Trybuna Ludu, grudzień 1967 (XX/333-359)

1967-12-03 / nr. 335

F^^Tryh^ia Łu^ ^ INR 335 (6803) ROK XX WARSZAWA, NIEDZIELA 3 GRUDNIA 1967 R. WYDANIE A Cena 1 zł Ślpsk serdecznie powitał Centralna akademia w Zabrzu z okazji „Dnia Górnika” Przemówienie I Sekretarza KC PZPR * Wysokie odznaczenia państwowe dla zasłużonych górników * Uroczystości w całym kraju 4 grudnia ..Barburka". dzień, w którym cała Polska oddaje hołd półmilionowej armii górników, ludziom, którzy w codziennym trudzie, w nieustannej walce z przyrodą wydzierają naszej ziemi jej wielkie bogac­twa: węgiel, miedź, cynk, ołów, ropę naftową, siarkę, sól i inne kopaliny. Tegoroczne, centralne uroczystości „Dnia Górnika", obchodzonego w Polsce Ludowej po raz 23, odbywają się na Górnym Śląsku, w centrum naszego górnictwa węglowego. Przybył na nie — jak co roku — I Sekretarz Komitetu Centralnego PZPR. Honorowy Górnik PRL, Władysław Gomułka. W sobotę, w Zabrzu odbyła się uroczysta, centralna akade­mia. Zgromadziła ona ponad 2 tys. górników, reprezentan­tów rzeszy górniczej z całego kraju. Są wśród nich górnicy węgla kamiennego i brunatne­go z Górnego Śląska, Zagłębia Dąbrowskiego, Wałbrzycha, Turoszowa, Konina, górnicy miedzi z Dolnego Śląska, rud żelaza z rejonu Częstochowy i Łęczycy oraz rud cynkowo-oło­­wiowych z Niecki Bytomskiej, Bolesławia i nowego zagłębia w Olkuszu; są górnicy nafty z Podkarpacia, siarki z Tarno­brzega i soli z Wieliczki, Boch­ni, Inowrocławia. Widać wielu wybitnych naukowców i spec­jalistów górniczej myśli tech­nicznej, dzięki którym polskie górnictwo należy do najnowo­cześniejszych, a co bardzo is­totne — także najbezpieczniej­szych w świecie. Ich dziełem jest m. in. rewelacja tegorocz­nej światowej wystawy ma­szyn górniczych w Moskwie — całkowicie zautomatyzowana, sterowana przy pomocy izoto­pów ściana węglowa, pracują­ca w kopalni „Bielszowice” bez udziału ludzi. Na sali zasiedli przodownicy pracy, członkowie brygad pra­cy socjalistycznej, sztygarzy — wychowawcy młodego pokole­nia górników, racjonalizatorzy, rębacze, kombajniści. Na czar­nych, galowych i szarych mun^ durach górniczych — liczne, wysokie odznaczenia państwo­we, dowód uznania dla ofiar­nej, odpowiedzialnej i trudnej pracy górników. Obecne są także delegacje górników ra­dzieckich z Donbasu. Nad stołem prezydialnym akademii duży napis „Górniczy trud dla socjalistycznej oj­czyzny”. Za stołem górnicze poczty sztandarowe. Godzina 16, rozpoczyna się u­­roezysta akademia. Górnicy serdeczną owacją witają wcho­dzących na salę gości z Włady­sławem Gomułką na czele. Wraz z nim miejsca w prezy­dium zajmują: cg^onek j^ra pmi. 'tycznego KC, I sekrefąrz KW w Katowicach -- Edwara" Gierek, za­stępca 揳óhKa Biura Politycznego, sekretarz KC — Bolesław Jaszczuk, członek Rady Państwa, przewod­niczący Prezydium WRN — Jerzy Ziętek, kierownik Wydziału Prze­mysłu Ciężkiego KC PZPR — Jó­zef Niedżwiecki, I sekretarz KW PZPR we Wrocławiu — Władysław Piłatowski, minister Przemysłu Ciężkiego —• Franciszek Kaim, se­kretarz CRZZ r~ Kazimierz Nowic­ki, przewodniczący ZG ZMS — Andrzei Żabiński, Orkiestra gra hymn narodo­wy i „Niech żyje nam górniczy stan”. Uroczystość otwiera prze­­wodnićżacy Zarządu Głównego Związku Zawodowego Górni­ków — Michał Specjał. muIkaT~Przetnówienie I Sekre­­\arza KC PZPR zebrani gór­­nicy przyjmują długotrwałymi oklaskami Odznakę „Zasłużonego Górnika PRL” otrzymuje z rąk Władysława Gomułki — kierownik zespołu nadzoru budowy kopalń w Lubinie inż. Dionizy Grzanka CAF —Telefoto Coraz silniejsza opozycja wobec ustawodawstwa wyjątkowego w HRP (OD STAŁEGO KORESPONDENTA Z NRF) Trwające od kilku tygodni przesłuchania rzeczoznawców przed specjalną komisją Bun­destagu dla spraw ustawodaw­stwa wyjątkowego sytuację, w której stworzyły projekty wprowadzenia w życie takiego ustawodawstwa w ciągu naj­bliższych miesięcy zostały po­ważnie zagrożone. Problem zasadniczy, wokół którego skoncentrowała się dyskusja w Bundestagu i w kołach rzą­dowych. to sprawa utworzenia i funkcjonowania tzw. „parla­mentu wyjątkowego”. Parla­ment ten, którego funkcjono­wanie zostało już wypróbowa­ne jesienią roku 1966 ma być namiastką przedstawicielstwa! narodowego w okresie stagfu wyjątkowego. Ten mini-Bun­­destag uważany jest przez przeciwników ustawodawstwa wyjątkowego za listek figowy, za którym ukrywać się będzie twarda ręka władzy wyko­nawczej i całkowita niemoc parlamentu i opinii publicznej. W ostatnich dniach spór rozgo­rzał między CDU i większością SPD. popieraną przez całą frakcję FDP. Spór dotyczy nie tyle spra­wy utworzenia „parlamentu wyjąt­kowego”, co do którego SPD i również FDP wypowiedziały się już od dawna afirmatywnie, lecz co do terminu KIEDY taki ka­dłubowy parlament ma zacząć funkcjonowć. Podczas gdy po­słowie SPD i FDP uważają, że powinien on rozpocząć działalność uopiero Po proklamowaniu stanu wyjątkowego minister spraw we­wnętrznych Luecke, popierany przez posłów CDU uważa, że „par­lament wyjątkowy” powinien za­cząć funkcjonować w momencie, gdy się wytworzy „napięta sytu­acja”. Posłowie FDP i SPD uwa­żają propozycje ministra Lueckego za niebezpieczną. gdyż termin „napięta sytuacja” nie daje się pre cyzyjnie zdefiniować. Powstaje groźba przed którą przestrzega już od wielu lat lewica społeczna, że ustawodawstwo wyjątkowe mo­że doprowadzić pod pretekstem „napiętej sytuacji” do wyelimino­wania Bundestagu i instytucji spo­łecznych z wpływów na decyzje polityczne rządu jeszcze w czasach pokojowych. W bońskich kołach politycz­nych uważa się, że nie ma szansy, aby minister Luecke uzyskał zgodę większości SPD na swój projekt uruchomienia kadłubowego parlamentu w „okresie napięcia”. W tych o­­kolicznościach uważa się. że istnieją małe szanse, by usta­wodawstwo wyjątkowe mogło zostać w czasie przeforsowane jeszcze bieżącej kadencji parlamentu, tzn. do r. 1969. ARTUR KOWALSKI ZSRK zapowiada badania hydroakustyczne na Pacyfiku MOSKWA (PAP). Jak podaje Agencja TASS, radzieckie statki badawcze i okręty marynarki wojennej przeprowadzą badania hydroakustyczne w północnej części Oceanu Spokojnego. Region badań ograniczają współ­rzędne: szerokość północna 50 stop­ni 55 min, długość zachodnia 119 stopni 30 min; 49 st. 28 min. — 179 st. 10 min.; 50 st. 3o min. — 159 st. 00 min.; 51 st. 55 min. — 169 st. 20 min. Badania dotyczyć będą warun­ków rozchodzenia się dźwięku północnej części Oceanu Spokojne­w go oraz budowy geologicznej dna na południu od Aleutów. Przewiduje sie przeprowadze­nie w dniach od 3 do 15 grud­nia pewnej liczby wybuchów podwodnych przy użyciu ładun­ków o wadze od 1 do 5 ton. Podjęte zostaną kroki, aby o­­graniczyć do minimum zakłóce­nia w żegludze oraz połowach. Agencja TASS upoważniona jest do zakomunikowania, że dążąc do zapewnienia bezpieczeństwa żeglu­gi rząd Związku Radzieckiego zwraca Sie do rządów krajów, któ­rych statki mogą się znaleźć w pobliżu regionu badań, z prośbą, aby odpowiednie władze poleciły kapitanom statków, by powstrzyma­li się od żeglugi w regionie Ocea­nu Spokojnego ograniczonym poda­nymi wyżej współrzędnymi, co­dziennie w godzinach od 8 do 20 Czasu miejscowego. Nowe wstrząsy w Jugosławii BELGRAD (PAP). Nowy wstrząs podziemny o natężeniu 6 stopni w skali 12-stopniowej dał się odczuć W sobotę około godz. 13 w jugo­słowiańskim miasteczku' Debar. O- fiar nie było. Ogółem w ;ćiągu 0- statnich kilkudziesięciu godzin w rejonie Debar zanotowano ponad 100 wstrząsów podziemnych. Pr ze mówce nie tow. WŁ. GOMUŁKI na akademii w Zabrzu na str. 3 IjJastepnie minister Górnic­twa i Energetyki — JaTi Mi­tręga omawia wyniki tegorocz­nej górniczej pracy oraz kreśli najbliższe zadania DOKOŃCZENIE NA STR. ! szpalty 5—7 Foto: CAF Milionowa tona elektrod węglowych z Raciborza OPOLE. Największa w kraju fabryka elektrod węglowych Raciborzu na Opolszczyźnie wy­w produkowała milionową tonę elektrod. „Racibórz” produku­je obecnie ponad 500 gatunków tych poszukiwanych przez wszystkie niemal gałęzie prze­mysłu wyrobów. Na potrzeby kraju i na eksport fabryka do­starcza m. in. elektrody grafi­towe, elektrografitowe elemen­ty elektrolizerów, elementy specjalnej aparatury chemicz­nej, elementy filtracyjne, elek­trody filtracyjne, bateryjne, lampowe i spawalnicze. Waga raciborskich elektrod waha si^ od kilku ton do kilku gra­mów Zadania szczytu arabskiego w Rabacie: Plan wspólnej akcji w celu likwidacji skutków agresji Napięta sytuacja na linii rozejmowej ZRA — Izrael KAIR — PARYŻ (PAP). Pi­sząc o celach nowej arabskiej konferencji na szczycie, która odbędzie się wkrótce w Raba­cie, dziennik kairski „Al- Ahram” podkreśla, że zachodzi istotna różnica miedzy tą kon­ferencją a poprzednim szczytem chartumskim. Podczas gdy w Chartumie chodziło głównie o rozstrzygnięcie kwestii — co mamy odrzucić, to w Rabacie stajemy przed nowymi zadania, mi. Musimy opracować plan wspólnej akcji, który skonsoli­duje jedność arabską, aby do­prowadzić do całkowitej i osta­tecznej likwidacji następstw agresji. Dziennik nawołuje rów­nież do rozszerzenia bazy poro­zumienia między krajami arab­skimi, a zwężenia płaszczyzny rozbieżności, Komunikat marokańskiego ministerstwa informacji ogło­szony w Rabacie, zwraca uwa­gę na okoliczność, że narada ministrów spraw zagranicznych w Kairze, która poprzedzi kon­ferencję na szczycie, będzie mia­ła na celu jedynie ustalenie ostatecznej daty szczytu i po­rządku jego obrad. Zasadnicze decyzje mają zapaść dopiero na konferencji szefów państw i rządów w Rabacie. Z Kairu donoszą, że akces do arabskiej konferencji na szczy­cie zgłosiła także nowa Ludo­wa Republika Południowego Jemenu. Wyraziła ona również chęć wejścia do Ligi Arabskiej w charakterze jej 14 członka. Kairski korespondent jugosłowiań skiej agencji prasowej TANJUG cytuje opinię miejscowych kół po­litycznych i obserwatorów, według których trzeba się liczyć z możli­wością nowych izraelskich działań wojskowych na. froncie egipskim. Możliwe jest, że Izrael „zemścić się”, za straty spróbuje doznane podczas piątkowych incydentów w rejonie Suezu. Jak stwierdzi! egip­ski rzecznik wojskowy, zestrzelono tam 3 samoloty izraelskie, które przekroczyły Unię rozejmową. Izra­el przyznał się do straty Jednego samolotu. W Suezie mówią, że panuje znów napięta sytuacja wzdłuż linii rozej­mowej między Izraelem a ZRA. Po piątkowym incydencie zaobser­wowano wzmożoną aktywność izra­elskich wojsk okupacyjnych po dru­giej stronie kanału. W związku z piątkowymi wydarzeniami w Kairze stwierdza się. że czynna obrona przeciwlotnicza ZRA odznacza się coraz większą precyzją ognia, co prowadzi do znacznych strat izrael­skich podczas każdego incydentu prezydent ZRA Naser i premier Iraku Jahia. wraz z towarzyszący­mi im delegacjami przedyskutowa­li w sobotę obecną sytuację na Bli­skim Wschodzie, zadania arabskie­go szczytu oraz stosunki między obu krajami. DOKOŃCZENIE NA STR. 9 szpalty 1—3 Trudności w ostatecznym zaakceptowaniu porozumienia w sprawie Cypru Makarios przeciwko 6-punktowemu planowi rozwiązania konfliktu PARYŻ, LONDYN (PAP). Nie będzie można uważać kryzysu grecko-tureckiego za przezwy­ciężony dopóty, dopóki rząd cy­pryjski nie zaakceptuje osta­tecznie osiągniętego porozumie­nia. %/ W Nikozji specjalny wysłan­nik prezydenta USA, Cyrus Vance, konferował w sobotę kilkakrotnie z Prezydentem Ma-kariösem, .który uprzednio zwo­łał posiedzenie gabinetu cypryj­skiego. W sobotę wieczorem z godziny na godzinę oczekiwa­no ostatecznego wyjaśnienia sy­tuacji, wskazując równocześnie, że w wypadku odrzucenia przez Prezydenta Makariosa zawarte­go porozumienia, mogłoby dojść do ponownego zaostrzenia sy­tuacji. Obiekcje wysunięte przez Prezydenta Makariosa — pisze Reuter — zapobiegły opubliko­waniu w sobotę oficjalnej treś­ci porozumienia grecko-turec­kiego. Sprzeciwy Prezydenta Makariosa wobec 6-punktowe­­go planu rozwiązania kryzysu cypryjskiego dotyczyć mają dwóch spraw, a mianowicie; • Nie zgadza się on na roz­wiązanie cypryjskiej gwardii narodowej, dopóki nie uzgod­ni się planu demilitaryzacji Cypru i dopóki rząd cypryjski nie otrzyma gwarancji sprawie suwerenności teryto­w rialnej i integralności Cypru, bądź ze strony czterech wiel­kich mocarstw — tzn. USA, ZSRR, W. Brytanii i Francji — bądź też Rady Bezpieczeń­stwa • Sprzeciwia się on propo­zycji znacznego rozszerzenia pełnomocnictw sil ONZ, sta­cjonujących na Cyprze, uwa­żając, że byłoby io równo­znaczne z ograniczeniem su­werenności Cypru. Minister nych Turcji, Spraw Zagranicz­Cagłayangil, o­­świadczył w sobotę, że osią­gnięto porozumienie o wycofa­niu z Cypru sił zbrojnych, wyjątkiem określonych kontyn­z gentów (greckiego i tureckie­go). Jest to pierwszy oficjalny oddźwięk Turcji na porozumie­nie w sprawie problemu cy­pryjskiego. Cagłayangil wskazał, że osią­gnięto .,porozumienie, obejmu­jące wszystkie problemy, w celu zlikwidowania obecnego kryzysu”, które obejmuje także podjęcie kroków dla ochrony bezpieczeństwa na wyspie, Wskazał on również, że porozu­mienie to zostanie zrealizowane natychmiast po zakończeniu rozmów między greckim rzą­dem Cypru i tymi. którzy oka­zali pomoc w pokojowym roz­wiązaniu konfliktu. W odpowiedzi na życzenia jubileuszowe z Polski Depesza z ZSRR do przywódców Polski I Sekretarz Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej tow. WŁADYSŁAW GOMUŁKA Przewodniczqc, Rady Państw a Polskiej Rzeczypospolitej Lud owej tow. EDWARD OCHAB Prezes Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej tow. JOZEF CYRANKIEWICZ Drodzy Towarzysze! W imieniu Komitetu Central­nego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, Prezy­dium Rady Najwyższej ZSRR, Rady Ministrów ZSRR i swo­im własnym przesyłamy Wam i za Waszym pośrednictwem Komitetowi Centralnemu Pol­skiej Zjednoczonej Partii Ro­botniczej, Radzie Państwa, Ra­dzie Ministrów PRL i bratnie­mu narodowi polskiemu serde­czne podziękowanie za pozdro­wienia i życzenia z okazji 50 rocznicy Wielkiej Socjalistycz­nej Rewolucji Październikowej. W latach wspólnych walk rewolucyjnych przeciw ucisko­wi burżuazji i obszarników przeciw carskiemu samowładz­­twu stworzono podwaliny tej wielkiej braterskiej przyjaźni, która na zawsze złączyła na­rody radziecki i polski. Zahar­towana w ogniu zmagań z hit­lerowskim okupantem o naro­dowe wyzwolenie, przyjaźń ta stanowi obecnie najważniejszy czynnik w naszej wspólnej walce o zbudowanie socjalizf mu i komunizmu, niezawodną rękojmię pokoju i bezpieczeń­stwa naszych krajów. Ludzie pracy w Polsce mogą być pe­wni, że naród radziecki w dalszym ciągu niewzruszenie dochowywać będzie wierności tej przyjaźni Życzymy Wam, Drodzy To­warzysze i wszystkim ludziom pracy Polskiej Rzeczypospoli­tej Ludowej, z ich wypróbowa­ną marksistowsko - leninowską awangardą — Polską Zjedno­czoną Partią Robotniczą czele — nowych sukcesów na w budownictwie socjalistycznym, w walce o trwały pokój i bezA pieczeństwo narodów / LEONID BREŻNIEW NIKOŁAJ PODGÓRNY ALEKSIEJ KOSYGIN Ciepło, ale mglisto W WARSZAWIE, jak przewW duje dyżurny synoptyk PIHM, zachmurtenie bądzie duże z możliwością przelotnych opa­­dóW' Rano mgły. Najwyższa temperatura dniem ok. 5 stop­ni. Nocą nie wystąpi już rr2y­­mrozek' Wiatry umiarkowane, okresami dość silne z kierun­ków zachodnich. Te ciepłą, choć niezbyt przyjemną pogodą, sprowadza lokalna zatoka niy skiego ciśnienia wędrująaa znad Skandynawii. V. Got) S as W NUMERZE: 0 bohaterach 1 nowoczesności Rozmowa I puewodniczqcym ZG ZMS. Andrzejem 2abińskiir KRYSTYNA ZIELIŃSKA Sto tysięcy miejsc ZBIGNIEW ZAMENCKI Miasteczko z torby listonosza ZBIGNIEW ŁAKOMSKI Dobroczyńca (Rozmyślania na sali sądowej] LUDWIK KRASUCKI Nad brzeaiem KRZYSZTOF BARANOWSKI Rok na oceanach ZBIGNIEW KLACZYŃSKI Lipsk — po raz dziesiąty WACŁAW SADKOWSKI „Nowej powieści'1 schyłek i zapowiedź (Książki I pisane) MIROSŁAW DERECKI Tylko hobby? ZYGMUNT BRONIAREK Kto będzie następcą McNamary? KAZIMIERZ GOLDE Mini i maxi MARIAN PODKOWIŃSKI His Master's Voice JERZY KOWALEWSKI 0 Helotach 1 woziwodach ARY SZTERNFELC Perspektywy techniki kosmicznego styku ZBIGNIEW SIEDLECKI Atomowe ćwierćwiecze (W czasie i przestrzeni) Posiedzenie Polsko-Radzieckiej Komisji Współpracy iiospoflarczei i lechnicznei J. Cyrankiewicz przyjął wicepremiera ZSRR M. Lesóeczkę 2 hm. rozpoczęło się w War­szawie. AX-posi£dzM dz y -rządowej . Pniskn-Jładzicckiej Komis.ii Współpracy Gospodar­czej i Naukowo-Technicznej, Obradom przewodniczy wice­prezes RadyTMMimsfr5w“ Piotr M aroszewicz, V Polsko-radziecka współpraca gospodarcza i naukowo-techni­czna zmierza do zacieśnienia stosunków ekonomicznych podstawowych gałęziach gospo­w darki Polski i Związku Radzie­ckiego. Odbywające się posie­dzenie międzyrządowej komisji będzie niewątpliwie dalszym krokiem na drodze do umocnie­nia wzajemnych powiązań go­spodarczych, będących wyra­zem potrzeb i możliwości obu kraiów. & W sobotę przvbvł Hn -WoreTą Wy zastępca Przewnrinirząrfgo .Rady Ministrów ZSRR Michail Lesieczko. który nhiął przpwnri­­.ńictwo delegacji radzieckiej na VI posiedzenie Międzyr_7ąrlnwcj PalŁka-Rądzieckie j Komisji Współpracy Gospodarczej i Na­ukowo-Technicznej. W skład delegacji wchodzą m.in._: mini­ster Przemysłu QhrahiiTrknwpl fo AnatolijKostousow, mini­­iter If^emj;sh)_ Elektrotechni­­cznego Aleksiej Antonow, za­­^tgpesr^zewodriTcziacftgo -Komi - ’śji Planowania Michail JVIisjtik ;üraZ~'wTceministrowie resortów gospodarczych, którzy od 29 li­stopada przebywają w Warsza­wie, Na dworcu gdańskim gości radzieckich witali: wicemini­ster Piotr Jaroszewicz, I zastęp ca_Przewodniczącego Komis.ii Planowania przy Kadzie Mjnü śtrów TadeiiTJr'Geiter MTnIster Przemysłu Maszynowego Ja­nusz Hrynkiewicz, I zastępca Przewodniczącego Komitetu Współpracy Gospodarczej i Na­ukowo-Technicznej z Zagranicą Kazimierz Olszewski, ministro­wie i wiceministrowie resortów gospodarczych oraz wyżsi urzę­dnicy Komitetu Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. Obecny był ambasador ZSRR w Polsce Awierkij Aristow. W sobotę przed południem Prezes Rady Ministrów Józei Cyrankiewicz przyjął wicepre­miera Michaiła Lesicczkę, któ­remu towarzyszył ambasador Awierkij Aristow. W rozmowie uczestniczył wicepremier Piotr Jarosie* iez. Premier J. Cyrankiewicz I wicepremier M. Lesieczko podczas rozmów w Radzie Ministrów. Foto CAF A. Kosygin przyjął amb. E. Pszczółkowskiego MOSKWA (PAP). Przewodni­czący Pady Ministrów ZSRR Aleksiej Kosygin przyjął w so­botę na Kremlu ambasadora Polski Edmunda Pśzczóikow­­skiego i odbył z mul pizyjaei-eł­­«ką rozmowę. ~

Next