Trybuna Ludu, luty 1968 (XXI/31-59)
1968-02-14 / nr. 44
2 ______________________________________' TRVRUNA LUDU ŚRODA, 14 LUTEGO 1968 R. — NR ii ------UL TlTMTM-,-1- .7TM'".1-1' ■"- ■— »■«»»"ni — u»...» .■■■■*■ .■-■■. ■■« .............■■» —■ ...."■■1 Ł ................. ' -11 1 11 1 '■' Solidarność z narodem Potężna demonstracja w Paryżu Depesze organizacji społecznych świata PARYŻ fPAP). Dziesiątki tysięcy ludzi uczestniczyło w potężnej manifestacji solidarności z Wietnamem, jaka odbyła się we wtorek w Paryżu ną tradycyjnej dów tzn, od placu trasie pochoRepubliki do placu Bastvlii. Rzeka ludzka płynęła bulwarami wznosząc okrzyki żądające położenia kresu ingerencji Stanów Zjednoczonych w wewnętrzne sprawy narodu wietnamskiego. Ponad głowami łudzi setki transparentów nosiły hasła: „Johnson — ręce precz od Wietnamu”, „O wolność i niezawisłość, o zwycięstwo Wietnamu”. Inne transparenty oznajmiały, ile pieniędzy i podarunków dla Wietnamu uzbierała dana dziełnica, ulica, czy dane przedmieście Paryża. W pierwszych szeregach demonstracji kroczyli generalny sekretarz FPK — Waldeck Roclrct, litycznego członkowie Biura PoFPK, przywódcy CGT, młodzieży komunistycznej j innych organizacji. d BERLIN (PAP). Obywatele NRD, podobnie jak miłujący pokój ludzie na całym świecie, przyjęli z podziwem militarne i polityczne sukcesy odniesione ostatnio przez Narodowv Front Wyzwolenia Wietnamu Południowego i związane z nim sił} patriotyczne w walce przeciwko sajgońskiemu reżimowa marionetkowemu i przeciwko agresywnej armii USA — głos: oświadczenie Ministerstwo Spraw Zagranicznych NRD, . Oświadczenie wyraża poparcie dla ponowionej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych DRW, gotowości do podjęcia rokowań z chwalą, kiedy USA faktycznie i bezwarunkowo wstrzymają bombardowania wszelkie działania bojowe przei ciwko DRW. & MOSKWA (PAP). Radziecki Komitet Obrony Pokoju wy-stosował depeszę do Wietnamskiego Komitetu Obrony Pokoju Światowego i do Komitetu w Obronie Południowego, Pokoju Wietnamu w którym stwierdza m. in.: „Droga do pokoju w Wietnamie nie prowadzi przez eskalację wojny i przez obłędne bombardowania i eksterminacje ludności cywil-PRAGA (PAP). Komitet Centralny Frontu- Narodowego Czechów i Słowaków przesłał we wtorek depeszą do Komitetu Centralnego Narodowego Frontu Wyzwolenia Wietnamu Południowego. Depeszfe zawiera gratulacje z powodu sukcesów politycznych, moralnych i militarnych. jakie odniosły patriotyczne siły zbrojne przy aktywnym poparciu szerokich warstw ludności . PRAGA (PAP). Międzynarodowa Organizacja Dziennikarzy (MOD) gratuluje swoim kolegom 1 całemu narodowi wietnamskiemu zwycięstw, które są jeszcze jednym dowodem, że naród wietnamski jest niezwyciężony i że jego słuszna sprawa zwycięży — czytamy w oświadczeniu opublikowanym we wtorek przez Międzynarodową Organizacje Dziennikarzy, w związku z ostatnimi wydarzeniami w Wietnamie. Wyrazy solidarności z narodem wietnamskim znajdujemy też w depeszy tureckich studentów do Ho Chi Minha oraz w oświadczeniach Światowej Demokratycznej Federacji Kobiet, Światowej Federacji Młodzieży Demokratycznej i Bułgarskiego Komitetu Solidarności z Wietnamem. śla W oświadczeniu Komitetu podkresię, że gotowość rządu DRW do rozpoczęcia rokc-tr?.ń z .chwifcö przerwania przez USA bomba rdcy wań i innych działań zbrojnyqlri przeciwko DRW — cieszy się poparciem światowej opinii publicz Proces w Kairze Spiskowcy planowali zestrzelenie samolotu Nasera KAIR (PAP). Przed trybunałem rewolucyjnym w Kairze toczy się nadal rozprawa przeciwko 54 uczestnikom spisku A mer a. W poniedziałek zeznania składało dwóch oficerów — major Ahmed Abu Nar i kapitan Mohammed Fathallah. Ten ostatni oświadczył, że major Abu Nar wysuną.