Trybuna Ludu, maj 1982 (XXXV/102-127)
1982-05-01 / nr. 102
WYDANIE 50BOT A-NIEDZIEL A Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! \ . ... • . ; ... , • . ' . - ’ . # Trybuna Tiulu * ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ a S SSS^1a7a TBflDYCJfl WSZYSTKICH ŁUDZI FBACY W przeddzień majowego święta Hołd bojownikom ruchu robotniczego Spotkania, akademie, wręczenie odznaczeń INFORMACJA WŁASNA I PAP) 30 kwietnia, w całym kraju odbyły się liczne uroczystości związane z pierwszomajowym świętem ludzi pracy. Tego dnia społeczeństwo oddało hołd wybitnvm bojownikom polskiego ruchu robotniczego i rewolucyjnego. Pod pomn'kami, w miejscach pamięci narodowej delegacje władz partyjnych i państwowych, zakładów pracy, młodzieży złożyły wiązanki kwiatów. Odbvłv się także uroczyste akademie i spotkania z weteranami walki I pracy. Złożenie kwiatów Czerwień sztandarów i deikatna wiosenna zieleń — to dominujące kolory w warszawskim pejzażu. One stanowiły dekorację wczorajszych uroczystości pod pomnikami i płytami poświęconymi pamięci wielkich polskich ewolucjonistów, których życie działanie wpisało na trwałe do kari stuletniej historii ruchu robotniczego. W samu południe o godz. 12 przed pomnikiem Juliana Marchlewskiego przy ulicy nazwanej jego nazwiskiem, zebrały się dzieci z pobliskiej Szkoły Podstawowej nr 220, ze sporządzon. mi przez siebie kolorowymi. bibułkowymi kwiatami chorągiewkami Uczniowie opieI kują się tym pomnikiem uprzątając jego otoczenie, dbając o zieleń i róże na rabatach Przybyli tu przedstawiciele Zarządu Dzielnicowego ZSMP Śródmieście. POP muzeów warszawskich oraz delegacja Mu. zeum Polskiego Ruchu Robotniczego by oddać cześć temu którego myśl rewolucyjna nie znała państwowych granic U stóp pomnika składane są biało-czerwone goździki, kolorowe gerbe-ry białe kalie Przechodnie zatrzymują się. by popatrzeć O tej samej porze, w sercu miasta — na placu Dzierżyńskiego — podobna uroczystość Jako pierwszy u stóp pomnika Feliksa Dzierżyńskiego - polskiego i rosyjskiego działacza ruchu robotniczego złożono wieniec w warszawskich czerwono-żółtych kolorach goździków I żonkili od śródmiejskich dzielnicowych komitetów PZPR ZSL i SD Na Woli, przed Ludwika Waryńskiego pomnikiem znajdującym się w poliżU Warszawskich Zakładów Maszyn Budowlanych noszących jego imię, zebrali się weterani ruchu robotniczego, przedstawiciele dzielnicowych zakładów pracy, członkowie władz politycznych i administracyjnych Woli, młodzież. Przybył przewodniczący Rady Państwa Henryk Jabłoński. Przy cokole pomnika twórcy pierwszej polskiej partii robotniczej — l Proletariatu — wartę honorową zaciągnęli żołnierze WP i robotnicy. Po odegraniu hymnu państwowego przewodniczący Rady Państwa oraz przybyłe delegacje złożyły wiązanki kwiatów pod pomnikiem, Okolicznościowy montaż poetycko-muzyczny przedstawili członkowie robotniczego studia teatralnego oraz międzyzakładowa orkiestra młodzieżowa. Uroczystość zakończyła się „Międzynarodówka”, Spotkanie przedstawicieli 6-tysięcznej załogi Zakładów Radiowych im Marcina Kasprzaka pod pomnikiem patrona Zakładów uświetniła orkiestra ze „Świerczewskiego”. W spółzałożyciel II Proletariatu, współorganizatoi pierwszego w Warszawie święta robotniczego w 1890 roku uczczony został trzydzieści lat temu przez fabrykę, która przyjęia jego imię W 196H roku przed zakładami stanęło jego popiersie, pod którym wczoraj przy dźwiękach „Międzynarodówki" złożono wieńce z czerwonych goździków Pamięć swojej patronki Róży Luksemburg — uczciła tej załoga ZWLE. Uroczystość ta połączona została z oddaniem hołdu poległym w walce z okupantem pracownikom zakładów a także uznaniem dla współczesnych wyróżniających się w pracy: 45 osób z „Róży” otrzymało odznaczenia resortowe t