Trybuna Ludu, wrzesień 1968 (XXI/240-269)
1968-09-11 / nr. 250
2 Wizyta premisn Czernika w Moskwie DOKOŃCZENIE ZE STR. t Ze strony radzieckiej na przyjęciu obecni byli. przewodniczący Rady Ministrów ZSKJt A. Kosygin, jego pierwszy zastępca K. Mazurów, zastępcy przewodniczącego Rady Ministrów ZSRR N. Bajbakow i W. Kirillin, minister Spraw Zagranicznych ZSRR A. Gromyko i inne osobistości. Razem z premierem Czernikiem obecni byli: F. Hamouz — wicepremier rządu CSRS, V. Yalesz — minister handlu zagranicznego CSRS, W. Koucky — ambasador Czechosłowacji w ZSRR i inne osobistości. Po pomyślnym zakończeniu rozmów z przewodniczącym Rady Ministrów ZSRR A. Kosyginem. opuścił Moskwę, udając się do kraju premier rządu czechosłowackiego O. Czernik. Na lotnisku wnukowskim O. Czernika żegnali: A. Kosygin, jego pierwszy zastępca K. Mazu: o w, zastępcy przewodniczącego Rady Ministrów ZSRR N. Bajbakow i W. Kirillin oraz inne osobistości oficjalne. Na lotnisku premiera CSRS żegnała kompania honorowa; odegrano hymny państwowe obu krajów. Do Pragi odleciał również wicepremier iząciu CSRS F. Hamouz i minister handlu zagranicznego CSRS, V. Valesz. PRAGA (PAP). Jak podaje agencja CTK, we wtorek wieczorem powróciła z Moskwy delegacja rządu CSRS z premierem O. Czernikiem na czele. Minister handlu zagranicznego Czechosłowacji, V. Valesz, który wchodził w skład delegacji, oświadczył korespondentowi CTK, że wyniki rozmów moskiewskich stanowią doniosły wkład do rozwiązania problemów gospodarczych Czechosłowacji i otwierają pele do dalszych rozmów. Próby utworzenia ośrodka kontrrewolucjonistów czechosłowackich na terenie MKF (AR) Na terenie Czechosłowacji kolportuje się wiadomości, powołując się na zachodnie źródła, iż w NRF czynione są próby utworzenia ośrodka czechosłowackich kontrrewolucjonistów. Jego członkami mieliby być emigranci polityczni którzy w ostatnich dniach przybyli z Czechosłowacji dc Austrii i do bońskiej republiki. Wśród pierwszych nazwisk tych nowych emigracyjnych działaczy pojawiły się nazwiska osławionego filozofa I. Svitaka i redaktora naczelnego pisma dziennikarzy czechosłowackich „Reporter”, S, Budina. Cz. B Wspólne listy z NPD nie kompromitują chrześcijańskich demokratów BONN (PAP). Utworzenie wspólnych list wyborczych z neonazistowską NPD nie jest elementem dyskredytującym członków CDU. Na mocy decyzji sądu partyjnego organizacji krajowej CDU w Dolnej Saksonii, członkowie Unii Chrześcijańsko - Demokratycznej, którzy w Dorfmark utworzyli wspólne listy wyborcze m. in. t neonazistami nie zostaną wykluczeni z partii. Sekretariat organizacji krajowej CDU w Hanowerze zakomunikował, że sąd partyjny po wielogodzinnym posiedzeniu orzekł, iż nie dopatrzył się ,,postępowania przynoszącego szkodę .-'Prtii ’ i dlatego oddali! wniosek o wykluczenie. Sad partyjny w działaniu tych członków CDU nie dopatrzył się ..świadomei winy” i stwierdził (nic bez racji), że ,,grzeszników” rodzaju można znaleźć niemal tego w każdej partii. TRYBUNA UJDU Elementy antykomunistyczne były i działały - stwierdza sekretarz KC KPCz DOKOŃCZENIE ZE STR. 1 Skoro już mowa o sprawach na linii Czechosłowacja — ONZ; w prasie ogłoszono we wtorek komunikat czechosłowackiej agencji prasowej CTK o natychmiastowym odwołaniu jej ONZ-towskiego korespondenta, dr K. Krala. Dr Kral wygłosił w klubie dziennikarzy akredytowanych przy ONZ odczyt na temat wydarzeń po 20 sierpnia, w którym przedstawił pogląd> mówiąc słowami komunikatu niezgodne ze stanowiskiem rządu i samej agencji; ponadto, dodaje CTK, nikt dr Krala do takiego wystąpienia nie upoważniał. Dzisiejsze „Rude Pravo” zamieszcza wywiady z dyrektorami ‘rzęch w.elkich przedsiębiorstw; Zbrojovkj Brno, huty żelaza w Pradze i zjednoczenia przemysłowego ZTS Martin Wszyscy oni zapewniają, że towary zostaną czas. Tylko inż. dostarczone na V Papbczka z ZTS Martin stwierdził, że ze względu na pewne niejasności techniczne eksport wyrobów i jego zjednoczenia spadł o 8—10 proc. Ale zjednoczenie uczyni wszystko, aby ten proces zahamować W sferze propagandy notujemy znacznie zmieniony — na korzyść — ton w prasie, z wyjątkiem. jednego reportażu w „Svobodnym Slovie”. Pravo” odpowiadając na „Rude krytykę, że komunikat moskiewski jest praktycznie w społeczeństwie czechosłowackim nie znany publikuje dziś jego tekst. Ponadto pism0 zamieszcza artykuł o niemieckich koncepcjach „Mitteleuropy”, które stały się po I wojnie światowej politycznym uzasadnieniem niemieckiej ekspansji na wschód. Na tym tle ze znakami zapytania wskazuje się, że zarówno TV jak i prasa słowacka utrzymują