Zycie Warszawy, maj 1970 (XXVII/103-128)
1970-05-26 / nr. 124
I^^B^^MMM^MlMMzA^GRANICAl?Z^RANiCA#ZA^RANlcr O szkołę na miarę jutra naszej socjalistycznej ojczyzny Przemówienie M. Spychalskiego na zjeździe ZNP Towarzyszki I towarzysze! Drodzy przyjaciele' Delegaci X Zjazdu ZNP! Pozdrawiam was serdecznie w imieniu Biura Politycznego PZPR, w imieniu kierownictw ZSL i SD, w imieniu władz naczelnych naszego państwa i OK FJN. Przyjmijcie te pozdrowienia wraz z uznaniem dla Związku Nauczycielstwa Polskiego, dla wszystkich zrzeszonych w jego szeregach pracowników oświaty jednocześnie z nowymi oczekiwaniami i nadziejami, jakie z waszą działalnością wiąże całe społeczeństwo. Nasza partia, nasze ludowe państwo i cały naród polski w pełni doceniają wielki wkład nauczycielstwa w kształtowanie socjalistycznego społeczeństwa, w wychowywanie młodzieży oddanej Polsce Ludowej, możliwie najlepiej przygotowanej do twórczego życia. Praca nauczycielska i działalność waszego związku cieszą się powszechnym szacunkiem. Lata, kläre upłynęły od waszego poprzedniego zjazdu, wypełnione były ofiarnym wysiłkiem polskiej klasy robotniczej, chłopów i inteligencji. Wysiłek ten owocowa! rozwojem gospodarki narodowej, nauki i kultury, pomnażał siłę Polski i umacniał jej pozycję w świecie. Dziś, gdy najpilniejszym zadaniem staje się osiągnięcie doskonalszych metod gospodarowania oraz podniesienie na znacznie wyższy poziom organizacji 1 społecznej wydajności pracy — stawiać musimy coraz większe wymagania wobec kadr, to znaczy przede wszystkim wobec szkoły, która te kadrę kształci i wychowuje. o pracy szkoły, o dach stałego podnoszenia jej metopoziomu — najwięcej i autorytatywnie możecie powiedzieć wy — nauczyciele, wychowawcy i organizatorzy oświaty. Kierunek waszych nauczycielskich przemyśleń 0 drogach doskonalenia polskiej szkoły, wytyczać powinna jasna świadomość, że wraz z rozwojem kraju, ze wzrostem potrzeb społecznych i aspiracji narodu zmieniają się wymagania stawia ne wobec wszystkich ogniw oświaty. Powszechnie znane i cenione są osiągnięcia szkolnictwa wszystkich szczebli w Polsce Ludowej. Obecnie już ponad 80 proc. młodzieży otrzymuje wykształcenie powyżej 8- letniej szkoły podstawowej, uzyskuje przygotowanie do pracy przede wszystkim szeroko rozbudowanym szkolw nictwie zawodowym. Ale nie chcemy i nie możemy na tym poprzestawać. Pozostaje nadal istotne to, jaki procent młodzieży uzyskuje świadectwa ukończenia szkół różnych szczebli, ale rzeczą najważniejszą jest poziom wiedzy i umiejętności, z jakimi młodzież opuszcza szkoły. Pytać więc musimy o wartość tej wiedzy, jej praktyczną przydatność, jej nowoczesność, jej związek z potrzebami soo cjalistycznego budownictwa. Dotyczy to bez wyjątku szkół wszystkich szczebii. Wobec coraz sz'ybszego tempa zmian w życiu współczesnym, a zwłaszcza w związku z przyspieszpnym rozwojem nauki i techniki najgłębsza nawet wiedza wyniesiona ze szkoły winna być ciągle uzupełniana i pogłębiana, jest więc zadaniem szkoły, czynić wszystko, by jej wychowankowie byli ludźmi o umysłach zawsze otwartych i chłonnych, którzy gotowi są przez całe życie uczyć sie. by nadążyć za tempem przemian w nauce, technice i w życiu społecznym. Notujemy obecnie szeroką 1 cenną dyskusję o potrzebie lepszego rozwijania i wykorzystania zdolności i talentów młodzieży. Ludzie zdolni, utalentowani i wykształceni stanowią najcenniejszy kapitał naszego narodu. U każdego dziecka, ucznia 1 studenta — szkoła, wychowawca i nauczyciel odnaleźć może odpowiednie zdoUności, rozwinąć je, wzbogacić 1 wskazać drogę racjonalnego wykorzystania tych zdolności dla dobra całego kraju, dla dobra każdej jednostki. Coraz bardziej nowoczesna struktura gospodarki narodowej wymaga odpowiednich zmian i przystosowań struktury zawodowej naszego społeczeństwa, właściwego przygotowania młodzieży do nowych specjalności produkcyjnych, gruntownej wiedzy związanej z produkcją dóbr materialnych I coraz wyższej, ogólnej kultury technicznej. Dokonująca się we współczesnym święcie naukowo-techniczna rewolucja stawia przed oświatą w ogóle, przed oświatą naszego budua jącego socjalizm kraju w szczególności, wielkie zadania przede wszystkim w zakresie rozwoju