Trybuna Ludu, listopad 1972 (XXIV/305-334)
1972-11-01 / nr. 305
Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! Trybuna Ludu h ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ Nr 305 (8685) Warszawo, środa 1 listopada 1972 r. Wydanie A Cena 1 zl Nowoczesność przemysłu obrabiarkowego Iow. Edward Gierek na spotkaniach z metalowcami Pruszkowa 31 paźęłzieriilka--br. I Sekretär* KC PZPR — EDWARD GIEREK przebywaj wśród metalowców Pruszkowa, odwiedzając załogi Centralnego Biura Konstrukcyjnego Obrabiarek 1 wiodącego w kombinacie obrabiarkowym „Ponar-Komo“ przedsiębiorstwa — Zakładów »1 Maja“, Inżynierowie i robotnicy oraz aktyw kierowniczy znanego w kraju i za granicą centrum polskiego przemysłu obrabiarkowego zapoznali E. Gierka i towarzyszących mu gospodarzy województwa Kazimierza Rokoszewsklego i ~Zmgniewa~ Zielińskiego z aktualnymi i perspektywicznymi zagadnieniami produkcyjnotechnicznymi i socjalno-bytowymi załóg, a także z problemami pracy partyjnej. Głównym kierunkiem działania zarówno CBKO jak I „1 Maja“ jest szybkie unowocześnianie asortymentu konstruowanych i produkowanych obrabiarek, polegające na przechodzeniu od maszyn uniwersalnych do specjalnych, programowanych, sterowanych elektronicznie, zespołowych. W bieżącym pięcioleciu ma być w tej dziedzinie dokonany zasadniczy „skok“ jakościowy, idący w parze z dynamicznym ilościowym wzrostem produkcji zarówno dla kraju jak i na eksport. I Sekretarza KC partii zapoznano z osiągniętymi już efektami i dalszymi przedsięwzięciami. W ich rezultacie np. już w roku przyszłym Pruszków da krajowi 130 obrabiarek sterowanych numerycznie, a do końca 1975 r. — 750 tych maszyn. W czasie bezpośredniego, gospodarskiego dialogu mówiono m. in. o wysiłkach niezbędnych dla pomyślnej realizacji zadań r. 1973 i uzyskania jak najlepszych efektów produkcyjnych jeszcze w br. Wiele miejsca w spotkaniach zajęły problemy racjonalnego gospodarowania surowcami i mate- Halami Podczas spotkań przy warsztatach robotnicy, wyrażając zadowolenie z decyzji o przedłużeniu stabilizacji cen na podstawowe artykuły spożywcze, zapewniali jednocześnie o wzmożeniu wysiłków na rzecz dodatkowej produkcji, lepszej, wydajniejszej pracy dla kraju 1 siebie. (PAP) Prezes Rady Ministrów przyjął ministra Hanki iranu Prezes Rady Ministrów Piotr Jaroszewicz przyjął 31 paz- 3ziemika ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Iranu dr. Hossęiną_Kazemzadeha, który przebywa w Polsce na zaproszenie Ministra~ZSaukŁ Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Podczas rozmowy omówiono perspektywy rozszerzenia dotychczasowe! . współpracy naukowej i technicznej iy związku z podpisaniem w dniu 27 'października, br. umowy o współpracy naukowej i technicznej między PRL a Iranem. W rozmowie uczestniczył minister Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki Jan Kaczmarek. Obecny był również ambasador nadzwyczajny i pełnomocny cesarstwa Tranu w Polsce Fereydoün Dibai ' ....7FAP) Przed wyborami Dymisja rzędu SaEvudora Aiisnde SANTIAGO (PAP). We wtorek zakomunikowano oficjalnie, iż rząd prezydenta Chile Salvadora Allende, podał się w całości do dymisji. Jak wyjaśnił minister Finansów Orlando Millas, decyzja w tej sprawie zapadła w tym celu, aby szef państwa uzyskał całkowicie wolną rękę w swych planach utworzenia nowej ekipy rządowej. Krążą pogłoski, że