dyplo-Nie było wczoraj w stolicy zapomnianego pomnika, zapornnia-’' nej płyty poświęconej tym, którzy walczyli i ginęli za socja> lizm Możemy dać im niewiele, bo nietrwałe, choć piękne kwia-' ty. ale jednocześnie i bardzo wiele: wierność ich komunisty-*, cznym ideałom 1 wdzięczność za ofiarę, jaką Donieśli przed laty w imię lepszego życia przyszłych pokoleń (Isz) W Warszawskiej Cytadeli Podobnie jak w latach ubiegłych, tak i w tym roku, .v przeddzień święta l-majowego (DOKOŃCZENIE NA STR. 2. Wokół sali, nad widownią, widnieje hasło: „W jedności klasy robotniczej sita i pomyślność socjalistycznej Polski”. Nad sceną — barwy narodowe i robotnicze, splecione stylizowanym kwiatem róży Serdecznie witani przez zgromadzonych przybyli na koncert przedstawiciele najwyższych władz: I sekretarz KC PZPR, przewodniczący Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, prezes Rady Ministrów, gen. armii Wojciech ’Jaruzelski* przewodniczący Rady Państwa — Henryk Jabłoński,. prezes NK ZSL, wicepremier Roman Malinowski i przewodniczący" CK SD, wicepremier Edward Kowalczyk. Na sali zajęli miejsca członkowie Biura Politycznego i Sekretariatu KC PZPR: Kazimierz Barcikowski, Józef Czyrek Hieronim Kubiak, Mirosław Milewski, Stefan Olszowski, Albin Siwak, Jan Glówczyk, Czeslaw Kiszczak, Włodzimierz Mokrzyszczak, Florian Siwicki, Marian Woźniak, Zbigniew Michałek i Marian Orzechowski. Przybyli członkowie Prezy dium i Sekretariatu NK ZS1. i CK SD, Rady Państwa i rzą du, posłowie na Sejm, gospodarze stolicy, członkowie władz naczelnych organizacji społecznych i młodzieżowych Obecni byli szefowie przedstawicielstw dyplomatycznych akredytowani w Polsce. Rozlegają się dźwięki hymnu narodowego. Przemówienie wygłasza członek Biura Politycznego, se krelarz KC PZPR Kazimierz Barcikowski' (Skrót wystąpienia podajemy na str. 2). „Międzynarodówka” zakończyła pierwszą część spotkania. - Na 1-majowy koncert złożyły się wiersze i pieśni, które od dziesiątków lat towarzyszą walce i pracy narodu, krzepią siłę w złej i dobrej doli, budzą nadzieję na lepsze jutro. wodnikiem prowadzącym Przesłuchaczy przez krainę dziejowych wydarzeń był Wojciech Siemion — reżyser widowiska. Wykonawcami utworów dawnych współczesnych byli: Helena Boi rowicz aktorka Teatru „Studio”. (DOKOŃCZENIE NA STR. 2 Uroczysty koncert w Warszawie W przeddzień międzynarodowego święta ludzi pracy w Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie odbył się uroczysty jsoncert zorganizowany przez Stołeczny Komitet Obchodów „1 Maja- Na widowni zajęli miejsca robotnicy z warszawskich fabryk, rolnicy woj. stołecznego, aktywiści PZPR, ZSL. SD. działacze OKOŃ, weterani ruchu robotniczego z całego kęaju tradycyjnie uczestniczący w centralnych uroczystościach pierwszomajowych w stolicy, kombatanci II wojny światowej oraz walk o umacnianie władzy ludowej w Polsce, iołnierze WP, młodzież ucząca się i pracująca. Składanie kwiatów pod pomnikiem J. Marchlewskiego w Warszawie. Fot- piotr dzięciołowski Meldunek z Lubelskiego Zagłębia Węglowego Połączenie chodnikiem dwóch szybów pierwszej kopalni (Inf wŁ). W orzeddzień majowego święta budowniczowie Lubelskiego Zagłębia Węglowego zakończyli ważna dla całej inwestycji »rtrację, drążąc ostatnie metry 3,5-kiometrowego podziemnego hodnika który połączył dwa ;zyby pierwszej kopalni piiotująco-wydobywczej w Bogdance. Chodnik, wykonany przy pomocy kombajnów przez brygady przedsiębiorstwa *ob gór- IDOKOŃCZENIE NA STR. 8J Wodowanie w Stoczni Szczecińskiej M/s „Powstaniec Warszawski” spłynął na wodę (Inf. wł.). W przededniu majowego święta w Stoczni Szczecińskiej im. A. Warskiego odbyło się kolejne wodowanie pełnomorskiej jednostki przeznaczonej dla Polskiej Żeglugi Morskiej. Przy akompaniamencie syren