Trybuna Ludu, grudzień 1969 (XXI/333-364)
1969-12-03 / nr. 335
2_____________________________________________________________________________________________________________________TRYBUNA LUDU Obrady Komisji Standaryzacji RWPG BERLIN (PAP). W dniach od te listopada do 2 grudnia br. w Berlinie obradowała Stała Komisja Standaryzacji RWPG. W posiedzeniu brały udział delegacje Bułgarii, CSRS, NRD, MRL, Polski, Rumunii. Węgier i ZSRR Komisja rozpatriyła tok opracowywania projektu podziału standaryzacji kompleksowej obliczonej na dalszą perspektywę, programy zacieśnienia i udoskonalenia współpracy krajów — członków RWPG oraz podjęła decyzję, aby przedstawić odpowiednią informację Komitetowi Wykonawczemu Rady. Komisja zatwierdziła roczny plan prac na rok 1970 1 wydała szereg zaleceń w sprawie standaryzacji hutnictwa żelaza i metali nieżelaznych budownictwa maszynowego, przemysłu chemicznego, radiotechniki i metrologii. Posiedzenie komisji przebiegało w atmosferze przyjacielskiej i wzajemnego zrozumienia. Kompan Eichmanna Franz Novak stanql ponownie przed sądem WTEDEN (PAP). We wtorek stanął ponownie przed sądem przysięgłych w Wiedniu były współpracownik Adolfa Eichmanna, Franz Novak, odpowiedzialny za transport Żydów węgierskich w roku 1944 do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Do aktu oskarżenia dołączono dokumenty z procesu Eichmanna byłego zwierzchnika Novak.1 w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy. Eichmann stwierdził wyraźnie w czasie procesu, że nie byłby w stanie zrealizować powierzonego mu zadania „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. gdyby nie miał d0 pomocy tak zasłużonego kierownika transportu jak Novak. Sprawa Novaka ciągnie się od roku 1964. Wyrok uniewinniający, jaki zapadł w październiku 196€ roku wywołał protesty w Austrii i za granicą. Najwyższy Trybunał Sądowy uchylił ten wyrok w lutym 1968 roku, motywując to tym, iż ława przysięgłych nie została pouczona o problemach prawnych. związanych ze sprawą. Odczyty R. Frelka na uniwersytetach Kanady NOWY JORK (PAP). Członek delegacji polskiej na obecną sesję ONZ, p.o, dyrektora PISM, R- Frelek odbył w'üb. tygodniu podroż po Kanadzie, gdzie na zaproszĆfiie szeregu uniwersytetów wygłosił odczyty na'"'temat polskiej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa^ w" Europie. R. Frelek wygłosił odczyty na ünlwersytecie Brock w st. Catherin. üMjnly/ersytecie w Hamilton oraz w uniwersytecie Carle ton w Ottawie. Podczas pobytu w Toronto R, Frelek spotkał się z dyrektorem Kanadyjskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych J. Holmesem i grupą jego współpracowników, R. Frelek wziął w Ottawie udział w konferencji na temat rozwijających się krajów. Główny referat w czasie tej konferencji wygłosił b. premier Kanady, L. Pearson. Pensjonariusze domu starców koło Quebec zginęli w płomieniach NOWY JORK (PAP). W miejscowości Notre Dame-du-Lac popołożonej na północny wschód od Quebec wybuchł we wtorek wczesnym rankiem pożar w domu starców, który zamieszkiwało około 75 pensjonariuszy, m. in. kalek, lub osób nie mogących się poruszać bez pomocy. Pożar opanowano po godzinie. Według pierwszych doniesień, doliczono się na razie zaledwie 20 o-sób, los reszty jest jeszcze nieznany. Szczegóły brawurowej akcji żołnierzy egipskich (Dok. ze str. 1) KAIR (PAP). Wtorkowy „Al Ahrain* zamieszcza wypowiedź dowódcy żołnierzy egipskich, którzy w ubiegłą sobotę zwycięską akcję przeprowadzili na pozycje wojsk izraelskich w rejonie El-Szatt. Oficer ten stwierdza, że nieprzyjaciel poniósł znaczne straty, które propaganda izraelska celowo ukrywa bądź też zaniża, obawiając się wpływu psychologicznego owej akcji na żołnierzy Izraela. Jednostka egipska była zwykłym oddziałem piechoty stacjonującym na froncie wzdłuż Kanału Sueskiego. Żołnierze nie przechodzili specjalnego przeszkolenia przewidzianego dla komandosów. Mimo to akcja przeprowadzona w trudnych warunkach zakończyła się całkowitym powodzeniem. J ej uczestnicy, wykazali zdecydowanie i sprawność, podobnie Jak na poligonie ćwiczebnym. ,,A1 Ahram” pisze, te Izraelczycy dostrzegli lądujących żołnierzy arabskich