do zrekonstruowanego rządu Allende wejdą m. in. wojskowi, co tłumaczy si^ chęcią zapewnienia w kraju całkowitego porządku aż do nowych wyborów parlamentarnych przewidzianych na marzec przyszłego roku. (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) I Sekreterz KC PZPR przyjął ambasadora Polski w Bułgarii 31 października I Sekretarz KC PZPR, Edward Gierek przyjął ambasadora PRL w Ludowej Republice Bułgarii Jerzego Szyszko. (PAP) Drugi dzień wizyty delegacji Sejmu w NRD Serdeczne przyjęcie w Piesteritz i Neubraiidenburgu (OD NASZEGO KORESPONDENTA W BERLINIE) We wtorek, w drugim dniu pobytu delegacji Sejmu PRL w NRD, przebywającej tu na zaproszenie Prezydium Izby Ludowej NRD, część delegacji wraz z jej przewodniczącym, członkiem Biura Politycznego, sekretarzem KC PZPR, posłem Franciszkiem Szlachcicem, przebywała na budowie wielkiego kombinatu nawozów azotowych w Piesteritz, w okręgu Halle, w towarzystwie wiceministra przemysłu chemicznego NRD dr H. Scharnow oraz gospodarzy tego okręgu. Obecny był także ambasador PRL w NRD — Tadeusz Gede, Bu<Jowa tego czołowego obiektu bieżącej 5-latki w NRD, który przetwarzać będzie syberyjski gaz ziemny, doprowadzany rurociągiem o długości (DOKOŃCZENIE NA STR. 2} Szybki wzrost produkcji przemysłowej województwa Plenum KW PZPR w Białymstoku BIAŁYSTOK. Ocena sytuacji społeczno-gospodarczej Białostocczyzny za okres 9 miesięcy br. była 31 października tęmatem plenarnego posiedzenni KW PZPR w Białymstoku. W omawianym okresie umocniła się równowaga rynkowa, przy wysokim wzroście dochodów pieniężnych ludności województwa o 16,5 proc. Produkcja przemysłowa bież. roku wykazała najwyższą dynamikę wzrostu w okresie ostatniego 10-lecia. Zbudowano o 1700 izb więcej niż w tym samym okresie ub. roku. Deklaracje przyjęte w ramach akcji „20 miliardów“ wykonano z hadwyżką przeszło 10 proc., dając krajowi dodatkową produkcję wartości około 740 min zł. Pomyślne tendencje wystąpiły również w białostockim rolnictwie. Zanotowano znaczny wzrost pogłowia zwierząt gospodarskich. W dyskusji zabrał głos klei rgwnik Wydziału Rolnego..KC PZPR — Eugeniusz Mazurkie(wIczTWskazał on m.TnTna potrzebę wykorzystania obecnego ożywienia społeczno-politycznego do utrzymania wysokiego tempa rozwoju społeczno-gospodarczego. Uczestnicy obrad, (DOKOŃCZENIE NA STR. 4; Kolejne spotkanie „wielkiej czwórki” w Berlinie Zachodnim BERLIN ZACHODNI (PAP) Ambasadorowie trzech carstw zachodnich w Bonn moi ambasador ZSRR w NRD zakończyli we wtorek w godzinach południowych piątą rundę rozmów związanych z oczekiwanym zawarciem zasadniczego układu między NRD i NRF oraz przystąpieniem obu państw niemieckich do ONZ. Postanowiono, że kolejne spotkanie odbędzie się w środę w gmachu b. Sojuszniczej Rady Kontroli w Berlinie Zach. Nowy typ drewnowca ze Stoczni Gdańskiej GDAŃSK. W -Stoczni Gdańskiej zwodowano 31 paźflłTeHllka prototypowy ^statek z nowej serii uniwersalnych drewnowców B-436. Jednostka — przeznaczona dla armatora radzieckiego, otrzymała imię „Nikołaj Nowikow“. Statki z tej serii będą przystosowane do przewozu nie tylko drewna, ale także do transportu kontenerów i ładunków masowych. Nowe nowce o nośności 14 drewtys. ton będą miały zautomatyzowaną siłownię, obsługiwaną tylko przez jednego człowieka. (PAP) KQNKURS-ANKIETA „TRYBUNY LUDU” NA 50-LECIE ZSRRSukcesy nauki radzieckiej Z