wciąż ton bardzo ostry. Nikt nie podejmuje się wytłumaczyć tego zjawiska; zwłaszcza w świetle faktu, że I sekretarz KC KPS dr Husak wypowiedział się jak dotychczas najpełniej za wykonaniem porozumienia moskiewskiego Wypowiedzi z dwóch dziedzin kluczowych dla dalszego rozwoju Czechosłowacji: stosunków z wojskami Układu Warszawskiego i praworządności socjaiistycznej — przyciągają dziś uwagę czytelników. W „Lidove Demokracie” ukazał się wywiad z kapitanem Josefem Burgrem, przedstawicielem milicji miejskiej na temat sytuacji w Pradze pod wzglądem bezpieczeństwa, zbrodniczości itd. Kpt. Bur;;r podkreśla, że bezpieczeństwo mieście należy wyłącznie do komw petencji jego urzędu i że — podobnie jak w Bratysławie — za-pewniają je trójosobowe patrole milicjant, milicjant robotniczy żołnierz. Na marginesie: kpt. Burgr ostrzega „długowłosą’' młodzież przed jakimikolwiek ekscesami — chodzi mu głównie o zebrania i zgromadzenia na ulicach — mówiąc, że są one „nadzwyczaj niemądre i me pomagają ale przeszkadzają”. O- strzeżenie takie jest najwidoczniej potrzebne. Z drugiej wspomnianej dziedziny: w „Rudym Pravie” ukazał się obszerny artykuł sekretarza KC KPCz, Zdenka Młynarza na temat socjalistycznej praworządności. Z Młynarz — jako pierwszy po wicepremierze Husaku — porusza otwarcie zagadnienie, które przez wielu otaczane jest milczeniem, albo które wywołuje tylko gwałtowne, namiętne a czasem histeryczne zaprzeczenia. Jest to zagadnienie:, czy istniały i działały skutecznie w Czechosłowacji przed wkroczeniem wojsk elementy antykomunistyczne? Z. Młynarz stwierdza, że tak — i to trzykrotnie. Pisze on, że w czasie kampanii przeciwko naruszaniom praworządności socjalistycznej za czasów byłego prezydenta Novotnego doszła do zaktywizowania się sił antykomunistycznych, które chciały obrzucić oszczerstwami całą partię komunistyczną „i zdyskredytować w oczach ludzi pracy nasze posty czniowe wysiłki zmierzające do naprawy krzywd”. Przypomniał on dalej, że sam musiał zwalczać nie tylko poglądy dogmatyczne, ale j ekstremistyczne, którym udzieliły gościny „Literami Listy” i czasopismo „Student”. I wreszcie stwierdza Z, Młynarz: „Njektórzy z tych, dla których walka naszej partii o praworządność to było za mało użyczyli swego głosu domagające— go się „wolności dla naszych narodów” Wolnej Europie czy- innym rozgłośniom w bezpiecznych miej. scach” Z. Młynarz zdecydowanie odcina się od tych, którzy chcieliby w dziedzinie praworządności przywrócić sytuację sprzed stycznia. Padło tu stwierdzenie niezmiernie znamienne: znamienne zwłaszcza w świetle plotek na temat komunikatu moskiewskiego, którego wprawdzie wielu obywateli do dzisiejszego (10 września) ranka nie czytało, ale którym mogli się oni — poprzez z owe plotki — „zapoznać”. „W czasie rozmów w Moskwie — stwierdza Z. Młynarz — radzieccy przedstawiciele stwierdzili wyraźnie, że łamanie praworządności z przeszłego okresu potępiają tak samo jak i my”. W związku z tym — i w związku z falą pogłosek (wciąż ta „cicha wojna”) — Młynarz kategorycznie stwierdził, że obywatele czechosłowaccy, którzy pogwałcą ustawy, będą sądzeni wyłącznie przez czechosłowackie władze na podstawie śledztwa i protokołów przeprowadzanych przez nie. Ale równocześnie Młynarz ostrzegł obywateli czechosłowackich, że.ustawy już uchwalone — i te które zostaną obecnie uchwalone -— będą egzekwowane z całą skrupulatnością. „Podejmiemy jak wszyscy wiecie i ustawy niepopularne -— stwierdza Młynarz — w obecnych warunkach ograniczymy ustawowo swobody polityczne ludz’om, którzy chcieliby uprawiać politykę poza ramami Frontu Narodowego, Będzie to zakazane i przeciwko takim osobom stosować' będziemy nasze, czechosłowackie Będzie to dotyczyć także prawa. niektórych spraw odnoszących się do dziedziny prasy. Okres jest tak poważny, że politycznych interesów Republiki, interesów obrony i bezpieczeństwa państwa będziemy strzegli ustawą. Kto ją naruszy, na tego spadnie sankcja kary”. Z drugiej strony — stwierdza Młynarz — z równą skrupulatnością będą stosowane ustawy, które gwarantują obywatelom ich prawa. Słowa te muszą mieć oczywiście swoją praktykę. To ona będzie decydować o dalszym rozwoju Czechosłowacji. ZYGMUNT BRONIAREK Gorączka w NATO r|pE siły imperialistyczne, Które oid dawna przeciwstawiały się procesowi odprężenia międzynarodowego szukając okazji, aby go storpedować, dążą obecnie do wykorzystania wydarzeń czechosłowackich dia inaio>yinauitj mobilizacji i ubojowienia bloku NATO. Co musiałoby, oczywiście, doprowadzić do wzrostu napięcia, nawrotu zimnej wojny i nasilenia