dopiero w ostatniej chwili. Otworzyli oni ogień w kierunku ostatniej lądującej łodzi, ale żołnierze egipscy, którzy wylądowali wcześniej zniszczyli gniazda ogniowe przeciwnika. Część żołnierzy okupacyjnych wojsk izraelskich została zabita przez własnych kolegów. Wśród Izraelczyków panowało bowiem zamieszanie 1 nie orientowali się oni w sytuacji. Niektórzy z żołnierzy egipskich otrzymali zadanie zniszczenia izraelskich czołgów. Podkładali oni pod wozy bojowe specjalny typ ładunku wybuchowego. W jednym z izraelskich czołgów zaczęły wkrótce eksplodować rakiety. Załoga poniosła śmierć na miejscu. Dopiero po wykonaniu sadanta bojowego przez Egipcjan i ich powrocie do ba* lotnictwo izra*, elskie zaczęło zrzucać nad terenem walki rakiety oświetlające. Godzina policyjna w Hebronie Okupacyjne władze izraelskie znów wprowadziły godzinę policyjną w Hebronie na okupowanych ziemiach jordańskich. Poprzedniego dnia bojownicy arabscy rzucili w tym mieście granat na izraelski samochód wojskowy. Jeden z żołniercy agresora został ranny. Przygotowania do arabskiego szczytu ALGIER (PAP). Specjalny wysłannik króla Maroka, Hasana II — minister Reda Gudeira udał się iz misją specjalną do prezydenta ZRA, Nasera, króla Jordanii Husajna oraz króla Arabii Saudyjskiej, Fajsala. Podróż ministra marokańskiego ma związek przygotowaniami do spotkania na z szczycie, które rozpocznie się 20 grudnia w Rabacie. Gudeira oświadczył, źe król Maroka, przystępując do przygotowań pragnie, aby każdy punkt porządku dziennego »został dokładnie opracowany. Dotyczy to zagadnień natury ogólnej, a w szczególności problemu Arabów palestyńskich. Spotkanie Naser- Bettencourt Prezydent Naser przyjął we wtorek przebywającego z wizytą w ZRA francuskiego ministra stanu A. Bettencourta. W audiencji brali ponadto udział: ambasador Francji w Kairze Puaux oraz minister spraw zagranicznych ZRA Mahmud Riad. Szczyt w Hadze zakończony Francja zgadza się na rokowania w sprawie przyjęcia W. Brytanii do EWG HAGA CPAP). Wspólnorynkowa konferencja na szczycie zakończyła się we wtorek. Ogłoszono komunikat, który wyraża m. in. zgodę na otwarcie rokowań między EWG a krajami kandydującymi do członkostwa w tej organizacji, (chodzi o W. Brytanię, Danię, Norwegię i Irlandię). Prace przygotowawcze nad stworzeniem podstawy do rozmów „mogą się rozpocząć w najdogodniejszym i najrychlejszym terminie” — głosi komunikat. Premier holenderski Piet de Jong oświadczył dziennikarzom, że przedstawiciele „szóstki” postanowili uzgodnić platformę do rokowań z kandydatami nie później niż do końca czerwca przyszłego roku. Komunikat zapowiada, że przed 1 stycznia 1970 r. zostaną ustalone zasady finansowania rolnictwa EWG. Przetargi wokół końcowego komunikatu OD NASZEGO KORESPONDENTA Haska konferencja na szczycie zakończyła się we wtorek przewlekłymi przetargami wokół komunikatu końcowego, starającego się pogodzić wszystkich w sporze, który przybrał znacznie poważniejsze rozmiary niż się przewidywało; termin wydania komunikatu i konferencji prasowej premiera holenderskiego de Jonga przekładano kilkakrotnie aż do późnego wieczora. Warto tu przypomnieć, że w poniedziałek — po zakończeniu posiedzenia — Brandt spotkał się z Pompidou w obecności jedynie tłumaczy. Nazajutrz, tj. we wtorek Brandt udzielił wywiadu radiu zachodnioniemieckiemu. Zapytany, czy termin wiosna 1970 roku (rozpoczęcie rokowań i W. Brytanią) oznacza jak się mówiło — marzec, Brandt odrzekł, że zgodnie z kalendarzem „wiosna 197o r.” może oznaczać okres „do 21 czerwca” tego roku. Ale, dodał, „ma sie szerokie spojrzenie i można przedłużyć termin do 30 czerwicą”. Powiedział on dalej, te konferencja osiągnęła pewien pułap Dorozumienia, ale że jest to pułap „niższy” niż to „czego oczekiwaliśmy”. Jak się wydaje. prezydent Pompidou i premier Chaban-Delmas nie wyjechali z Hagi w charakterze zwycięzców. Pompidou powiedział, że zgadza sie na to by rokowania w sprawie udziału W. Brytanii we Wspólnym Rynku prowadzone były — gdy sie już zaczna — w sposób „szybki, aktywny i pozytywny”. Prywatnie powiedział Brandtowi, że sam jest zwolennikiem nrzyjęcia W Brytanii do Wspólnego Rynku Poszedł on