nauk ścisłych, przyrodniczych, technicznych, nakazuje rozbudzać w tym kierunku zamiłowania i uzdolnienia młodzieży, stwarzać warunki dla wzrostu poziomu nauczania w tych dziedzinach wiedzy. Gdy rozważamy sprawy przypomnijmy, że niete długo obchodzić będziemy 50C rocznice urodzin wielkiego uczonego, jakiego wydal nasz kraj — Mikołaja Kopernika. Toteż traktujemy tę rocznicę nie jako uroczystość, ograniczoną do przypomnienia przeszłości, ale nade wszystko, jako podjęcie potrzebnej nadal pracy nad doskonaleniem programów, podręczników metod nauczania, by coraz lei piej kształcić takie kadry które zdolne będą realizować najbardziej odpowiedzialne tadania we wszystkich dzie dżinach życia w dzisiejszych i nadchodzących czasach. Tak przełożyć należy na język naszego czasu starą maksymę — że nauka ma służyć nie szkole, lecz życiu. I chodzi tu również o pierwszoplanowe zadanie wychowawcze szkoły, jakim jest zapewnienie młodzieży busoli, którą będzie si«; mogła kierować w dokonywaniu wyboru idei, poglądu na świat, postawy i moralności. Busolę t«i daje szkoła wówczas, gdy pomaga młodzieży zrozumieć współczesny świat i uczy jednoznacznego rozpoznania, po czyjej stronie jest racja i sprawiedliwość w walce dwu systemów społecznych — socjalizmu i kapitalizmu,, w walce z imperializmem o woilnośc narodów, o pokój i powszechny postęp. Nasza szkoła musi, coraz pełniej 1 lepiej kształtować postawę młodzieży • wobec wszystkich spraw życia codziennego, uczyć dyscypliny i kultury współżycia społecznego, rozwijać i umacniać wysoką etyke zawodową, budzić współodpowiedzialność za sprawy ogólne. Wielkie przemiany społeczne naszej epoki znajdują bowiem swoje istotne odbicie także w przekształceniach obyczajowych, przemianie moralności formuw łującej nowe normy i prawa, wyzwalającej się z mieszczańskiego egoizmu i obojętności wobec interesów społecznych. I w tej dziedzinie widzieć zatem musimy doniosłą rolę szkoły, ważny sprawdzian jakości jej pracy wychowawczej. Rozpoczynający się dziś X Zjazd Związku Nauczycielstwa Polskiego podejmie w dyskusji wszystkie doniosłe zadania szkoty, podejmie je w sposób właściwy dla nauczycielstwa, z poczuciem wielkiej odpowiedzialności za oblicze nasze; młodzieży, za przyszłość naszego kraju. Można żywić przekonanie, że zgodnie z ogólnym kierunkiem wysiłków i działań całego społeczeństwa, dyskusja wasza przeniknięta będzie postawą poszukiwań, jak w ramach tybh środków, które państwo nasze na oświatę przeznacza , zrealizować najlepiej zadania stojące przed szkolnictwem. Należy w pełni wykorzystać możliwości, tkwiące we współpracy szkoły ze środowiskiem lokalnym. Poczucie odpowiedzialności za dzieci i młodzież jest w naszym społeczeństwie bardzo żywe. Największe osiągnięcia w dziedzinie wychowania mają środowiska, w których wspólnie działa nauczycielstwo, związki zawodowe, organizacje młodzieżowe, samorząd mieszkańców i wszystkie organizacje społeczne, skupione we Froncie Jedności Narodu. Efekty tego działania są wielostronne: lepsze zaopatrzenie szkół w pomoce naukowe, świetlice, domy kultury i kluby, dobra organizacja wolnego czasu i wypoczynku dzieci i młodzie-Ten wspólny, społeczny, jednolity front wychowania jes1 nie tylko ważną pomocą dis pracy szkoły, podnosi on poziom socjalistycznej kultur} społeczeństwa, staje się ważnym składnikiem powszechnego dorobku naszego narodu. Nauczycielstwo polskie zawsze traktowało swą trudną, odpowiedzialną pracę jako służbę narodowi i wnosiło doniosły wkład w rozwiązanie ważnych, aktualnych zadań ogólnospołecznych, jest w tym wierne chlubnym tradycjom polskiej oświajy, która na przestrzeni całych wieków zapisywała najpiękniejsze karty, jest wierne tradycjom uczestnictwa wielu pokoleń nauczycieli i podagogów w walce o rozwój kultury polskiej, o postęp społeczny i rozwój gospodarczy naszego narodu. Historyczne doświadczenie ostatniego ćwierćwiecza dowiodło, że dopiero socjalizm otworzył najpomyślniejszą drogę rozwoju polskiej szkoły, szkoły demokratycznej i no woczesuej w treści i formie. System oświaty może służyć owocnie rozwojowi gospodarczemu, społecznemu i kulturalnemu kraju, może najlepiej spełniać swe zadania wówczas, gdy wiąże się integralnie z programem i perspektywą budownictwa socjalizmu. W pracy nad dalszym rozwojem naszej oświaty, w walce o coraz wyższy poziom nau czania i wychowania w szkołach wszelkich typów — waszemu związkowi, wszystkim pracownikom oświaty i nauki nieustannie towarzyszyć będzie serdeczna troska i pomoc PZPR, jej sojuszników, Frontu Jedności Narodu, władz państwowych i całego społeczeństwa. W wielkim dorobku nauczycielstwa polskiego, w jego głębokim zaangażowaniu i patriotycznym poczuciu odpowiedzialności znajdujemy podstawę dla niezłomnego przekonania, że obecne, nowe i trudne zadania szkół i uczelni zostaną podjęte i będą realizowane na miarę perspektyw socjalistycznego jutra naszej ludowej ojczyzny. Przyjmijcie najlepsze życzenia owocnych obrad. (PAP) X Zjazd Związku Nauczycielstwa Polskiego (A) DOKOŃCZENIE ZE STR. dotychczasowy charakter jednolitego liceum ogólnokształcącego — słuszne wydaje się preferowanie przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, które zapewnią lepsze przygotowanie młodzieży do studiów wyższych i pracy zawodowej. Efekty ilościowego rozwoju szkol nictwa w latacn ubiegłych — stwierdził M. Walczak — pozwalają nam obecnie skoncentrować się na doskonaleniu systemu oświatowo-wychowawczego, na efektywniejszym dostosowywaniu go do potrzeb gospodarczych kraju. Kluczowe zuaczeme dla wszystkich przedsięoiorsiw ma kształcenie odpowiedniej liczby robotników wykwalifikowanych. Zadanie to najlepiej mogą spełnić zasadnicze szkoły przyzakładowe, którym należy zapewnić znacznie korzystniejsze niz dotychczas warunki dydaktyczne. Znaczna część absolwentów tych szkół powinna trafiać do techników zawodowych. W łatach 1966--70 — powiedział M. Walczak —• nastąpił dalszy ilościowy i jakościowy rozwój szkól i wyższych. Powołano nowe uczelnie placówki naukowe. Na %ieiu wydziałach i kierunkach studiów przeprowadzono reformę programów nauczania. Zmierzając do integracji i kompleksowości badań naukowych oraz lepszego łączenia pracy badawczej z dydaktyką uczyniono wiele dla zahamowania rozdrobnienia organizacyjnego katedr oraz unowocześnienia wewnętrznej struktury uczelni. Obecnie, Jednym z najpilniejszych zadań instancji i organizacji związko wych powinna być daleko idącą pomoc przy wprowadzaniu zespołowych form pracy badawczej dydaktycznej naukowców w uczeli niach. Prezes ZNP omówił z kolei działalność związku w zakresie polepszania warunków pracy i bytu nauczycieli. M. Walczak przypomniał, że w listopadzie ub. roku Rada Ministrów podjęła decyzję o regulacji płac w szkolnictwie, w wyniku której 69 proc. nauczycieli zatrudnionych na pełnych etatach otrzymało podwyżkę uposażenia zasadniczego. Znacznej poprawie uległa również sytuacja materialna 37 tys. nauczycieli — rencistów. Oddano kilka domów dla nauczycieli — emerytów. W wyniku starań związku i władz oświatowych w ciągu ostatnich kilku lat nauczyciele otrzymali na wsi ponad 25 tys. izb mieszkalnych. Poprawie uległa również sytuacja nauczycieli w miastach. ZNP zgromadził ponad 120 min zł na pożyczki, na uzupełnienie wkładu do spółdzielni mieszkaniowych. M. czenie, Walczak podkreślił na zakońże zadaniem o wielkiej doniosłości dla dalszej pracy związku jest konsolidacja wewnętrzna i integracja zrzeszonych w ZNP środowisk zawodowych oraz społeczno-polityczne wychowanie ogółu członków w duchu ideałów socjalizmu, polityki partii I programu FJN. W godzinach popołudniowych, rozpoczęła się na zjeździe dyskusja, w której zabierali głos pedagodzy z kilku województw. Podkreślano, że cechą współczesnej cywilizacji jest ogromne tempo rozwoju nauki i techniki, co wymaga od pedagogów stałej aktualizacji i uzupełniania wiedzy. Współczesnej szkole potrzebny jest nauczyciel zarówno zdolny Jak 1 zaangażowany. Podnoszenie szkoły na wyższy poziom — to szeroki krąg zagadnień polityki kadrowej, kształcenia i dokształcania oraz doskonalenia poziomu wiedzy pedagogicznej. Zwrócił na to uwagę m. in. prezes Zarządu Okręgu Stołecznego ZNP — M. Wójcik. Szczególnie duże zaangażowanie nauczycieli w sprawę podnoszenia kwalifikacji zawodowych obserwuje się w stolicy gdzie w br. akademickim dokształca się w uczelniach ponad 1,5 tys. nauczycieli i wychowawców. Omawiając niektóre problemy