Trybuna Ludu, październik 1980 (XXXII/233-260)
1980-10-01 / nr. 233
Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! ♦Trybuna Ludu/"* ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ Nr 233 (11241) Rok wyd. XXXII WARSZAWA, środa 1 października 1980 r. Cena 1 zł AA Powiedzieli „Trybunie": Sprawa funkcjonowania związków zawodowych to temat dnia. Od związkowego przedstawicielstwa oczekuje się wiele. Czego? — zapytaliśmy naszych Czytelników. TADEUSZ PAWŁOWSKI ślusarz w Zakładzie „Vis” Ciechanów Wybraliśmy niedawna w naszym zakładzie nową radą zakładową — w demokratycznym tajnym głosowaniu. Wybrani zostali ludzie cieszący sią pełnym zaufaniem załogi. Wprawdzie od wyborów minęły zaledwie dwa tygodnie, ale już widać pewne efekty działania nowej rady. V- ważam, że w istniejącej strukturze związków zawodowych, jeżeli rada zakładowa wykorzysta wszystkie swoje uprawnienia, może być prawdziwym reprezentantem interesów załogi. ADAM KOWALCZYK pracownik Portu Gdańsk Ja to rozumiem tak - są u nas różne sprawy do rozwiązania i gospodarcze, H placowe, i -socjalne, i zaopatrzeniowe. Podejmowane decyzje jednym odpowiadają innym nie. Trudno, Pkażdego nytąć m O danej sprawie sądzi. W związkach, po przedyskutowaniu sprawy, można znaleźć taki wspólny punkt widzenia, który mniej więcej po połowie zawierałby potrzeby jednych i życzenia drugich tj. władzy. Wtedy można razem opracowaną sprawą wprowadzić do wykonania. LEONARD KOTŁOWSKI zecer gazetowy — Wrocław — Nie należą jeszcze do związków zawodowych „Solidarność", ale mam zamiar do nich wstąpić. Rolą związków zawodowych w zakładzie pojmują bardzo szeroko. Muszą one być rzeczywistym partnerem administracji. Nie powinny ograniczać się tylko do wąsko pojętych interesów pracowników jak np. rozstrzyganie sporów z administracją, problemów placowych, awansów itp. Muszą również zajmować sią sprawami socjalno-bytowymi a także działalnością produkcyjną, bo ona w efekcie ■ stanowi podstawą naszego bytu. Od tego jak i ile wyprodukujemy, zależeć będzie przecież poziom życia, o który troszczyć się mają związki zawodowe. MARIUSZ REGALSKI operator sprzętu budowlanego — Wejherów« - Ja od związku zawodoJ wego, dając na jego działanie moje składki, chciałbym mieć zapewnienie dbania o moje sprawy, żebym sam nie musiał się u kierownika przymilać o podwyżki, a przedsiębiorstwie jak coś w szwankuje, o to bym miał co i czym robić. Przez związki też trzeba by się zająć takimi, co lipnie przyklejają, przez prdcują, znajomości, do takiej roboty gdzie mało pracy a wiele płacą. Ja chcę takich związków, które będą chciały ze mną o wszystkim pogadać, którym będę mógł dać coś od siebie i wziąć coś dla siebie. LONGIN ŻMIGRODZKI technolog, Przeds. Energomontażowego Przemysłu Węglowego Chorzów — Na dziś wystąpienia w publikatorach celem ogłoszenia wstępnego programu związków i apelu do ludzi pracy o powrót dc normalnych, rzetelnych zajęć. DOKOŃCZENIE NA STR.! Stan realizacji porozumień zawartych między komisjami rządowymi oraz MKS w Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu • Pasze dla rolnictwa • Zaopatrzenie rynku w IV kwartale • Ochrona środowiska P osiedzenie Rady Ministrów Jak informuje rzecznik prasowy rządu — 30 września Rada Ministrów wysłuchała informacji o stanie realizacji porozumień zawartych między komisjami rządowymi oraz MKS w Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu, Rząd dokłada wszelkich starań, by w terminie rozwiązywać ustalone w porozumieniach postulaty. Jednocześnie Rada Ministrów zaleciła kierownikom wszystkich resortów kontynuowanie pracy nad konsekwentnym wcielaniem w życie ustadeń. których realizacja przewidziana jest w przyszłości, lufo których wprowadzenie w życie wymaga zmiany odpowiednich przepisów. Rada Ministrów zaleciła ministrowi Pracy, Plac i Spraw Socjalnych odpowiednich kroków podjęcie zmierzających do nowelizacji Kodeksu Pracy, oo pozwoli zrealizować szereg postulatów dotyczących m, im skracania czasu pracy i wynagradzania pracowników, którzy utracili zdrowie w związfou z wykonywaną praca Następnie Rada Ministrów omówiła stan zaopatrzenia rolnictwa w pasze. Biorąc pod uwagę trudną sytuacje; paszową Rada Ministrów po-stanowiła podnieść w obecnym roku gospodarczym dostawy pasz treściwych dla rolnictwa do wysokości 8 700 tys. fon. W związku z tym konieczny jest wyższy niż w latach ubiegłych import zbóż. Zalecono ścisłe przestrzeganie sprzedaży pasz treściwych zgodnie z eormaimi, tak aiby zapewnić ciągłość zaopatrzenia dla gospodarstw kontraktujących i dostarczających produkty hodowlane. Zobowiązano ministrów: Rolnictwa oraz Przemysłu Spożywczego i Skupu do zapewnienia należytego wykorzystania pąs® we wszystkich sektorach prowadzenia właściwej gospoi darki paszowej Z kolei Rada Ministrów rozpatrzyła informację ministra Handlu Wewnętrznego i Usług o zaopatrzeniu rynku w IV kwartale br. Dla handlu będzie to okres trudny, albowiem znacznie ponad ustalenia planu wzrastają przychody pieniężne ludności, co wymaga zwiększenia w odpowiednich proporcjach produkcji artykułów rynkowych. Trudna sytuacja występuje w zaopatrzeniu w mięso, gdyż plany skupu nie są w pełni realizowane. Aby utrzymać zaplanowane zaopatrzenie, zakupiono dodatkowo za granicą ok. 30 tys. ton mięsa. Omówiono przebieg gromadzenia zimowych rezerw warzyw, owoców i ziemniaków Rząd wskazał na priorytetowe znaczenie zaopatrzenia rynku w artykuły żywnościowe. Chodzi o zapewnienie dostaw artykułów mącznych, cukru, tłuszczów i innych (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Porozumienie komisji rządowej z górnikami miedzi w łubinie 30 września w Łubinie (woj. legnickie) lunni&ja rządowa^ resortu hutnictwa, pod przewodnictwem ministra Franciszką JSaima. 'podpisała porozumienie z prezyfli um Międzyzakładowego Komitetu Założycielskie go NSZZ „Solidarność” Łegnicko-Glogowskiego Okręgu Miedziowego, Dokument zawiera 18 pkt dotyczących m. in. organizacji pracy, funkcjonowania zakładów KGHM i górniczych przedsiębiorstw inwestycyjnych oraz spraw placowych. Zgodnie z porozumieniem w górnictwie rud miedzi zniesiony zostaje z dniem 1 października for. 4-brygaidiowy system pracy i powraca się do tradycyjnego modelu 3- zmiainowej, z wyłączeniiiem niedziel, świąt i sobót ustawowo •Wolnych od pracy; od 1 stycznia 1981 r. wszystkie objęte umową zakłady zagłębia miedziowego pracować będą 5 dni w tygodniu. U- trzymano w mocy dotychczasowy system ciągłej pracy 4- brygadowej w hutnictwie miedzi, gwarantując za bo hutnikom dodatkową rekompensatę. Istnieje uzasadniona obawa, że zmiana systemu oirga-nizacji pracy w górnictwie miedziowym, poprzez znaczne skrócenie efektywnego czasu pracy załóg kopalnianych, spctwodluje ograniczenie wydobycia rudy o 6,5 min ton, a w następstwie — spadek produkcji miedzi elektrolitycznej o blisko 90 tyis. tom. Przy konieczności wywiązania się z wieloletnich umów eksportowych aznactzałoiby te powstanie znacznego niedoboru metalu na nasze krajowe potrzeby. (PAP) Specjalizacja i kooperacja produkcji Współpraco krajów RWPG Obrady komisji międzyrządowej / września rozpoczęło się Av Warszawie III posiedzenie Międzyrząd n we i Knmisii----djit koordynacji współpracy krąjow~TEWPCT i •Jugosławii w zakresie realizacji „łoi1 ozu - mienia o wielostronnej międzynarodowej specjalizacji i kooperacji produkcji oraz wzajemnych dostawach urządzeń dla elektrowni jądrowych w latach 1981—90”, podpisanego 28 czerwca 1979 r. W posiedzeniu biorą udział delegacje: Bułgarii, Węgier, NRD, Rumunii, ZSRR, CSRS i Jugosławii oraz przedstawiciele Sekretariatu RWPG międzynarodowego zjednoczei nia gospodarczego „Interatomenergo”. Komisji przewodniczy zastępca przewodniczącego Rady Ministrów ZSRR „Wladimir Nowikow. , Delegarc]TT5oIsl?TBT-PT2SWamczy wicepremier Aleksander Kopeć. Komisja rozpatrzy próbie! my związane ze stanem przekazywania i uzgodnień dokumentacji technicznej dla produkcji w krajach RWPG urządzeń dla elektrowni jądrowych, opartych o radziecką technikę i technologię reaktorów 440-megawatowych 1000-megawatowych, stan prac i nad cennikiem wzajemnych dostaw tych urządzeń oraz ogólny stan przygotowania poszczególnych krajów RWPG do realizacji dostaw urządzeń w 1981 t, (PAP) Dziś początek nowego roku akademickiego Centralną inauguracją w obchodzącej 30-lecie Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie rozpoczyna się 1 października br. nowy rok akademicki 1980/1981. Naukę w szkołach wyższych rozpocznie ok. 450 tys. osób, wśród nich 59,5 tys. młodzieży rozpoczynającej studia wyższe dzienne. W salach wykładowych, pomieszczeniach laboratoryjnych rozpoczną się wykłady i ćwiczenia. Prowadzić je będzie pomad 55 tys. nat czycieli akademickich. Przed rokiem stworzona została uczelniom możliwość znacznego zindywidualizowania programów nauczania. Dzięki temu mogą same decydować o doborze przedmiotów w ramach 40 proc. zajęć na danym roku studiów. Uczelnie — jeśli tego sobie życzą — mogą konstruować własne programy studiów pod kontrolą resortu Nauiki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Takie próby podjęło już kilkanaście szkół wyższych, głównie uniwersytetów, wprowadzając zmodernizowane programy kształcenia od nowego roku akademickiego. Jak się wydaje, powinny one odegrać istotną rolę w poprawie (DOKOŃCZENIE NA STR. « MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ MUZYKI P o t r z e b a powszechna Z okazji obchodzonego 1 października „MisdzyiiaŁOdowego Dnia Muzyki“ poprosiliśmy o wypowiedź na ten temat preZesa^Związku Kompozytorów Polskich — Józefa Patkowskiego. — Międzynarodowa Rada Muzyczna przy UNESCO, rodzaj parlamentu świata dla spraw muzyki, podjęła kilka lat temu uchwalę, by dzień pierwszy października uznać Międzynarodowym Dniem Muzyki. W dniu tym na całym świecie odbywają się specjalne koncerty, organizowane są muzyczne manifestacje młodzieży, radio i telewizja nadają