APRASZAMY Czytelników do udziału w wielkim konkursie-ankiecie dla wybrania największego sukcesu nauki radzieckiej. Redakcja „Trybuny Ludu" wspólnie J Polskq Akademiq Nauk zwróciła się dc Akademii Nauk ZSRR z prośbę o sporządzenie listy dziesięciu największych osśęgnięć współczesnej nauki radzieckiej, Do zaprezentowania tych osiągnięć zaprosiliśmy wybitnych uczonych polskich. „Trybuna Ludu" od lat popularyzuje osiągnięcia nauki radzieckiej. W jubileuszowym roku 50-leoia państwa radzieckiego pragniemy przedstawić na swych łamach ogólny obraz jej współczesnego dorobku. Pragniemy także dowiedzieć się, które z zaprezentowanych osiągnięć cieszą się największą popularnością i jakie są motywy tej popularności, Nasz konkurs-ankieta jest pierwszą w polskiej prasie próbą zbilansowania osiągnięć współczesnej nauki radzieckiej przez wybór najbardziej ważkich osiągnięć różnych jej dyscyplin. Po zakończeniu publikacji artykułów prezentujących poszczególne osiągnięcia, w dniach 26, 27 i 28 listopada, zamieścimy kupon konkursu-ankiety, który należy wypełnić (przez zakreślanie odpowiednich rubryk) i przesiać do redakcji. Wszystkie nadesłane kupony będą brały udział w losowaniu. Wylosowane zostaną atrakcyjne nagrody ufundowane przez instytucje i organizacje naukowe. Wśród nagród m.in. dziesięciodniowe wycieczki do ZSRR. O dalszych nagrodach poinformujemy Czytelników w najbliższych numerach. Natomiast szczegóły dotyczące wypełniania kuponów i losowania zostaną podane w numerach zawierających kupony. W numerze 301 opublikowaliśmy artykuł poświęcony pierwszemu sztucznemu satelicie Ziemi, dziś na stronie 5 publikujemy drugi z dziesięciu konkursowych artykułów. Uchwała Rady Ministrów Polityka cen detalicznych w 1973 r. i poprawa zaopatrzenia rynku Jak informuje rzecznik prasowy rządu - 31 października br. Rada Ministrów przy udziale przedstawiciela CRZZ rozpatrzyła i przyjęła^ uchwalę w sprawie polityki cen detalicznych oraz dalfszej poprawy zaopatrzenia rynku w 1973 r. mi Kierując się postanowieniaBiura Politycznego KC PZPR z dnia 30 października br. w sprawie stabilizacji cer detalicznych na podstawowe artykuły żywnościowe Rada Ministrów postanowiła, że cenj tych artykułów, a przede wszystkim mięsa i przetworów mięsnych, mąki, chłeba, kasz makaronów i innych przetworów zbożowych, mleka i serów, tłuszczów konsumpcyjnych, cukru oraz soli nie ulegną podwyżce w ciągu 1973 roku. Przedłużenie na okres dalszego roku tj. do końca 1973 r. stabilizacji cen podstawowych artykułów żywnościowych, przy równoczesnym utrzymaniu dynamicznego wzrostu średnich płac i dochodów ludności wiejskiej ma doniosłe znaczenie społeczne, ekonomiczne i polityczne. Stało się ono możliwe dzięki pomyślnym rezultatom, jakie gospodarka nasza osiąga w wyniku dobrej, coraz lepiej zorganizowanej i wydajniejszej pracy całego społeczeństwa, jak również dzięki rysującym się już dziś realnie możliwościom podwyższenia zadań gospodarczych i produkcyjnych na 1973 r. w stosunku do ustaleń planu 5-letniego. Podejmując tę doniosłą decyzję Rada Ministrów ustaliła jednocześnie kompieks zadań mających na celu (DOKOŃCZENIE NA STR. 3) Przemówienie radiowo-telewizyjne tow. P. JAROSZEWICZA strona 3 Mimo uzgodnień z rządem DRW USA nie podpisały porozumienia w Paryżu Amerykańskie bombowce dokonują ciężkich nalotów na Wietnam T'iwtfstmvVriele rzędu USA nie przybyli we wtorek do Paryża, gdzie mieli podpisać uzgodnione wcześniej z DRW „Porozumienie o zakończeniu wojny i przywróceniu pokoju w Wietnamie", chociaż 22 października strona amerykańska zgodziła się, aby oficjalne podpisanie tego porozumienia nastąpiło 31 października br. w stolicy Francji. Delegacje DRW i TRR RWP na konferencję paryskq zaprotestowały we wtorek przeciwko amerykańskiej grze na zwłokę i zażądały, aby USA podpisały to porozumienie jak tylko można najszybciej. Rzecznik Białego Domu nie chciał we wtorek podać żadnego nowego terminu podpisania dokumentu i stwierdził pośrednio, że zdaniem rzqdu USA, porozumienie uzgodnione z DRW nie jest jeszcze zadowalajqce. PARYŻ, WASZYNGTON, HANOI (PAP). Chociaż USA już w poniedziałek oznajmiły, że nie podpiszą porozumienia wietnamskiego w ustalonym terminie władze francuskie odpowiedzialne za stronę niczną toczących się już techod trzech i pól lat w Paryżu rozmów amerykańsko-wietnamskich, na wszelki wypadek wysłały we wtorek do domu konferencji przy Avenue Kleber robotników, aby zainstalowali na miejscu sprzęt telewizyjny do obsługi zapowiedzianej uroczystości. Jednakże żaden oficjalny przedstawiciel UŚA nie stawił się we wtorek w gmachu przy Avenue Kleber, Przedstawiciele DRW i Tymczasowego Rządu Rewolucyjnego Republiki Wietnamu Południowego oświadczyli, że wobec zwłoki ze strony USA nie wiedzą. kiedy dojdzie do podpisania porozumienia, Oświadczenie delegacji BRIAi i Tymczasowego Rządu Rewolucyjnego RWF We wtorek po południu delegacja DRW na konferencję paryską w sprawie Wietnamu opublikowała protest przeciwko amerykańskiej odmowie podpisania porozumienia przerwaniu wojny i przywróo ceniu pokoju w Wietnamie. Delegacja podkreśliła, że preteksty, do których uciekły się Stany Zjednoczone, nie mają żadnej wartości. Jak wiadomo, USA twierdzą, iż należy wyjaśnić jeszcze niektóre sprawy w związku z negatywną postawą reżimu sajgońskiego wobec osiągniętego porozumienia. Delegacja DRW domaga się. aby rząd amerykański jak najszybciej podpisał porozumienie uzgodnione 22 października br. (DOKOŃCZENIE NA STR. 2 Sona tragicznych katastrof kolejowych PARYŻ (PAP). Podczas katastrof, które zdarzyły się na świecie w ciągu ostatnich 48 godzin poniosło śmierć 149 osób, zaś około 409 zostało rannvch. BERLIN (PAP). Liczba śmiertelnych ofiar w katastrofie kolejowej, która wydarzyła się w poniedziałek w NRD wzrosła we wtorek z 21 do 25, w wyniku zgonu kolejnych ciężko rannych We wtorek rano zostały za kończone prace przy uprzątnięciu torów z części rozbitych wagonów kolejowych. 45 ofiar śmiertelny»* !i zderzenia pociągów w Cfoicoqa NOWY JORK (PAP). Jak ju i donosiliśmy, w poniedziałek w godzinach popołudniowych wydarzyła sie w Chicago katastrofa kole(DOKOŃCZENIE NA STR. 2. Z oficjalną wizyta przyjaźni Przewodniczący Rady Państwa udał się na Węgry Budapeszt przygotowany na przyjęcie polskich gości 31 października^ w godzinach wieczornych udał się na Węgry Przewodniczący Rady Państwa, członek Biura Politycznego KC PZPR — Henryk Jabłoński z małżonkę. Złoży on oficjalna wizytę przyjaźni w Węgierskiej Republice Ludowej na zaproszenie przewodniczącego Rady Prezydialnej WRL — Pala Losoncziego, Na warszawskim dworcu — Henryka Jabłońskiego żegnali członkowie najwyższych władz partyjnych 1 państwowych. Obecny był charge d'affaires .aj. WRL W-Eolsce — Karoly Kriston. Ambasador tego kraju udał się już wcześniej na Węgry. Przewodniczącemu Rady Państwa towarzyszą: sekretarz KC PZPR — Stanisław Kowalczyk, wiceprezes Rady Ministrów — Kazimierz Olszewską członek Rady Państwa, 'przewodniczący Sejmowej Komisji Spraw Żagranicznych — \Vymenty_J5xaśkQ, I zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Kazimierz Secomski,. szef Kancelarii Rady Państwa — ^Edmund BoratyńsŁL wiceministrowie: Spraw Zagranicznych — Józef Czyrek i Handlu Zagranicznego — Marian Dmochowski, gen. dyw. pil Roman Paszkowski, szef pro•tokołu dyplomatycznego MSZ /— Tadeusz Kalinowski oraz ^grupa""30ridców t..ekspertów. W czasie wizyty na Węgrzech IL-ląbłońskieniiL_towarzyszyć będzie'również ambasador Polski w WRL — Tadeusz Hanuszek. (PAP) Przed rozmowami (OD STAŁEGO KORESPONDENTA „TRYBUNY LUDU“) Dworzec kolejowy w Budapeszcie, na który w środę w godzinach porannych przybędzie specjalny pociąg z Warszawy wiozący Przewodniczącego Rady Państwa PRL, tow. Henryka Jabłońskiego l towarzyszących mu członków de-legacji udekorowany był Jul wczoraj polskimi i węgierskimi flagami narodowymi. Na frontonie dworca widnieje wielki napis: „Niech żyje przyjaźń narodu polskiego 1 węgierskiego“. Flagi Polski i Węgier powiewają również wzdłuż całej trasy przejazdu polskiej d©r legacji. Wizyta tow. Jabłońskiego oJ czekiwana jest w stolicy Węgier z dużym zainteresowaniem. Tradycyjna przyjaźń między naszymi narodami 1 krajami stwarza dodatkowy sprzyjający klimat do rozmów na tak wysokim szczeblu na temat dalszego rozwoju i pogłębienia wzajemnych stosunków we wszystkich dziedzinach. Wczorajsza budapeszteńska prasa popołudniowa podkreśla, ie Przewodniczącemu Rady Państwa PRL towarzyszyć będą osobistości partyjne i państwowe wysokiej rangi i że należy oczekiwać rozmów nie tylko na tematy bilateralne, ale również międzynarodowe. „Należy o(DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Moskwa przed 55-leciem Wielkiego Października 7 listopada — defilada wojskowa i manifestacja ludności (OD NASZEGO KORESPONDENTA W MOSKWIE). Stolica Kraju Rad przygotowuje się do uroczystych obchodów 55 rocznicy Rewolucji Październikowej. W dniu 7 listopada na Placu Czerwonym odbędzie się tradycyjna defilada wojsk garnizonu moskiewskiego i wielotysięczna manifestacja ludności, Tegoroczne święto rewolucji obchodzone jest w szczególnej atmosferze, spowodowanej zbliżającym się 50-leciem Kraju Rad. W zakładach pracy, wyższych uczelniach, szkołach i instytucjach odbywają się akademie, wieczory okolicznościowe, spotkania weteranami i odczyty poświęz cone półwiekowemu jubileuszowi państwa radzieckiego. Już od wielu lat rocznica Rewolucji Październikowej nosi charakter wielkiego święta ludowego. Również w bieżącym roku przygotowano obszerny i imponujący program artystyczny i rozrywkowy Rozpoczęto już dekorację ulic, placów, 1 domów Moskwy Na święto sprowadza się do stolicy z południowych regionów kraju prawie miliony kwiatów — goździków, 4 róż i chryzantem, 8 listopada na Placu im. 50- lecia Października zakończy się sztafeta gwiaździsta, która przyjdzie tu z pięciu kierunków 7 i 8 listopada na 44 placach Moskwy odbędą się zabawy ludowe. występy zespołów artystycznych, koncerty i pokazy filmowe. Weźmie w nich udział 80 zawodowych zespołów artystycznych i kilkaset amatorskich. JERZY KRASZEWSKI £ WIĘTO