Trybuna Ludu, lipiec 1973 (XXV/181-211)

1973-07-01 / nr. 181

W numerze m. in.: KULTURA I CZŁOWIEK - Współpraca kulturalna - czynnik pokoju - „Na bazie Opola...” • TWÓRCZOŚĆ I ŻYCIE Czy zamykać kina związkowe? — Rozpoznanie Witkacego — Talent i dyscyplina • FOTOGRAFIA • KULTURA ZA GRANICĄ Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! Tryb u u ci 8j u cl u i ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ ....-■«wTM—®-« “........... .............................. .............. ................ - u -----nminiwiir ■■ ............................. Nr 181 (8927) Warszawa, niedziela 1 lipca 1973 r. Wydanie A A Cena 1 zł V A E. Gierek i P. Jaroszewicz marszałka I. Jakubowskiego przyjęli W ostatnich dniach prze­­bXwäTTw Polsce __I>raczelov Dowódca Zjednoczonych Sil Zbrojnych Państw — Ucze­stników Układu Warszaw­skiego, Marszałek Związku Radzieckiego Iwan Jakubow­ski. -------—-------­I .Sekretarz KC PZPR ..Edward Gierek oraz prezes Rady Ministrów Piotr Jaro­szewicz przyjęli marsz. Iwa­­na Jakubowskiego, któremu towarzyszyli szef sztabu Zjednoczonych Sił Zbrojnych gen. armii Siergiej Sztemien­­ko, przedstawiciel naczelne­go* dowódcy Zjednoczonych Sił Zbrojnych Państw — U- czestników Układu War­szawskiego gen. płk Aleksan­­der Koźmin i dowódca Pół-nocnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej gen. lejtn. Iwan Ąłierasimow. Obecny był również ambasador ZSRR w Polsce — Stanislaw Piloto­'wicz. --------------------­~W~spotkaniu wzięli udziai członkowie Biura Polityczne­go: sekretarz KC PZPR ^Franciszek Szlachcic i mini ster Ubrony Narodowej gen broni Wojciech Jaruzelski, zastępca członka Biura Poli­tycznego, sekretarz KC PZPR Stanislaw Kania. Obecny był U łowny Ins­pektor Szkolenia, wicemini­ster Obrony Narodowej gen. dy w. Eugeniusz Molczyk. Spotkanie upłynęło" w przyjaznej, serdecznej atmo­sferze. (PAP) E. Gierek przyj?! ambasadora USA W dniu 30 czerwca I Se­kretarz KC PZPR Edward \ Gierek przyjął ambasadora Stanów Zjednoczonych Ameryki w Polsce Richarda T. Daviesa. który przekazał list. od prezydenta Richarda Nixona. (PAP) Ambasador PRL w Austrii u prezesa Rady Ministrów Prezes Rady Ministrów V „Piotr Jaroszewicz przyjął 30 czerwca ambasadora nad­zwyczajnego i pełnomocne­go PRL w Republice Austrii Ryszarda Karskiego. (PAP) Promocja absolwentów w Wojskowej Akademii Politycznej 30 czerwca w zasłużonej dla wojska i kraju uczelni wojsko­wej — Akademii Politycznej im. F. Dzierżyńskiego w War­szawie odbyta się kolejna pro­mocja absolwentów. W uroczystości uczestniczył zastępca członka Biura Polity, cznego, sekretarz KC PZPR — Stanisław Kania. Prymusi tegorocznej promo­cji: mjr Lech Urbanowski, ka­pitanowie: Czesław Chmura, Andrzej Ciechanowski, Kazi­mierz Grabiński i por. Zdzi­sław Mieszkowski — wyróż­nieni zostali dyplomami i me­dalami pamiątkowymi. Zabierając głos — szef GZP WP gen. dyw. Włodzimierz Sawczuk wysoko ocenił doro­bek tej partyjnej uczelni sił zbrojnych. (PAP) Kadry dla przemysłu i nauki Plenum KW PZPR we Wrocławiu Zapewnienie gospodarce Dolnego Śląska znacznie zwiększonej liczby specjali­stów z dyplomem wyższej uczelni stanowiło 30 czerwca temat plenum KW PZPR-we .Wrocławiu, prowadził X którego jibrady sekretarz KW, X Ludwik Drożdż Przedstawione, na plenum materiały oraz dyskusja po­zwoliły wytyczyć program z zwiększonego dopływu kadry wyższym wykształceniem do 1990 roku. Wrocławskie uczelnie będą musiały w tym okresie wykształcić ponad 160 tys. absolwentów, co pozwoli zaspokoić szybko rosnące po­trzeby województwa wrocław­skiego, a także sąsiednich województw — opolskiego i zielonogórskiego. Region dol­nośląski szczególnie pilnie o­­czekuje zwiększenia specjalistów w takich liczby dzie-j dżinach, jak budownictwo, przemysł miedziowy, elektro­nika, komunikacja, lekki, rolnictwo oraz przemysł służba zdrowia i oświata. We wroc­ławskim ośrodku naukowo­­dydaktycznym nastąpić po­winny w związku z tym ko­­rektury ilościowe na poszcze­gólnych kierunkach studiów. W podjętej na plenum u­­chwale podkreśla się, żfe mło­dym wyróżniającym się pracownikom średniego i niż­szego dozoru posiadającym średnie wykształcenie należy fundować specjalne stypendia oraz kierować ich na studia wyższe. W planach działania należy również uwzględniać potrzeby mieszkaniowe ab­solwentów szkół wyższych. W plenum uczestniczył wice­minister Nauki. Szkolnictwa Wyższego i Techniki, Leszek Kasprzyk. (PAP) Trzeci rekord „Polskiego Fiata” W sobotę o godz. 18.20 samochód „Fiat 125p‘’ po 13 dniach nieprzerwanej jazdy na zamkniętym odcinku wrocławskiej autostrady pobił kolejny rekord świata tym razem na dyst. 50 000 km. Polski samochód uzy­skał wysoką przeciętną szyb­kość — 138,270 km/godz. Dotychczasowy rekord na tym dystansie należał do „Simci Aron de“ i wynosił 117 km/godz. W ten sposób „Fiat 125p“ uwieńczył swą wyprawę po rekordy. Trzeba przypom­nieć, że wcześniej ustano­wiono już rekordy na 25 tys. kilometrów — przeciętna prędkość 138,081 km na go­dzinę i na 25 tys. mil — przeciętna — 138,186 km na godzinę. (DOKOŃCZENIE — STR. 8) Nowatorstwo Kopernika: wzór dla współczesnej nauki Sesja Zgromadzenia Ogólnego PAN Wręczenie medal im. M. Kopernika uczonym polskim i zagranicznym 30 czerwca odbyła się w Warszawie XXXVH sssjc Zgromadzenia OgblnegcTTÄN. poświecona 500 rocz­­nicy urodzin Mikołaja Kopg-rnikn. W sesji uczestniczyli luminarze nauki z całego świata - prezesi i członkowie kierownictw akademii nauk oraz towarzystw i instytucji naukowych, z preze­sem AN ZSRR - prof. Mstisławem Kiełdyszem. Ucze­­stniczyła w niej również liczna grupa uczonych pol­skiego pochodzenia, zamieszkałych i pracujących za granicą. Przyjechali oni do Polski, by wziąć udział w uroczystościach organizowanych z okazji Roku Nauki Polskiej. Sesję otworzył prezes PAN - prof. Włodzimierz (Trzebiatowski. ---------------------­ W toku obrad zabrali kolej­no glos uczeni zagraniczni — uczestnicy zakończonego w sto­licy II Kongresu Nauki Polskiej oraz przedstawiciel polonii na­ukowej. Prezes Królewskiej Duńskiej Akademii Nauk i Literatury, prezes Międzynarodowej Unii Astronomicznej — prof. Beugt Stroemgren podkreślił, że od­krycie Kopernika wywarło w ciągu 5 wieków wpływ nis tylko na naukę, lecz i na spo­sób myślenia człowieka. Po­wiedział, że zjazd astronomów z całego świata, jaki odbędzie się we wrześniu w Polsce, lest przykładem rozległej i owoc­nej współpracy międzynarodo­wej, utrzymywanej przez pol­skich naukowców. Jest wielkim zaszczytem re­prezentowanie Stanów Zjedno­czonych podczas obchodom 500-lecia urodzin Mikołaja Ko­pernika przez naród Polski — powiedział prezes Krajowej Akademii Nauk USA — prof, Philip Handler. Poinformował on zebranych o przebiegu ob­chodów kopernikowskich w USA. Historię odkryć astrono­micznych wodniczący przedstawił prze­komitetu obcho-dów kopernikowskich w ZSRR, członek AN ZSRR — prof Aleksander Miehajłow. Przy­pomniał on, że wielki polski u­­czony wyprowadził astronomię z impasu, w którym pozosta­wała przez 15 wieków, od od­kryć astronomów arabskich i greckich. Jestem rad — powie­dział — że w 500-lecie urodzin Kopernika Związek Radziecki i Polska mogły wspólnie zreali­zować eksperyment kosmiczny „Interkosmos — 500 — Koper­nik” Prof. Edward Czerwiński z uniwersytetu stanowego w Sto­ny Brook podkreślił koniecz­ność szerszej współpracy uczo­nych zagranicznych polskiegc pochodzenia z nauką polską. Mam nadzieję — powiedział — że ta współpraca zespoli nas wszystkich wielkim łańcuchem humanizmu, którego wyznaw­cą był Mikołaj Kopernik Uczestnicy sesji wysłuchał: joastępnie referatu prof. Boli­­dana Suchodolskiego o zna­czeniu teorii Mikołaja Koper­nika w rozwoju nauk przyrod­niczych. W dziejach recepcji teorii Kopernika najważniej­sze jest to, że nauka przyrod­nicza stała się punktem wyj­ścia dla zasadniczych i głębo­fDOKOŃCZENIE -NA STR. 4) Białoruś bliska Polakom Uroczystość w Sokółce W Sokółce na Bialostoc­­pzvfnin aj^jgjÜMÜUlt łOSta­­ly au czerwca Dni Białoru­skiej Socjalistycznej Renuhli­­ki Radzieckiej w Polsce, któ­­re oDclioazone Dęaą do fi lip­ca br. Centralnym momentem uroczystości było nadanie no­wo zbudowanym zakładnm""Sto­­larki ""bmtowlanej w~Sokółce imienia" Sergiusza Pritvckiego. żarliwego komunisty, wybitne­­go działacza polskiego i biało­stockiego ruchu robotniczego. W uroczystościach w Sokół­ce uczestniczyła żona S. Pri­­tyckiego — Tatiana i dwie je­go córki. inauguracji Na wiecu z okazji Dni Białorusi z udziałem kilku tysięcy miesz­kańców woj. białostockiego i obwodu grodzieńskiego BSRR. obecni byli: ze strony polskiej — członek Biura Politycznego KC. PZPR. zastępca Przewod­niczącego Rady Państwa — Władysław Kruczek, ze strony radzieckiej — przewodniczący Rady Najwvtszej Białoruskiej SRR. 'członek Prezydium Bia­łoruskiego Oddziału Towarzy­stwa Przyjaźni Radziecko- Polskiej — Iwan Szamiakin oraz przedstawiciele władz woj. białostockiego . i obwodu grodzieńskiego. Obecny był radca ambasa­­'dv ZSRR w Wm-szawi» frawM Krylów. (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) 30 czerwca br., przebywa­jąca w Warszawie grupa naukowców chodzenia — polskiego po­uczestników spotkania, zorganizowanego w ramach obchodów Roku Nauki Polskiej przez Uni­wersytet Jagielloński i to­warzystwo „Polonia”, złoży­ła wieniec pod pomnikiem Kopernika. Fot. CAF — SOKOŁOWSKI W YPOCZYNEK I PRACA Uczniowskie lato Pod znakiem aktywnego wypoczynku # Również wychowanie Zadania handlu i transportu 0 Potrzebny iront pomocy społecznej Wakacje rozpoczęte. Już w połowie czerwca pierwsze turnusy kolonijne wyruszyły w góry i nad morze. Kończą się przygotowania do kolejnych wyjazdów. Blisko 3 min 315 tys. dzieci i młodzieży, czyli o 53 tys. więcej, niż w czasie ubiegłego lata, skorzysta podczas tegorocznych wai kacji z różnych form zorganizowanego wypoczynku. 2 min 135 tys. uczniów spędzi czas na koloniach i obozach poza miejscem zamieszkania. Pozostali wezmą udział w akcji nieobozowego lata, które zapewni im atrakcyjny relaks tam gdzie mieszkają Uczniów skie „lato 73“ przebiegać będzie pod znakiem aktywnego wy­poczynku, a przede wszystkim upowszechniania turystyki młodzieżowej, bazującej na se­zonowych schroniskach szkol­nych, Organizatorzy akcji letniej, a więc Ogniwa resortu oświaty, związki zawodowe, ZHP, TPD oraz organizacje społeczne i polityczne dysponują w tym ro­ku zwiększonymi środkami własnymi i z dotacji budżeto­wej, co pozwala nie tylko na znaczne rozszerzenie form re­kreacji lecz także zapewnia u­czestnikom lepsze warunki by­towe. Na pokrycie zwiększonej normy żywieniowej państwo w br. wydatkuje około 147 min zł Rady zakładowe i instancje związkowe dają 110 min zł nd dofinansowanie kolonijnego dzieci wyposażenia niezamoż­nych oraz na organizację wypoczynku w miejscu zamie­szkania przeznaczają ponad 22 miliony złotych. Rozmiary tegorocznej akcji wakacyjnej, jej społeczny i te­rytorialny zasięg, niemałe kwoty przeznaczone na ten cel, jeśli mają przynieść dobre re­zultaty, wymagają sprawności (DOKOŃCZENIE NA STR. 4. Sukces górników kopalni „Radzionków" Krajowy rekord w drążeniu przekopów górniczych padł w kopalni „Radzionków”. W cią­gu 3 mięsięcy (od 1.4 do 30.6 br.), tj. o 6 miesięcy wcze­śniej — zespół przekopowy przedsiębiorstwa robót górni­czych w Bytomiu pod kierun­kiem nadsztygara inż. Teodo­ra Kusia dokonał przekopu szybkościowego na poziomie 630 m długości 1326 mb udo­stępniając do eksploatacji no­wą partię pokładów węgła. Prace wykonano w trudź nych warunkach geologicz­nych. Autorami sukcesu są m. in.: Jan Kmuk Antoni Klocek, Stefan Ambroziak, Antoni Burzyk, Adolf Obrzut, Henryk Tobor i Czesław Za­jąc. Bytomskim górnikom 30 czerwca serdeczne gratulacje i podziękowania złożył wice­premier, minister Górnictwa i Energetyki — Jan Mitręga. (PAP) Rolnicy zadowoleni z pogody (Inf. wl.). Ulewne deszcze, które w piątek przeszły nad Polską poprawiły stan wilgot­ności gleby i doskonałe wpły­nęły na rośliny okopowe. Nie ma natomiast meldunków o spowodowaniu przez nie wy­legnięcia zbóż (na większą skalę). Na razie więc można li­czyć na łatwiejsze żniwa niż w roku ub., kiedy ulewy masowo powaliły zboża. Tzw. „małe żniwa“ rozpoczną się lada dzień. W woj. południowo-za­chodnich rolnicy przystąpią do koszenia rzepaku i jęczmienia ozimego już pod koniec przy­szłego tygodnia: zbiór żyta, pszenicy i owsa zacznie się w połowie lipca. Obecnie rolników najbar­dziej absorbują zabiegi chemi­cznej walki ze stonką ziemnia­czaną, która w tym roku zaa­takowała około 95 proc. planta­cji. Opryskiwanie i opylanie pól wykonane będzie na po­wierzchni blisko 2,5 min hekta­rów. W tym sezonie do walki ze stonką używane są głównie nowoczesne, skuteczne i szyb­ko rozkładające się preparaty jak „Enolofos“ i „Gamacarpa­­tex“. (Pk) Zakończenie „Dni Morza” Wodowanie 55-tysięcznika „Politechnika Gdańska“ Nagroda „Rejs Roku" dla kpt. K. Baranowskiego 30 czerwca zakończone zo­stały tegoroczne obchody „Dni Morza“. Tego dnia w Stoczni im. Komuny Paryskiej w" Gdy­ni odbyło sie wodowanie 55- tysięcznika dla PŻM w Szcze­cinie. Otrzymał on nazwę „po­litechnika Gdańska”, uczelni kształcącej kadry dla gospo­darki morskiej. Głównymi akcentami obcho­dów na Wybrzeżu Gdańskim były jubileuszowe uroczysto­ści z okazji 50-lecia Stoczni im. Komuny Paryskiej, 25-lecia wodowania rudowęglowca s/s „Sołdek”, 20-lecia Zjednocze­nia Morskich Stoczni Remon­towych, święta Marynarki Wo­jennej. / W sobotę, 30 czerwca, Gdy­nia witała bohatera oceanicz­nych szlaków, znakomitego żeglarza-samotnika kpt. Krzy­sztofa Baranowskiego, który na pokładzie „Poloneza“ za­kończył tu rejs wzdłuż pol­skiego Wybrzeża. Na spotka­nie „Poloneza“ wyszło z Gdy­ni pod Hel kilkadziesiąt jach­tów, wśród nich prowadzony przez studentów Wyższej Szkoły Morskiej słynny „Op­­ty“, jacht, na którym Leonid Teliga jako pierwszy Polak okrążył samotnie glob ziem­sir i Po południu - w redakcji „Głosu Wybrzeża/* odbyła się uroczystość wręczenia Krzy­sztofowi Baranowskiemu gpp­­icjalnej honorowej nagrody ,3t^~'TT)fetr~72rr~' ufundowanej przez tę redakcję. (PAP) Prezydent A. H. al-Bakr zakończył wizytę w Polsce Opublikowanie wspólnego komunikatu Przywódcy PRL zaproszeni do Iraku .30 czerwca zakończył wizytę w Polsce — iloiong no zaproszenie KC PŻPRTRacIy Tónstwa i rządu PRL — sekretarz generalny kierownictwa regionalnego partii BAAS, przewodniczący Rady Dowództwa Rewolucji, prezydent Republiki Irackiej — Ahmed Hassan al-Bakr. Ogłoszony został wspólny komunikat polsko-iracki (tekst komunikatu — na str. 2) - • 1 i 3 1A.A/ W godzinach porannych, w obecności Rady Państwa przewodniczącegu Henryka Ja­błońskiego i prezydenta Ah­­meda Hassana al-Bakra — wi­cepremier Kazimierz Olszew­ski i minister Przemysłu Ira­­ku Taha al-Jazrawi podpisali umowę o współpracy ekonö-micznei i handlowej. Umowa ta przewiduje dostawy do Pol­ski irackiej ropy naftowej w okresie do 1980 r. Podpisano także —- nawiązujący do za­wartej w ub. r. umowy ekono­micznej — dokument preeyzu­(DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Cel: Ugruntowanie pokoju w Europie i na świecie Komunikat o wynikach spotkania Leonida Breżniewa i Georgesa Pompidou MOSKWA (PAP). Biuro Polityczne KC KPZR, Prezy­dium Rady Najwyższej ZSRR, Rada Ministrów w całej rozciągłości zaaprobowały wyniki spotkania Sekretarza Generalnego KC KPZR Leonida Breżniewa z prezyden ■ tern Republiki Francuskie] Georgesem Pompidou. Opublikowany 30 czerwca oficjalny komunikat głosi: „Biuro Polityczne KC KPZR Prezydium Rady Najwyższej ZSRR i Rada'Ministrów ZSRR po przedyskutowaniu komu­nikatu o spotkaniu Sekretarza Generalnego KC KPZR towa­rzysza L. I. Breżniewa z pre­zydentem Republiki Francu­skiej G. Pompidou, w czerwcu 1973 r. w całej rozciągłości aprobują wyniki tego spotka­nia jako zgodne z interesami narodów obu krajów i mają­ce konstruktywne znaczenie dla ugruntowania procesu od­prężenia w Europie i na ca­łym świecie, Bieg wydarzeń w sposób przekonywający potwierdza słuszność kroków, jakie w swoim czasie podjęły Zwią­zek Radziecki i Francja, któ­re — nawiązawszy stosunki konstruktywnej współpracy — skierowały swe