} sugestię zestrzelenia samolotu w którym prezydent Naser udawał się w sierpniu ub. roku na konferencję szefów państw arabskich w Chartumie. Fathaliah powiedział, że słyszał jak Abu Nar oświadczył. iż samolot Nasera może zostać zniszczony przez myśliwiec wojskowy. Kpt. Fathaliah zeznał również, że jeden z oskarżonych, były minister wojny — Badran. zamierzał ogłosić listę 100 oficerów przeniesionych w stan spoczynku. Kairski korespondent Reutera opisuje następującą sprawę ujawnioną w poniedziałek na procesie 54 uczestników spisku antyrządowego z lata 1867 roku. Płk Mahmud Pantawi, były sekretarz wojskowy marszałka Amera, a obecnie jeden z oskarżonych, oświadczył że w kwietniu ub. roku dowodzi,wo wojsk egipskich w Jemenie wręczyło Amurowi pięć worków złota w monetach egipskich o łącznej wadze 40 ltg. Worki przewieziono do Sany, a później zakopano w pewnej wiosce w pobliżu Gizy tuż pod Kairem. Korespondent nie precyzuje, co staio się następnie z tym zlotem Wiochy udzieliły Algierii 10 min dolarów pożyczki ALGIER (PAP). Minister Spraw Zagranicznych Wioch Amintóre Fanfani zakończy! wizytę oficjalna w Algierii. W ostatnim dniu spotkał się on z szefem państwa Huari Bumedienem. Postanowiono m. in., że Włochy udzielą Algierii pożyczki w wysokości 10 min dolarów' Jak partyzanci wkroczyli do Sa i gonu (KORESPONDENCJA WŁASNA AR Z NOWEGO JORKU) Partyzancką akcję w Saj gonie poprzedził... nagły wzrost śmiertelności w jednej z dzielnic stolicy. Na miejscowy cmentarz sunął pogrzeb za pogrzebem. Szlochające kobiety żegnały każdą z trumien. Na kilka godzin przed akcja partyzanci wykopali trumny i wyjęli z nich naoliwione automaty, Część powstańców prtybyta do Sajgutiu autobusami, na skuterach tub pieszo, zaopatrzona w lipne ,, kenn karty”. oadziały partyzanckiego pułku tSS, który działał w pobliżu miasta, wmaszerowaty jednak najspokojniej z rejonu Iłieu Ho* szosą nr 1, podczas gdy południo wo wietnamska milicja patrzyła pilnie w druga stronę. Notabene, 165 pułk oficjalnie nia istnieje, bowiem w ubiegłym roku został ponoć rozbity w proch i w pył przez amerykańską piechotę.,, W przygotowaniu akcji na ambasadę Stanów iSjediJOczonyc!) — i w samej akcji — wzięło udział dwóch wietnamskich pracowników ambasady, skierowanych na tę posadę prze* front Wyzwolenia. Gospodyni dumka na przedmieściu usłyszała szmery, poszła wypłoszyć myszy i zobaczyła partyzanta, wychodzącego z tunelu, którego wylot znalazł się akurat przed piecem kuehennynt. W Nha Trang partyzanci dotarli pod ziemią kanałami do kwatery poiudniowokoreańskiego generała W sajgońskiej dzielnicy Phu Lam wyzwolonej przez powstańców mieszkańcy przeszli uiicami w triumfalnej paradzie pon flaga Narodowego Frontu Wyzwolenia. W dzielnicy Cholon reporter spostrzegł wielką Hagę Frontu Wyzwolenia na budynku o 1(10 metrów od komendy policji. Amerykański doradca wojskowy wyjaśnił, że „tam siedzi snajper; za każdym razem gdy policjanci chcą zdjąć flagę, on ich przegania”. Według oficjalnych komunikatów, amerykańskie wojska w Hue już od tygodnia wygniatały resztki partyzanckiego oporu. Piechota morska USA opanowała sytuację do tegc stopnia, że... partyzanci przeszli w nocy przez wszystkie straże i wysadzili w powietrze most. odcinając oddziały amerykańskie od sajgonskieb. Od tygodnia też słyszę, że walki w Sajgonie dogorywają, po czym czytam oświadczenie szefa sajgnńskiej policji, że z dziewięciu dzielnie Sajgonu tylko dwie najbogatsze uważa się za stosunkowo spokojne. Jeden z nowojorskich dziennikarzy. zapytał: czy Amerykanie wierzyliby w zwycięstwo, gdyby w wypadku wolny w USA przeciwnik wszedł do Waszyngtonu, wtargnął do Białego Domu. zdobył Boston, Miami Chicago 1 26 stolic poszczególnych stanów opanował dzielnice Nowego Jorku. San Francisco i Los Angeles, zamknął wszystkie autostrady i sparaliżował najważniejsze lotniska strategiczne? Felietonista Baker przypuszcza, że w Waszyngtonie działa urząd optymistycznych przepowiedni, opierający swe oceny na owych sławnych „zdobytych dokumentach”, które są tak dobrze znane każdemu czytelnikowi .Nieprzyjaciel, doniesień wojennych. chociaż ciężko bity, nie szczędzi energii, by przygotować dokumenty i pozostawić je następnie w miejscach, które nasza strona ma właśnie zająć”, z dokumentów tych wynika nieodmiennie, ż» duch przeciwnika upada, jegn siły się kruszą 1 lego strategia jest w ruinie. B. JANISZEWSKI