n* znaczne ustepstws w sprawach inwestycji. ruchu kapitałów w Europie i sprawach monetarnych, i — to odnośnie ostatniego punktu — przyjął w zasadzie tzw. plan Barre (od nazwiska wiceprzewodniczącego Komisji. Raymond Barre), którj zmierza w dalszym etapie swe; realizacji do stworzenia jednolitej waluty we Wspólnym Rynku, ZYGMUNT BRONIAREK 15 min obywateli USA głoduje Nixon krytykuje program pomocy WASZYNGTON (PAP). W sobotę prezydent USA Nixon otworzył w Białym Domu konferencję poświęconą sprawom wyżywienia i zdrowia. Uczestniczy w niej około 3 tys. ekspertów, przedstawicieli życia gospodarczego i doradców rządu. Prezydent Nixon oświadczył, że niedopuszczalne jest, by tak bogate państwo jak Stany Zjednoczone. chlubiące się obfitością zapasów zboża, godziło się nadai z istnieniem około 15 milionów ludzi głodujących lub niedożywionych. Stwierdził, że mimo przeznaczenia dotychczas na rozwiązanie tego problemu pięciu miliardów dolarów, Stany Zjednoczone będą musiały przebyć jeszcze długa, drogę zanim moż. na będzie radykalnie zmienić obecny stan rzeczy. Istniejący system pomocy ubogim określił on jako zbankrutowany. Wezwał d</ opracowania nowych skuteczniejszych nrogramów w tej dziedziniec Świat kapitalistyczny „Gorąca jesień” walk klasowych J ESIEŃ 1969 r. przyniosła w krajach kapitalistycznych zaostrzenie się przeciwieństw i walk klasowych. Nie podobna wyliczyć wszystkich zorganizowanych wystąpień mas robotniczych i pracowniczych w ciągu ostatnich paru miesięcy i coraz bardziej bojowych strajków. Wymieńmy chociażby strajki transportowców Japonii, robotników przemysłu maszynowego i elektrotechnicznego USA, kolejarzy Argentyny, górników i robotników rolnych Chile, nauczycieli W. Brytanii, górników Hiszpanii, metalowców, stoczniowców i transportowców Portugalii, masowe strajki we Włoszech i ruch strajkowy we Francji. Sytuacja w tych dwóch krajach zasługuje bodaj na szczególnie baczną uwagę, wykazuje ona bowiem dobitnie — niezależnie od odrębności swoistych dla każdego z nich — że tzw. neokapitalizm znajduje się w stadium narastającego kryzysu socjalnego. Tegoroczna jesień we Włoszech okazała się — zgodnie zresztą z przewidywaniami — bardzo gorąca w sensie walki klasowej. Do końca października — tj. nie uwzględniając strajku powszechnego z 19 listopada oraz listopadowej fali strajków poszczególnych kategorii robotniczych i pracowniczych. trwających po dziś dzień — wystąpienia strajkowe wyraziły się sumą 250 min roboczogodzin. Dlaczego miliony robotników i pracowników włoskich nieustannie strajkują? Dlaczego 19 listopada prawie 20 min ludzi wszelkich zawodów demonstracyjnie strajkowało przez 24 godziny? Przyczyna zaciętych walk klasowych we Włoszech tkwi — mówiąc najkrócej — W odrzucaniu przez wvtwórców dóbr krzywdzące dla nich niesprawiedliwego podziału dochodu narodowego; podziału narzuconego przez monopole kapitalistyczne. Strajk powszechny z 19 listopada przebiegał przede wszystkim pod hasłem walki o dach nad głową. Budownictwo mieszkaniowe we Włoszech oddane jest w 93 proc. spekulacyjnej „inicjatywie prywatnej”. Wynik jest m. in. taki, że — jak pisał 20 ub. m. ,,Le Monde” — „robotnicy przybyli z Południa Wioch do Mediolanu, czy Turynu, chłopi tworzący dziś nowe warstwy proletariatu w Salerno lub w Neapolu, aż nazbyt często znaleźli jako mieszkanie jedynie nory, których czynsz pochłania prawie połowę ich zarobków”. Korespondent zaś londyńskiego „Timesa” dn. 26 ub.m.) notuje, że w Tu(z rynie większość z przybyłych tam robotników „mieszka” po siedmiu w jednej izdebce, płacąc za łóżko, na którym sypiają na zmianę, odpowiednik 10 funtów (24 doi.) miesięcznie. Żądania włoskich mas robotniczych i pracowniczych nie są tylko ekonomiczne, lecz również polityczne; dotyczą r eformy wszystkich zasadniczych dziedzin i instytucji życia Rspołecznego i państwowego. ÓWNIEŻ we Francji wyraźnie wzrosło napięcie społeczne. W ostatnim okresie doszło do wystąpień strajkowych dokerów, kolejarzy robotników rafinerii naftowych, elektrowni i gazowni, a jednocześnie pracowników naukowych ośrodków atomowych oraz do demonstracji rolników’ i drobnych kupców, tudzież do niepokojów na