wysiłki na rozwój stosunków dwustron­nych w dziedzinie polityki, gospodarki i kultury, na stwo­rzenie w Europie nowego sy­stemu stosunków międzyna­rodowych, opartego na kon­sekwentnym stosowaniu za­sad pokojowego współistnie­nia państw o różnych ustro­jach społecznych. Istotne znaczenie ma wyra­żona we wspólnym komuni­kacie przez obie strony wola dalszego umacniania stosun­ków radziecko-francuskich na gruncie konsekwentnej reali­zacji „zasad współpracy ‘mię­dzy ZSRR a Francją“ i „ra­­dziecko-francuskiego protoko­łu“ w sprawie konsultacji po­litycznych, a także porozu­mienia o przeprowadzeniu w początyiach 1974 r. kolejnego radziecko-francuskiego spot­kania na najwyższym szcze­blu“ Spotkanie A. Gromyki z ambasadorami krajów socjalistycznych KC Członek Biura Politycznego KPZR, minister Spraw Zagranicznych ZSRR Andriej Gromyko przyjął w piątek szefów przedstawicielstw dy­plomatycznych państw socja­listycznych. Wśród nich obec­ny był ambasador PRL w Związku Radzieckim, Zenon Nowak Podczas spotkania A. Gro­myko omówił doniosłe posu­nięcia w dziedzinie polityki zagranicznej, podjęte ostatnio przez Związek Radziecki w kilku najważniejszych kierun­kach, zgodnie ze wspólną po­(DOKONCZENIE NA STR. 2) Po nieudanej próbie zamachu stanu Ludzie pracy Chile potępiają siły reokcyjue W Santiago panuje spokój LIMA (PAP). Po piątkowe; próbie zamachu stanu w sto­licy Chile, Santiago, panuje spokój. W wyniku bratobójczych walk 7 osób poniosło śmierć a 18 odniosło ciężkie rany. Ogień z czołgów, artylerii, broni maszynowej spowodo­wał liczne zniszczenia w pa­łacu prezydenckim oraz w są­siednich budynkach ministe­rialnych. Prezydent Salvador Allende poinformował w piątek wieczo­rem, że dowódca jednostki pancernej, płk Roberto Souper, odpowiedzialny za Dróbę za­machu stanu, został aresztowa­ny i stanie przed sądem woj­skowym. Prezydent dodał, że nie zamierza rozwiązać parla­mentu. a gdyby zaszła taka konieczność, w kraju zostanie przeprowadzony plebiscyt. Al­lende poinformował, że rząd złożył w parlamencie projekt ustawy dotyczącej wprowadze­nia 6-tygodniowego stanu wy­jątkowego. W stolicy Chile, Santiago, na Placu Konstytucji odbył się wiec, którego uczestnicy zde­cydowanie potępili próbę za­machu stanu podjętą przez si­ły reakcyjne. (DOKOŃCZENIE NA STR. 2} Z DALEKOPISÓW DESZCZ Z PYŁEM RADIOAKTYWNYM W KOREI POŁUDNIOWEJ TOKIO (PAP). Poludniowokore­­ański instytut badań atomowych podał do wiadomości, że w sobo­tę w Korei Południowej spadł deszcz, którego cząsteczki wody zawierały pyl radioaktywny o stę­żeniu przekraczającym 350 razy dopuszczalne normy. Instytut wez­wał ludność, aby unikała przeby­wania na otwartej przestrzeni w czasie opadów atmosferycznych. Rząd Seulu zaprotestował prze­ciwko ostatniej chińskiej eksplozji nuklearnej. TRZĘSIENIE ZIEMI W IRANIE LONDYN (PAP). Agencja Reu­tera donosi z Teheranu iż w so­botę południowe rejony Iranu od­ległe o 200 km od stolicy nawie­dziło silne trzęsienie ziemi. Brak dotychczas wiadomości o stratach jednakże geofizycy w Teheranie wyrażają się, że mogą być one znaczne, jeżeli w zasięgu trzęsie­nia ziemi znalazły się rejony gę­sto zaludnione. Sita trzęsienia zie­mi wynosiła ok. 5 st. według skali Richtera,

Next