cumujących w porcie statków spłyną! na wodę kadłub 33,5-tysięcznika, który otrzyma] imię „Powstańca Warszawskiego”. Matką chrzestną statku jest pani Irena Rupniewska — „Irena”, była łączniczka 16£ plutonu i kompanii „Warta" batalionu AK „Kiliński”. Jej kan dydaturę zgłosili szczecińscy ZBoWiD-owcy zrzeszeni w klubie powstańców warszawskich Podczas uroczystości grupa 6( powstańców warszawskich mieszkańców ziemi szczecińskie; udekorowana została Warszawskimi Krzyżami Powstańczymi Aktu dekoracji dokonał Włodzimierz Sokorski. (macz.) W Warszawie — razem z historią Kiedy pó|dz!emy ulicami Warszawy w wym pochodzie, pierwszomajopopatrzmy wokół siebie. Bo iść będziemy wśród kamienic I placów będących świadkami historii. Historii w naszym kraju trudnej i powikłanej, rzutującej na to, kim dzisiaj jesteśmy, co myślimy, jak tyjemy i pracujemy, ale tei uczącej, jak iyć powinniśmy. Trasa tegorocznego pochodu — od placu Grzybowskiego do placu Dzierżyńskiego przechodzi ulicami szczególnie bogatymi w wydarzenia historyczne. Choć pomników tu niewiele Tylko dwa o znaczeniu symbolicznym Grób Nieznane go Żołnierza i warszawska Nike kilka tablic pamiątkowych PLAC GRZYBOWSKI i jego okolice należą do najstarszych części miasta W roku 1650 założono tu miasteczko z własnym ratuszem Ten ważny ośrodek handlu zbożem przyłączono do Warszawy w latach 1791—94. ratusz w 1815 r zamieniono na więzienie, w 1830 — rozebrano W latach 1.861—79 wzniesiono Kościół Wszystkich Świętych. W 1904 roku na placu Grzybowskim polała się krew. W „Historii Warszawy” (PWN 1972) tak pisze o tym Marian M Drozdowski „Najpotężniejszym echem odbiło się w 1904 r. demonstracjo na placu Grzybowskim zorganizowana 13.XI przez Warszawski Komiteł Robotniczy PPS Demonstrację apo wiadały odezwy rozrzucone po dzielnicach robotniczych Warszawy W bramach wielu domów na p'aeu Grzybowskim i w sąsiednich podwórzach ukryty się oddziały policji, żandarmerii i kozaków Około południa mimo usiłowań policji zmierzającej do rozproszenia demonstrantów, cały plac i wyloty przylegających ulic były już szczelnie wypełnione, a okna, balkony petne ciekawskich gapiów.. Ktoś zaintonował szybko podchwyconą .Warszawiankę” Grupa bojowa ze sztandarem ruszyła naprzód wciągając do manifestacj1 część uczestników nabożeństwa. Czołówkę pochodu zaatakował szablom mały oddział policjantów, któ rzy chcieli zdobyć sztandar Gdy ieden z nich wyciągną’ rękę po sztandar, niosgcy go chorąży ugodził policjanta kulą rewolwerową Po drugim wystrzale Stetana Okrzei, rozpoczęta się ostra, wa strzelanina, która gorączkodoprowadziło do rozproszenio przestraszonych policjantów Tłum demonstrantów podniecony tym drobnym sukcesem śmielej ruszył naprzód, kiedy jednak po kilku minutach natarł oddział kozaków, szeregi manifestantów pierwsze nie wytrzymały uderzenia. Grupa „boiowców” dzielnie broniąc sztandaru została wepchnięto w ulicę Bagno... Strzelano także na Bagnie. Demonstranci rozbiegli się po całym mieście grupując się ponownie na Marszałkowskiej, Wierzbowej, Nowym Święcie Wielkiej, Aleksandro Zielnej i na placu Odgłosy wystrzałów mieszały się z okrzykami i śpiewem". Najbliższe okolice placu Grzybowskiego są także pełne śladów historii Zielna 25 — 16X111918 siedziba zw zawodowego handlowców — zjazd zjednoczeniowy Social-(DOKOŃCZENIE NA STR. 3: Trasa, która pójdziemy T EGOROCZNY 1 Maja nie będzie świąteczną przerwą oderwaną od złożonej i trudnej rzeczywistości naszego dnia codziennego. Nikt nie oczekuje, że tradycyjne pochody będą miały charakter beztroskiego i ubarwionego kwiatami festynu. 1 nikt nie chciałby, aby na transparentach znalazły się hasła zacierające z odświętnej okazji powagę okresu jaki przeżywamy. Jednocześnie jednak w 1-majowej refleksji uczestników dzisiejszej manifestacji znajdzie się większe niż przed rokiem poczucie pewności i nadziei. Jej źródłem jest świadomość że po powstrzymaniu ataku sił wrogich socjalizmowi i przezwyciężeniu groźby tragicznej wojny domowej następuje w naszym kraju stopniowy postęp w normalizacji życia politycznego i społecznego Jak wiemy pozwoliło to na oodjęcie ostatnio kolejnych decyzji w zakresie uchylenia bądź łagodzenia niektórych rygorów, wynikających ze stanu wojennego. Myśl tych, którzy idąc pod czerwonymi sztandarami zaznaczą swój związek z całą stuletnią tradycją polskiego ruchu robotniczego oraz programem PZPR skieruje się nie tylko w kierunku oceny sytuacji w kraju, ale w samej partii Ich nadzieje umocni świadomość przezwyciężania orzez partię wewnętrznych słaltości oraz odradzania się jej na gruncie uchwał IX Zjazdu, W pochodzie 1-majowym pójdą razem partyjni i bezpartyjni, reprezentowane będą różne pokolenia — obok zasłużonych weteranów ruchu robotniczego, którzy za swą działalność | walkę płacili latami więzień, obok kombatantów wojennych, znajdzie się młodzież Spotkanie ludzi którzy opowiadając się za nienaruszalnością socjalistycznego kształtu Polski oraz kierując się patriotyczną troską o jej losy gotowi są współdziałać w dalszym przezwyciężaniu najgłębszego w latach powojennych kryzysu — oto główny sens uczestnictwa w tegorocznym pochodzie. Jest naszym gorącym oczekiwaniem, aby odnaleźli się w nim wszyscy których niezależnie od dzielących różnic łączy jedno: zdecydowanie do ofiarnych działań i pracy dla dobra socjalistycznej Polski Wyrażając to oczekiwanie jesteśmy świadomi, że głębokie podziały do jakich doszło, nie zostały jeszcze przezwyciężone, że pozostaje wieiu nieufnych zdezorientowa' ych, rozgoryczonych Jednak warunki dla poszukiwania dialogu i porozumienia z nimi istnieją Zachowują bowiem pełną aktualność słowa wypowiedziane po 13 grudnia przez W Jaruzelskiego: „Nikogo nie będziemy pytać, skąd przychodzi, jeśli przyczyni się uczciwie do porządkowania i odbudowy wspólnego domu”. Jednym z konkretnych wyrazów realizacji tej zasady jest ranga nadana ludzkiej pracy. Fakt że jej wyniki decydują o naszym współczesnym losie i naszej przyszłości sprawia, iż staje się ona dziś. bardziej niż kiedykolwiek, zasadniczym kryterium oceny ludzi — ich patriotyzmu ofiarności umiejętności, prawa do zawodowego awansu Założenie to sprzyja jednoczeniu Polaków — w równym stopniu jak obrona zasad sprawiedliwości społecznej tak zdecydowanie wysuwanych na czoło we wszystkich uchwałach I decyzjach partyjnych. Wskazują one zwłaszcza na konieczność stworzenia odpowiednich warunków dla przetrwania najtrudniejszego okresu przez te grupy ludności, które mają najniższe dochody i najcięższą sytuację materialną ISZEMY o polskim 1 Maja. Gdy wszakże wieczorem usiądziemy przed telewizorami poczujemy się w czasie sprawozdań ze świata częścią wielkiej międzynarodowej społeczności ludzi pracy, którzy w zróżnicowanych warunkach określanych przez odmienność stref geograficznych i politycznych systemów obchodzą mające już ponad 90-letnią tradycję święto. Treść Intemacjonalistycznych haseł, które znajdą się na transparentach w Moskwie Berlinie Pradze Budapeszcie I stolicach innych krajów socjalistycznych znajdzie w naszym odczuciu potwierdzenie w wielopłaszczyznowej pomocy udzielanej Polsce w obecnym, trudnym okresie. Jako liczące sie dla nas przyjmiemy z każdej części świata wszystkie przejawy poparcia lub zrozumienia dla przyjętego przez Polskę oroaramu. Oby przebieg i zasięg naszego 1 Maja sprzyjały osiąganiu pomyślnych rezultatów w czekającym nas po święcie dniu codziennym. WŁODZIMIERZ 2RAŁEK P We wspólnym pochodzie Fot ANDRZEJ MARCZAK Wszystkim ludziom pracy serdeczne życzenia składa zespół „TRYBUNY LUDU’