Normalizacja handlu międzparodowGgo - korzystna d!a wszystkich Przemówienie wicemiu. F. Modrzewskifgóa sesji iiNCIAD DELHI (PAP). W debacie generalnej II Swjatowm Konferencji tlandlu^ i B.ozwoju w H>{Ht i .przemawiał we wtorek wiceminister Handiu Zagranicznego .PRL, Franciszek Modrzewski, który kieruje pracsr'deleeacii polskie}. Przedstawiciel Polski wyraził uholewanie, it do udziału w UNCTAD nie zaproszono niektórych krajów. Min. Modrzewski przypomniał, że na porządku dziennym konferencji znajdują sie ni. in. problemy handlu Wschód — Zachód. Chociaż w tym zakresie osiągnięto pewien postęp wiele pozostaje jeszcze do zrobienia. Nawiązując do uwag Sekretarza Generalnego ONZ, U Thanta, który w wystąpieniu na sesji plenarnej UNCTAD podkreślił znaczenie uregulowania spraw handlu Wschód —■ Zachód, przedstawiciel Polski dodał: jesteśmy przekonani, że normalizacja handlu ^między rozwiniętymi krajami kapitalistycznymi a państwami socjalistycznymi byłaby korzystna dla nas wszystkich. Mówca oświadczył, że dyskutując nad handlem i rozwojem nie można zapominać o obecnej sytuacji międzynarodowej. Przed światem odsłaniają sie nowe perspektywy ale zarazem grozi mu śmiertelne niebezpieczeństwo. Łączne wydatki na zbrojenia są dziś większe od obrotów handlu światowego. Proponuje się aby na pomoc dla krajów rozwijających sie przeznaczyć jeden procent dochodu narodowego krajów rozwiniętych. Jednocześnie zbrojenia pochłaniają co roku okołc dziesięć razy więcej środków. ChRL zwiększa obroty z Europą zachodnią ku BELGRAD (PAP). W miarę spadchińskiej wymiany handlowej x krajami socjalistycznymi, coraz większa liczba firm zachodnioeuropejskich wvkazuj” zainteresowanie zwiększeniem obrotów z ChRL — pisze btleradzki dziennik ,.Borba” Pismo cytuje źródła japońskie. Według których ohretv chińskie z 9 krajami Europy zachód niej przekroczyły w roku uh, miliard _dolarów. czyli były « <t proc. większe niż w roku 1366. Japończyków niepokoi zwłaszcza konkurencja NRF. Oh» te kraje proponują bowiem Chinom zbliżony asortyment: stal obrabiarki i nawozy sztuczne. Komentator Korby” wskazuje, że wymiana ebińsko-japońska spadla w roku ubiegłym o If..3 proc. w porównaniu z rokiem J96S i wyniosła około 551 min dolar ów. nej Nilsson o sEahńayik pkmmh USA; Zniszczenie lam na Rzece Czerwonej byleby aktem ludohófstwa SZTOKHOLM (PAP). Jak donosi korespondent PAP, red, W. Nowicki, szwedzki minister spraw zagranicznych Torsten Nilsson udzielił dziennikowi „Aftonbladet” wywiadu, w którym ustosunkował sie do planów ewentualnego użycia przez USA broni atomowej, względnie zbombardowania i zniszczenia tam na Rzece Czerwonej, celem spowodowania katastrofy powodziowej. Minister Nilsson przypomniał, że Johnson zgodził sie na opublikowanie oficjalnego zaprzeczenia, jakoby USA zamierzały posłużyć sie bronią atomową w Wietnamie. Na pytanie dziennika, co minister sądzi o pogłoskach, że Amerykanie gotują się do zbombardowania tam w górnym biegu Rzeki Czerwonej, minister stwierdził: „Tamy na Rzece Czerwonej są niewątpliwie cywilnym obiektem. Służą one między innymi do regulowania systemu nawadniania pól ryżowych w dorzeczu, pól które żywią dużą część ludności Wietnamu. Jeżeli tamy zostaną znlsz czone, prawdopodobnie około milion ludzi straci życie, a może nawet więcej. Ponadto milion ludzi będzie pozbawioó nych dachu nad głową i znajdzie się w obliczu śmierci głodowej. Byłby to akt ludobójstwa”. „Aftonbladet” zapytał ministra Nilssona o ocenę ofensywy sił partyzanckich Wietnamu. Odpowiedź ministra Nilssona brzmiała: „Ofensywa NFW miała najwidoczniej na celu sparaliżowanie sajgońskiego aparatu administracyjnego, jak również wykazanie ludności, że sajgońscy generałowie nie są w stanie rządzić własnym krajem. Według wszelkich raportów, jakie do nas docierają, w stolicy Wietnamu Południowego panuje kompletny chaos, aparat rządowy nie działa, a autorytet rządu jest mocno zachwiany. Dlatego bezsensowne jest twierdzenie, że wojna wygasa. Tym bardziej więc byłoby właściwe podjęcie teraz wysiłków, by doprowadzić do rokowań i położyć kres tym okropnym mordom” Nowojorski korespondent „Aftonbladet” przynosi wiadowość, że taktyczna broń atomowa jest zmagazynowana na okrętach VII floty amerykańskiej. albowiem dowództwo amerykańskie obawia się zmagazynowania jej na lądzie, gdzie żadna baza nie jest bezpieczna. Wilson potwierdza poparcie dla USA (OD STAŁEGO KORESPONDENTA W LONDYNIE) Premier Wilson zakomunikował we wtorek w Izbie Gmin, że przedmiotem jego rozmów z prezydentem Johnsonem w Waszyngtonie były: problemy europejskie, Wietnam, Korea, stosunki Wschód — Zachód w kontekście spraw europejskich i w kontekście zagadnień światowych oraz inne problemy. Głównym przedmiotem rozmów była sprawa Wietnamu. Szef rządu brytyjskiego nie miał nic nowego do zakomunikowania deputowanym, którzy zasypywali go pytaniami na temat rozwoju wydarzeń w Wietnamie i polityki brytyjskiej wobec tych wydarzeń. Powtórzył to co mówił kilkakrotnie w Ameryce, że W. Brytania popiera politykę USA. ale że użycie broni nuklearnej w Wietnamie byłoby „czystym szaleństwem”. Powołując sie na rozmowy, które przeprowadził w Moskwie i w Waszyngtonie i wspominając w jednym miejscu również rozmowę, którą we wtorek odbył z U Thantem, premier Wilson powiedział, że rozpiętość między stanowiskiem USA i Wietnamu Północnego zmniejszyła się wydatnie i że jest teraz „bardzo niewielka”. Ostatnie walki utrudniły jednak postęp w kierunku dalszego zbliżenia stanowisk. Lewicowy deputowany labourzystowski, Frank Allaun zakomunikował premierowi, że 110 deputowanych labourzys(owskich odnosi się krytycznie do rządu za udzielanie St. Zjednoczonym zbyt wielkiego poparcia . Usłyszał w odpowiedzi od szefa rządu, że polityka sformułowana przez prezydenta Johnsona w przemówieniu w San Antonio stanów; podstawę dla porozumienia i że jest to „najbardziej sensowna propozycja” roku. Sekretarz generalny ONZ, U Thant omawiał z ministrem Brownem sprawy Wietnamu. Jak się dowiaduję, U Thant poinformował ministra Browna o rozmowach, które przeprowadził z przedstawicielami Wietnamu w Delhi oraz o rozmowach z przywódcami radzieckimi w Moskwie. JERZY KOWALEWSKI WnońłSu Nski z Pakistanem RAWALPINDI (PAP). W....-Islamabadzie podpisane została S-letr.la urnowi »ywyrnsmr-pemłedzy ńBISEą a Pakistanem w latach 1963—19701 ~Na 'podstawie uzgodnionych Ust towarowych przewiduje się, iż w roku 1968 wzajemne obroty towarowe wzrosną o ok. 20 proc. w stosunku do odpowiedniego porozumienia z roku 1967. Na podkreślenie Zasługuje fakt, iż, w polskim eksporcie do Pakistanu dostawy maszyn 1 urządzeń będą stanowić ok. 46 proc. W imporcie z Pakistanu przewidziano dostawy juty i bawełny oraz znaczne ilości półfabrykatów i takich towarów gotowych Jak przędza, wyroby tekstylne, obuwie oraz artykuły sportowe. Wobec nowych prowokacji USA Protest Kambodży NOWY JORK (PAP). W poniedziałek opublikowano w Nowym Jorku oficjalny list przekazany przez delegata Kambodży Sambatha na ręce przewodniczącego rady, w którym to liście przytacza się szereg danych nt. pogwałcenia terytorium, obszaru powietrznego i wód Kambodży przez Stany Zjednoczone i południowowietnamskie wojska w grudniu ub. roku i styczniu roku bieżącego. Spośród 9 przypadków naruszenia terytorium Kambodży przez USA warto wymienić ra. in. wdarcie się amerykańskiego okrętu wojennego w głąb wód terytorialnych Kambodży i zarzucenie kotwicy u wybrzeży te.yi kraju. Okręt amerykański mimo wezwań ze strony Kambodży pozostał na wodach terytorialnych aż do dnia następnego. DefegällaWP w Moskwie MOSKWA (PAP). Na zaproszenie ministra Obrony ZSRR, Marszałka Związku Radzieckiego A. Greczki 13 lutego br. /rzybyłą do Moskwy delegacją 'Ministerstwa Obrony Narodobve,i Pńu celem wzięcia udziału wjiiSTłeuszfiwei konferencj i AauĘówej, poświęconej 50 roczni c y ^»wiTaruiTffinirTrad z i ec - kiei. ' ~~~Delegaejj przewodniczy szef .Głównego Zarządu—Polity eznewizii J. Urbanowicz. v Wsk|ad—dele-gac-jł-w-chodzą: zastępca szefą sztabu generalrał dvwtrtt :' B. Cliocha i szef 'Wojskowego Instytutu Historycznego, generał brygady B, Be,dnarz. Plenom EC WłPK RZYM, (PAP) .We wiórek rozpoczęło się w Rzymie plenum KC Włoskiej Partii Komunistycznej. Porządek dzienny obejmuje dwie sprawy: wzmożenie walki o rozwój demokracji oraz spotkanie konsultatywne partii komunistycznych i robotniczych w Budapeszcie. Przewodniczący KP Austrii w Rumunii , BUKARESZT (PAP). Sekretarz generalny KC Rumuńskiej Partii Komunistycznej Nicolae Ceausescu spotkał się 12 bm- z przewodniczącym KP Austrii Franzem Muhri, który bawi w Rumunii na zaproszenie KC RPK. Podczas rozmowy wymieniono poglądy na temat niektórych aktualnych zagadnień sytuacji międzynarodowej, ruchu komunistycznego i robotniczego, jak również na temat problemów interesujących obie partie. Dziś w Bonn konferencja prasowa na rzecz legalizacji KPD BONN (PAP). Członek. komitetu akcji na rzecz legalizacji partii komunistycznej Franz Ahrens zapowiedział, że w środę komitet zorganizuje konferencję prasowa w Bonn, Jak informowaliśmy, policja Each o<iui o niemiecka uniemożliwiła przeprowadzenie konferencji prasowej działaczy komunistycznych w ub. czwartek we Frankfurcie nad Menem. Aresztowano wówczas członków Biura Politycznego KC KPD Herberta Mięsa i Maxa Schaefera, których następnie zwolniono, Gorączkowa akcja zachodnioberfińskiej policji (OD STAŁEGO KORESPONDENTA W BERLINIE) „Ostatni zjazd SPD stanął pod znakiem starć o takiej ostrości, jakiej dotychczas w zachodnioberlińskłej organizacji nie notowano” — skomentował „Telegraf” przebieg sobotnich i niedzielnych obrad. I jest to właściwie jedyny komentarz, jaki na temat dramatycznego w wielu momentach przebiegu zjazdu wyczytać można w zachodnioberlińskiej prasie. „Taggesspiegel” informuje o rozmowach, jakie odbyć się mają w ciągu najbliższych dwóch tygodni między przedstawicielami „prawego” i „lewego” skrzydła partii. Coraz częściej słyszy się jednak opinię, że różnice poglądów między obu skrzydłami przybrały po ostatnich wydarzeniach formę rozłamu. Policja, która w ubiegłym tygodniu pojawiła się nawet na zjeździe SPD, w poniedziałek otrzymała nowego prezydenta. Georg Moch jest pierwszym po wojnie członkiem CDU, piastującym w zachodnim Berlinie takie stanowisko. Jak pisz«! prasa zachodnioniemiecka j/ż za kilka dni okaże się, jak nowe kierownictwo policji poradzi sobie z niezwykle trudnym zadaniem. Chodzi mianowicie o zapowiedziany na koniec tygodnia kongres na rzecz pokoju w Wietnamie. Wiadomo już, że zwrócono się do dowództwa wojsk amerykańskich w mieście o postawienie do dyspozycji policji helikoptera. Obserwacja z lotu ptaka ma umożliwić szybką i skuteczną interwencję sił policyjnych w najbardziej zapalnych punktach. W pełni wykorzystane mają być również oddziały policyjnych fotografów, aby podczas przyszłych dochodzeń przeciwko demonstrantom nie zabrakło „materiału dowodowego” WANDA TYCNER Strefa bezatomowa i bezpieczeństwo Europy W INTERESIE czeństwa Polski bezpiei odprężenia w Europie po uzgodnieniu inicjatywy. i innymi członkami Układu Warszawskiego, rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oświadcza, że w razie wyrażenia, zgody przez ooa państwa niemieckie na wprowadzenie w życie zakazu produkcji i magazynowania broni jądrowej na ich terytorium., Polska Rzeczpospolita. Ludowa gotowa jest wprowadzić również taki sam zakaz na swoim terytorium ” Oświadczenie tej treści złożył min. Rapacki podczas debaty generalnej XII Sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w październiku 1957 roku. W kilka miesięcy później, 14 lutego 1958 roku w memorandum przekazanym do 9 stolic rząd polski przyoblekł swą propozycje w kształt szczegółowego dokumentu, określającego jako strefę bezatomowa Europy środkowej obszary Polski, Czechosłowacji, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Niemieckiej Republiki Federalnej. Zgodnie z memorandum na obszarze tym obowiązywać miał zakaz magazynowania bro-rri jądrowej oraz lokowania sprzętu do jej obsługi. Mocarstwa nuklearne miały zobowiązać się do. niestosowania broni jądrowej przeciwko jakimkolwiek obiektom znajdującym się w tej strefie. Od tego dnia w kancelariach dyplomatycznych i prasie projekt naszego rządu uzyskał skrótowe miano planu Rapackiego; od tego dnia rozpoczęło się życie tego planu w skali międzynarodowej. ( Warto pamiętać, że polska ,idea strefy bezatomowej w Europie środkowej zrodziła się w epoce zimnej wojny, kiedy w Waszyngtonie politykę zagraniczną wytyczał John Foster Dulles, a w Bonn kanclerz Adenauer. Z tych dwóch stolic dęły mroźne podmuchy, zagrażające światu. Waszyngton grał stawkę na Bonn, a Bonn było pewne poparcia Waszyngtonu we wszystkich aneksyjnych planach wobec NRD, Polski czy Czechosłowacji. Ta wspólnota dążeń Waszyngtonu i Bonn doprowadziła do przyjęcia przez NATO decyzji rozmieszczenia w Europie zachodniej amerykańskich magazynów broni nuklearnej oraz postawienia do dyspozycji dowódcy wojsk, NATO w Europie pokaźnej; liczby amerykańskich rakiet średniego zasięgu rakiet wymierzonych przeciwko NRD, Polsce, i innym europejskim krajom socjalisty canym. W propozycji polskiej chodzi, ło przeto o przeciwstawienie s-iq tym niebezpiecznym planom wyścigu zbrojeń atomowych w Europie. Tym samym chodziło o stworzenie warunków sprzyjających zmniejszejniu napięcia w tym newralgicznym rejonie świata Pierwotna wersja planu uległa pewnym zmianom wynikającym z dyskusji, przede wszystkim koncentrującej się na probiernie kontroli. Druga wersja z listopada 1958 r. uwzględniając postulaty państw zachodnich, dzieliła plan na dwa etapy. Trzecia wersja zgłoszona w marcu 1962 roku podczas obrad genewskiego Komitetu Rozbrojeniowego, zgodnie z wyrażonymi sugestiami, umożliwiała ućtetał. w układzie wszystkim innym państwom europejskim. DEĄ polskiej inicjatywy sprzed dziesięciu lat, jak również kolejnej inicjatywy polskiej z 29 lutego 1964 roku o zamrożeniu zbrojeń nuklearnych w Europie środkowej i ewentualnie na obszarze innych państw, inicjatywy znanej pod nazwą planu Gomułki, było posuwanie naprzód procesu odprężenia częściowymi krokami łatwymi do zrealizowania. Rozpoczęły one obszerną wymianę poglądów, których uwieńczeniem byłoby stworzenie systemu zbiorowego bezpieczeństwa w Europie, co również było inicjatywą Polski, zrodzoną jak i poprzednie z naszych ba-Hn ń Wszystkie one weszły do dokumentów państw Ukiadu Warszawskiego jako ważny- element oraz właściwa metoda prowadząca do trwałego odprężenia, do pokoju i bezpieczeństwa narodów europejskich. Toteż polskie inicjatywy zdobywały uznanie coraz liczniejszych rządów europejskich, z którymi toczy się ciągle dyskusja. Z ducha naszych inicjatyw zrodziły sie inne inicjatywy, że wspomnimy plan Kekkoneńa e strefie bezatomowej w krajach skandynawskich (1963), a wcześniej radziecko-indyjski projekt strefy basenie bezatomowej w Azji i Oceanu Spokojnego oraz radziecki o strefie bezatomowej na Bałkanach i w rejonie Adriatyku. Oba ostatnie w 1959 r. A nawet trzeba wspomnieć zobowiązania dezatomizaeyjne przyjęte w Ameryce Łacińskiej. OHN FOSTER Dulles i kanclerz Adenauer spow częli w grobaich. Zmieniła się sytuacja Waszyngtonu, gdzie po zamordowaniu Kennedy’ego jego następca pragnie prowadzić serię tzw. wojen lokalnych, zaczynając ją od niczym nie maskowanej zbrojnej interwencji w Wietnamie Południowym i od ataku lotniczego na terytorium Demokratycznej Republiki Wietnamu. Ataku przybierającego stale i systematycznie na eskalacji aż po stan dzisiejszy. W Bonn po Adenauerze przy. szedł Erhard, a po Erhardzie — Kiesinger z Brandtem. Można by tu rozwinąć cały zestaw środków, jakie stosuje Bonn aby torpedować, a przynajmniej hamować proces odprężenia stosunków w Europie. Wprawdzie ostatni garnitur bońskieh polityków nie może już tak bezpośrednio i butnie odrzucać inicjatyw polskich, jak za czasów Adenauera, ale treść pozostaje niezmienna. Piszemy c tym niemal codziennie, nie ma przeto potrzeby powtarzania znanych faktów z okazji 10-lecia planu Rapackiego. Jest nader charakterystyczne, że od trzech lat w dyskusjach międzynarodowych łączą się i przeplatają te polskie inicjatywy — konferencja w sprawie bezpieczeństwa europejskiego i strefa bezatomowa, czy zamrożonych zbrojeń nuklearnych w Europie środkowej. Jak w średniowiecznych dysputach scholastycznych, dyskusja obraca się niekiedy wokół wy co ma być pierwsze, a spracc następne. Czy plan Gomułki i plan Rapackiego dałyby dobry początek dla stworzenia systemu bezpieczeństwa zbio-rowegc w Europie czy odwrotnie^ A nam kolejność jest obojętna. Nam chodzi po prostu o to, by położony był kres wojnom w ogóle, a w Europie w szczególności, ponieważ tu każda wojna przekształciłaby się natychmiast w pożogę światową ze wszystkimi atomowymi akcesoriami. Co do tego niewielu polityków ma wątpliwości i to jest przy-czyna, dla której polskie inicjatywy są ciągle tak żywe, stale wracają na porządek dnia i coraz większe budzą nadzieje. K. G. Czy uda sie wygładzić „ostre kanty" TASS o paryskiej wizycie zachodnioniemieckiej delegacji BONN (PAP). Kanclerz zachodnioniemiecki Kurt Georg Kiesinger udaje się 15 bm. wraz z liczną delegacją ministrów bońskieh na 2-dniowe rozmowy konsultacyjne do Paryża. Komentator agencji TASS pisze na ten temat: Podróż kanclerza Kiesingera i ministra Spraw Zagranicznych Brandta do stolicy Francji przewidziana jest francusko-zachodnioniemieckim traktatem z 1963 r.. zgodnie z którym powinny się odbywać regularne spotkania przedstawicieli Bcnn i Paryża. Jednakże, według zgodnego poglądu obserwatorów politycznych, obecne spotkanie przekracza ramy zwyczajnych protokolarnych „konsultacji”. Odbywa się ono w chwili, kiedy dyplomacja zachodnioniemiecka zajęła jaskrawo przeciwstawne stanowisko wobec francuskiego punktu widzenia w zakresie ważnych problemów międzynarodowych, zwłaszcza w sprawie dalszych losów EWG, polityki NATO, uznania powojennych granic w Europie itd. Niemcy zachodnie bez jakichkolwiek zastrzeżeń popierają agresywną wojnę USA w Wietnamie, zajmują, po Stanach Zjednoczonych, drugie miejsce w okazywaniu tzw. „pomocy materialnej” dla reżimu sajgońskiego. Politycy znad Renu nie szczędzą sił dla umocnienia „osi Waszyngton — Bonn”, aby tym samym przy poparciu USA utrwalić swoje pozycje w Europie zachodniej. Bońskie manewry polityczne w związku ze staraniami W. Brytanii przystąpienia do EWG wywołały kryzys w stosunkach francusko - zachodnioniemieckich. Rozmowy w Paryżu trwać będą 2 dni. Czy uda się ich uezestnikom wygładzić, chociażby częściowo, „ostre kanty” w stosunkach między Bonn a Paryżem? Ze strony prasy zachodnioniemieckiej już teraz rozlegają się głośno pesymistyczne prognozy. I tak zbliżona do kół rządowych CDU/CSU gazeta „Rheinische Post" pisze, iż „wbrew wszystkim oświadczeniom o przyjaźni” nioniemieckie francusko-zachodstosunki „charakteryzują się obecnie nerwowym napięciem i nieufnością”. Większość Bundestagu i społeczeństwa oczekuje od zachodnioniemieckiej delegacji rządowej w Paryżu zdecydowanego działania na rzecz kontynuowania integracji europejskiej i rozszerzenia jej wspólnoty — oświadczył we wtorek vn Bonn sekretarz generalny tzw, Europejskiej Unii Niemiec, G. Eick« horn, na temat, oczekiwanej wizyty Kiesingera i Brandta w Paryżu. Jeśli rząd federalny — powiedział on — zawiódłby pokładane nadzieje, musi to doprowadzić do poważnych konsekwencji. Ambasador Polski złożył lisiy uwierzytelniające w Bukareszcie BUKARESZT (PAP). 13 bm. Przewodniczący Rady Państwa Socjalistycznej Republiki .Rumunii, iNieolae Ceausescu, pxTrfä ł noiy.D....mianowanego przez Radę Państwa PRL amsadora nadzwyczajnego i pełnomocnego Polskiej Rzeczyposjpolitej Ludowe] w Rumunii, Jaromira Ocbediiszke. W czasie audiencji ambasador J. Ochęduszko złożył na ręce przewodniczącego...Rady Póńs£wa"”SRR N. Ceausescu listy uwipr/ytaiaiaiai-e w przemówieniu wygłoszonym z okazji wręczenia listów uwierzytelniających ambasador J. Ochęduszko przekazał przewodniczącemu Rady Państwa SRR, a za jego pośrednictwem Radzie Państwa rządowi SRR oraz całemu narodoi wi rumuńskiemu, serdeczne pozdrowienia od Rady Państwa i rządu PRL oraz wyrazy szczerych uczuć przyjaźni od narodu polskiego ł najlepsze Syczenia dalszych sukcesów w budownictwie socjalizmu. Przewodniczący Rady państwa SRR,, Nicolae Ceausescu, serdeczy nie podziękował w imieniu Rady Państwa 1 rządu oraz narodu rumuńskiego za złożone życzenia, podkreślając, li naród rumuński żywi sympatię i uczucia szacunku wobec narodu polskiego, który pod przewodnictwem PZPR uzyskał znaczne sukcesy w rozwoju gospodarki, nauki i kultury. N. Ceausescu przekazał serdeczne poadrowienia i wyrazy przyjaźni dla Rady Państwa PRL, rządu narodu polskiego od Rady Państwa, i rządu 1 narodu rumuńskiego oraz życzenia nowych sukcesów na drodze rozkwitu socjalistycznej Polski. W zakończeniu N. Ceausescu życzył pełnego sukcesu w wypełnianiu wysokiej misji ambasadorowi J. Ochęduszce. Po złożeniu listów uwierzytelniających przewodniczący Rady Państwa SRR i ambasador PRL odbyli serdeczną rozmowę. Współpraca dziennikarzy l’olhki i NRD (OD STAŁEGO KORESPONDENTA) W obecności ambasadora PRL vs Berlinie. Feliksa Baranowskiego. przedstawicieli sektora prasy KC SED i MSZ odbyło się, w berlińsikim Klubie Prasy, podpisanie umowy o współpracy w latach 1968— 1970 między stowarzyszeniami dziennikarzy obu krajów. Umowa obejmuje m. in. wymienne wyjazdy dziennikarskie, specjalistycznych, współpracę klubów kursy językowe ustala nagrody za najlepsze publikacje o obu krajach, po raz pierwszy ponadto wprowadzą stypendir dla dziennikarzy, specjalizujących się w tematyce polskiej i NRD- pwskiej. Urnowe mdpisali’ wiceniecący Róg-Swiosteh oraz 76 SDP — red 'Zarządu Głównego przewodniczący VDJ — Harry Czepu ck. Tegoroczną nagrodę SDP otrzyma! 35-letni Heinz Sachsenweger. reporter dziennika telewizji berlińskiej. (w.t.) Waszyngton domaga się od NRF zwiększonej pomocy dewizowej (OD STAŁEGO KORESPONDENTA W BONN) dzi tylko o pieniądze — chodzi 0 politykę”. Zewnętrznym wyrazem „politycznego aspektu” rokowań w Bonn było nie przewidziane w programie rozmów spotkanie, z kanclerzem Kiesingerem. Komunikatu o treści 1 przebiegu tego spotkania nie było. W kołach politycznych w Bonn uważa się, że Rostowowi polecono ostrzec Kiesingera o politycznej reakcji ze strony Waszyngtonu, gdyby USA nie mogły liczyć na pomoc sojuszników europejskich w trudnościach finansowych, przeżywanych przez Stany Zjednoczone w związku z wojną wietnamską. Rokowania bońsko-amerykańskie potrwają jeszcze kilka dni. We wtorek po południu delegacja amerykańska udała się do Frankfurtu gdzie spotka się z przedstawicielami narodowego banku NRF. Według nieoficjalnych informacji Amerykanie domagają się od Bonn około 3 mld marek rocznie tytułem wyrównania dewizowego związanego z wydatkami amerykańskimi na stacjonowanie ich wojsk w Europie. Wydatki te wynoszą ogółem 4,4 mld marek (1,1 mld dolarów). Z tego — 3,2 mld marek na same wojska znajdujące się w NRF. Dotychczas NRF płaciła tytułem wyrównania dewizowego około 1,7 mld marek rocznie. Za kwoty te zakupywała w USA broń albo amerykańskie papiery wartościowe Drastyczny punkt nowych rokowań tkwi w tym, że rząd boński w budżecie na rok 1968 i w planowaniu na najbliższe lata nie przewidział takich wydatków. Przeciwnie, rząd Kiesingera spodziewał się, że uda mu się z tych wydatków dewizowych wyzwolić i zamówienia na broń przekazać przemysłowcom zachodnioniemieckim. A. KOWALSKI Wtorkowy numer „Die Welt” scharakteryzował toczące się obecnie w Bonn rokowania między delegacją amerykańską w składzie podsekretarzy Departamentu Stanu — Eugene Rostowa i departamentu finansów, Fredericka Deminga i rządem bońskim na temat wyrównania dewizowego związanego ze stacjonowaniem wojsk amerykańskich w NRF w sposób następujący: „Tu nie cho- Rumunia zbuduje hotel przy współudziale firmy USA BUKARESZT (PAP). W Bukareszcie powołano do tycia przedsiębiorstwo „Hotel Intercontincntal-Bueu. resti”. Przedsiębiorstwo to, stano, wiące agendę biura podróży „Carpatii” zbuduje, wspólnie z „Intercontinental Hotels Corporation" — USA —- z którym „Carpatii” zawarto w grudniu ub. r. umowę w Nowym Jorku, wielki hotel przeznaczony dla gości zagranicznych w Bukareszcie, Hotel, zgodnie opracowanymi już planami ma być , najlepiej wyposażoną tego rodzaju jednostką na Bałkanach,