niebezpieczeństw zagrażającymi pokoi. ,wi. Przoduje w tych wysiłkach rząd NRF. Stwarzając atmosferę rzekomego zagrożenia Niemiec zachodnich i w ogóle Europy Zachodniej, rozniecając wręcz psychozę wojenną rząu bonsKj nawołuje do pod— jęcia przez NATO ostrych posunięć politycznych i militarnych. Np. — zwiększenia liczebności oraz przegrupowania wojsk NATO na tery. toiium i\RF w bezpośredniej bliskości granic NRD i Czechosłowacji. Jak gdyby Bonn nie przeforsowało już kilka lat temu stiategii „wysuniętych By spotęgować alarmistyczny klimat zagrożenia i sprowokować blok pin. atlantycki do posunięć odpowiadających niezmiennie rewizjonistycznej polityce bońskiej, kanclerz Kiesiuger zażądał, już 24 ub. m. zwołania konferencji NATO na szczycie. Obecnie — wobec raczej chłodnego przyjęcia, z jakim się ta inicjatywa spotkała — rząd NRF, nie zarzucając jej całkowicie. domaga się co najmniej przyśpieszenia grudniowej se^ij Radv Minrtrów NATO. Mianowicie przeprowadzenia jej w październiku; Dwaj emisariusze Bonn — Birrenbach z CDU i Schmidt, przewodniczący frakcji SPD — wyjechali z misia specjalna do Waszyngtonu. Bonn rozwija gorączkowa działalność we wszystkich innych stolicach NATO, nie wyłączając Paryża. Wizyta kanclerza w Ankarze również wykorzystana została dla podgrzewania wiadomych nastrojów. Słowem, rząd NRF dwoi sie i troi, aby — jak to sie zwie w oficjalnej terminologii — „umocnić” NATO. Równocześnie rząd NRF głosi, że — po wydarzeniach w Czechosłowacji — nie podpi. sze układu o zakazie rozprzestrzeniania broni nuklearnej. Przypomnijmy, że podpisu tego odmawiał — równie stanowczo — także przed wydarzeniami w Czechosłowacji. Słowem, wydarzeniami czechosłowackimi rząd NRF posłużył się. aby — już bez osłonek — realizować prawdziwy, zimnowojenny, agresywny odwetowy kurs swej polityki; i abv uzyskać d'ań aktywne poparcie wszystkich partnerów NATO i umocnić swa kierownicza role w tym bloku, w E- uropie Zachodniej. R EAKCJA szeregu zachodnioeuropejskich partnerów NATO świadczy, iż — niezależnie od ich stosunku do wydarzeń czechosłowackich — wydaja sic oni dostrzegać zagrażające ich własnym interrs”m i pozycjom niebezpieczeństwa, związane z b”ń,:kn kampania „lim cniania” i „ubojowienia” NATO. Takie kraje np. jak Belgia, Włochy, W. Brytania — abstrahując od poszczególnych posunięć dyplomacji brytyjskiej — nie kwapią się do popierania awanturniczych żądań Bonn. Paryż zaś nie tylko nie myśli o powrocie Francji do zintegrowanej organizacji wojskowej NATO, nie tylko odrzuci! koncepcje wzmocnienia NATO, ale — jak to podkreślił parokrotnie minister spraw zagranicznych Debre — głosi, że należy nadal prowadzić politykę odnrężeoin. Bo tWko taka polityka umożliwiać pozytywne rozwiązanie problemów europejskich. Nie przeszkadza to kołom rządzącym i całej orawiev francusk’ei — atakowaniu Związku Radzieckiego i in”vch naństw socialisfyczn”Ch oraz w dyskontowaniu wydarzeń czechosłowackich, w polityce wewnętrznej, dla osłabienia lewicy. 10 bm„ po poniedzmłkoiwei konferencji prezydenta De Gaulle’«, jedna z gazet zachodnioberlińskich, „Spandauei Volksblatt”, ostrzegła rząd NRF przed fałszywymi kalkulaelami, jakoby Zaehód fkbzurał obecnie wsze’kjn rn-żMwośoi odprężania. „Wśród niekfórvch federalnych polityków (tj. NRF) — pisze ten dziennik — Istnieje wyraźna skłonność do ożywienia polityki zimnej wolny. Nie ma wątpliwości, że taka polityka mo. że tylko spowodować Izolację Republiki Federalnej wobec sojuszników zachodnich i państw Europy Wschodniej”. WIADOMIE pozostawiliśmy na sam koniec stanowisko Waszyngtonu. Koła rządzące ÜSA prowadzą ostrą kampanię antykomunistyczna i chcą skorzystać z wydarzeń czechosłowackich, aby położyć kres tendencjom odśrodkowym w NATO oraz procesowi erozji, jaki -się w ostatnich latach dokonywa! w tvm bloku. Waszyngton liczy też, iż teraz zdoła zapobiec dążeniom do wystąpienia z NATO (za rocznym wypowiedzeniem), które zarysowały się w niektórych kraiach członkowskich w związku z wygaśnięciem wiosną przyszłego roku terminu 20- letniej waż.ności Paktu Północnoatlantyckiego. Chętnie też Waszyngton utwierdzi swa ro lę przewodnią w NATO i chętnie nalegać będzie na swoich partnerów, aby zwiększyli swój wkład finansowo-wojskowy i swe zobowiązania. Ale wciąż uwikłana w wojnę w Wietnamie administracja waszyngtońska zajmuje w stosunku do żadań Bonn — po dokonaniu gestów dezaprobaty 5 wobec kroków podjętych przez państw Ukiadu Warszawskiego w Czechosłowacji — pozycją wyczekującą, jak pisze korespondent PAP w Waszyngtonie, red. J. Gołębiowski. Cytuje on charakterystycz ny głos „Business Week”, który pisze, że prezydent Johnson „stara sie ograniczyć wpływ wydarzeń czechosłowackich na stosunki amerykańsko-radzieckie”. B YŁOBY, oczywiście, rzeczą nierozważna bagatelizować obecna gorączką w NATO, a zwłaszcza zimnowojenne, awanturnicze wys'lki rządu NRF. Musimy, je bacznie śledzić. Nie mni°i wart«) przypomnieć, że odprężenie w Europie odpowiada interesom nie tylko państw socjalistycznych. Jeżeli szereg rządów państw zachodnich nie zatrzaskuje drzwi przed odprężeniem. to nowodui» nimi żywotny interes. A także — konieczność liczenia się z realnym układem sił. Uparty błąd zimnowojennef polityki Bonn polega na zapominaniu o twm. B. W. Bońscy emisariusze w Waszyngtonie (OD STAŁEGO KORESPONDENTA Z USA) W Waszyngtonie przebywa specjalny emisariusz kanclerza Kicsingera, Kurt Birrenbach, poseł do Bundestagu z ramienia CDU i prezes wielkiego koncernu zachodnioniemiecikiego Thyssena. Szef bońskiej koalicji rządowej powierzył swemu zausznikowi szczególną misję: przekonania kierowniczych kół o rzekomej potrzebie wzmocnienia wojskowej struktury NATO, a więc tym samym — zwiększenia roli NRF jako wysuniętego bastionu antykomunistycznego. W ciągu najbliższych dni przyłączy się do Birrenbacha Helmut Schmidt, przywódca socjaldemokratów w Bundestagu. Obaj wysłannicy działają w zastępstwie Kiesingera, którego ofertę przyjazdu do Waszyngtonu potraktowano tutaj ozięble. Zamiast niedośzłogo spotkania przywódców ' państw NATO, bońscy wysłannicy proponują zwołanie narady mini-strów spraw którzy wkrótce zagranicznych, zjadą się do Nowego Jorku na otwarcie sesji ONZ. Pozorując „zaniepokojenie” wydarzeniami w Czechosłowacji, rząd bański usiłuje skłonić USA do generalnego zaostrzenia polityki europejskiej. Obserwatorzy przypominają w związku z tym, że NRF od dawna składała pretensje ped adresem Waszyngtonu, iż pochłonięty sprawami (Południowo-Wschodniej Azji, zwracał on jakoby zbyt mało uwagi na front atlantycki. Teraz Bonn sądzi, że nadarzyła się okazja do ponowienia nacisku. Wedle doniesień „Washington Post”, administracja Johnsona ma w tej sprawie wątpliwości. Obawia się ona, że rozbudowa amerykańskiej struktury wojskowej w NATO praktycznie niczego by nie załatwiła; natomiast pogorszyłaby jeszcze bardziej bilans płatniczy USA i utrudniłaby rozmowy z ZSRR w sprawie ograniczenia zbrojeń rakietowo-nuklearnych. W związku z tym warto również zauważyć, że senaccy zwolennicy szybkiej ratyfikacji układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej starają się pokonać opory sił ultrakonserwatywnych. które zmierzają do odłożenia ratyfikacji. Zarówno bowiem ograniczenie zbrojeń, jak i ratyfikacja układu leżą we własnym interesie St. Zjednoczonych i nie są żadnym aktem łaski czy dobrodziekt.wa „Washington Post” stwierdził, że nie ma już wcale mowy o zwiększeniu liczebności atlantyckich dywizji w zachodniej Europie. W odpowiedzi na bońskie ponaglenia, administracja domaga się od swoich sojuszników „jakościowych” zmłain w ich silach zbrojnych, m. iin. wzrostu nasycenia sprzętem wojskowym 1 siły ognia. Można oczekiwać, że Amerykanie nip będą musieli długo „prosić” NRF o taką przysługę. Waszyngtonowi zależy również na zwiększeniu spoistości NATO, ale to jest sprawą trudno wymierną. Przyjazd specjalnych wysłanników bońskich do Waszyngtonu świadczy, że NRF jest — jak zwykle — najbardziej zainteresowana w komplikowaniu i zaostrzaniu sytuacji w Europie. Trudno jeszcze w tej chwili powiedzieć, w jakim stopniu jej wysiłki zostaną uwieńczono nowodzenipm M. BEREZOWSKI Sytuacja w Czechosłowacji PRAGA (PAP). Korespondenci PAP w Pradze red. red. S Lewandowski i W. Kaniewski donoszą: Rzecz jasna najważniejszym wydarzeniem wtorkowym była wizyta premiera O. Czernika wraz z towarzyszącymi mu oso - bistościami życia gospodarczego CSRS w Związku Radzieckim, uwieńczona podpisaniem ważnych dla obu stron porozumień. (O wizycie tej i jej wynikach informujemy osobno). We wtorek pierwszy wiceminister Spraw Zagranicznych ZSRR W. Kuźniecow powrócił do Pragi, po przeprowadzeniu rozmów w Bratysławie. W dalszym ciągu wizyta jego, mająca niewątpliwie ważny charakter polityczny, otoczona jest dyskrecją i prasa czechosłowacka nie podaje na jej temat żadnych komentarzy. Jedyną wska zówka co do przebiegu tej wizyty jest cdpo-wiedź przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego J. Smrkowskiego na pytanie zadane mu w sprawie pobytu w CSRS W. Kuźniecowa przez jednego z hutników w Kładnte. W odpowiedzi na wspomniane pytanie Smrkowsky powiedział, że wizyta ta przyniesie dobre