uniwersytetach. Słowem, niezadowolenie klasy robotniczej i przedstawicieli warstw niemonopolistycznycb wyraża się — jak pisał 26 ub. m. organ finansjery „Des Echos” — „w sposób coraz gwałtowniejszy i żywe wspomnienie maja 1968 r> podsyca obawy”. Gdzie tkwi źródło tego zjawiska? Tak samo w niesprawiedliwości podziału dochodu narodowego, pogłębionej chy rurgiczną operacją dewaluacji z 8 sierpnia. Tą polityką czują się zagrożone — poza klasą Robotniczą — również inne wafń stwy niemonopolistyczne. W odpowiedzi na zaostrzone napięcie socjalne, na wzmagające się walki strajkowe i demonstracje rząd sięgnął po mocno wyszczerbioną broń antykomunizmu. W dniu 27 ub. m. premier Chaban-Delmas za«, atakował gwałtownie największą centralę związków zawodo^ wych CGT, oskarżając ją. że — na rozkaz FPK — dąży do „celów wywrotowych”. Odpowiedział mu nazajutrz w rozgłośni Luksemburg — członek Biura Politycznego i sekretarz KC FPK, Georges Marchais. Powiedział on m. in.: „Ruchy społeczne, które się rozwijają obecnie, nie są bynajmniej rezultatem jakiejś „decyzji” partii komunistycznej. Ich jedynym źródłem jest polityka wielkiego kapitału i władzy, która go reprezentuje”. Zaznaczając, że ludzie pracy gotowi są do przedyskutowania swych żądań z pracodawcami i rządem, tow. Marchais podkreślił. te FPK popiera żądania wszystkich warstw społecznych i akcje, jakie one podejmuj? dla uzyskania zaspokojenia swych rewindykacji. Równocześnie sekretarz KC FPK przypomniał, że partia proklamowała konieczność zastąpienia obecnej władzy monopoli demokracją rozwiniętą. dze „wywrotowej”, Nie w drolecz przez ruch najszerszych mas, dążących do zmiany polityki. W tych warunkach atak skierowany na FPK wyraża — oświadczył tow Marchais — wolę monopoli pogłębienia ich reakcyjnej polityki. B. W. Wybuch gazu w kopalni węgierskiej BUDAPESZT (PAP). Agencja MTI informuje, że w Jednej kopalń węgla w mieście Komlo w i południowych Węgrzech nastąpił wybuch gazu w wyniku którego zginęło 3 górników, u odniosłe ciężkie rany I zostało przewiezionych do szpitala, zaś 7 udzielono pierwszej pomocy na miejscu. w Obecnie prowadzona iesi akcja celu górników, uratowania 4 dalszych którzy nadal pozostają pod ziemią odcięci od świata. P. Jaroszewicz przyjął Sekretarza Generalnego RWPG N. Faddiejewa Stały przedstawiciel rządu PRL w Radzie Wzajemne; Pomocy Gospodarczej, aktualny przewodniczący... "Komitetu Wykonawczego- Rady wicepremier Piotr Jaroszewic; przyjął dziś — przebywająeejjtr w...Polsce....— SeKrćtarza Generalnego RWPG Nikołaja Faddieiewa..... W ćźaile spotkania omówiono szereg spraw związanych z przebiegiem realizacji ,uchwał jk.XllI (specjalnej) jesjj Rady, dotyczących dalszego pogłębienia współpracy gospodarczej krajów członkowskich RWPG. Sprawom tym będzie najbliższe, poświęcone 44, posiedzenie Komitetu Wykonawczego, które rozpocznie się w Moskwie U grudnia br. (PAP) W ONZ Prawo narodów do walki narodowowyzwoleńczej NOWY JORK (PAP). Trzeci Komitet Zgromadzenia Ogólnego NZ uchwalił zgodnie z wnioskiem szeregu krajów afro-azjatyckich rezolucje, która potwierdza prawo narodów znajdujących się pod panowaniem kolonialnym i obcym do walki wyzwoleńczej i samookreślenia. Rezolucja popiera ruchy narodowowyzwoleńcze na południu Afryki oraz wzywa wszystkie kraje i organizacje do udzielania pon\ocy narodom walczącym o wolność i niezawisłość. Za rezolucją głosowało 66 delegacji. przeciwko rezolucji tylko Portugalia. Delegacje USA, W. Brytanii. Izraela i szeregu innych krajów* zachodu wstrzymało się od głosowania. Korzystając * pomocy USA, sold ateska Izraelska nasila abrojn« akcje przeciwko krajom arabskim. Przez palce Hys: Czerników („Izwlestla”' ZE ŚWIATA Dr Usmani u J. Winiewicza Wiceminister Spraw Zagranicznych Józef Winiewlcz przyjął w dniu 2 bm. przebX'Jzaiaeego z wizytą oficjalna w Polsce przewodniczącego pakistańskiej__komisji energii jądrowej dr Islirat Husain UsmanJT Doktorowi równocześnie Usmani, który Jest przewodniczącym pakistańskiej rady naukowej, towarzyszył charge d’affaires....Pakistanu w Pofsce — Abdül Bari. --------------------------------’(PAP) Norweska Polonia obejrzała „Pana Wołodyjowskiego’1 OSLO (PAP). Staraniem środowisk polonijnych odbył się w sali kina „Skala” w Oslo uroczysty pokaz polskiego filmu ,.Pan Wołodyjowski”. Na sali zajęli miejsca przybyli wraz z rodzinami przedstawiciele norweskiej Polonii z Oslo, Drammen i innych miejscowości. Pokaz ogladała także liczna grupa Norwegów. r Zebranych powitał prezes norweskiej Polonii Jah___Rusek. Film"“spótkał się z niezwykle serdecznym przyjęciem publiczności. Prelekcja prof. dr. A. Kuklińskiego w Londynie LONDYN (PAP). Z Oiazji... 25 rocznicy PRL odbyła się w poniedrziąi&k.„w .Instytucie Kultury Polskiej w Londynie prelekcja prof, dr. Antojiiitso.JSukHńskiego na temat: iiwsjńą_ regionalnego w JP.RL”. Prof. Kfukliński podkreślił m. in., że przegląd polskich' doświadczeń stanowi wkład do ogólnoświatowej dyskusji na temat regionalnego rozwoju i planowania. Polska prowadzi swoją działalność pod auspicjami programu ONZ w tej dziedzinie. Nafta nigeryjska własnością państwa ALGIER (PAP). Złoża ropy naftowej, znajdujące się na terytorium Nigerii, stanowią własność państwową — stwierdza dekret federalnego rządu Nigerii, opublikowany we wtorek w Lagos. W myśl tego dekretu wszystkie spółki naftowe, działające na terytorium Nigerii, zobowiązane są po dziesięciu latach, licząc od daty urzyskania koncesji, dopuścić na stanowiska administracyjne 1 kierownicze rodowitych Nigeryjczyków. Nigeryjczycy stanowić mają 75 procent personelu tych spółek naftowych. Oprócz tego, zagraniczne spółki naftowe zobowiązane są najpóźniej w ciągu roku po uzyskaniu licencji przedstawić szczegółowe plany angażowania i przygotowania kadr nigeryjskich Dekret ten, który wszedł w życie r. dniem 27 listopada br. umożliwia federalnemu komisarzowi d/s górnictwa i energetyki udzielanie licencji na poszukiwania i wydobycie ropy naftowej przez te spółki, odmawianie wydawania takich zezwoleń, a także kontrolowanie działalności tych spółek i cen na produkty naftowe. 7 m Środa, s grudnia 1969 r. — nr 333 Zbrodnie USA w Wietnamie Południowym Nie tylko My Lai Mówi charge d'affaires Ambasady Republiki Wietnamu Południowego w Warszawie, Le Hoanh Relacja z tej rozmowy nie jest łatwa. Przedstawiciel walczącego Wietnamu dysponuje tak licznymi dokumentami faktami na temat zbrodni USA, i że- trzeba dokonywać wyboru. I jednocześnie trzeba rezygnować z najbardziej drastycznych szczegółów, które mogłyby się znaleźć w fachowym sprawozdaniu międzynarodowej komisji do badania zbrodni USA w Wietnamie. Mówiąc o wstrząsie, jaki w opinii międzynarodowej wywołała tragedia wioski My Lai, Le Hoanh stwierdza, że nie była to ani jedyna, ani największa zbrodnia USA. Oto np. w początkach br„ w rejonie Ba Lang oddziały amerykańskie i sajgońskie przeprowadzały tzw. „przeczesywanie terenu”, jak to oni eufemistycznie albo nazywają — pacyfikację. Ponad 1100 osób w wyniku tej akcji stłoczono w obozie koło góry Thieu-An- Gdy wskutek bardzo złego traktowania i tortur, uwięzieni podnieśli bunt, postanowiono przewieźć część więźniów do innych obozów i rozprawić się z nimi. 400 osób załadowano na statek, który potem zatopiono wraz z nimi na pełnym morzu.. Podobną operację powtórzono’ jeszcze dwa razy. - Są to — mówi Le Hoanh — jaskrawe przykłady bestialskich zbrodni amerykańskich wobec ludności Wietnamu Południowego. Czyż można jednak pominąć codzienne ofiary wśród ludności cywilnej wskutek ustawicznych bombardować przez ciężkie bombowce B-52, zrzucania bomb napalmowych? Opinia światowa, w tym także opinia amerykańska, wstrząśnięta jest teraz zbrodnią w My Lai. Szuka się winnych zapowiada ukaranie sprawców. Jednocześnie trwa agresywna wojna w Wietnamie i nasilają się bombardowania przy użyciu superfortec. Wracając do zbrodni w My Lai. która dopiero obecnie stała się znana najszerszej opinii międzynarodowej, Le Hoanh przedstawił list naocznych świadków zbrodni, przekazany wkrótce po jej dokonaniu Frontowi Wyzwolenia Narodowego Wietnamu Południowego. List ten — stwierdza Le Hoanh — pisany był dawno i dawno też były znane i piętnowane zbrodnie USA ogłaszane czy to na konferencji paryskiej, czy przy innych okazjach. Delegaci amerykańscy zaprzeczali jednak uparcie przedstawionym faktom, określając je jako „propagandę” przeciwnika- Mieszczańska prasa zachodnia przymykała uszy na zbrodnie popełniane przez USA w Wietnamie, częściowo nie dając wiary temu, iż rzekomi „obrońcy wolności” zdolni są do takich bestialskich mordów.. (AR) Laird nie wyklacza możliwości reeskalacji wojny wietnamskiej WASZYNGTON (PAP). Sekretarz obrony USA. Laird przedstawiając kongresmenom zasady polityki „wietnamlzacji” na zamkniętym posiedzeniu podkomisji kredytowej izby reprezentantów oświadczył, lż „może ona doprowadzić do militarnego zwycięstwa*’. Ocenzurowany tekst wypowiedzi Lairda udostępniony został prasie w dniu 1 bm. Posiedzenie podkomisji odbyło sie w październiku. Zapytany czy przewiduje możliwość reeskalacjł wojny w wypadku, gdyby wietnamizacja me dała oczekiwanych rezultatów, Laird odpowiedział, iż nie wykluczyłby całkowicie takiej możliwości. Na pytanie dotycząc« ewentualnego użycia broni atomowej w Wietnamie, sekretarz obrony udzielił następującej odpowiedzi: ,,Nie przewidywałbym użycia tej broni w Wietnamie, ale nie wykluczam innych akcji, które okazać sie mogą konieczne” Przed sesją NATO USA chcą nałożyć wędzidło zwolennikom europejskiej konferencji bezpieczeństwa (OD NASZEGO KORESPONDENTA W USA) Delegacja USA odleciała do Brukseli na doroczną sesję ministerialną NATO zamiarem nałożenia wędzideł z niektórym sojusznikom w Zach. Europie, którzy zdaniem Waszyngtonu zbyt przychylnie odnoszą się do europejskiej konferencji bezpieczeństwa. Delegacji przewodniczy sekretarz stanu, William Rogers, a towarzyszą mu minister obrony Laird, minister skarbu David Kennedy, przewodniczący komitetu szefów sztabu, gen, Wheeler oraz ekipa doradców. Amerykańska dyplomacja pragnie wystąpić z propozycją konferencji członków NATO i Układu Warszawskiego, jako alternatywa konferencji ogólnoeuropejskiej. Sugerowany przez USA kontrprojekt przewiduje rozmowy na temat „zrównoważonej redukcji” wojsk konwencjonalnych w Europie i wyrzeczenia się użycia siły, ma więc charakter znacznie bardziej ograniczony od propozycji państw socjalistycznych i unika podstawowych politycznych problemów, które trudno oddzielić od militarnych. Ta próba powstrzymania konferencji ogólnoeuropejskiej wynika z obawy, że proces odprężenia w Europie wymknie się spod kontroli USA i osłabi ich pozycje w NATO. Gdy prezydent Nixon na początku kadencji zachęcał Zach. Europę do podjęcia wiekszel odpowiedzialności. zapewne nie oczekiwał, iż anel kralów sodalistycznych padnie na tak podatny grunt. St. Zjednoczone niepokoją się obecnie że ogólnoeuropejska konferencja mogłaby podlać pewne uchwały sprzeczne z amerykańskim punktem widzenia, nawet gdyby USA były jej uczestnikiem. Posługują sie one pretekstem, że propozycje państw Paktu Warszawskiego sa zbyt mało sprecyzowane. Sugestia dotycząca „zrównoważonej redukcji” wojsk konwencjonalnych jest związana z nasileniem żądań w Kongresie, aby USA zmniejszyły liczebność kontyngentów militarnych w Zach. Europie. Przewodniczący większości w Senacie, Mikę Mansfield, zgłosił znów rezolucję w tym duchu. Administracja odmawia zmniejszenia — liczących ponad 300 tys. żołnierzy — garnizonów w Zach. Europie przed upływem następnego roku budżetowego, który 1971 kończy się 30 czerwca taką roku. Ale licząc się z możliwością — ze względów oszczędnościowych — w późniejszym terminie, administracja Nixona chciałaby uczynić z niej punkt przetargowy. Po pobycie w Zach. Europie znany komentator amerykański Chalmers Roberts stwierdził, że ..kierownicza Dozvc.ia” USA doznała tam z wielu względów poważnego szwanku: że Waszyngton powinien uwzględnić, iż ruch na rzecz zwołania konferencji ogólnoeuropejskiej przybiera na sile w państwach NATO; i że USA nie zdoła.ia jej zapobiec. Zdaniem Robertsa. przyszły rozwój wydarzeń zależeć bedzie w poważnym stopniu od możliwości Dorozumienia NRF z kralami socjalistycznymi. W Waszyngtonie oczekuje się z zainteresowaniem narady przywódców państw socjalistycznych w Moskwie. Z drugiej strony, obserwatorzy zwracają uwagę na podróż sekretarza stanu Rogersa do Bonn (w dniu 5 bm.). Ma on podobno doradzić kanclerzowi Brandtowi „ostrożność” w rozpoczynającym się dialogu nowego rządu NRF ze stolicami Wschodniej Europy, M. BEREZOWSKI Ruch „sobót dla Republiki” przyspiesza procesy konsolidacji gospodarki CSRS (OD NASZEGO KORESPONDENTA W PRADZE) Prezydium KC KPCz zajęto się podczas poniedziałkowego posiedzenia niektórymi problemami, związanymi konsolidacją gospodarczą wypływającymi z uchwał majowego plenum KC KPCz. Prezydium wysoko oceniło ruch twórczej inicjatywy, zapoczątkowany we wrześniu przez górników ostrawskokarwińskich, pracujących w kopalni węgla kamiennego im. „1 Maja”. Po plenum wrześniowym KC KPCz ruch ten — w odpowiedzi na odezwę Komitetu Centralnego partii — nabrał szerokiego rozmachu, obejmując dziesiątki zakładów pracy w całej CSRS Prezydium KC KPCz stwierdziło z uznaniem, że ruch produkcyjny dla uczczenie 25 rocznicy wyzwolenia Czechosłowacji przez Armię Radziecką zaczyna przynosić pierwsze konkretne efekty gospodarcze, które będą oznaczać m. in. zwiększenie dostaw artykułów konsumpcyjnych na rynek krajowy. Ruch twórczej inicjatywy, przejawiającej się przeważnie w dobrowolnym rezygnowaniu z jednej lub dwóch wolnych sobót w miesiącu (w CSRS obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy) przyczynia się też — jak to podkreśliło Prezydium KC KPCz — do przyspieszenia pozytywnych procesów zachodzących w sytuacji politycznej i pomaga w zjednoczeniu coraz większej liczby pracujących wokół zadań związanych z konsolidacja gospodarczą. O znaczeniu „ruchu sobót” świadczą również ogłoszone tutaj dane o listopadowych osiągniętych przez załogi wynikach kopalń węgla brunatnego w północnych Czechach Okazuje się, że listopad stał się okresem rekordowym nie notowanym w całym 25- leciu, albowiem wydobyto w tym miesiącu blisko 4,7 min ton węgla, przekraczając pierwotnie wytyczone zadania o ćwierć min ton, co wobec trudnego obecnie bilansu paliwowo-energetyczne go w CSRS jest ilością mającą znaczenie. Rosnąca rzesza pracowników podejmujących dodatkowe wiązania powinna korzystnie zobozaważyć na ukształtowaniu się wskaźnika wydajności pracy w przemyśle czechosłowackim. W ciągu pierwszych trzech kwartałów br. wskaźnik ten podniósł się o 4,2 proc. pozostając w tyle za wzrostem płac nominalnych (7,1 proc.). Należy się jednak spodziewać, że w IV kwartale br. owa dysproporcja, stanowiąca jedną z przyczyn zjawisk inflacyjnych w gospodarce Czechosłowacji, jeśli nie zostanie całkowicie zlikwidowana to ulegnie przynajmniej znacznemu zmniejszeniu, tak w wyniku zwiększenia wydajności, jak i ponownego umocnienia dyscypliny finansowej w zakładach i przedsiębiorstwach. Warto wspomnieć, że w projekcie planu gospodarczego na rok przyszły przyjęto — właśnie w celu zwalczenia zjawisk inflacyjnych i uporządkowania sytuacji na rynku wewnętrznym — „zamrożone wskaźniki” wzrostu płac pracowniczych w całej CSRS. JANUSZ LITWIN Współpraca gospodarcza CSRS - ZSRR PRAGA (PAP). W dniach od 26 listopada do 2 grudnia obradowała w Pradze radziecko-czechosłowacka międzynarodowa komisja do spraw współpracy gospodarczej i naukowo-technicznej. Komisja rozpatrzyła sprawy związane z organizacją pracy związanej z wykonaniem zadań ustalonych w czasie rozmów delegacji partyjno - państwowych Związku Radzieckiego i Czechosłowacji, które odbyły się w październiku br. w Moskwie i uchwał XXI.I sesji RWPG. Komisja postanowiła opracować program roboczy dalszego rozwoju specjalizacji i kooperacji produkcji w niektórych gałęziach przemysłu budowy maszyn i przemysłu chemicznego ZSRR i CSRS. Ustalono trybul terminy przygotowania propozycji dotyczących rozszerzenia współpracy obu krajów w dziedzinie budowy w Czechosłowacji elektrowni atomowych, zwiększenia udziału Związku Radzieckiego w budowie metra w Pradze oraz rozwoju współpracy w produkcji artykułów masowego spożycia. Podjęto również niezbędne u* chwały dotyczące wzajemnych dostaw artykułów i koordynacji planów gospodarczych w ZSRR i CSRS. Mordercy Sharon Tale - ujęci? NOWY JORK (PAP). Czy sprawa morderstwa Sharon Tatę i innych osób w willi Polańskiego zostanie wyjaśniona? W Los Angeles odbyła się w poniedziałek konferencja prasowa, na której szef miejscowej policji ujawni) nazwiska trzech osób podejrzanych o udział w tym mordzie Są to Charles Watson, lat 24, przebywający w areszcie w Texasie, Patricia Kernwinkel lai 21 i Linda Kasabian 19 lat Zaraz po zakończeniu konferencji prasowej oświadczono, iż policja aresztowała właśnie w stanie Alabama Patricię Kernwinkel Tak więc jedynie Linda Kasabian pozostaje jeszcze na wolności. Policja sądzi, iż przebywa ona w Nowym Meksyku. Wszyscy oni sa hippiesami. Charles Watson został aresztowany w czasie „nalotu” na „wspólnotę" hippiesów. Szef policji Los Angeles odmówi) ujawnienia, w jaki sposób uzysk! no informacje, które pozwoliły wydać nakaz aresztowania. Jednocześnie stwierdzi) on. iż ci sami mordercy następnego dnia pozbawili życia małżonków Labianea. bogatych właścicieli sieci domów towarowych. Szef policji powiedział również, ii mordercy przychodzili kilkakrotnie do willi Polańskich. W dniu zbrodni po raz pierwszy przyszli onj aby przeciąć przewody telefoniczne, a później wrócili, aby dokonać zbrodni. Szef policji doda!, iż ustala się obecnie dokładną godzinę zbrodni oraz chronologię wydarzeń. Zapowiedział on, łż wszystkie te szczegóły ujawnione zostaną w czasie procesu. Polacy uczestnicy francuskiego ruchu oporu za konferencję bezpieczeństwa europejskiego cji PARY* (PAP). W stolicy Franodbyło się walne zebrania paryskiego okręgu Związku Uczestników Polskiego Ruchu Oporu we Francji — ZUPRO. Obradom przewodniczył prezes, dr T. Jagoszewski. Sprawozdanie na temat działalności organizacji w 1969 r. złożył sekretarz ZUPRO okręgu paryskiego, Chassery. Prezes X. Jagoszewski wręczył odznaczenia wielu członkom ZUPRO. Wśród odznaczonych znaleźli się kierownik konsulatu generalnego PRL w Paryżu, konsul J. Łukomski i kierownik Stacji Polskiej Akademii Nauk w Paryżu, prof, dr F. Widy-Wirski. Na zakończenie obrad uczestnicy walnego zgromadzenia ZUPRO uchwalili rezolucję, która głosi m. in.: My, byli kombatanci i uczestnicy polskiego ruchu oporu we Francji, zebrani na walnym zgromadzeniu w dniu 29 listopada 1969 r., solidaryzujemy się z ideą zwołania konferencji w sprawie bezpieczeństwa europejskiego w Helsinkach. Po 25 latach pokoju, obecnie dojrzały warunki, aby sprawy żywotne dla krajów europejskich mogły być rozstrzygnięte na drodze dyskusji i konferencji. Rezolucja wzywa dalej organizacje społeczne i kombatanckie, jak również intelektualistów w Europie do aktywnego działania na rzecz doprowadzenia do konferencji bezpieczeństwa europejskiego w Helsinkach. Prokurator Generalny PRL zakończy) wizytę w Rumunii BUKARESZT (PAP). Delegacja Generalnej,..— potł przewodnictwem Generalnego Prokuratora Kazimierza Kosztirki zakończyła 2 gru,dn^ ~br. ty&adiUawg:^. wizytę w~Ktrmunu, uaając się w drogę powi o tną do kraju.--------------— Na lotnisku w Bukareszcie gości polskich pożegnał Generalny Prokurator SRR — Augustin Alexa. Obecny był ambasador PRL w Bukareszcie — Jaromir Ocnęiluszkc W czasie pobytu w Rumunii, który miał na celu bliższe zapoznanie się z problematyką wymiaru sprawiedliwości oraz organizacją i działalnością organów prokuratury w SRR, Generalny Prokurator K. Kosztirko wraz z członkami delegacji został przyjęty przez wiceprzewodniczącego Rady Państwa SRR — Emila Bodnarasa; przeprowadził rozmowy z Generalnym Prokurai torem SRR — Augustinern Alexa członkami kierownictwa Rumuńskiej Prokuratury Generalnej: złożył wizyty w Ministerstwie Sprawiedliwości i Sądzie Najwyższym, gdzie był podejmowany przez ministra Sprawiedliwości — Adriana Dimitriu \ prezesa S. N. — Emiliana Nucescu oraz członków kierownictwa resortu i trybunału. Na lotnisku Okecie w Warszawie delegację powitali członkowie kierownictwa Prokuratury Generalnej. Obecny był ambasador SRR w Polsce T. Petrescu wraz z członkami ambasady, M. Caprara usunięty z WłPK RZYM (PAP). Deputowany komunistyczny Massimo Caprara został usunięty z szeregów Włoskiej Partii Komunistycznej za działalność sprzeczną z polityką partii. Massimo Caprara przesłał ostatnio do kierownictwa partii list, w którym solidaryzuje się z wydawanym wbrew decyzji partii pismem ,,I1 Manifesto” i grupą współpracowników tego pisma, którzy ostatnio również zostali usunięci z szeregów partyjnych-