ZMARŁYCH. Trodycjo ludowa I narodowa scaliła w jedno pojęcie te dwa na pozór nie kojarzące się ze sobą słowa. W melancholijnej, jesiennej scenerii cmentarzy każdego roku wracamy pamięcią do najbliższych, do członków naszych rodzin, do tych, których znaliśmy i nie znaliśmy, a których już między nami nie ma. Żal, zaduma, wspomnienia tworzą atmosferę listopadowego święta. Co jeszcze, poza wspomnieniem, możemy ofiarować tym, co odeszli? Wątły oąień znicza, wiązankę późnojesiennych kwiatów i parę gałązek świerku. To wszystko. Znicz zgaśnie, zwiędną kwiaty, ale zostaje pamięć - i to chyba najważniejsze. Nasze polskie cmentarze nie przypominają cmentarzy w wieli krajach świata. Między kwaterami grobów rodzinnych ciqgnq się długie szeregi bezimiennych mogił, jednakowych krzyży z drewna albo betonu. Tak dawne skończyła się wojna na naszej ziemi, aż tu z pewnym zaskoczeniem uświadamiamy sobie, że mogliby żyć i pracować wśród nas żołnierze Września, uczestnicy wojny z hitleryzmem, poległ na bliskich i dalekich frontach partyzanci, żołnierze Powstanie Warszawskiego. Dlaczego - zastanawiamy sie - tyle jest mogił ludzi pomordowanych w obozach kaźni, dlaczego tak rozlegle są cmentarze żołnierzy radzieckich? Zginęli, abyśmy mogli żyć. Nie ma dziś na polskich cmentarzach ani pojedynczego, ani zbiorowego grobu, przy którym nie przystanie ktoś na chwilę, nie zapali malej świeczki. Ten naturalny odruch, atmosfera zadumy i wspomnienia łączy w dniu Święta Zmarłych nas wszystkich. Święto jest smutne - to prawda, ale jednocześnie na swój sposób piękne i wzruszające, tak jak wzruszająca jest pamięć o naszych najbliższych, o towarzyszach walki i pracy, o przyjaciołach i znajomych, których musieliśmy pożegnać na zawsze. Dzień wspomnień i zadumy Cmentarz Komunalny, kwatera powstańców warszawskich Fot. A. MARCZAK Strajk robotników budowlanych we Włoszech RZYM (PAP). 24-godzmny strajk ogłosili we wtorek robotnicy budowlani w całym kraju. W strajku bierze udział 1 min 200 tys. osób. Robotnicy budowlani żądają podwyższenia tygodnia pracy. płac, skrócenia W całych Włoszech odbywają się wiece i demonstracje robotników, Polsko-amerykańska omowa o współpracy naukowo-technicznej 31 października równocześnie w Warszawie i Waszyngtonie nastąpiło podpisanie umowy między rządem 'PKE~aTźądem Stanów Zjednoczonych — o współpracy w dziedzinie nauki i techniki. W Warszawie umowę podpisał w obecności ministra Spraw Zagranicznych Stęfana^Olszowskiego — minister Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki Jan Kaczmarek Przy podpisaniu umowy obecny by]_ charge d'affaires USA w Warszawie — Pavia E. Boster, Obecni byli również przedstawiciele PAN i szereigu resortów prowadzących współpracę naukowo-techniczną z USA W Waszyngtonie pod tekstem umowy podpisy złożyli: sekretarz stanu William Rogers oraz doradca naukowy prezydenta, dyrektor Biura dla spraw Nauki i Techniki w Białym Domu — dr Edward David. Obecny był Ambasador PRL w USA — Witold Trąmpczyński. Oprócz zainteresowanych przedstawicieli resortów i (DOKOŃCZENIE NA STR. IV dzfsrejszyRł itsunsrzs: Prof, dr W. ZONN Automaty na Wenus J. KOSSAK Wprowadzenie w problematykę kultury W. WASILEWSKI Nim ruszy huta „Katowice" (Oszczędniej = więcej i nowocześnie i) I. KRASICKI Argentyna: czy kraj jutra? HANDEL I WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE