Trybuna Ludu, styczeń 1959 (XII/1-31)

1959-01-01 / nr. 1

JJ_______ " Życzenia noworoczne CRZZ Z okazji Nowego Roku Cen tralna Rada Związków Zawodo wych przesłała w imieniu pol­skich związkowców życzenia i braterskie ' pozdrowienia dla centrali związkowych za grani­cą i szeregu działaczy związ­kowych. CRZZ przekazała m. łn. ży­czenia na ręce Louis Saillanfa — sekretarza generalnego SFZZ, W. W. Griszina —. przewodni­czącego WCSPS, Liu Ning-ji — przewodniczącego Ogólnochiń­­skiej Federacji Związków Za­wodowych. Depesze z życzeniami i bra­terskimi pozdrowieniami dla polskich związkowców nadesła­ły: WCSPS, Ogólnoehińska Fe­deracja Związków Zawodowych, Centralna Rada Wolnych Nie­mieckich Związków Zawodo­wych oraz liczne centrale związ­kowe krajów demokracji ludo­wej i krajów zachodnich. Iwięto narodowe Sudanu Z okazji Święta Narodowego Dnia Niepodległości Sudanu przypadającego w dniu 1 sty­cznia, Przewodniczący Rady Państwa Aleksander Zawadzki wystosował depeszę gratulacyj­ną do Prezydenta Najwyższe; Rady Sił Zbrojnych Republiki Sudanu Farika Ibrahima Ab buda. (PAP) Depesza z okazji święta narodowego Haiti 155 Z okazji Święta Narodowego. rocznicy proklamowania niepodległości Republiki Haiti, przypadającego w dniu 1 stycz­nia, minister Spraw Zagranicz­nych Adam Rapacki wystoso­wał depeszę gratulacyjną dc Sekretarza Stanu do Spraw Za­granicznych Haiti dr. Louis Marsa. (PAP), Zgon A. Borkiewicza W rttflu 29.Xil.a8 r zmarł w Wśr­­sr.awie po długiej chorobie Adam Borkiewicz, autor obszernej pracy ,,Powstanie Warszawskie” i szeregu innych jrfac z zakresu wojskowoś­ci. W latach międzywojennych Adam Borkiewicz był m. in. wie­loletnim szefem Wydr.. Wojsk. B‘-u­­ra Historycznego. W czasie okupa­cji działa aktywnie w Armii Kra­jowej, otrzymując stopień pułkow­nika, był komendantem Podokręgu tyj organizacji, uczestnikiem Po­wstania Warszawskiego, redaktorem gazety powstańczej „Barykada”. Zmarły był szefem Oddz. Karto­graficznego Biblioteki Narodowej i współpracownikiem Instytutu Pa­mięci Narodowej. A. Borkiewicz odznaczony byl Orderem Virtuti Militari V klasy. Krzyżem Niepodległości z Mieczami, 4-krotnie Krzyżem Walecznych i innymi medalami. (x) ____________________________TRYBUNA LUDU T Polityka finansowa skierowana jest przeciwko ludności żyjącej i pracy własnych rąk We Francji po reformie walutowej PARYŻ (PAP). Komentatorzy prasy paryskiej i obserwatorzy gospodarczy zgodnie stwierdza­ją, że kończący się rok charak­teryzowały znaczne trudności gospodarcze i finansowe we Francji, jak również występu­jąca wyraźnie recesja ekono­miczna. W roku 1958 spadek produkcji zaznaczył się w wie­lu dziedzinach przemysłu. Jed­nocześnie wzrosło bezrobocie. W chwili obecnej prawie milion robotników i urzędników pracu­je niepełny tydzień, tysiące u­­traciło pracą całkowicie. (Z sa­mych tylko fabryk lotniczycn zwolniono 4 tys. robotników). Poziom stopy życiowej obniży! się: zdolność nabywcza ludności jak stwierdza się w Paryżu spadła w ciągu 1958 roku o 10 proc Nowy rok rozpoczyna się we Francji pod znakiem zapowiedzi szeregu zarządzeń związanych z dewaluacją franka. I tak budżet państwowy przewiduje znaczne zwiększenie podatków, wzrost rent i zmniejszenie subwencji na cele socjalne. Wchodzi m. in. w życie dekret o czynszach mie­szkaniowych, które w ciągu naj­bliższych trzech lat wzrosną prawie dwukrotnie. Z ostatnie­go oświadczenia ministra finan­sów Pinaya, złożonego na kon­ferencji prasowej, wynika, że wobec wzrostu kosztów wojny algierskiej i zobowiązań Fran­cji w stosunku do NATO, sub­wencje na cele socjalne zosta­ną zmniejszone o 86 miliardów franków. Szczególne straty po­niosą w tym wypadku rodziny obarczone większą liczbą dzieci, mające teraz otrzymywać mniej, szy zasiłek. Komentatorzy prasowi pod­kreślają też, że cofnięcie przez rząd subsydiów (28S miliardów franków), dzięki którym utrzy­mywane były na określonym poziomie ceny, jak równie: wprowadzanie nowych podat­ków (309 miliardów franków) spowoduje w 1939 roku znaczną drożyznę. Wzrosną m. in. ceny Chleba, mleka, wyrobów cukier­niczych, opłaty transportowe za przewóz kolejami i środkami komunikacji miejskiej, ceny •węgla, opłaty za gaz, elektrycz­ność i pocztowe Dziennik „Liberation” cha­rakteryzuje zarysowującą się sytuację lapidarnym - sformuło­waniem: „Budżet de Gaulle’a i Pinaya to katastrofa dla wszyst­kich ludzi żyjących z pracy własnych rąk: żaden budżet Francji nie był jeszcze w po­dobnie cyniczny sposób skiero­wany przeciw tej części ludnoś­ci” PARYŻ (PAP). Unia Lewicy Socjalistycznej ogłosiła komu­nikat na temat polityki finan­sowej rządu francuskiego. Ko­munikat ten głosi- m. in.: „Ana­liza pociągnięć finansowych rządu wskazuje, że rząd przy­ciśnięty do muru trudnościami wojny w Algierii, a z drugiej strony koniecznościami wypły­wającymi zć wspólnego rynku obrał politykę podyktowaną przez wielki kapital, politykę zagrażającą drobnym i średnim przedsiębiorstwom i nakładają­cą ciężkie obowiązki na masy pracujące miast i wsi”. Biuro grupy parlamentarnej SFIO ogłosiło deklarację, w której stwierdza, że uznaje wprawdzie „konieczność ofiar zt strony narodu“, potępia jednak fakt nierównomiernego rozłoże­nia tych ofiar. Podniesienie po­datku od artykułów konsump­cyjnych i zawieszenie subwen­cji, które obniżają ceny, zacią­żą przede wszystkim na budże­cie robotników i chłopów. Departamentalne organizacje CGT i chrześcijańskich związ­ków mencie zawodowych w departa­Haute-Savoie ogłosiły wspólną deklarację wypowiada­jącą się za obroną płac. Podob­ny protest wystosowała autono­miczna federacja pracowników' oświaty. Francuska Unia b. Kombatantów' i Ofiar Wojny Op stro zaprotestowała przeciwkc likwidacji większości rent kom­batanckich. PARYŻ (PAP). Gabinet fran­cuski zebrał się na posiedzenie w środę, rano dla omówienia reformy systemu oświatowegc we Francji. Uchwalono szereg dekretów, m. in. dekret o przedłużeniu okresu obowiązkowej nauki w szkołach do 16 roku życia, * Francuski przemysł węglowy ogłosii nowe ceny węgla obo­wiązujące z dniem 5 stycznia 193! Ceny węgla wzrosną przecięt­nie o 11 proc. Cena węgla hut­niczego wzrośnie o 13—14 proc., węgla przemysłowego— o 8—15 proc., węgla opałowego dla po­trzeb domowych — o 5—15 proc., brykietów — o 14 proc. Podwyżka cen węgla spowo­dowana została cofnięciem sub­wencji państwowych dla prze­mysłu węglowego. Sensacyjne zwycięstwo tenisistów USA Nieoczekiwanym zwycię­stwem Amerykanów zakoń­czyły się tegoroczne rozgryw­ki o nieoficjalne mistrzostwa świata w tenisie o Puchar Davisa. W finałowym meczu, rozegranym wobec 18,5 tys. widzów na stadionie Milton w Brisbane, reprezentacja USA pokonała Australię 3:2. W ostatnim dniu występują­cy w daviscupowej drużynie USA Peruwiańczyk Alex Ol­­medo pokonał mistrza Wim­­bledonu Ashlcya Coopera 6:3, 4:6. 6:4. 8:6, a Barry Mac Kay (USA) przegrał z Malern Andersonem (Austra­lia) 5:7, 11:13, 9:11. Było to 19 zwycięstwo tenisistów USA w historii rozgrywek o Puehar Davisa. dy, Bohaterem meczu był mło 22-letni Peruwiańczyk Alex Olmedo, który pokona) Coopera i Andersona orai walnie przyczyni! się do zwy­cięstwa, amerykańskiego deb­la. Olmedo jest pierwszym Vobcokrajowcem, występują­cym w drużynie Stanów Zjednoczonych. Jego zwycię­stwo' nad mistrzem Wimble­dons! Cooperem określono, jako jedną z największych sensacji w historii Pucharu Davisa. W ciągu trzech dni Olmedo stal się najlepszym tenisistą świata. Swe zwycię­stwo nad Australijczykami zawdzięcza przede wszystkim „żelaznym“ nerwom. Sesja Polsko-Jugosłowiańskiego Komitetu Współpracy Gospodarczej była owocna oświadczył tow. Mijafko Todorovic BELGRAD (PAP). p9i zakończę «in drugie.) serii Polsko-Jugosło­wiańskiego Komitetu /Współpracy Go-o-tcisreze.i w Belgradzie, bel gradzki korespondent PAP, red. M. Ribrowsfti rw/ńcił sie do wireprzewoditiczgcego Związko­we) Rady Wykonawcze). tow. MIJ ALK O TOn.OflÖ VICIA, który w czasie obrad przewodniczył delegacji jugosłowiańskiej, z pro śbą o wypowiedź, jak ocenia re­zultaty tej sesji, „Pracę Polsko-Jugosłowiań­skiego Komitetu Współpracy Gospodarczej, którego druga sesja zakończona została 22 grudnia — oświadczył w odpowiedzi tow. Mijalko Todo­­rović — oceniam jako pomyśl­ną. A choć sesja trwała bardzo krótko, była jednak bardzo owocna i przyniosła szereg konkretnych j-ezultatów. Pragnę podkreślić, że obie strony wyraziły pragnienie dalszego rozszerzenia współ­pracy gospodarczej, ponieważ odpowiada to interesom obu krajów. Co więcej, stwierdzo­no, że istnieje wzajemne za­interesowanie współpracą dłu­goterminową i w tym celu prze­widziane zostało, że współpra­ca będzie planowana na dłuż­szy okres i że rozpoczną się przygotowania do zawarcia ta­kiego układu, który unormo­wałby nasze wzajemne stosunki gospodarcze na ckres do końca 1965 roku, Tak potraktowane stosunki gospodarcze nadałyby więcej cech trwałości naszej współ­pracy gospodarczej i ułatwiłyby wypracowanie w tych ramach programu na dłuższy okres. Szczególną uwagę poświęciliśmy kooperacji przemysłowej. która może się stać jedną z nowych pod staw dalszego pogłębiania wzajem nych stosunków, a także — dalsze mu zwiększaniu wymiany tow aro wej Un|żam również za znaczne osią­gnięcie drugiej sesji podpisanie pro­tokółu o dodatkowych dostawach towarów inwestycyjnych, który przewiduje, że wysokość wzajem­nych dostaw wyniesie 25 milionów dolarów' z każdej strony. Doszliśmy też do porozumienia w sprawie współpracy w dziedzinie rolnictwa i w związku z tym przewiduje się, że w przyszłym roku nastąpi wy­miana delegacji rolniczych. Sesja wykazała, że na dalszy rozwój współpracy gospodarczej z Polską można patrzeć z opty­mizmem, i całkowicie się zga­dzam z oceną dotychczasowej pracy i dalszymi jej perspekty­wami, jakie w swym oświadcze­niu nakreślił wasz wicepremier tow. Piotr Jaroszewicz. Marr powody sądzić, że do następnej sesji, która ma się odbyć w przyszłym roku w Warszawie, będziemy mogli odnotować no­we pozytywne rezultaty. Szczególnie cieszę się z tego, że dana mi będzie sposobno,« uczestniczenia w tej sesji i że w ten sposób zapoznam się z waszym krajem i rozwojem wa­szej gospodarki" W. Kuznieeow pierwszym sportowcem ZSRR W Moskwie opublikowano wyni­ki konkursu - ankiety na najlep­szego sportowca Związku Radziec­kiego w 195« r. W konkursie brali udział radzieccy dziennikarze spor­towi. Pierwsze miejsce przyznano rekordziście i mistrzowi Europy w dziesięcioboju — Wasylemu Kuź­­niecowowi, przed Gonezarenk© (łyżwiarstwo szybkie), Szachlinem (gimnastyka), Latynin* (gimnastyka) i Nowikowem (pięciobój nowoczes­ny). Odczyty prof. Lachsa w USA NOWY JORK (PAP). W cza sie pobytu w Stanach Zjedno­czonych prof. Manfred Lachs członek delegacji PRL na JXIH sesję ONZ — wygłosił wykłady i odczyty na uniwersytetach Yale, Chicago, Columbia, Nowy Jork, w' Wyższej Szkole Nauk Społecznych oraz dla studentów Chose i Dortmouth College. aktualne Wykłady obejmowały zagadnienia prawa międzynarodowego, sprawy rozbrojenia i polski plan utwo­rzenia strefy bezatomowej w Europie ________________________________________________________y?r T 1 Za udział w strajku 19 robotników hiszpańskich przed sądem wojskowym PARYŻ (PAP). Jak donoszą z Hiszpanii, po 8-miesięcznym śledztwie rozpoczął się w po niedziałek w Barcelonie proces przeciwko 19 robotnikom hisz­pańskim, którzy wiosną br. brali udział w wielkim strajku. Wszystkim oskarżonym grożą kary wieloletniego więzienia Dłą głównego oskarżonego, Mi guela Nunez Gonzalesa proku rator zażądał 15 lat więzienia Sprawę rozpatruje sąd wojsko wy. Obrońcy oskarżonych podkre Ziają, że proces jest sprzeczny z obowiązującymi ustawami. Nic ma bowiem żadnych podstaw prawnych do postawienia robot­ników za udział w strajku przed sadem wojskowym. Radzieccy i jugosłowiańscy obrońcy pokoju żądają zaprzestania prób jądrowych BELGRAD (PAP). Jak poda­je agencja Tanjug, delegacja Socjalistycznego Związku Ludu Pracującego Jugosławii oraz delegacja radzieckiego Komite­tu Obrońców Pokoju, które w ostatnich, dniach prowadziły w Belgradzie rozmowy dotyczące problemów wałki o pokój, wy­stosowały wspólną -depeszę dc uczestników konferencji w spra­wie zaprzestania doświadczal­nych wybuchów nuklearnych, której obrady w Genewie — jak wiadomo — zostały chwilo­wo przerwane i mają być wkrótce wznowione. W depeszy tej obie delegacje wyrażając nadzieję, że doświad­czalne eksplozje nuklearne, za­grażające życiu i zdrowiu ludz­kości, zostaną przerwane ns zawsze i we wszystkich kra jach, wzywają uczestników konferencji genewskiej, by sta rali się osiągnąć porozumienie w imię zachowania .pokoju ns ś wiecie. Delegacja TPP-R powróciła ze Związku Radzieckiego 31 grudnia 1958 r. po dwuty­godniowym pobycie yy Związku Radzieckim powróciła do 'War­szawy delegacja Towarzystwa Przyjaźni Polsko - Radzieckiej z przewodniczącym ZG TPP-R, marszałkiem Sejmu Czesławem Wy cechem Na Dworcu Głównym delegację witali: członek Biura Politycznego KC PZPR Jerzy Morawski, sekreta­i rze NK ZSL — Kazimierz Banach Władysław Jagusztyn, sekretarz ZG TPP-R Tadeusz Książek i człon­kowie Prezydium Zarządu Główne­go Towarzystwa. Obecny był ambasador ZSRR w Polsce Piotr Abrasimow Czesław Wycech oświadczył przedstawicielom prasy, iż podpi­sana w Moskwie umowa % Towa­rzystwem Przyjaźni It a dziecko- Polskiej przewiduje w 1959 r. zna­czne rozszerzenie współpracy mię. dzy obu organizacjami. Członko­wie delegacji mieli możność zwie­dzić Moskwę, Leningrad 1 Rygę oraz byli obecni na posiedzeniu Rady Najwyższej ZSRR. Delega­cja TPP-R — powiedział marsza­łek Wycech __ spotkała się w Związku Radzieckim z wielką ser­decznością. Za jej pośrednictwem przedstawiciele władz państwo­wych ZSRR przekazali życzenia jak najpomyślniejszego rozwoju narodu polskiego oraz dalszego rozwoju przyjaźni i współpracy miedzy obu narodami. (PAP) W obronie Manolisa Glezosa (Inf. wł.). Coraz szersze, kręg; zatacza akcja protestacyjna przeciwko uwięzieniu przez wła­dze greckie wybitnego działacza demokratycznego Grecji, jedne­go z przywódców opozycyjne; lewicowej partii EDA, a zara­zem redaktora naczelnego je; organu, czasopisma „Avghr Manolisa Glezosa Jak już podawaliśmy, policja grecka aresztowała Glezosa 5 grudnia ub. r.. pod zarzutem współpracy z kierownictwem nielegalnej Komunistycznej Par­tii Grecji; na tej też podstawie oskarża się go o... szpiegostwo, za co odpowiadać ma przed są­dem wojennym Wiadomość o aresztowaniu Glezosa, wywołała oburzenie wśród całej postępowej części społeczeństwa greckiego i odbi­ła się echem daleko poza grani­cami Grecji. Postać Manolisa Glezosa jest bowiem popularna niemal w całej Europie. Popu­larność tę zawdzięcza on boha­terskiemu czynowi dokonanemu w maju ,1941 roku, kiedy to na­rażając się na śmierć zdarł z Akropolu sztandar ze swastyką i umieścił na jego miejscu grec­ką flagę narodową, stając się symbolem wałki przeciwko o­­kupacji hitlerowskiej.' Jak podaje demokratyczna prasa grecka, z różnych części tego kraju nieustannie napływa­ją do rządu i parlamentu depesz? z żądaniami uwolnienia Glezosa. Podobne depesze, nie mniej liczne, nadchodzą z wielu kra­jów europejskich. I tak, w o­­st&tnich dniach protesty nade­słane zostały przez Związek Dziennikarzy ZSRR, włoskie Stowarzyszenie Prawników — Demokratów, Związek Demokra­tyczny Kobiet Austrii oraz wie­le innych organizacji zagranicz­nych. (wd) Powstańcy na Kubie rozwijają ofensywę Żołnierze wojsk rządowych przechodzą na stronę Fidela Castro NOWY JORK (PAP). W dal­­szym ciąga toczą się na Kubie zacięte walki pa przedpolach stolicy prowincji Las Villas — Santa Clara. Według informacji agencji AP, zginęło ponad 1.1(10 żołnierzy rządowych, powstań­ców oraz osób cywilnych. Jest także dużo rannych. Walki przenoszą się z domu do domu, z ulicy na ulicę. Dyktator Kuby, Batista przywiązuje dużą wagę do obrony Santa Clary, gdyż zdobycie tego miasta przez po­wstańców oznaczałoby przede wszystkim przecięcie kraju na dwie części. Powstańcy nie ograniczają do operacji w prowincjach Las ViJl?» i Oriente (w której zdobyli już, 14 miast), aie rozpoczęli także działalność w samej stolicy Kuby — Ha wannie. We wtorek w eczorem na przedmieściach stolicy wysa­dzony został przez nich wr powie­trze skład broni. W śródmieściu spowodowali dwie inne eksplozje. Powstańcy czynią przygotowania do rozpoczęcia w H wannie akcji na szeroką skalę. Wedlu* donie­sień, 5 tysięcy uzbrojonych ludzi gotowych jest do wyjścia na ulice Hawanny. Coraz częściej żołnierze wojsk rządowych przechodzą na stronę powstańców. Jak podaje kores­pondent „Chicago Tribune”, 4bn dobrze uzbrojonych żołnierzy r. pociągu pancerne*©, znajdującego się w' okolieach Santa Clara opuś­ciło szeregi armii i przystąpiło do powstańców. Dotychczas w pro­wincji Las Villas przeszło na stro nę powstańców' 3—4 tys. żołnierzy wojsk rządowych, Nielegalna na Kubie parti* komunistyczna wezwała wszyst­kich swoich członków do udzie­lenia pomocy powstańcom Fi­del Castro. Rozgłośnia powstańców nada­je oświadczenie Fidela Castro, że dni dyktatora Batisty są pali, czone i obaleni® jego rządów jest tylko kwestią czasu. Zdaj« sobie z tego dobrze sprawę sam Batista. Ze względu na powagą sytuacji, odesłał on we wtorek do Nowego Jorku swoich dwóch kilkunastoletnich synów. Na lot­nisku nowojorskim wiele osób wznosiło okrzyki przeciwko Ba­­tiście. Polsko-koreańska Współpraca naukowo-techniczna 31 grudnia 1358 r. zakończyły się w Warszawie obrady I Sesji Polsko- Koreańskiej Komisji Współpracy Naukowo - Technicznej. Komisja ta powołana została dla koordynowa­nia i decydowania we wszystkich sprawcach, dotyczących wymiany do. świadczeń w zakresie różnych ga-łęzl przemysłów ©ras nauk. potych. e*as kontakty tego typu międasy obu krajami istniały, ale nie były ujętf w ramy organizacyjne, Na zakończonej we środę Sesji rozpatrzono i przyjęto statut Komi­sji oraz omówiono warunki, które zabezpieczałyby wykonywanie po dejmowanych uchwał. Obie strony wyraziły przekonanie, żc współpra­ca naukowo - techniczna między Polską a Koreą będzie się pomyśl­nie rozwijać. Postanowiono, że przedsiębiorstwa polskie przekażą odpowiednim or­ganizacjom w Korei doświadczenia i dokumentacje z dziedziny przemy, słu górniczego, maszynowego i rol­nictwa. Polscy specjaliści zaznajo­mią się natomiast z osiągnięciami Koreańskiej Republiki Ludowo-De­mokratycznej w dziedzinie przemy­słu chemicznego. Protokół końcowy Sesji ze strony polskiej podpisał wiceminister Gór­nictwa i Energetyki — L. Salamon, ze strony koreańskiej wiceminister Przemysłu Chemicznego —■ O Don- Uk. (PAP) Sprostowanie W numerze 363 „Trybuny Ludu' ukazała się informacja zatytułowa­na „Sprawa wzrostu partii — le­matem obrad plenum Komitet! Łódzkiego PZPR“. Do tekstu wkradł się błąd, wypaczający stan Ilość!o wy członków partii — pracowni­ków inżynieryjno-technicznych w przemyło bawełnianym i wełnią nym. Powinno być: Wśród pracow ników inżynieryjno-technicznych dr partii należy: w przemyśle baweł­nianym 34,1 proc., w wełnianym 30,1 proc. 1 W 40-Iecic Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej stycznia 1919 roku Tymczasowy Rewolucyjny Robot­niczo-Chłopski Radziecki Rząd Białorusi wydal Ma­nifest o proklamowaniu Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Akt ten nie tylko powołał do życia nowy organizm państwowy, ale również określił jego poli­tyczne i prawne podstawy, w ywodzące się z ducha i litery pierwszych rewolucyjnych d ekretów władzy radzieckiej w Rosji. Manifest stwierdzał, ż e władza na terenie Białorusi należy do „Rad Delegatów Robotniczych, Chłopskich 1 Pa­­robczańskich i delegatów Ar mii Czerwonej“. Tak powstała Białoruska So­cjalistyczna Republika Radziec­ka. która obecnie obchodzi 40- lecie swego istnienia. 40 lat, to wielki szmat histo­rii. Ale żadne z 40-leci dziejów narodu Białoruskiego nie przy­niosło tak decydujących zmian w jego rozwoju. Białoruś roku 1918 i Białoruś roku 1958 — to dwa różne kraje, które nawet trudno ze sobą porównywać. Bo droga od łapci do butów, od pu­stych pól do potężnych ha] fa­bryki traktorów, od błotnisto­­drewnianych ulic Mińska do wielopiętrowej stolicy BSRR. od milionów analfabetów do powszechnego nauczania śred­niego, do uniwersytetu i szkół wyższych — to droga, której początek i koniec odległe są o całą epokę O EWOLUCJA Październiko­­wa odbiła się szerokim e­­chem wśród narodu białoruskie­go, dla którego upadek caratu, a potem obszarniczo - burżua­­zyjnego Rządu Tymczasowego oznaczał wyzwolenie z kajdan niewoli narodowej. Ośrodki władzy radzieckiej powstały na Białorusi jeszcze w październi­ku i listopadzie 1917 roku. Już w tym czasie Lenin i partia bolszewików wysunęła koniecz­ność stworzenia Socjalistycznej Republiki Białoruskiej. 2 grud­nia 1917 roku Rada komisarzy Ludowych postanowiła zwołać w lutym następnego roku Ogól­­nobiałoruski Zjazd Rad, który miałby zająć się sprawą utwo­rzenia BSRR. W związku jed­nak z inwazją niemiecką na zie­mie białoruskie praktyczne kro­ki w tej sprawie musiały być zawieszone. W grudniu 1918 r. okupanci niemieccy opuścili Białoruś, a na ziemię białoruską wkroczyły wyzwoleńcze oddziały Armii Czerwonej 30 grudnia otwarta została w Smoleńsku Północno - Zachod­nia Obwodowa Konferencja RKP(b), wana była na której reprezento­większość białoru­skich organizacji partyjnych. Konferencja, która przeszła do historii pod nazwą I Zjazdu Ko­munistycznej Partii bolszewi­ków Białorusi, przyjęła uchwa­łę o proklamowaniu Republiki i zatwierdziła jej Tymczasowy Rząd, który następnie wydał wspomniany na wstępie Mani­­fś&sl Powstanie BSRR zostało po­twierdzone wynikami wyborów do rad. jakie odbyły się w sty­czniu 1919 roku, a następnie u­chwałami I Ogólnobiałoruskie­­go Zjazdu Rad Delegatów Ro­botniczych, Chłopskich i Żoł­nierskich. Na Zjeździe tym przewodniczący Wszechrosyj­­skiego Centralnego Komitetu Wykonawczego J. Swierdłow o­­głosił uchwałę WCKW „O przy­znaniu niezawisłości BSRE“ Wkrótce po tych historycznych wydarzeniach Białoruś po raz wtó­ry stanęła w obliczu śmiertelnego niebezpieczeństwa. Oto i woli Pił­sudskiego armia polska ruszyła na Białoruś i zajęła Mińsk. Celem zespolenia sił przeciw wspólnemu wrogowi Litwa i Biało­ruś połączyły się w jedną socjali­styczną republikę Litewsko-Biało­­ruską. Dzięki kontrofensywie Ar­mii Czerwonej na froncie południo­wo - zachodnim oraz wysiłkowi zbrojnemu Republiki Litewsko-Bia­­łoruskiej, w lipcu 1920 roku teryto­rium Białorusi zostało wyzwolone. Ponownie została proklamowana Białoruska Socjalistyczna Republi­ka Radziecka, TV ARÖD białoruski przystąpił do odbudow.y i rozbudowy kraju, uzyskując cenną pomoc ze strony innych republik ra­dzieckich, przede wszystkim Fe­deracji Rosyjskiej. Od 1925 roku z inicjatywy partii komunistycznej Wzięty został kurs na socjalistyczne u­­przemy płowienie kraju. Szcze­gólnie ważny krok w tej dzie­dzinie dokonany został w pierw­szej pięciolatce. Tempo wzrostu przemysłu w BSRR było dwa razy szybsze w tym czasie, niż średnia dla całego ZSRR. W re­zultacie, w 1932 roku stan pro­dukcji przemysłowej w BSRR wzrósł w porównaniu rokiem dziesięciokrotnie, z 1913 pod­czas, gdy średni wzrost w ZSRR wyniósł 3,3 raza, Rozwój ten. który spowodo­wał poprawę warunków życia ludności oraz rozkwit oświaty i kultury (likwidacja analfabe­tyzmu), przerwany został gwał­townie przez napad hord hitle­rowskich na ZSRR. W krótkim czasie zniszczona została prze­ważająca część dorobku narodu białoruskiego w latach władzy radzieckiej W 1945 roku trzeba hylo zaczy­­n;ić prawie od początku. I oto w latach powojennych w bard/o szybkim czasie nie tylko że odbu­dowano zniszczenia, ale zbudowa­no wiele nowych fabryk, izkół i domów'. Powstały w tym czasie gałęzie przemysłu, które nawet nie istniały przed wojną, jak bu­dowy traktorów', samochodów', obrabiarek, fabryki tekstylne inne. W 1*57 roku poziom produk­i cji przemysłowej BSRR wzrósł o ?** razy w porównaniu z rokiem 1*13. Energii elektrycznej produ­kuje się obecnie 800 razy wrięcej, niż w 1913 roku. Białoruś, kraj przed I wojną światową będący niemal sym­­bólem zacofania gospodarczego w Europie, w szeregu artyku­łów przemysłowych przewyższa niektóre bardzo rozwinięte pań­stwa kapitalistyczne pod wzglę­dem produkcji na głowę ludno­ści. Dziś na Białorusi produku­je się więcej obrabiarek, ener­gii elektrycznej, rowerów, kon­serw więcej, niż dawniej w ca­łym carskim imperium. Przemysł Białorusi — podstawa prawidłowego rozwoju kraju, źró­dło wzrostu stopy życiowej ludno­ści — bardzo poważnie rozwinie się w obecnym planie siedmioletnim. Va kapitalne inwestycje republiki w latach 1959—«5 przeznacza sic 43 miliardy rubli, tj. ponad dwukrot­­nie więcej, niż zużyto na ten sam cel w poprzednim siedmioleciu. Wielkie zadania stawiane są rów­nież przed socjalistycznym rolnic­twem, które szczególnie w ostatnich łatach może zanotować wiele po­ważnych sukcesów. Dziś bowiem rolnictwo białoruskie daje np. trzy­krotnie w-ięcej ziemniaków, o po­nad połowę więcej mięsa, tłuszczu i mleka, niż w 1913 r. Olbrzymie postępy dokonane zostały w dziedzinie oświaty i kultury. Jaskrawym wyrazem tęgo może być fakt, że Białoruś nie posiadająca przed wojną ani jednej szkoły wyższej ma ich dziś 24 w tym uniwersytet. Ź rODLA sukcesów Białoru­skiej Socjalistycznej Re­publiki Radzieckiej leżą w u­­stroju radzieckim, w ścisłej, braterskiej współpracy z inny­mi narodami radzieckimi. Roz­wój republiki białoruskiej jest jednym z wielu przykładów mo­żliwości, jakie daje ustrój socja­listyczny.’ Jest również przykła­dem polityki narodowościowej, prowadzonej przez' KPZR­XX Zjazd KPZR, likwidacja szkodliwych następstw kultu jednostki, szereg doniosłych re­form i zmian przeprowadzonych w ostatnich latach przez KC KPZR, jak stworzenie warun­ków dla rozwoju rolnictwa, no­wa organizacja zarządzania przemysłem, rozszerzenie upra­wnień republik radzieckich, u­­mocnienie praworządności so­cjalistycznej oraz wielki pro­gram coraz pełniejszego zaspo­kajania potrzeb bytowych i kul­turalnych ludności — wszystko to stworzyło jeszcze pomyślniej­sze warunki dalszego rozwoju republiki białoruskiej, umocni­ło jej suwerenność, pogłębiło braterską współpracę i zaufa­nie wobec innych republik Wszystkie te kroki ułatwiają rozwój republiki jak najbar­dziej zgodnie z jej możliwoś­ciami i potrzebami, stwarzają warunki dla szybszego marszu pod kierownictwem Komuni­stycznej Partii Związku Radzie­ckiego. wraz z innymi bratnimi republikami radzieckimi — dc komunizmu. T> IALORUSKA SocjaHstycz­­** na Republika Radziecka jest jednym z naszych najbliż­szych sąsiadów. Historia tak sprawiła, że byliśmy i jesteśmy nie tylko sąsiadami, ale że lo­sy naszych narodów były czę­sto ze sobą bardzo ściśle sple­cione. Wspólnie prowadziliśmy walkę przeciw uciskowi caratu Wolność przyniosła nam Rewo­lucja Październikowa. W okre­sie budowania władzy radziec­kiej na Białorusi na terenie tym aktywnie pracowali Polacy — członkowie SDKPiL i PPS-le­­wicy. W rewolucyjnych wła­dzach Białorusi uczestniczyli St. Heltmań St. Berson, A. Stawiń­ski, a w rządzie Republiki Li­tewsko - Białoruskiej — K. Ci­chocki i J. Leszczyński. W dwu­dziestoleciu międzywojennym polscy, i białoruscy komuniści na Zachodniej Białorusi ramię w ramię walczyli przeciw pol­skiemu ofcszarnictwu i burżua­­zji — o wolność, chleb i socja­lizm. Po drugiej wojnie światowej, dzięki zwycięstwu władzy ludo­wej w Polsce oba nasze narody weszły na drogę przyjacielskiej współpracy w oparciu o szla­chetne idee socjalizmu i inter­­nacjonali7,mu proletariackiego, które raz na zawsze przekreśli­ły sztuczne bariery, jakie usiło­wały tworzyć między naszymi narodami zaborczość polskiego obszarnictwa i burżuazji oraz burżuazyjr.y, białoruski nacjo­nalizm. Z prawdziwą sympatią obser­wujemy sukcesy naszych przy­jaciół zza miedzy.. Dlatego sty­­szeń br., na który przypada 40- lecie BSRR, jest miesiącem, w którym Towarzystwo Przyjaźni Polsko - Radzieckiej i inne or­ganizacje postarają się szerzej zaznajomić nasze społeczeństwo z historią, tradycjami i dzisiej­szym życiem socjalistycznej Białorusi, Niech to dążenie do bliższe­go poznania Białorusi będzie wyrazem naszych szczerych u­­czuć przyjaźni dla narodu biało­ruskiego, naszych serdecznych życzeń dla mas pracujących Białoruskiej Socjalistycznej Re­publiki Radzieckiej, a przede wszystkim dalszych zwycięstw w budownictwie komunistycz­nym. Z pobytu delegacji działaczy kulturalnych Indii Bawiącą w naszym kraju saeja działaczy kulturalnych dełę- Indii •/. prof. K. Swaminathamero na cze­le, w czasie pierwszych dwóch dni pobytu w Warszawie złożyła wizyty: wiceministrowi Kultury 1 Sztuki K. Rusinkowi oraz wice­ministrowi Szkolnictwa Wyższego — E. Krassowski ej. Poszczególni członkowie delegacji spotkali się % przedstawicielami świata kulturalnego stolicy', m. in. a % kompozytorami i muzykologami, także z przedstawicielami pra­sy. Goście hinduscy złożyli wizytę rektorowi Uniwersytetu Warszaw­skiego, prof. dr. St. Turskiemu oraz zapoznali się % pracami Pań­stwowego Instytutu Sztuki. Goście zwiedzili również Muzeum Narodo­we. Z stycznia delegacja hinduska uda się do Krakowa. (PAP) Polska rządowa dslegsqa gospodarcza powróciła z Bułgarii 31 grudnia 1958 r. — po prze­­prowadzeniu rozmów i podpisa­niu w Sofii polsko-bułgarskich porozumień o charakterze go­spodarczym — powróciła do Warszawy rządowa delegacja PRL pod przewodnictwem wi­­ceprezesa Rady Ministrów — Z. Nowaka. Powracająca delegację na lotni­sku OJięcie witali: wicepremier — P. Jaroszewicz, minister Handlu Zagranicznego —> w. Trampczyński oraz wyżsi urzędnicy Urzędu Ra­dy Ministrów i MSZ. Obecny byl Ambasador Ludowej Republiki Bułgarii w Polsce — Ch. Boev w otoczeniu członków Ambasady. (PAP) NOWE PROPOZYCJE HANOI jV A specjalna uwagę zaslu­­gują propozycje rządu De­mokratycznej Republiki Wiet­namu zawarte w niedawnym liście premiera Pham Van Donga do prezydenta połud­niowego Wietnamu Ngo Dinh Diema. Zarówno ze względu na ich charakter jak i sytua­cję, w jakiej zostały zgłoszo­ne. Rząd DRW uwzględniając fakt odrzucenia przez Saigon wielokrotnych propozycji w sprawie podjęcia rokowań na temat przeprowadzenia wy­borów zjednoczeniowych wy­suwa propozycję częściowe. Przewidują one jak najrych­lejsze nawiązanie rozmów między rządami obu części Wietnamu w kwestii: 1) zakazu przystępowania obu państw do jakichkolwiek sojuszów wojskowych, 2) zakazu instalowania baz wojskowych na terytoriach obu państw, 3) zakazu powoływania ob­cego personelu na stanowiska w obu armiach, 4) redukcji sił zbrojnych i budżetów wojskowych, 5) nawiązania stosunków handlowych między obu częś­ciami Wietnamu. Realizacja doprowadziłaby tych propozycji niewątpliwie do złagodzenia napięcia utrzy­mującego się między obu częściami Wietnamu,. zahamo­wałaby proces pogłębiania rozbicia kraju i stworzyłaby warunki sprzyjające w pod­jęciu rozmów’ w sprawie prak­tycznych kroków’ prowadzą­cych do zjednoczenia Wietna­mu. Przyjęcie propozycji przez rząd saigoński zmniejszyłoby ciężar wydatków wojskowych. które dla tak zacofanego kra­ju, jakim jest Wietnam, stano­wią poważny hamulec w’ roz­woju gospodarczym. Nawiąza­nie zaś współpracy handlowej zlikwidowałoby takie anoma­lie, jakim jest np. import amerykańskiego węgla do po­łudniowego Wietnamu, pod­czas gdy węgiel po niższych cerach i przy daleko mniej­szych kosztach transportu można przywozić z północnego Wietnamu. p ROPOZYCJE DRW sa tym * aktualniejsze, żę rząd Ngo Dinh Diema zacieśnia coraz bardziej współpracę z agre­­sywmym blokiem SEATO. Wpraw’dzle — ze względu na wyraźny zakaz Układu Ge­newskiego — Saigon nie przy­stąpił formalnie do paktu, ale obserwatorzy południowego Wietnamu uczestniczą w’ na­radach wojskowych i mane­wrach SEATO, a rząd prowa­dzi politykę zgodną z W’ymn­­gami bloku, gwałcąc tym sa­mym postanowienia układu rozcjmow’ego. ne korzystając St. Zjednoczo­z trudności ekonomicznych południowego Wietnamu podporządkowują go coraz ściślej wymogom po­lityki montowania sojuszów militarnych i rozszerzania sie­ci baz wojskowych. Przeszło 70 proc. budżetu południowo­­wietnamskiego idzie na utrzy­manie armii, policji i budowę rozległych obiektów wojsko­wych Urzeczywistnienie propozy­cji rządu DRW oznaczałoby zapoczątkowanie współpracy obu części Wietnamu w inte­resie całego narodu wietnam­skiego i umacniania pokoju w Azji Południowo-Wschodniej. U. Dalsze próby z pociskami rakietowymi w USA WASZYNGTON (PAP). We wtorek wieczoi-em z Przylądka Canaveral została wystrzelona rakieta „Thor“. Jest to rakieta balistyczna o średnim zasiągu. W 50 sekund po wzlocie rakieta została zniszczona za pomocą specjalnego mechanizmu, ponie­waż zboczyła znacznie z wyty­czonego kursu. Taką decyzję podjął oficer czuwający nad bezpieczeństwem eksperymentu. NOWY JORK (PAP). Na przylądku Canaveral przepro­wadzono we wtorek nową pró­bę wystrzelenia rakiety „Pola­ris”. Przedstawiciel Departa­mentu Marynarki USA scharak­teryzował próbę jako „częścio­wo udaną”. Jak podają jednak agencje zachodnie, rakieta zbo­czyła z ustalonego kursu. Wtorkowa próba byia trawią r tzw. „nowej serii” doświadczeń « „Poiarisem”. Pierwsze dwie próby zakończyły sie niepowodzeniem. W dniu 24 września 1958 r. rakieta ek8-plodowata w 43 sekundy po starci* Podczas drugie) próby 15 paździer­nika nie odpali) pierwszy stopień rakiety. a NOWY JORK (PAP). — We wtorek w laboratorium atomo­wym w Los Alamos (stan Nowy Meksyk) technik C. Kelley pra­cujący przy odzyskiwaniu plu­tonu ze stopu metalowego wchłonął poważną dawkę radia­cji i w stanie ciężkim przewie­ziony został do szpitala. Amerykańska komisja energii atomowej podała w specjalnym komunikacie, że wypadek na­stąpił przy pracy, którą „do­tychczas uważano za dostatecz­nie bezpieczną”. Przyczyny wy­padku badają obecnie specjaliś­ci. Oprócs Kelley* dawki promienio­wani* większe od dopuszczalnej wchłonęło także prawdopodobnie kilku innych pracowników labor*, torium. Znajduj* się oni pod obser­wacją.

Next