoja poglądy. 15 czerwca strona kościelna ma dać wstępną odpowiedź. Warto zauważyć. że w dosyć osobliwym położeniu znajduje sie watykański sekretarz stanu, kardynał Villot — Francuz, zmuszony do obrony klerykalnych koncepcji prawa małżeńskiego, które w jego ojczyźnie obalone zostały już orzea pokoleniami. DOMINIK HORODYSSK1 Nixon wkrótce ogłosi decyzję w sprawie samolotów dla Izraela Przyczółek izraelski przedłużeniem NATO (OD NASZEGO KORESPONDENTA W USA) Niedługo zostanie ogłoszona decyzja prezydenta Nixona w sprawie sprzedaży 125 dodatkowych samolotów typu „Phantom” i Skyhawk”, o które od dłuższego czasu zabiega Izrael. Decyzja wznowienia dostaw została już prawdopodobnie podjęta, lecz Waszyngton zwleka z jej ogłoszeniem ze względów taktycznych. 2 bm. radziecki ambasador Dobrynin przeprowadził kolejną rozmowę w Departamencie Stanu na temat Bliskiego Wschodu. Amerykańska dyplomacja zamierza oświadczyć, że rozmowy trwające od wielu miesięcy nie przyniosły żadnego rezultatu i tym m. in. usprawiedliwić sprzedaż samolotów Izraelowi. Na razie trwają jeszcze dostawy samolotów uzgodnione przez administrację prezydenta Johnsona. Nowa decyzja będzie ułatwiona nastrojami w Kongresie. 64 senatorów republikańskich i demokratycznych (na ogólną liczbę 100) podpisało list skierowany do administracji, domagając się sfinalizowania transakcji zbrojnej z Tel Awiwem. Ponadto podczas majowej sesji NATO w Rzymie sekretarz stanu, Rogers, zapewnił poparcie dla dostaw samolotów ze strony większości państw atlantyckich, przedstawiając te dostawy jako zabezpieczenie południowej flanki NATO. Przyczółek izraelski jest w pojęciu USA przedłużeniem militarnej organizacji atlantyckiej i elementem konfrontacji zbrojnej z ZSRR. Izraelski minister spraw zagranicznych, Eban, który w ubiegłym miesiącu przebywał szyngtonie, oświadczył w Wawówczas, że dostawy uzbrojenia dla Izraela leżą w interesie USA, gdyż w ten sposób mogą się one przeciwstawić wpływom ZSRR na Bliskim Wschodzie. Ten punkt widzenia został zaadaptowany orzez St. Zjednoczone. Nawet list 64 senatorów był zredagowany w tym samym duchu. Z ostatnich doniesień wynika, że administracja Nixona zechce uzasadnić nową rundę zbrojeń na Bliskim Wschodzie tezą, iż w ten właśnie sposób USA dowiodą swojej „mocarstwowej wiarogodności” i ochronią amerykańskie pozycje. Warto przypomnieć, że podobnie szyngton usprawiedliwia! Wainwazję Kambodży. Wg ocen amerykańskiego wywiadu, układ sił między Izraelem a sąsiadującymi państwami arabskimi pozostał w zasadzie niezmieniony. Obala to twierdzenia kół proizraelskicli, jakoby pomoc obronna ZSRR dla ZRA zagrażała Izraelowi. W rzeczywistości amerykańskie dostawy broni ofensywnej mają na celu stworzenie stanu ciągłej przewagi Izraela w powietrzu i umożliwienie mu ataków na głębokie zaplecze egipskie. Ataki te zostały ostatnio poniechane na skutek skuteczności obrony przeciwlotniczej ZRA. Obserwatorzy przewidują, iż wznowienie dostaw samolotów dla Izraela spowoduje nie tylko zwiększoną wojowniczość Tel Awiwu i groźbę ostrzejszej konfrontacji, lecz również nową falę nastrojów antyamerykańskich na Bliskim Wschodzie i w ostatecznym rachunku podważy — a nie umocni — pozycje USA w tej strefie M. BEREZOWSKI Jednostki syryjskie zniszczyły dwa stanowiska ogniowe Izraela KAIR (PAP). We wtorek po południu w północnym sektorze frontu syryjsko-izraelskiego doszło do gwałtownej wymiany strzałów artyleryjskich. Komunikat syryjski stwierdza, że jednostki syryjskie zniszczyły dwa