zawodu nauczycielskiego — dyskutanci zwracali m. in. uwagę na postępującą feminizację zawodu, oceniając to zjawisko jako niekorzystne. Z trybuny zjazdowej padło szereg postulatów dotyczących stworzenia jednolitego frontu wychowawczego w szkole i środowisku pozaszkolnym. Nauczyciel nic powinien i nie może dziś — powiedział E. Trępała z Bydgoszczy — ograniczać swej działalności dc doskonalenia techniki nauczania w murach szkolnych. Powodzenie jego pracy jest uwarunkowane czynnikami środowiskowymi. W realizacji polityki oświatowo-opiekuńczej wielką rolę odgrywają organizacje społeczne młodzieżowe, związki zawodowe komitety blokowe. Ich działanie wymaga — stwierdzono w toku dyskusji — wzajemnej koordynacii. We wtorek — dalszy ciąg obrad (PAP) Najważniejsze-nawiązanie równoprawnych stosunków Sprawozdanie W. Stopha z rozmów z W. Brandtem w Kassel BERLIN (PAP). Przewodniczący Rady Ministrów NRD W. Stoph złożył w poniedziałek sprawozdanie na posiedzeniu Rady Ministrów o rozmowach przeprowadzonych z kanclerzem NRF W. Brandtem 1970 w Kassel. dnia 21 maja Rada Ministrów przyjęła sprawozdanie do wiadomości i wyraziła swą aprobatę. Podziękowano przewodniczącemu Rady Ministrów i kierowanej przez niego delegacji za konsekwentną postawę zgodną z mandatem udzielonym delegacji przez Izbę Ludową 21 marca 1970 r. i zgodną koncepcją przyjęta przez Raz dę Ministrów 20 maja 1970 roku. Rada Ministrów NRD wyraziła ubolewanie z tego powodu. iż rząd NRF także w Kassel nie wyraził jeszcze gotowości do nawiązania równoprawnych, opartych o normy prawa międzynarodowego stosunków między NRF i NRD oraz zawarcia odpowiedniego układu Ta nierealistyczna postawa rządu federalnego jest sprzeczna z Interesami ludności NRD jak również ludności NRF. Stoi ona w bezpośredniej sprzeczności z dążeniami narodów7 do pokoju i bezpieczeństwa w sercu Europy. Przebieg rózmów w Kassel dowiódł, iż rząd NRF potrzebuje jeszcze czasu, aby przemyśleć swe stanowisko i zająć realistyczną postawę. Rada Ministrów NRD wyraża nadzieję, iż rząd NRF po przemyśleniu dojdzie do wniosku, iż propozycja NRD w sprawie zawarcia układu o nawiązaniu równoprawnych stosunków między NRD i NRF na zasadzie ' prawa międzynarodowego oferuje najlepszą drogę do zapewnienia pokojowej koegzystencji między obu państwami. Rada Ministrów NRD potwierdza: Rząd NRD gotów jest do natychmiastowego zawarcia układu 0 nawiązaniu równoprawnych stosunków z NRF na zasadzie prawa międzynarodowego. Przewodniczący Rady Państwa przedstawił odpowiedni projekt w tej sprawie. Zawiera on wszystkie elementy, które są niezbędne dla ustanowienia równoprawnych stosunków między NRD i NRF. $ Rząd NRD'wypowiada się za 1 natychmiastowym przyjęciem NRD ŃRF jako równoprawnych członków do ONZ. ® W związku z tym Rada Mu nistrów NRD wyraża gotowość podjęcia rozmów z chwilą, kiedy rząd NRF wykaże realistyczne stanowisko w podstawowej kwe f.tii, a mianowicie w sprawie nawiązania równoprawnych stosunków na gruncie prawa międzynarodowego. W każdym razie nałe żałoby doprowadzić niezwłoczni« do przyjęcia NRD i NRF d{ ONZ jako równoprawnych człon-Rada Ministrów NRD oczekuje od NRF, że powstrzyma się w przyszłości od wszelkich posunięć dyskryminacyjnych wobec NRD i jej obywateli, jak również przed ingerencją w sprawy NRD. Oczekuje ona ponadto, że NRF usunie niezwłocznie i bez wszelkich zastrzeżeń istniejący system ustaw, różnych aktów normatywnych i orzeczeń sądowych, które dyskryminują NRD i jej obywateli i są snrzeezne z prawem międzynarodowym. Rada Ministrów NRD wyraża ponownie niezłomną determinację, by uczynić wszystko dla umocnienia pokoju i bezpieczeństwa w Europie. (P) Informacja Brandta ny BONN (PAP). Kanclerz federalW. Brandt poinformował w poniedziałek czołowych przedstawicieli opozycyjnej CDÜ/CSU spotkaniu w Kassel z premierem o NRD W. Stophem. Oficjalnie nie ujawniono żadnych szczegółów na temat rozmowy, która trwrala przeszło godzinę. Zgon prof. i. Dobretsbergera (Od korespondenta Interpress, Wiedeń, 25 maja (W) W Wiedniu zmarł nagle na zawał serca w wieku 68 lat, prof, dr Josef Dobretsberger, wybitny uczony, działacz społeczny, członek austriackiej i Światowej Rady Foko-Jego prace w zakresie nauk ekonomicznych uzyskały światowy rozgłos już w latach 30-tych. Dr Dobretsberger, wówczas profesor na uniwersytecie w Grazu, powołany został w 1334 r. do zarządu Austriackiego Banku Narodowego, a następnie w 1935 r. otrzymał tekę ministra gospodarki Społecznej w rządzie kanclerza ' Schuschnigga. W 1.036 r. urzacl ten złożył nie zgadzając się z polityką rządu w stosunku do związków zawodowych i hitlerow' skich Niemiec. W 1937 r. został rektorem uniwersytetu w Grazu. Po „Ansehlussie” utraci! profesurę, następnie został aresztowany. Po zwolnieniu z więzienia udał siei ua emigrację. W czasie wojny wykładał na uniwersytecie w Istambule i w Kairze, aktywnie występując przeciwko hitleryzmowi. Po wyzwoleniu Austrii powrócił do Grazu. W latach 1946—47 sprawował ponownie urząd rektora, a następnie do chwili obecnej był dyrektorem instytutu teorii 'ekonomicznych uniwersytetu w Gra-711. Prof. Dobretsberger zyskał sobie wielkie uznanie w Austrii i za granicą jako aktywny bojownik o sprawę pokoju i porozumienia między narodami. Należał on do konsekwentnych zwolenników i obrońców neutralności- swojego kraju. W słowie i piśmie często ostrzega! przed niebezoierzeństwem tzw. „zimnego „Anschlussu” ze strony Niemiec zachodnich. Prof. Dobretsberger był również Towarzystwa wiceprzewodniczącym Austriacko-Radz«eckiego oraz kierował pracami Międzynarodowego Instytutu Pokoju, którego stała siedziba znajduje się w Wiedniu. JAN MOSZCZENSKl Delegacja pisarzy wyjechała da Danii (B). 25 bm. na zaproszenie Związku Pisarzy Duńskich udała się do Kopenhagi delegacja Związku Literatów Polskich w osobach: prezes ZLP — j. Iwaszkiewicz 1 przewodniczący Komisji Zagranicznej ZG ZLP — L. Lewin (PAP) Przed konferencji; w Algierze Arabska ofensywa naftowa (Od stałego korespondenta) Algier, 25 ma.fa (P) Algiersko-Iibijski front naftowy montowany w ubiegłym miesiącu w Algierze podczas wizyty Kadafiego i ministra nafty Azzedina el Mabruka powiększył się o poważnego Produkuje partnera — Irak. on 75 milionów ton ropy rocznie i chce podobnie jak Algieria i Libia aby bogactwo narodowe wykorzystywane było dla rozboju kraju. W dniach od 19 do 20 bm. w Algierze odbyli naradę ministrowi« przemysłu naftowego trzech postępowych krajów arabskich: Algierii, Libij i Iraku. Narada odbył* się w atmosferze pełnego zrozu mienia i szczerości. Chodziło o to by opracować wspólną polityk« dla przeciwstawienia jej interesom międzynarodowych karteli naftowych. Irak np. poddany jest, jat to określa, maltuzjańskiej polityce trustów7, które odmawiają podniesienia produkcji do piozomu zgodnego z zasobami kraju i z popytem na światowym rynku Wspólny komunikat opublikowany przez Libię, Irak i Algierię po naradzie naftowej stwierdza, że najlepszym gwarantem powodzenia będzie utworzenie jednostek przemysłu krajowego w każdej fazie operacji naftowych, aż do całkowitej kontroli i bezpośredniej eksploatacji własnych surowców. Zadecydowano więc, jak głosi dalej wspólny komunikat, że trzy rządy rewolucyjne przejmować będą kontrolę nad sprawami wewnętrznymi i nie pozwolą się wciągnąć w bezpłodne i niekończące się dyskusje z towarzystwami naftowvmi Trzej ministrowie wyrazili przekonanie, że akcje ustawodawcze wynikające z suwerennego dyspo nowania zasobami przyspiesza realizację wytkniętych celów \ służyć będą lepiej rozwojowi kraju Postanowiono stworzyć wspólny fundusz dla popierania i finansowania akcji trzech krajów przeciwko międzynarodowym towarzy stwom naftowym. Zrealizowane będą wspólne projekty w dziedzinie poszukiwań, przemysłu, transportu morskiego, przemysłu przetwórczego, ubezpieczeń i innych. Trójstronne spotkanie algierskie zorganizowano tuż przed konfe rencją OPAEP, organizacji krajów arabskich eksporterów ropy grupującej dotąd Libię, Kuwejt i Arabię Saudyjską. Jak się dowiadujemy, na wniosek libijskiego ipi nistra Mabruka do organizacji tej przyjęte zostały wczoraj Algieria oraz Abu Dąbi, Bahrain, Katar i 'Dubaj. W dniu otwarcia Libijeżyk zaapelował o zjednoczenie i koordynację v arabskiej polityki naftowej. Następnym etapem ofensywy będzie — jak się dowiadujemy — konferencja naftowa wszystkich krajów arabskich produkujących ropę. Planuje się ją latem w Algierze. A. JACKOWSKA li Problemy wychowania młodego pokolenia Obrady Frontu Narodowego CSRS Moive przepisy celae w Czechosłowacji PRAGA (PAP). 25 bm. rozpoczęło się posiedzenie władz naczelnych Frontu Narodowego Czeskiej Republiki Socjalistycznej. Obradom przewodniczy premier CRS J. Korczak. Głównym punktem programu obrad jest dyskusja nad problemem kształtowania procesów wychowania socjalistycznego młodego pokolenia przez front narodovyy i jego organizacje. Referat na ten temat wygłosił wiceprzewodniczący władz naczelnych Frontu Narodowego CRS J. Pelnarz. Na dzień 27 bm. zapowiedziano rozpoczęcie sesji Zgromadzenia Federalnego CSRS. Przewodniczący Izby Narodowości tego Zgromadzenia V. Mihalik udzielił wywiadu, w którym przedstawi! główne problemy zbliżającej się sesji. ralne. M. in. Zgromadzenie Fedeprzedyskutuje przed ratyfikacją nowy Układ o Przyjaźni. Współpracy i Wzajemnej Pomocy mierfzv rSRS i ZSRR. Premier rządu CSRS L. Sztrougal wygłosi referat na temat działalności nowych zadań rządu federacyjnei go. Refaral. L. Sztrougaia zostanie przedyskutowani' przez obie izby Zgromadzenia Federalnego. Zgodnie z informacją V. Mihalika, Izba Narodowości już od dawna przygotowuje się do tej pierwszej tegorocznej sesji, bowiem ma zamiar przeprowadzić pewne zmiany w sł^ładzie jej orgnn/nv i komisji. Organ czechosłowackich związków zawodowych „Prace” omawia historię oraz stan aktualny złożonych zagadnień gospodarczych które rozwiązuje obecnie kierownictwo polityczne CSRS. Dziennik stwierdza, że po plenum styczniowym 1368 r. z winy prawicowo-oportimistycznego skrzydła kierownictwo KPCz zaniechało prób rozwiązywania ważkich ekonomicznych problemów, zwłaszcza związanych z koniecznością podniesienia efektywności działalności gospodarczej. Skutki takiej sytuacii nie daty na siebie dłuero czekać. W okresie od stycznia 1968 r. do kwietnia 1969 r. spadała efektywność gospodarki narodowej, ograniczono funkcje planu gospodarczego i obezwładniano możliwości spełniania funkcji kierowniczych przez partię, Obecnie można już odnotować pomyślne rezultaty tych wysiłków, bowiem * w marcu i kwietniu br. wyniki wskazują na wzrost mysłu, efektywności pracy przezahamowanie procesów inflacyjnych i ustabilizowanie plac pracowniczych i cen. Jest niewątpliwe, że umocniono kierowniczą rolę partii w tej dziedzinie. Przed tegorocznym sezonem turystycznym weszły w Czechosłowacji w życie nowe przepisy celne, ograniczające wywóz i przywóz towarów. Podwyższono zwłaszcza cła na bieliznę dziecinną, konfekcję i artykuły dziewiarskie dla dzieci oraz na pościel, bieliznę damską, obuwie dla dorosłych, niektóre artykuły skórzane oraz broń myśliwską. Z zagranicy można przywieźć do CSRS towary o łącznej wartości 300 koron. Wyjątek stanowi NRD, skąd obywatele czechosłowaccy mogą przywieźć przedmioty o łącznej wartości 5C mnrpk czyli 150 koron. Przepisy zabraniają przywozu do Czechosłowacji czystego spirytusu, znaczków pocztowych i papierów wartościowych. (P) Delegacja związkowców ZSBB udała się do NRF MOSKWA (PAP). Delegacja radzieckich zw. zawodowych odleciała w poniedziałek do NRF na zaproszenie zarządu federacji niemieckich federalnego związków zawodowych (DGB). Na czele delegacji stoi sekretarz Centralnej Rady Zw. Zaw, ZSRR P. Pimienow. W skład delegacji wchodzą m. in. przewodniczący leningradzkich związków zawodowych B. Popow, przewodniczący Zw. Zaw. Pracowników Metalurgii, Floty Morskiej i Rzecznej, Przemysłu Naftowego i Chemicznego. (P) Rozbieżności wśród uczestników Dziś obrady ministrów NATO (Od stałego korespondentaJ Rzym, 25 maja (P) We wtorek rozpoczynają się tutaj obrady sesji ministerialnej Paktu Atlantyckiego. Do Rzymu przybyły /już delegacje 15 krajów należących do NATO. Na ich czele stoją ministrowie spraw zagranicznych. W skład delegacji brytyjskiej, holenderskiej, nor weskiej i NRF wchodzą rów nież ministrowie obrony. Jak wynika z informacji przedstawionych dzisiaj dziennikarzom przez sekretarza generalnego NATO, Włocha M. Brosio, głów nym tematem dyskusji będzie ,, strategia lat 70-tych” — czyli zasadnicze wytyczne długofalowej działalności sojuszu atlantyc kiego. Dyskutowana będzie również sytuacja w obrębie Morza Śródziemnego, a więc przedt wszystkim konsekwencje za ostrzającego się kryzysu bliskowschodniego, zagadnienia rozbrojenia otąz stosunki pomiędzj Wschodem a Zachodem, łącznie z kwestią bezpieczeństwa zbioro wego w Europie i znaną propozycją krajów socjalistycznych przewidującą zwołanie europejskiej konferencji na rzecz odprężenia i współpracy na naszym kontynencie. To ostatnie zagadnienie, sądząc z przebiegu dzisiejszej konferencji prasowej i komentarzy prasy włoskiej, budzi największe zainteresowanie, Sekretarzowi generalnemu Paktu Atlantyckiego zadano dzisiaj co najmniej 10 pytań na temat tej konferencji i stosunku do niej mocarstw atlantyckich. Odpowiedzi, jakich udzielił, były ogólnikowe i wymiiające. Można przypuszczać, że takie samo będzie oficjalne stanowisko sesji czy większości jej uczestników. Przybyły do Rzymu wczoraj wieczorem sekretarz stanu USA — Rogers poświęcił cały dzisiejszy dzień na zakulisowe starania mające nakłonić jego kolegów z pozostałych krajów członkowskich, aby nie poruszali w toku rozpoczynających się jutro obrad problemów wojny na Półwyspie Indochińskim, czyli agresji amerykańskiej w Kambodży. Jak wiadomo, poza Grecją i Portugalią wszystkie pozostałe kraje NATO w mniej lub bardziej zdecydowanej formie ją dezaprobatę dla wyraziły swotej agresji. ją Znaczne różnice zdań występurównież pomiędzy krajami NATO odnośnie do Bliskiego Wschodu. Francja od dawna odcina się od proizraelskiej polityki atlantyckiej. Obecnie również Włochy i W. Brytania zaczynają dystansować sie od proizraelśkiej polityki Waszyngtonu. Również te kraje posiadające rozległe Interesy w świecie arabskim płacą bowiem zbyt kosztowne procenty od antyarabskiej polityki USA, nie widząc równocześnie, jakie miałyby z niej wyciągnąć korzyści. Nie ma również zgody wśród krajów członkowskich na temat przyszłości NATO. Francja, Norwegia, Holandia, w pewnym zakresie Włochy i Turcja opowiadają się za reformą struktury NATO i wyodrębnieniem jego europejskiej części zarówno pod względem politycznym jak i wojskowym., Amerykanie chcieliby oczywiście nadal wykorzystywać ’Pakt Atlantycki jako instrument swojej własnej dominacji na zachodzie i południu Europy. . Niezliczone demonstracje Przygotowywane na jutro i pojutrze w całych Włoszech w celu zaprotestowania przeciw udziałowi tego kraju w NATO I przeciw amerykańskiej agresji w Kambodży stanowić będą oprawę posiedzenia ilustrującą przepaść pomiędzy koncepcjami oficjalnych polityków Zachodu i pragnieniami społeczeństw. ZDZISŁAW MORAWSKI PARYŻ (PAP). W poniedziałek w drodze do Rzymu na wiosenna sesję rady zatrzymał się północno-atlantyckiej w Paryżu zachod- nioniemiecki min. spraw zagr Scheel. Bezpośrednio z - lotniska udał się on na Quai d’Orsay, gdzie odbył rozmowę w cztery oczy min. spraw zagr. Francji M. Schu2 mannem. Poinformował on francuskiego kolegę o rozmowach prowadzonych przez NRF ze Zw. Radzieckim i Polską, jak również o spotkaniu kanclerza Brandta 2 premierem Stophem w Kassel. Tematem spotkania francuskozachodnioniemieckiego były problemy związane z EWG. takżfi (P) Komentarz agencji TASS MOSKWA (PAP), Komentator agencji TASS N. Czigir pisze m. in : Jak wynika z informacji prasy zachodniej, na równi z problemami związanymi z rozszerzeniem militarnych zamierzef NATO kontynuowana będzie w Rzymie dyskusja nad kwestia ustosunkowania się do propozycji państw socjalistycznych członków' Układu Warszawskiego zwołania konferencji ogólnoeuropejskiej w sprawie bezpieczeństwa i współpracy. Przywódcy NATO — jak wynika z licznych wypowiedzi prasy amerykańskiej i zachodnioeuropejskiej — staraja się odsunąć tę sprawę na dalszy plan. cji Przeciwnicy zwołania konferenogólnoeuropejskiej nie decydują się na bezpośrednie odrzucenie idei konferencji. Dlategc uciekają się do«rozmaitych wybiegów, aby utrudnić zwołani« konferencji. Jak pisze londyński „Sunday Times”, W. Brytania zamierzs wystąpić w Rzymie z inicjatywa utworzenia tzw. stałej komisji, jako organu dla „dyskusji między przedstawicielami Zachodu i Wschodu na szczeblu ambasadorów”. Inny dziennik londyński. ,,Daily Telegraph” wyjaśnia, że chodzi tu o „forum dla rozmów między krajami — członkami NATO oraz Układu Warszawskiego”. Druga „kontrpropozycja’’ przywódców NATO — to „wzajemna redukcja sil zbrojnych i zbrojeń” NATO i Układu Warszawskiego. Propozycje te świadczą o silnej tendencji, by wciągnąć konferencję europejską do rozpatrywania spraw dotyczących obu tych bloków, a przecież konferencja ma być spotkaniem wszystkich państw europejskich, m. in. również państw neutralnych. Usiłując rozmyślnie stworzyć wszelkiego rodzaju przeszkody na drodze do zwołania konferencji, kierownicze koła NATO wysuwają również różnego rodzaju wstępne warunki. Tak na przykład, reprezentująca ich interesy prasa imperialistyczna utrzymuje, że zwołanie konferencji byłoby bezcelowe, dopóki nie będą wiadome ostateczne wyniki dwustronnych rozmów między ZSRR, NRD, PRL z jednej strony, a NRF — z drugiej. Całkowicie oczywista jest absurdalność takiego stawiania sprawy. Jćśl bowiem łączyć w jedną całość różniące się swym cnaraktereir problemy i czekać na zakończenie takich czy innych rozmów to można odkładać w ten sposól: w nieskończoność wszelkie konferencje międzynarodowe. Od obecnej sesji w Rzymi« europejska opinia publiczna oczekuje jasnej i dokładnej odpowiedzi: czy kraje NATO są istotnie gotowe wejść na drogę prowadzącą do utworzenia trwałego systemu bezpieczeństwa i współpracy w Europie, czy też zamierzają nadal sabotować rozwiązanie tego palącego problemu, mającegc olbrzymie znaczenie dla sprawy pokoju nie tylko na kontynencie europejskim, lecz również na całym świecie. (W) W Kambodży (B) DOKOŃCZENIE ZE STR. ] odpowiada prawdziwym 1 długoplanowym interesom Kambodży. Zw. Radziecki uważnie śledzą rozwój wydarzeń w Kam* .bodży i w rejonie Indochin; wyciągnie wnioski dla swojej polityka z tego, w jakim kierunku sytuacja będzie się rozwijała: w kierunku powrotu Kambodży na drogę pokoju i neutralności, czy też połączenia Kambodży z siłami agresji i wojny i przekształcenia tego kraju w bazę wojenną przeciwko sąsiednim narodom, t .Ołjecniei.Kombodża znajduje się w obliczu tego wyboru, (P) Phnom Penh za pozostawieniem wojsk USA NOWY JORK (PAP). Przed odlotem do Sajgonu, kambodżański min. spraw zagr. Sambaur, Doświadczył na lotnisku w Phnom Penh, iż zamierza zwrócić się o przedłużenie pobytu wojsk amerykańskich i sajgońskich w Kambodży po 30 czerwca. W Waszyngtonie rzecznik Białego Domu oświadczył w poniedziałek, iż do USA nie napłynęła jeszcze żadna prośba o przedłużenie pobytu wojsk amerykańskich w Kambodży. Powiedział jednak wyraźnie, że jeśli prośba taka nadejdzie — zostanie odrzucona. W Kambodży doszło w poniedziałek do ciężkich walk między oddziałami sajgońskich spadochroniarzy i siłami wiernymi księciu Sihanoukowi w pobliżu Mi* mot, miasta odległego o 16 km od granicy z Wietnamem południowym. Jak się dowiaduje korespondent AP, wojska sajgoóskio zabiły na pobliskiej cywilów, a 29 raniły. plantacji 2Ö (W) HANOI (PAP). Szef reżimu w Phnom Penh gen. Lon Nol oświadczył w przemówieniu radiowym, że z dniem 1 czerwca w Kambodży wprowadzone zostaną trybunały wojskowe. Powiedział on, że jego . rząd podejmie „drastyczne środki” przeciwko „dezerterom, osobom rozpowszechniającym fałszywe wiadomości oraz przeciwko osobom zaangażowanym .w działalność prokomunistyezną” Sihanouk w Hanoi HANOI (PAP). W poniedziałek do stolicy DRW przybył książę Norodom Sihanouk. Księcia Sihanouka witali: premier DRW Pham Van Dong, prezydent DRW Ton Due Thang i inne osobistości. (P) Dyplomaci ChRL opuszcza Kambodżę PARYŻ (PAP). Przedstawiciel szwajcarskiego towarzystwa lotniczego „Swissair”, oświadczył w Bangou, że samolot tego towarzystwa udał się do Phnom Penh, aby wywieźć stamtad dyplomatów chińskich. Jak wiadomo, reżim Lon Nola nie pozwolił wyjechać części chińskiego personelu dyplomatycznego ChRL. Samolot przewiezie też z Pekinu do Phnom Penh zatrzymanych tam dyplomatów kambodżańskich. Rzecznik stwierdził, że „Swissair” przewiezie też prawdopodobnie dyplomatów DRW i KRL-D z Phnom Penh do swoich krajów. Kolejny samolot USA uprowadzony na Kutsp NOWY JORK (PAP). Samolot amerykański „Cor,va?r-880” został V, poniedziałek uprowadzony na Kühe Samolot « 96 pasażerami 1 6 osobami załogi na pokładzie znajdował się w drodze z Chicago do Miami. Według ostatnich informacji samolot wylądował w Hawanie, <P)