owoce. „Rude Pravo” poświęciło niemal dwie kolumny na druk fragmentów listów skierowanych przez różnych obywateli CSRS do prezydenta Svobody. Listy te wyrażają uznanie dla działalności i postawy prezy-denta. Pochodzą one od ludzi reprezentujących różne zawody i różne koła społeczne. Samo wyliczenie zajęć prezydenta Svobody . w ciągu ostatniej doby świadczy o jego niezwykłej aktywności i żywotności. Przyjął on przede wszystkim delegację Prezydium czechosłowackiej CRZZ z jej przewodniczącym Kareiem Polaczkiem i wygłosił przemówienie skierowane do czechosłowackie, go ruchu związkowego, wzywające do uczciwej i ofiarnej pra-' cy, zmierzającej do jak najszybszej konsolidacji i normalizacji życia w Republice. W tym samym dniu prezydent Svoboda w obecności ministra Obrony Narodowej generała Dżura, przyjął czołowych pracowników politycznych Czechosłowackiej Armii Ludowej z naczelnikiem Głównego Zarządu Politycznego —1 generałem Frantiszkiem Bedrzichem. Zapowiedziano iuż. że w środę 11 bra. prezydent Svoboda uda. stę do Pilzna, gdzie spotka się z aktywem pracowników zakiaciów Skoda. Sekretarz KC KFCz Z. Młynarz wystąpił na spotkaniu z aktywem pracowników wszystkich rozgłośni Czech, gdzie poinformował uczestników o głównych zadaniach stojącej przed nimi pracy w duchu polityki realizmu i wykonywania porozumienia moskiewskiego. Wziął też udział w spotkaniu pracowników organów bezpieczeństwa- MSW. gdzie wygłosił referat polityczny. Narada, jak głosi komunikat oficjalny, zakończyła się pfzyjęoem konkluzji, iż: głównym>zsdaniem w chwili obecnej<jest zabezpieczenie normalnego toku pracy wypełniania służbowych oboi wiązków przez pracowników służby bezpieczeństwa, w porozumieniu z radami, narodowymi i pod kierownictwem par-Naplywają wciąż informacje świadczące o tym, że w dalszym ciągu, stopniowo, normalizuje się tok pracy i sytuacja w różnych dziedzinach życia Republiki. M. in. dotyczy to handlu zagranicznego. Unormował się już transport towarów czechosłowackich za granicę i z zagranicy na wszystkich przejściach granicznych, a także transport rzeczny Nie w pełni" jednak funkcjonuje jeszcze transport samochodami^ ciężarowymi. Wiadze CSRS przywiązują dużą wagę do wyników targów brneńskich, które rozpoczną się w sobotę 14 bm. Kola handlowe Republiki dążą również do podpisania w przyśpieszonych terminach z protokółów o wymianie towarowej krajami socjalistycznymi, opartych na obowiązujących długoletnich umowach. I wreszcie warto zanotować dalszy postęp przy uruchamianiu transportu lotniczego. Do Pragi przyleciały pierwsze samo’oty z Zachodu: samolot szwajcarskich linii lotniczych oraz samolot francuskiej Air France. We wtorek 10 bm. wznowiono też regularną komunikację lotniczą między Praga a Warszawą. Z Pragi odleciał do Warszawy samolot Czeskich Linii Lotniczych CSA. Wzrost radioaktywności w Chile po francuskich próbach nuklearnych MEKSYK (PAP). Chilijska komisja energii atomowej ogłosih oświadczenie, w którym stwierdza że radioaktywność atmosfery w Chile znacznie wzrosła w wyniki; ostatnich francuskich prób nuklearnych na Pacyfiku Rada Bezpieczeństwa rozpatruje skargę ZRÄ DOKOŃCZENIE ZE STR.1 ratunkowa. Wciąż oczekujemy agresji — powiedział gubernator — dlatego staramy się nakłonić rodziny pozostaiace ieszeze w mieście do opuszczenia en. KAIR (PAP). Podczas ostatniego incydentu w strefie Kanału Sueskiego egipska obrona przeciwlotnicza zestrzeliła izraelski samolot zwiadowczy — pisze dziennik „Al-Gumhurija”. Dziennik wyjaśnia, że samolot został strącony podczas gdy kierował ogniem artylerii izraelskiej, wymierzonym na miasto Suez, NOWY JORK (PAP). We wtorek po południu zebrała się w Nowym Jorku Rada Bezpieczeństwa, by rozpatrzyć niedzielny incydent nad Kanałem Sucskim. Na posiedzeniu zabrali głos przedstawiciele Izraela, Etiopii, Brazylii, ZRA, Węgier, Algierii, Francji i Kanady Przedstawiciel Izraela Tekoah usiło-wał zwekslować dyskusję na boczny tor i w zasadzie całe przemówienie poświęcił drobnemu incydentowi z 26 sierpnia, rzekomo sprowokowanemu przez stronę egipska. Zwrócił na to uwagę przedstawiciel ZRA, El Kony, zarzucając Izraelowi odwracanie uwagi Rady od niedzielnej agresji i oskarżając go o przedstawianie sfabrykowanych dowodów rzekomej winy ZRA za incydent z 26 ub. miesiąca. El Kony wezwał Radę do potępie- Znamienne/przemowienie na przyjęciu w Pekinie vOD NASZEGO KORESPONDENTA Z CHIN) Podobnie jak niedawne przyjęcia z okazji świąt narodowych Rumunii i DRW. również przyjęcie w Ambasadzie KRL-D w związKu z dwudziestą rocznicą proklamowania Republiki, wykorzystane zostało u,u ataków anty radzieckich. Mówca ze strony chińskiej, wicepremiet i minister spraw zagranicznych Czen i, powtórzył tezę propagandy chińskiej o rzekomym podziale śmiała między ZSRR i USA. Egzemplifikując ten ,,podział” (pouobnie Jak na przyjęcia wietnamskim) mówca chmSKi powtórzy i absurdalne oskarżenia ZSRR o „przekazaniu” Południowego Wietnamu-.. . i a p l i a 1 i z ■ i; o w i a in e r y. „ a n s memu tym razem Chiny uznały też, że ^ciK.R „uznaje Koieę Południową jako część strefy wpływów imperializmu USA”. C zen I wzbogaci! również „argumenty” propagandy chińskiej w sprawie Czechosłowa cji; oświadczył mianowicie, że nie ma zaanej analogii z wypadkami węgierskimi. Cżen I powiedział; „W 1958 rewizjonizm chruszczowowski dopiero zaczynał poanosic głowę w zsRR, który nie wszedł jeszcze iu drógę współpracy z imperializmem zas na Węgrzech miała miejsce rzeczywiście kontrrewolucyjna rebelia zórójita •- 2 bezpośrednim udziałem imperializmu. Natomiast obecnie zdobycze socjalistyczne zostaiy utracone tak w Związku Radziec kim jak i Czechosłowacji”. Przyjęcie w trakcie przemówienia opuścili przedstawiciele dyplomatyczni ZSRR. Polski, Węgier Bułgarii NRD 1 Mongolii. Z. SŁOMKOWSKi nla Izraela za niedzielną potyczkę artyleryjską i ostrzelanie rejonów zamieszkałych przez ludność cywilną. Na zakończenie posiedzenia przewodniczący Rady zapowiedział, że zbierze się ona ponownie w śr-odę po południu. MOSKWA (PAP). Jak informuje dziennik jordański ,,Ał Difaa”, w ubiegłym tygodniu izraelskie władze okupacyjne aresztowały ponad stu mieszkańców małej wioski położonej V km na północny-wschód od miasta Tul Karm. Jak podano, przyczyną przeprowadzonych aresztowań była znaleziona w trakcie masowych, rewizji niewielka ilość broni. Jak zw?ykie w takich wypadkach władze izraelskie nie omieszkały wysunąć pod adresem aresztowanych zarzutu, jakoby współpracow-ali z partyzantami. Z relacji naocznych świadków wynika, ze do Tul Karm wielu aresztowanych zostało doprowadzonych w stanie krańcowego wyczerpania fizycznego. Dziesięciu innych okupanci zmuszeni byl] odprowadzić do szpitala, ponieważ na skutek odniesionych w trakcie śledztwa ran stan ich zdrowia był prawie beznadziejny. Opuszczone domostwa izraelscy saperzy wysadzili w powietrze. Mahmud Riad spotka się w Londynie z Michelem Stewartem PARYŻ (PAP). Jak informuje Agencja AFP, egipski minister spraw zagranicznych Mahmud Riad przeprowadzi 24 września w Londynie rozmowy z brytyjskim mini. strem spraw zagranicznych, Michelem Stewartem. Będzie to pierwsza od wielu lat wńzyta egipskiego męża stanu w Wielkiej Brytanii. Dziennik „Prawda" o prowokacjach soldateski izraelskie] MOSKWA (PAP). Wyzywająco bezczelnym aktem agresji nazwał komentator moskiewskiej „Prawdy” Leonid Miedwiedko ostrzeliwanie miast egipskich położonych wzdłuż Kanału Sueskiego przez artylerię izraelską. Jasne jest — pisze komentator we wtorkowym numerze „Prawdy” — dlaczego Izrael ignorujący uchwały Rady Bezpieczeństwa o zaprzestaniu ognia i wycofaniu woisk Izraelskich z okupowanych terytoriów arabskich potrzebował odegrać w tych dniach żałosną farsę ze ..skargą” na rzekome agresywne poczynania ZRA. Był to ..psychologiczny podkład” do planowanego na szeroka skale, nowego agresywnego, wypadu, który obecnie Tel Awiw' stara się przedstawić lako ..akt samoobrony”. W świetle ostatnich wydarzeń — zaznacza autor — staje sie jeszcze bardziel oczywiste to. że zbrojne prowokacje Izraela wymierzone przeciwko państwom arabskim sa częścią składową ogólnego planu międzynarodowego imperializmu który nie osiągnąwszy zmian w układzle sił na swoja korzyść w Europie Środkowej, próbuje wzmóc- napięcie na Bliskim Wschodzie. Czy nie dlatego — zapytuje komentator — kandydat na prezydenta USA, Nixon w jednym ze swoich przemówień przedwyborczych wezwał do ..zmiany układu sił na Bliskim Wschodzie na korzyść Izraela?”. Tel Awiw dążąc do realizacji syjonistycznych celów. jednocześnie broni w tej strefie interesów międzynarodowych imperializmu. Jednakże i tutaj — podkreśla w konkluzji Miedwiedko — imperialistów czeka fiasko. Biorąc pod uwagę niebezpieczną sytuację jaka zaistniała obecnie na Bliskim Wschodzie. Rada pieczeństwa wezwała do Dołożenia kresu agresywmym poczynaniom soldateski izraelskiej, nadal niebezpiecznie igraiace.i z ogniem. Oświadczenie Departamentu Stanu w sprawie okrętu szpiegowskiego „Pueblo" WASZYNGTON (PAP). Departament we wtorek Stanu USA ogłosił oświadczenie, w którym, zgodnie z uprzednie zajętym stanowiskiem, podkreśla z naciskiem, że okręt USA „Pueblo” zatrzymany został poza obszarem wód terytorialnych Korei, w związku z czym nie ma powodów, dla których Stany Zjednoczone miałyby przepraszać rząd koreański. Powyższe oświadczenie, jak informuje agencja AP, złożone zostało w związku z pogłoskami, jakoby strona amerykańska gotowa była przeprosić KRL-D za naruszenie jej wód terytorialnych. _________ŚRODA, 11 WRZEŚNIA 1968 R. — NR 250 Niewzruszone więzy przyjaźni Artykuł wstępny dziennika „Prawda” MOSKWA (PAP). Dziennik „Prawda” zamieścił 10 bm. artykuł wstępny pt. „Niewzruszone więzy przyjaźni”. Czytamy w nim m.in.: „Przyjaźń bratnich narodów, segmentowana krwią przelaną wspólnie na polach walki z faszyzmem, jeszcze bardziej się umocniła w latach powojennych. U podstaw stosunków między naszymi partiami i państwami legły niewzruszone zasady marksizmu-leninizmu i proletariackie, go internacjonalizmu. Zjednoczyła nas wspólnota celów — budownictwa soclalizmu i komunizmu. Związek Radziecki i Czechosłowacia nawiązały szerokie kontakty gospodarcze, obopólnie korzystny handel, rozwijają współprace naukową, techniczna kulturalna. Dążenie naszvch nai rodów do leszcze większego umocnienia bratniei przyiażni znajduje wyraz w bezpośrednich powiązaniach między obwodami i rejonami, miedzy załogami produkcyjnymi. Ludzie pracy Czechosłowacji całkowicie słusznie sie szczycą wielkimi zdobyczami socjalistycznymi, osiągniętymi w ciągu 20 lat przez władzę ludowa P°ó kierownictwem KPCz. Obok tego, przy rozwiązywaniu praktycznych zadań budownictwa socjalistycznego w CSRS, dopuszczano do błędów i braków, które KPCz poddała słusznej kryty-PO Krytykę tę, która jest prawidłowością w życiu partyjnym, wykorzystali jednakże wrogowie socjalizmu w kraju, pozostałości rozbitych klas wyzyskiwaczy, elementy prawicowo-rewizjonis tyczne 1 kontrrewolucyjne, korzystające ze wsparcia imperialistycznej reakcji. Wykorzystując chwilowe osłabienie partyjnego kierownictwa w życiu państwowym i społecznym kraju, nadużywając warunków demokracji socjalistycznej, siły te rozwinęły atak na KPCz, na ustrój socjalistyczny, usiłując zawrócić kraj na drogę restauracji kapitalizmu i oderwania od wspólnoty socjalistycznej. Spisek sił kontrrewolucyjnych, popartych z zewnątrz przez reakcję imperialistyczną, stworzył bezpośrednie zagrożenie dla socjalizmu w CSRS. W tvch warunkach Związek Radziecki i inne kraje socjalistyczne, wierne internacjonalizmowi i zobowiązaniom sojuszniczym, wiernp zasadom utrwalonym w oświadczeniu narady bratysławskiej, powzięły decyzję o udzielenie bratniemu narodowi czechosłowackiemu pomoev w obronie jego zdobyczy socjalistycznych, włącznie z wprowadzeniem sił zbrojnych na terytorium republiki, Nasi żołnierze nie pragną w Czechosłowacji niczego opróc; zachowania i umocnienia przyjaźni naszych narodów, zachowania wolności, niezależności i niepodległości Czechosłowacji 1akc państwa Socjalistvczngo. Właśnie na takiej marksistowsko-leninow. skiej, internacjonalistycznej podstawie zasadzają się stosunki naszych krajów, właśnie one są najistotniejszym wynikiem niedawnych rokowań radziecko-czechosłowackich w Moskwie, które stanowiły potwierdzenie przyjaźni i braterstwa partii komunistycznych i narodów Związku Ra. dzieckiego i Czechosłowackiej Re. publiki Socjalistycznej. Jak podkreślono w komunikacie o wynikach tych rokowań, w obecnei sytuacji rzeczą najważniejszą jest zrealizowanie wspólnych decyzji, tez i zasad i ustalonvch w Czernej nad Cisa w Bratysławie oraz konsekwentne urzeczywistnianie prak. tycznych posunięć wynikających z porozumienia osiągniętego w Moskwie. Chodzi przede wszystkim o normalizacje sytuacji w CSRS, o umocnienie władzy klasy robotniczej i kierownicze! roli partii komunistycznej, wzmocnienie je1 jedności i bojowości na podstawie marksizmu-leniniz. mu i proletariackiego internacjonalizmu. Wszyscy ludzie, którym droga jest sprawa pokoju i socjalizmu, przyjęli z zadowoleniem wyniki rokowań radziecko, czechosłowackich. Jesteśmy pewni, że przyjaźń radziecko-czechosłowacka przejdzie zwycięsko wszystkie próby, Ludzip radzieccy z całego serca życzą komunistom czechosłowackim. wielkiel klasie robotniczej, chłopstwu spółdzielczemu, pracującej inteligencji w CSRS, jak najrychlejszego przezwyciężenia trudności, stanowczego i twarde, go marszu droga socjalistyczną pod sztandarem marksdzmu-leninizmu” SocjEldemoKraci duńscy za uznaniem granicy na Odrze i Nysie KOPENHAGA — BONN (PAP) Duńaici dziennik socjaldemokratyczny — „Aktuelt” stwierdził w poniedziałek, że pod koniec ub. tygodnia na dorocznym kongresie socjaldemokratycznej partii duńskiej, która obecnie przeszła do opozycji, mowa była o uznaniu granicy na Odrze i Nysie. Przewodniczący tej partii, b. premier rządu duńskiego Jens Otto Krąg, oświadczył: „Nie można sobie wyobrazić, aby punktem wyjścia rozważań na temat europejskiego bezpieczeństwa nie stała się linia na Odrze i Nysie” Oświadczenie to wało wtorkową prasę zaalarmobońską, która m. in. zamieściła oświadczenie Kr aga pod tytułami: „Duńscy socjaldemokraci za linią Odra — Nysa” (Sueddeutsche Zeitung), „Duńczycy: uznanie linii Odra — Nysa” (Bonner Rundschau). Pastor Abernathy aresrćowany WASZYNGTON (PAP). Jak informuje Agencja AP, następca Martina Luthera Kinga, pastor Ralph Abernathy został aresztowany we wtorek za udział w strajku pracowników zakładu oczyszczania miasta w Atlancie. Wraz z nim został areszterwany brat Martina Luthera Kinga A. D. King oraz kilku innych przywódców organizacji murzyńskich. Trwający, od 8 dni strajk pracowników zakładów oczyszczania miasta w Atlancie ma zmusić kierownictwo przedsiębiorstwa do podwyższenia pensji i polepszenia warunków pracy. Na konfereneji w Genewie Opory przeciw tworzeniu stałych organów państw nienukfearnych GENEWA (PAP). We wtorek kontynuowano debatę generalną na konferencji państw nienuklearnych w Genewie. Przemawiali delegaci' Kenii, Kuwejtu, ZRA. Paragwaju. Bułgarii, Szwajcarii, Hiszpanii. Somalii i Holandii. Delegat Bułgarii omawiając zadania konferencji państw nienuklearnych podkreślił potrzebę jak najszybszego wprowadzenia w życie układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej. Podkreślił on także znaczenie układu dla dalszych kroków w dziedzinie rozbrojenia. Delegat ZRA, ustosunkowując się m. in. do zarysowujących się na konferencji tendencji do jej instytucjonalizacji, stwierdził, że układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej przewiduje określoną procedurę zwoływania państw sygnatariuszy dla zbadania wykonywania postanowień układu i w związku z tym przekształcenie konferencji w stałą instytucję wydaje się niecelowe. Delegat Somalii, minister spraw zagranicznych, Farah Ali Oma’-, przedstawiając poglądy swego rzą-du na tematy będące przedmiotem konferencji poświęcił wiele miejsca problemom stref bezatomowych, podkreślając, że wszelkie zobowiązania w tej dziedzinie powinny przewidywać także zakaz transportowania i magazynowania broni jądrowej na obszarze strefy. Delegat Holandii, nawiązując do przedstawionych sugestii w sprawie powołania stałych organów państw nienuklearnych, podkreśli! bezcelowość ich tworzenia. Zwrócił on ponadto uwagę, że wszelka konkretna dyskusja na tematy będące przedmiotem konferencji państw nienuklearnych będzie mogła być owocna jedynie przy równym i aktywnym udziale państw nienuklearnych Z ożywieniem dyskutowano w komitecie zajmującym się problemami pokojowego wykorzystania energii atomowej. W komitecie tym delegacja Włoch przedstawiła dwa dokumenty robocze. Pierwszy przewiduje utworzenie w ramach, lub niezależnie od Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej w Wiedniu, odpowiedniego organu dla współpracy w zakresie pokojowego wykorzystania energii atomowej. Drugi proponuje m.in. przyjęcie zasady stałego odbywania konferencji państw nienuklearnych i powołanie w tym celu odpowiedniego stałego organu Propozycje Włoch wywołały szereg kontrowersyjnych uwag. Należy podkreślić, że szereg państw zachodnioeuropejskich — o czvm świadczy m.in. przemówienie delegata Holandii — nie wyraża zgody na tworzenie stałych organów państw nienuklearnych i na przekształcenie konferencji państw nienuklearnych w stalą' instytucję. Uroczystość ku czci polskich żołmerzy poległych w Belgii BRUKSELA (PAP), w niedzielę JJ^atrześnia na polskim cmentarzu wojskowym w Lommel odbyła sie uroczystość ku czci polskich żołnierzy, którzy oddali swe życie walcząc o wolność Belgii i Polski. Ze wszystkich okręgów Belgii przybyli liczni przedstawiciele Bnlonii, delegą£jeLxawa-rzystwa Przy.1ażni_E£lgijsko-Polskiej polskich i belgijskich organizacji kombatanckich oraz miast wyzwolonych przez polskie wojsko. Belgijskie ministerstwo obrony narodowej wydelegowało swego przedstawiciela oraz kompanię honorową r orkiestrą, w imieniu władz polskich, hold poległym żołnierzom polskim oddali — charge d’affaires —Bozalicz. attache wojskojwc—pułkownik Henryk 1 konsul ^göneralny_PRL......Edward Waszczuk. Delegacje belgiiskie miast wyzwolonych, towarzystwa przyjaźni belgijsko-polskiej oraz organizacii kombatanckich i polonijnych złożyły wieńce pod pomnikiem poległych. Wiadomości z zagranicy — dziś fakie na sfr, 4