stanowiska ogniowe przeciwnika w rejonie Al Hamra, zadając równocześnie Izraelczykom poważne straty w ludziach. Agresorzy izraelscy ostrzelali we wtorek rejon Al- Aszi w jordańskiej prowincji Irbid niszcząc znaczne połacie lasów i pól zasianych pszenicą. Jordański komunikat stwierdza że agresorzy otworzyli ogień z okupowanych syryjskich wzgórz Golan scy We wtorek agresorzy izraeldwukrotnie usiłowali zbombardować pozycje wojsk egipskich na zachodnim brzegu Kanału Sueskiego. W obu wypadkach obrona przeciwlotnicza ZRA oraz lotnictwo egipskie zmusiły napastników do ucieczki, KAIR (PAP). Izraelski samolot typu „Skyhawk” został zestrzelony nad strefa Kanału Sueskiego we wtorek po południu — zakomunikował egipski rzecznik wojskowy. Powstanie centralnego komitetu palestyńskiego ruchu oporu W poniedziałek obradująca w Kairze Narodowa Rada Palestyńska postanowiła utworzyć Komitet Centralny, który będzie grupował przedstawicieli wszystkich organizacji styńskiego ruchu oporu. paleBędzie on miał za zadanie kierowanie wszystkimi operacjami wojskowymi. Rozmowy Husajn - Kadaii KAIR (PAP). Król Jordanii Husajn oraz przewodniczący libijskiej Rady Rewolucyjnel Kadafi kontynuowali we wtorek swe rozmowy w Ammanie poświęcone przede wszystkim mobilizacji potencjału państw arabskich dc walki z okupantem izraelskim. Równocześnie we wtorek przybył do Kairu premier Jordanii TalhunL Spotkanie Dobrynin - Rogers WASZYNGTON (PAP). We wtorek ambasador ZSRR w USA A. Dobrynin i amerykański sekretarz stanu W. Rogera odbyli trwająca 40 minut rozmowę na temat sytuacji na Bliskim Wschodzie. W spotkaniu brał udział doradca sekretarza Stanu J. Sisco, Rewizjonistyczna terminologia -obowiązuje nadal (OD NASZEGO KORESPONDENTA W BONN) cznej terminologii, wprowadzonej w lipcu 1965 r. przez ówczesnego ministra do spraw ogólnoniemieckich, Ericha Mendego. Zarządzenie to ma nadal moc prawną, choć nie tak dawno Bundesrat (druga izba parlamentu NRF) obradował nad projektem uchwały wprowadzającej urzędowo termin „DDR”. I tak w myśl wytycznych Mendego urzędnicy państwowi NRF zobowiązani są, gdy tylko to jest możliwe do używania określenia „Niemcy” zamiast „Niemiecka Republika Federalna”. Samo określenie „Republika Federalna” jest w ogóle zabronione. W stosunku do NRD obowiązuje nadal przepis, który powiada: terytorium to „ma być określane w terminologii politycznej jako „radziecka strefa okupacyjna”. Dopuszczalna jest również forma skrócona „strefa radziecka". Nie ma zastrzeżeń przeciw stosowaniu określenia „Niemcy środkowe”. Jeśli NRD są „Niemcami środkowymi”, wówczas nasuwa się nieodparty wniosek, że dla wladz w Bonn istnieją jeszcze „Niemcy wschodnie”, pod którym to pojęciem odwetowcy rozumieją polskie Ziemie Zachodnie. Granica na Odrze i Nysie nie jest w rozumieniu polityków i urzędników bońskich żadną granicą, lecz tylko „linią”, względnie „linią demarkacyjną”. Przykładów takich można by przytoczyć jeszcze więcej, ale i te wystarczają, by zapytać, jaka terminologia jest miarodajna dla politycznej postawy Bonn: ta, którą stosuje kanclerz Brandt w niektórych przemówieniach, czy ta która obowiązuje na co dzień wszystkie władze Republiki Federalnej? W Bonn podobno rozpatruje się możliwość wprowadzenia zmian do obowiązującej terminologii oficjalnej, ale — jak oświadczy! ostatnio rzecznik ministerstwa do spraw wewnątrzniemieekieb w Bonn — trudno w tej chwili przewidzieć, kiedy wytyczne Mendego zostaną zmienione. STANISŁAW ALBINOWSKI Kanclerz Brandt używa już określenia „Niemiecka Republika Demokratyczna”, jeśli by je. dnak ktoś chciał wyciągnąć stąd wniosek, że ten „postęp” w. stosunku do słownictwa poprzedniego kanclerza, Kiesingera ma szersze znaczenie — popełniłby gruby błąd. Wszystkie bowiem władze NRF zobowiązane są nadal do stosowania rewizjonisty- Delegacja Mongolii z wizytą w Bułgarii SOFIA (PAP). Agencja BTA poinformowała, że na zaproszenie KC BPK i Rady Ministrów LRB 3 czerwca do Bułgarii przybyła z wizytą oficjalną partyjno-rządowa delegacja MRL na czele z I sekretarzem KC Mongolskiej Partii Ludcwo-Rewolucyjnej przewodniczącym Rady Ministrów MRL Jumdżagijnem Cedenbałem. Środa, s czerwca mo R. — nr 153 Austriacka delegacja rządową w Warszawie wt.nrftif pr7vhv(ii rip Warszawy austriacka delegacja rządowa dla przeprowadzenia rozmów indemniaacyjnych. W godzinach popołudniowych delegację, której przewodniczy amb. »aV t'nearich-----liartlmaver. przyjął wiceminister Spraw Zagranicznych Adam Willmann. W rozmowie wziął udział ambasador Austrii w Polsce Johannes Proksch. Delegacji polskiej na rokowania przewodniczy: wicedyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów J, Biliński oraz wicedvreKtor oepartamentu MSZ St. W. Dobrowolski. (PAP) X Prämier J. Fock w Jugosławii BELGRAD (PAP). We przybył z wizytą oficjalna wtorek do Jugosławii premier WRL, Jenoe Fock, towarzysza mu: minister Handlu Zagranicznego, J. Biro, wiceminister Przemysłu. J. Kovacs i in. osobistości. Na dworcu Topcider premiera Focka powitał przewodniczący Związkowej Rady Wykonawczej. M. Kibicie. W toku wizyty w Jugosławii, która będzie trwać do 5 czerwca premier węgierski przeprowadzi rozmowy z Ribiciciem. również przyjęty przez Zostanie prezydenta Jugosławii. J. Broi Tito. Wizyta delegacji Węgierskiej Armii Ludowej W Polsce przebywa delegacja Węgierskiej Arniii TJiTdowej^, na WAL •— w'i(rPfflini<.fpr Qhrnny Narocfbwei Węgierskiej Republiki Ludowej genT-mir Laszlo Szuecs. Delegację powitał na lotnisku Okęcie główny kwatermistrz WP gen. bryg. inż. Mieczysław Obiedziński wraz z przedstawicielami kierownictwa Głównego Kwatermistrzostwa WP. W powitaniu uczestniczył attache wojskowy I lotniczy Ambasady WRL w Warszawie płk. Gyula Feher. Celem pobytu węgierskich gości jest wymiana doświadczeń w zakresie tyłowego zabezpieczenia wojsk oraz zapoznania się z pracą centralnych i okręgowych organów zaopatrujących, jak również z życiem i szkoleniem w oddziałach ludowego Wojska Polskiego. ni Wizytg delegacji WAL przyczysię do dalszego zacieśnienia przyjaźni między naszymi bratnimi armiami —- członkami Układu Warszawskiego. (PAP). Neil Armstrong w Moskwie MOSKWA (PAP). Kosmonauta amerykański Neil Armstrong zwiedził we wtorek rano Mauzoleum Lenina, a następnie złożył wieniec na Grobie Nieznanego Żołnierza oraz wiązanki kwiatów przy murze kremlowskim w miejscach, gdzie pochowani są kosmonauci radzieccy J. Gagarin i W. Komarow, i znany konstruktor statków kosmicznych S. Korolow. N. Armstrongowi towarzyszyli kosmonauci radzieccy gen. Gieorgij Bieriegowoj i Konstantin Fieoktistow. Z wizytą u premiera Kosygina MOSKWA (PAP). Przewodniczący Rady Ministrów ZSRR A. Kosygin przyjął we wtorek na Kremlu kosmonautę amerykańskiego N. Armstronga i ambasadora USA w Moskwie Jacoba Beama, którzy przekazali jako dar narodowi rauzieckiemu, w imieniu prezydenta USA próbki gruntu księżycowego, dostarczone przez załogę pojazdu „Apollo-11”. Premier Kosygin podziękował za przekazany mu dar. Podkreślił on vtffelkie męstwo wszystkich kosmonautów oraz ich wkład w dzieło opanowania kosmosu. Stwierdził, że przestrzeń kosmiczna powinna być wykorzystywana do celów pokojowych w interesie dalszego postępu naukowo-technicznego i rozwoju współpracy międzynarodowej. Statek typu Sojuz Sojuz — trzeci z kolei typ radzieckich załogowych statków kosmicznych odznacza sią szeregiem istotnych nowych cech konstrukcyjnych w porównamu z poprzednio stosowanymi statkami typu Wostok i Woschod, Przede wszystkim — Sojuz jest statkiem dwukabinowym. Jedna z kabin mająca kształt w przybliżeniu stożkowy, z zaokrąglonymi ścianami bocznymi i podstawą, pełni funkcjq kabiny nawigacyjnej i powrotnej. Do jej węższego końca jest przymocowana kulista kabina zwana orbitalną pełniąca funkcję kabiny laboratoryjnej i — co jest nowością w kosmonauty- Ce — kabiny wypoczynkowej — z rodzajem leżanki do spania. Kabina laboratoryjna może przy tym pełnić w razie potrzeby funkcję śluzy powietrznej. Obie kabiny są dość przestronne, gdyż mają łącznie objętość użytkową 9 m sześć. — największą spośród wszystkich dotychczasowych statków kosmicznych. W kabinie wytwarzane są normalne warunki atmosferyczne, to znaczy jest ona wypełniona powietrzem o normalnym składzie chemicznym i normalnych parametrach fizycznych — ciśnieniu i temperaturze. Również i to zapewnia załodze komfortowe warunki. Sojuzy, jako pierwsze i jedyne dotychczas załogowe statki kosmiczne, zasilane są w energię elektryczną z fotoogniw słonecznych — umieszczonych na dwóch płytkach o łącznej powierzchni 14 m kw, co daje możność wytwarzania prądu elektrycznego o mocy rzędu 1,4 KW. Nie jest to co prawda może rozwiązanie najnowocześniejsze i najlżejsze, ale jego ogromną zaletą jest wysoka niezawodność działania i zdolność do bardzo długotrwałego działania, bez konieczności zabierania do statków zapasów jakichkolwiek chemikaliów służących za źródło energii. Właśnie zdolność do długotrwałego działania jest jedną z głównych cech Sojuzów. Zdolne są one bowiem do lotu miesięcznego, czyli najbardziej długotrwałego spośród wszystkich dotychczasowych załogowych statków kosmicznych. Istotną cechą Sojuza jest także zdolność do wykonywania manewrów w czasie lotu. W tym celu do dna kabiny nawigacyjnej jest przymocowany cylindrycznego kształtu człon rakietowy, który na swej końcowej części posiada dwa silniki rakietowe — główny i zapasowy — o ciągu 400 KG każdy. Zapasy substancji paliwowej pozwalają przy tym na samodzielne wzniesienie się z pułapu około 200 km, na pułap około 1300 km. Człon rakietowy zawiera zarazem szereg urządzeń pomocniczych. Fakt zastosowania dwóch silników jest znamienny, gdyż świadczy o zwróceniu dużej uwagi na niezawodność całej konstrukcji. Także w kabinie powrotnej zastosowano zdublowanie najważniejszego wyposażenia — na przykład umieszczono w niej dwa spadochrony — główny i zapasowy. Jak wiadomo statki Sojuz są zdolne, w razie potrzeby, do wykonywania manewrów spotkania i łączenia się w czasie lotu kosmicznego. Wówczas odpowiednie urządzenie łączące jest instalowane na przednim końcu kabiny laboratoryjnej. Jak więc widać statki kosmiczne typu Sojuz są urządzeniami o dużej doskonałości i dużych możliwościach, zdolnymi do realizowania różnorodnych, długotrwałych i złożonych programów technicznych, naukowych i nawigacyjnych. Niewątpliwie więc obecny lot dziewiątego z kolei statku tego typu, o bogatym programie naukowym, dostarczy nowych istotnych “danych dla dalszego opanowywania przestrzeni kosmicznej prze* człowieka. DR INŻ. ANDRZEJ MARKS