muzyczne. specjalne 1 programy Jest to zarazem okazja do refleksji nad rolą muzyki w życiu duchowym narodu, w dziele zbliżenia różnych kultur. W momencie gdy podejmujemy w naszym kraju dzieło odnowy, świadomość wielkiego znaczenia dla nas wszystkich sukcesu polskich kompozytorów, dyrygentów, orkiestr i muzyków wykonawców, radość z rozmachu międzynarodowych imprez muzycznych w naszym kraju, jak zakończony kilka dni temu festiwal „Warszawska Jesień” i rozpoczynający się właśnie w Międzynarodowym Dniu Muzyki — „Konkurs Chopinowski”, nie zwalniają nas z poczucia odpowiedzialności (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) 4 października plenum KC PZPR Biuro Polityczne KC PZPR omówiło stan przygotowań do kolejnego posiedzenia VI Plenum KC PZPR. Postanowiono, że posiedzenie Komitetu Centralnego rozpocznie si^4 października i rozpatrzy sytuację polityczną kraju oraz aktualne zadania partii. Społeczeństwu niezbędna jest dobrze funkcjonująca gospodarka i ład wewnętrzny W ystąpienie telewizyjne K. Barcikowskiego 30 września przed kamerami TVP^wystąpi! członek Biura Politycznego KC PZPR, wicepremier Kazimiera Barcikowski. Oto tekst jego wypowiedzi Jestem jednym z przedstawicieli rządu, którzy podpisali porozumienie z komitetami strajkujących. Jeśli dziś zdecydowałem się wystąpić wobec telewidzów to właśnie dlatego, aby poddać się pod wasz osąd i zgłosić do przemyślenia kilka spraw o wielkiej doniosłości dla naszego kraju i narodu, dla każdego z nas i naszych rodzin. Wspomnijmy dni wielkiego napięcia przeżywane z całym naszym narodem kiedy to trwały rozmowy na Wybrzeżu. Wspomnijmy też tę chwilę głębokiej ulgi kiedy zostały podpisane porozumienia, kiedy wszyscy czuliśmy, że stało się coś wielkiego. Oto ostry konflikt społeczny został rozstrzygnięty w drodze porozumienia a nie konfrontacji groźnej dla jednostek i narodu. Wszyscy zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że powstało coś nowego i krzepiącego w naszym społecznym bytowaniu, w naszej narodowej egzystencji. Czy ktoś z nas mógł oczekiwać, że z podpisaniem porozumienia z dnia na dzień zmieni się sytuacja w naszej gospodarce? w życiu społeczno-politycznym naszego narodu? Przecież nie — porozumienia otwarły trudną drogę poszukiwania wzajemnego zrozumienia w procesie odnowy, wspólnej pracy dla osiągnięcia wspólnych celów, którym na imię dobro narodu i socjalistyczna Polska oraz pomyślność jej obywateli. Byliśmy świadomi tego, że wspólnie podejmiemy zadanie wielkie, którego nikt za nas nie wykona, którego! powodzenie zależy od nas samych, od pełnej realizacji wzajemnie przyjętych zobowiązań. Przedstawiciele rządu, a wśród nich ja, zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że zbyt wiele wypowiedziano u nas do niedawna słów pustych, dawano obietnic nie potwierdzonych działaniem, abyśmy nie pamiętali o tym, że podpisane porozumienia będą miarą wiarygodności władzy wobec społeczeństwa. Dlatego dyskutowaliśmy uporczywie, wyjaśnialiśmy możliwości naszego państwa, niebezpieczeństwa jakimi grożą nadmierne żądania. Jednocześnie braliśmy do rachunku to, że proces odnowy niesie sam w sobie możliwości poprawy naszego życia gospodarczego społecznego jeśli, stanie się sii łą konstruktywną, siłą twórczą. \ Wiedzieliśmy o tym, że podpisane porozumienia muszą być zgodnie z ich duchem , literą obustronnie zrealizowane. Znalazło to potwierdzenie w uchwałach KC PZPR : w debacie sejmowej a następnie w licznych decyzjach wykonawczych rządu. Nie sposób wszystkich tych decyzji (DOKOŃCZENIE NA 'STR. 3\ Jak zwiększyć udział harcerstwu w życiu szkoły Plenum Rady Naczelnej ZHP 30 września odbyło się w Warszawie plenum Rady Naczelnej Związku Harcerstwa Polskiego, na którym omówiono najważniejsze problemy oraz zadania ogniw i instancji związku wynikające z sytuacji społeczno-politycznej w kraju, z ocen i propozycji zgłaszanych w ostatnich tygodniach przez harcerzy i instruktorów. ‘Zarówno w referacie Prezydium Rady Naczelnej ZHP, •przedstawionym przez naczelnika ZHP — Andrzeja Ornata •jak i w dyslTüsji uń pil'uum*. Silny wstrząs tektoniczny fy kop. „Szombierki" Zginął jeden górnik, 13 odniosło obrażenia I 30 września br. po godzinie (drugiej w nocy w kopalni [„Szombierki” w Bytomiu miał miejsce niezwykle silny wstrząs tektoniczny. W rejonie zagrożenia znalazło się 24 .górników, z których 13 odniosło obrażenia. Jeden z górników — Jan Szyja zginął na posterunku pracy. Poszkodowani górnicy znajdują się pod troskliwą opieką lekarzy. (PAP) określono stanowisko wobec zjawisk i spraw aktualnych, które dotyczą bezpośrednio młodzieży uczącej się, programu i stylu pracy ZHP, problematyki wychowania młodzieży. Organizacja harcerska' przygotowuje się do mającego się odbyć w I kwartale przyszłego roku VII zjazdu ZHP i dlatego coraz szersze kręgi zatacza przedzjazdowa dyskusja. Osiągnięcia związku są powszechnie znane i przez społeczeństwo cenione. Występują jednak również zjawiska negatywne, któryrr należy jak najszybciej stawić czoło. W pierwszym rzędzie wiąże się to z kształtowaniem wśród młodzieży, poprzez osobisty, dobry przykład ze strony ich wychowawców — takich cech jak: rzętełność, odwaga cywilna, samodzielność w rozwiązywaniu rozmaitych problemów, koleżeństwo. Zdecydowanie należy rozstawać się z tymi instruktorami, którzy nie traktują młodych jako partnerów, ograniczają sa(DOKONCZEN1E NA STR. 2] Propozycje ZSRR dodatkowym punktem obrad XXXV sesji ONZ Środki zmniejszenia niebezpieczeństwa wojny ku dziennego bieżącej sesji dodatkowego punktu „pilne środki zmniejszenia niebezpieczeństwa wo.inv” Punkt ten zgłoszony został na początku debaty generalnej przez ministra Spraw Zagranicznych ZSRR, Andrieja Gromykę i został poparty przez dęlegację polską oraz delegacje wspólnoty socjalistycznej i wielu innych państw, Do punktu tego strona radziecka załączyła również projekt rezolucji, który wzywa do: ^ Niepowiększania istniejących ugrupowań wojskowo-politycznych przez nie* przyjmowanie nowych członków, >*• Niepowiększania sił zbrojnych i zbrojeń konwencjonalnych od 1 stycznia 1981, co byłoby pierwszym krokiem prowadzącym do stopniowej (redukcji sił zbrojnych i broni konwencjonalnych. • Zapewnienie państwom nienuklearnym gwarancji w postaci szybkiego opracowania i podpisania konwencji międzynarodowej przeciwko używaniu lub groźbie użycia wobec nich' broni nuklearnych, (DOKOŃCZENIE NA STR. 7] NOWY JORK (PAP). Korespondent P.AP, Zbigniew Boniecki, pisze: 30 września Komitet Generalny XXXV Sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych zalecił jednomyślnie włączenie do porząd- 4 Trwa irańsko-iracki konflikt zbrojny Zacięte walki w rejonie Abadanu i Choramszaru • Bombardowanie Bagdadu • Reperkusje gospodarcze • Apele o przerwanie ognia TEHERAN, BAGDAD, LONDYN (PAP). Nadal trwają ciężkie walki między siłami zbrojnymi Iranu i Iraku, a z obszaru działań wojennych napływają sprzeczne informacje. Źródła irańskie utrzymują, że siły irackie, atakujące Ahwaz, Choramszar i Abadan, zostały odepchnięte w kierunku granicy. Zacięte walki toczyły się także w okolicach miasta Kasr e-SŹirin i w prowincji Ilam. Irańskie dowództwo wojskowe doniosło również o udanej ofensywie w rejonie Sare-Poie-Zohab, skąd wyparto wojska irackie, zmuszając je do porzucenia na polu walki czołgów i innej broni. W czasie tych walk zestrzelono jeden samolot iracki. Natomiast podczas nalotów na obiekty irańskie, Irak stracił — jak podała agencja „Pars” 6 samolotów. Z kolei irackie dowództwa wojskowe podało, że 30IX siły zbrojne tego kraju kontynuowały ofensywę na Abadan i znajdują się obecnie w odległości 1 km od jego przedmieść. Według tych doniesień armia iracka toczy zacięte walki na ulicach Choramszaru, gdzie opór stawiają oddziały irańskich „strażników rewolucji” (DOKOŃCZENIE NA STR. 7) 1 Radio teherańsfcie nadało 30 września komunikat sztabu armii oddziały irańskiej mówiący, że irańskie przejęły inicjatywę na froncie w prowincji Chuzestan. Według komunikatu Irańczycy zniszczyli w ciągu ostatnich 3 dni około 150 czołgów irackich. „Progress-U” połączył się z zespołem orbitalnym MOSKWA (PAP). We wtorek o godz. 20 min. 03 czasu moskiewskiego nastąpiło połączenie towarowego statku transportowego „Progress-11” z orbitalnym pilotowanym zespołem „SaIut-6” — „Sojuz-37”. Proces połączenia statków kosmicznych odbywał się pod kontrolą załogi zespołu erbitalnego, Leonida Popowa i Walerego Riumina. „Progress-11” dostarczył na orbitę sprzęt, aparaturę, teriały niezbędne załodze mado życia i prowadzenia badań naukowych i eksperymentów oraz paliwo Izrael ponownie ostrzeliwuje Liban Płd. BEJRUT (PAP). Po kilku dniach względnego spokoju, na południu Libanu sytuacja znów uległa zaostrzeniu. W ciągu ostatniej doby dalekosiężna artyleria izraelska i separatystów południowolibańskich dokonała masowego ostrzału Tyru i znajdujących się w pobliżu tego miasta obozów uchodźców palestyńskich. Ogień ponownie koncentrowano na dzielnicach mieszkaniowych miasta i jego obiektach cywilnych. Są ranni wśród ludności, zniszczono wiele domów, sklepów, samochodów oraz uszkodzono drogi i sieć elektryczną. (DOKOŃCZENIE NA STR. 1) Święto narodowe GiRL Depesza z Polski Stały Komitet Ogólnochińskiege Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych ChRL Rada Państwa ChRL PEKIN Z okazji XXXI rocznicy proklamowania Chińskiej Republiki Ludowej Rada Państwa PRL i Rada Ministrów PRL w imieniu narodu polskiego przesyłają pozdrowienia i najlepsze życzenia dla narodu chińskiego. Życzymy narodowi chińskiemu sukcesów w pracy na rzecz pomyślności i rozkwitu jego ojczyzny. Wyrażamy przekonanie, że stosunki między naszymi państwami będq się rozwijać zgodnie z interesami obu naszych narodów i z korzyścią dla sprawy pokoju na świecie. Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowe-Rada Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowo-