Trybuna Ludu, grudzień 1984 (XXXVII/288-310)
1984-12-01 / nr. 288
WYDANIE SOBOTA-NIIDZIELA Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! # Tryb u na Ludu^1* ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ BT"I [Till 111 100 miejsc na honorowej liście „TL” m HASŁO:: Patronujmy szkołom RZED laty narodziła sią piękna i mądra tradycja obejmowania przez zakłady pracy patronatów nad _ szkołami. Korzyści odnosiły obydwie strony - zarówno społeczność szkolna, jak i pracownicza. Zakłady pomagały w rozwiązywaniu codziennych kłopotów szkół, wspierały je w działalności wychowawczej, umożliwiały orientację zawodową uczniów, a szkoły rewanżowały się społecznymi czynami uczniów, pedagogizacją rodziców, udostępnianiem sal gimnastycznych dla sportowców zajadowych itp. WARTO OŻYWIĆ TĘ TRADYCJĘ. Nadać jej nowy impuls, w imię wspólnej troski rodziców, nauczycieli wszystkich ludzi pracy o zai pewnienie młodzieży odpowiednich warunków kształcenia i wychowania, „Trybuna Ludu”, pragnąc przyczynić się do tego, rozpoczyna akcję organizatorską, w ramach nu Pomocy Narodowego CzySzkole, ogłoszonego przez Radę Krajową Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego. Nasze hasło: Specjalnie powołane jury dokona ich wyboru spośród zgłoszonych przez rady pedagogiczne i dyrekcje szkół komitety partyjne i ogniwa PRON, komisje oświaty rad narodowych, władze oświatowe i samą młodzież Liczymy na to, że :nicjaty wę redakcji wesprą Czytelnicy „Trybuny Ludu" ze wszystkich zainteresowanych środowisk. Sądzimy, że realne jest by najpóźniej do początku następnego roku szkolnego każda szkoła miała swój patronujący zakład. (O pierwszych inicjatywach i pilnych potrzebach szkół piszemy na str. 2) Każda szkoła ma swój zaprzyjaźniony zakład! Wiemy, że są szkoły pozbawione tej cennej cy. Chcemy więc im współprapomóc w znalezieniu zakładu opiekuńczego. Wiemy że są takie szkoły, które mają swoje zaprzyjaźnione z nimi zakłady pracy. Chcemy więc zaprezentować efekty tego współdziałania, upowszechnić doświadczenia najcenniejsze 100 ZAKŁADÓW PRACY, KTÓRE OTACZAJĄ SZCZEGÓLNIE WSZECHSTRONNĄ OPIEKĄ SWOJE SZKOŁY, ZOSTANIE PRZEZ NAS UHONOROWANE Przed narada nauk społecznych Teoretyczne wsparcie socjalistycznej praktyki (INFORMACJA WŁASNA) W dniach T—* grudnia br. odbędzie się w Warszawie Ogólnopolska Partyjna Społecznych gromadząc wybitnych reprezentantów tych dyscyplin. Poinformował o tym dziennikarzy kierownik Wydziału Nauki i Oświaty KC PZPR prof. Bronislaw Ratuś. Idea przeprowadzenia takiej narady zrodziła się w trakcie XIII Plenum Komitetu Centralnego partii, które uznało, że niezbędna jest intensyfikacja działalności ideologicznej, szerokie upowszechnienie marksizmu-leninizmu wie, pełniejsze w społeczeństwykorzystanie nauki dla badania rzeczywistości społecznej oraz prognozowania rozwoju kraju Od pól roku trwaja Już przygotowania do spotkania przedstawicieli dyscyplin społecznych M in. powołano przy Wydziale Nauki i Oświaty KC partyjne zespoły filozofów, politologów ekonomistów, historyków, prawników, socjologów, pedagogów i psychologów (inne sa leszcze w trakcie organizowania się), które dokonały samooceny sytuacji w poszczególnych (DOKOŃCZENIE NA STR. 2] Plenum KW PZPR w Legnicy Umacnianie więzi władzy z ludźmi pracy Problemom umacniania państwa i demokracji socjalistycznej oraz praworządności dyscypliny społecznej poświęi cone było 30 listopada plenum Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Legnicy. Przeanalizowano sposoby realizacji lichwa! XVII Plenum KC PZPR w warunkach Zagłębia Miedziowego. Partia — podkreślano — powinna skoncentrować wszystkie siły na poszukiwaniu coraz skuteczniejszych dróg i środków służących umacnianiu więzi władzy z ludźmi (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) „Trybuna” sygnalizuje Wolą płacić kary niż obniżyć cenę O wartości miodu nie trzeba nikogo przekonywać. W bieżą cym roku urodzaj miodu jest niski, na co decydujący wpływ miała niekorzystna pogoda, zwłaszcza często padające deszcze. Mimo to na środkowym Wybrzeżu są kłopoty ze sprzedażą miodu. Dlaczego? Mówi prezes Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Koszalinie Edmund Łobecki: — Rekordowe zbiory mieliśmy w ubiegłym roku dostarezyiśmy wówczas 'DOKOŃCZENIE NA STR. 21 Śladem skarg obywateli Gromadzenie doświadczeń kontroli robotniczo-chłopskiej (INFORMACJA WŁASNA) Kto się boi Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej? Sądząc po tym, co obserwowano w województwie koszalińskim, przede wszystkim niesolidni pracownicy administracji oraz szefowie różnych kolektywów, zwłaszcza ci, którzy nie potrafią należycie organizować roboty. Świadczą o tym przykłady. W wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu Wewnętrznego w Koszalinie stwierdzono, że formalnie w dniu kon. troli rozpoczęło pracę 60 osób a faktycznie aż 34 osoby nie były obecne. Ujawniono sporo ziemi nie zagospodarowanej lub ile użytkowanej, nawet zakrzaczonej, mimo że w oficjalnych sprawozdaniach pisano o tej ziemi, jako o dającej wcale wysokie błony. Komu się podobało to, co robi Inspekcja Robotniczo--Chłopska? Przede wszystkim interesantom w urzędach instytucjach, rolnikom, którzy i w dniu kontroli przyjechali do gminnych spółdzielni, pacjentom w przychodniach lekarskich. (DOKOŃCZENIE NA STR 21 TELEFON}/:*. Z SYRENKĄ A W tym roku coś dziwnego dzieje się z ogrzewaniem w naszej stolicy Kaloryfery w moim mieszkaniu są prawie zimne, albo grzeją w kratkę. A Czy to tak musi być, że jak mamy ciepłą wodę. to nie mamy ogrzewania i na odwrót? To fragmenty dwóch zaledwie opinii naszych Czytelników, wybranych spośród kilkudziesięciu innych, jakie zgłosili oni pod adresem służb komunalnych odpowiedzialnych za ogrzewanie mieszkań w czasie akcji „Telefon z Syrenką”. Przez dwie godziny z Czytelnikami „TL’ rozmawiali na ten temat dyrektorzy Zakładów Energetycznych Okręgu Centralnego oraz Stołecznego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej. Jak rozwiązać ten problem? Jak usprawnić remonty sieci cieplnej oraz zabiegi konserwatorskie w budynkach mieszkalnych? Te Pytania kierujemy pod adresem administracji mieszka niowej, ale także administracyjnych władz stolicy. Obszerną relację z „Telefonu z Syrenką” zamieszczamy na str 8. (i W 1987 roku -Elektrycznym do Krynic) (Inf. wł.) Punktualnie o godzinie 7.30 z kompletem pasaże rów ruszył z Krakowa specjalny pociąg do Tarnowa skąd przejechał ponad 20 km. Odcinek nowo uruchomionej 30.XI. zelektryfikowanej drogi Tarnów- Tuchów. Pociąg poprowadzi! (DOKOŃCZENIE NA STR. 8. W czerwcu br. została przekazana do eksploatacji część Nakładów Mechanicznych, ł>JUj;sus” we Włocławku- do ciągnika licencyjnego MF-235. Na zdjęciu: hala obróbki mechanicznej włocławskiego „Ursusa”. Fot. CAF - ROSIAK Radziecko-amerykańskie konsultaej e o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej Dialog będzie kontynuowany (OD STAŁEGO KORESPONDENTA W MOSKWIE) Zwięzek Radziecki przy wiązuje szczególnie wielką wa gę do utrwalenia systemu nierozprzestrzeniania broni nuklearnej; ZSRR podejmuje wysiłki dla rozszerzenia kręgu państw sygnatariuszy układu o nierozprzestrzenianiu; • mamy nadzieję, że współ ne wysiłki państw, zainteresowanych w rńedopuszczepiu do rozprzestrzeniania broni jądrowej przyniosą pozytywne rezultaty i w ostatecznym rachunku, doprowadzą do tego, że układ stanie się uniwersalny. Opinie te sformułował kierownik Wydziału Prasy Ministerstwa Spraw Zagranicznych ZSRR, Władimir Łomiejko na konferencji prasowej w piątek 30 listopada br. Briefing zwołano w związku z zakończeniem kolejnej rundy radziecko-amerykańskich konsultacji W sprawie nierozprzestrzeniania broni jądrowej. W złożonym wobec dzienni, karzy oświadczeniu, W. Łomiejko poinformował, że obecna runda konsultacji odby. wała się w Moskwie. Ze strony radzieckiej udział brali; przewodniczący Państwowego Komitetu ds. Wykorzystania Energii Atomowej ZSRR A. Petrosjanc, członek kolegiunS (DOKOŃCZENIE NA STR. 7, Światowe echa spotkania W. Jaruzelskiego z dziennikarzami Poprawa stosunków Wschód-Zachód nie jest możliwa bez Polski Spotkanie gen. aimii Wojciecha Jaruzelskiego z grupę dziennikarzy - uczestników sympozjum „Jabłonna V” odbiło się głośnynr echem na całym świecie. Oto relacje przekazane przez zagranicznych korespondentów „TL" i PAP. NRD: Wysoka ocena wzajemnych stosunków W czwartek wieczorem w dzienniku telewizyjnym, a w piątek 30.XI. w całej prasie Niemieckiej Republiki Demokratycznej ukazały się obszerne informacje o przebiegu i zakończeniu konferencji dzienni-karzy i publicystów w Jabłonnie, a zwłaszcza o treści spotkania I sekretarza KC PZPR premiera Wojciecha Jaruzelskiego z jej uczestnikami. „W Jaruzelski wysoko ocenia stosunki z NRD” — stwierdza w tytule u góry I „Berliner Zeitung”, a kolumny „Neues Deutschland” tytułuje swą informację wypowiedzią tow W Jaruzelskiego, że „NRD stworzyła nowa jakość w stosunku do Polski, Testament niemieckich antyfaszystów został z honorem spełniony”. Cała prasa NRD przytacza przede wszystkim słowa polskiego przywódcy o serdecznych więzach łączących obydwa sąsiadujące ze sobą kraie i o tym, że przypadająca w roku 1985 35 rocznica podpisania Układu Zgorzeleckiego ma znaczenie nie tylko dla Polski NRD, lecz także dla całej Eui ropy. Następnie gazety NRD wybijają szczególnie opinię gen. W Jaruzelskiego, że w obliczu niebezpiecznego rozwoju w Europie powinno się sytuacji szukać dróg porozumienia między państwami oraz możliwości zachowania pokoju, a Polska wspólnie z ZSRR i innymi krajami socjalistycznymi bierze w tym dziele aktywny udział. W. Jaruzelski — informują gazety NRD swych czytelników — podkreślił także gotowość swojego kraju do konstruktywnego dialogu z RFN, gdyż w minionym okresie nagromadziło sią między obydwoma krajami sporo problemówM. SZYMAŃSKI RFN: Polska liczy na realizm Wypowiedzi gen. W. Jaruzelz skiego na konferencji prasowej przedstawicielami prasy Wschodu i Zachodu, wywołały w tutejszych kotach politycznych i środkach masowego przekazu szerokie echa. Zainteresowanie zwraca się, co zrozumiale, przede wszystkim ku tym fragmentom wypowiedzi premiera PRL, które dotyczą stosunków między obu państwami — problematyki, której znaczenie w tutejszym życiu politycznym wyraźnie w ostatnim czasie wzrasta. (DOKOŃCZENIE NA STR. 7J Święto narodowe Laotańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej Depesza z Polski Towarzysz KAYSONE PHOMVIHANE Sekretarz Generalny Komitetu Centralnego Laotańskiej Partii Ludowo-Rewolucyjnej Premier Laotańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej Towarzysz SOUPHANOUVONG Prezydent Laotańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej Przewodniczący Najwyższego Zgromadzenia Ludowego Laosi VIENTIANE Z okazji święta narodowego — 9 rocznicy proklamowania Laotańskiej Republiki Ludowo- Demokratycznej — w imieniu Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Rady Państwa i rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej prze. sylamy Wam, szanowni towarzysze, Komitetowi Centralnemu Laotańskiej Partii Ludowo-Rewolucyjnej, Najwyższemu Zgromadzeniu Ludowemu, rządowi Laotańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej i narodowi lootańskiemu najserdeczniejsze gratifc locje i pozdrowienia. (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) 9 , OWtNNOSCI i zadań, jakie wynikają z uchwały programowej oraz z innych dokumentów I Zgromadzenia Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, jest bardzo wiele. Ambitne, szerokie tam e, rżenia związkowców obejmują niemal wszystkie dziedziny życia społecznego i gospodarczego. Wynika to nie z wybujałych ponad miarę aspiracji, lecz ze świadomość trudności i kłopotów, z którymi borykają się dzień pc dniu ludzie pracy. Odrodzony klasowy ruch związkowy pragnie stać się siłą kreującą postęp w naszym kraju, służyć jak najlepiej całemu społeczeństwu I wypełnić wszystkie swoje zobowiązania wobec klasy robotniczej. Jak temu sprostać w codziennej procy związkowej? Jak działając no tak szerokim froncie osiągać zauważalną nawet w drobnych sprawach ------poprawę, zyskiwać autorytet i szacunek załóg ? Bardzo dużo zależy od pracowitości, mądrości, umiejętności przewidywania, wytrwałości aktywu związkowego I nowo wybranego kierownictwa OPZZ. Ale także od upowszechnienia w szeregach związkowych podstawowej prawdy: tylko wspólnym wysiłkiem i wspólnymi staraniami związków zawodowych, władz państwowych I wszystkich ogniw socjalistycznej demokracji możliwy jest postęp w różnych dziedzinach życia, szybszy i efektywniejszy rozwój gospodarki, szybsze zaspokajanie oczekiwań ludzi pracy. Nikt nie chce i nikomu nie są potrzebne związki potulne, przytakujące, nie mające swojego zdania, ostrożne. To nie jest droga do celu. Ale też — jak uczą doświadczenio ostatnich lat — nie przynosi korzyści społeczeństwu, a obraca się przeciwko nam wszystkim, wyłącznie krytyczna postawa ruchu zawodowego, ograniczanie jego aktywności tylko do forsowania postulatów materialnych i roszczeniowych, stawianie żądań, rozliczanie i ocenianie wysiłków jednej tylko strony —• władz państwowych. — ARTNERSTWO, o którym mówiło wielu delegatów w Szombierkach ło dialog, rozmowy i negocjacje, ale też rzeczywisty współudział związków w zarządzaniu, w kształtowaniu decyzji państwowych, we wspólnym zwalczaniu tych negatywnych zjawisk, które wciąż występują w naszej codzienności, przejawów łamania zasad sprawiedliwości społecznej, marnowania robotniczego wysiłku, braku szacunku > godności dla pracy. Dlatego niezbędna jest stała, nie tylko urzędowa, ale ! społeczna kontrola. W tej sprawie związki mogą liczyć na zachętę i wsparcie partii. Na uczestnictwo związkowców czeka np. rodząca się inspekcja robotniczo-chłopska. Służba sprawie socjalizmu wolnego od wypaczeń —• to droga, jaką będą szii związkowcy, zgodnie z tym co w sierpniu 1980 roku postulowali robotnicy. Chcą dziedziczyć wszystko to, co najlepsze w bogatej tradycji polskich związków zawodowych, odrzucić to wszystko, cc było niewłaściwe, a także szukać nowych oryginalnych rozwiązań. Mówi o tym w wywiadzie, który dziś zamieszczamy na str. 5 przewodniczący OPZZ, Alfred Miodowicz. Uwagę związkowców zwracają kluczowe kwestie, wiążące się z nowelizacją ustawy, umożliwiające większy wpływ ruchu zawodowego na określanie zasad polityk! socjalnej państwa. Niemniej ważny temat to nowe układy zbiorowe, którę w konsekwencji będą decydować nie tylko o płacach, ale o jakości i wielkości produkcji, współzawodnictwie pracy, rozwoju techniki i wynalazczości pracowniczej. Budownictwo mieszkaniowe, ceny, ochrona poziomu życia ludzi pracy, emerytów i rencistów, poprawa warunków procy, ochrony zdrowia, wypoczynek to następna część najawżniejszych zagadnień, do których „przymierzają się", związkowcy Ale i to dalece nie wszystko. Wdzięczne pole dla pra. cy związków stwarzają nie zagospodarowone dotychczas należycie: a ważne dla załóg obszary. Na odrodzenie i upowszechnienie czeka zasada socjalistycznego wychowania przez pracę. Czyż nie warto, aby deklarowaną przez kierownictwo OPZZ opiekę nad szkolnictwem zawodowym rozszerzyć i objąć patronatem związkowym cały proces doskonalenia kwalifikacji zawodowych robotników, techników i inżynierów! To związki mogą 1 powinny też uczynić wiele dobrego, troszcząc, się np. o właściwy przebieg praktyk studenckich w zakładach pracy, czy pomagać w przyjmowaniu najzdolniejszej młodzieży robotniczej i chłopskiej na studia. Integracja ruchu zawodowego, opowiedzenie się za jego jednością to istotny element porozumienia narodowego. Identyfikując się z celami i programem Patriotyczne® go Ruchu Odrodzenia Narodowego mają moralne prawo, możliwości i obowiązek rozwinięcia takich działań i inicjatyw, które sprzyjać będą jedności narodowej: zespoleniu wysiłków całego społeczeństwa, tworzeniu klimatu zaufania i akceptowanego przez ogól sposobu rozwiązywania wspólnych spraw. Jest przecież miejsce dla przedstawicieli OPZZ w różnych ciałach społecznych, w komisjach problemowych KC PZPR, w Radzie Soołeczno-Gospodarczej przy Sejmie. Krokiem do tego celu jest na przykład harmonizowanie współpracy z samorządami pracowniczymi. Obie reprezentacje działają w jednym wspólnym interesie - zakładu i jego załogi. Silne klasowe związki mogą i powinny wiele wymagać od władz państwowych, od administracji gospodarczej, ale też muszą dużo dawać z siebie, jeśli chcą wyrażać forsować te robotnicze idee, które wysuwa partia, a które powinny być realizowane właśnie poprzez działalność ruchu zawodowego. Utworzenie Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych to donjosłę dla całego polskiego świata pracy wydarzenie. Zamknęło ono dwuletni okres organizowania się nowych, robotniczych związków, w których znajdują dla siebie miejsce członkowie wszystkich poprzednich organizacji. Ukonstytuowanie się OPZZ tworzy nową płaszczyznę, bardziej korzystne warunki dlo aktywniejszego, operatywniejszego i skutecznego działania. Odradzony ruch zawodowy, poważny, silny I odpowiedzialny partner — taki był sens wypowiedzi I sekretarza KC partii tow. Wojciecha Jaruzelskiego w czasie czwartkowego spotkania z kierownictwem OPZZ - to wielka szansa dla socjalizmu, dla Polski, to zarazem nowa szansa umocnienia pozycji klasy robotniczej, socjalistycznej odnowy, tego wszystkiego co jest tak bardzo potrzebne naszemu krajowi. TERESA GRABCZYŃSKA P Możliwości związkowej i n icjatywy Sekretarz generalny KC KP Izraela u I sekretarza KC PZPR 30 listopada I sekretarz KC ^ZPR gen. armii Woje jej jj Jaruzelski spotkał się z "prze- SBywającym w Polsce sekretarzem generalnym KC KP Izraela -ftleirein Vilnerem. trakcie przyjacielskiej rozmowy Meir Vilner poinformował o działalności partii w obronie podstawowych interesów ludzi pracy Izraela oraz o walce prowadzonej przez KPI o pokojowe uregulowanie konfliktu na Bliskim Wschodzie. Podstawowym warunkiem realizacji tych celów jest całkowite wycofanie się Izraela ze wszystkich okupowanych od 1967 r (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Premier PRL przyjął Henry Ruiza Prezes Rady Ministrów gen armii Wojciech Jaruzelski przyjął prze w ocTn i c zą c e gTT'' nT- karaguańskiej delegacji gospodarczej członka Ogólnokrajowego Kierownictwa Wyzwolenia Narodowego im. Sandino, ministra Planowania Republiki Nikaragui, komendanta rewolucji Henry Ruiza Hernandeza. W rozmowie uczestniczy) Wicepremier, przewodniczący Komisji Planowania przy RM Manfred Gorywoda. Obecny był ambasador Nikaragui Jacinto Suarez Espinoza. (PAP) Po akcji protestu narodowego Fola represji zalewa Chile HAWANA (PAP) Siły bezpieczeństwa Chile, które w drugim dniu przypadającej na wtorek i środę akcji protestu narodowego przeciwko wojskowej juncie Augusto Pinocheta aresztowały ponad sto osób, a kilka raniły, zatrzymały również dwóch księży katolickich i diakona, stawiając im zarzut podżegania do rozruchów, natychmiast ostro skrytykowany przez hierarchię katolicka. Aresztowanie nastaoilo w podmiejskiej dzielnicy Santiago, robotniczej Pudahuel. Zatrzymano chilijskiego księdza Mariano Puge. polskiego misjonarza Mariana Mazura i diakona z Hiszpanii. Estebana Merino, Aresztowanie księży w Chile zdarzyło się po raz pierwszy od ponad roku, co pogorszvlo i tak już napięte stosunki miedzy hierarchia katolicka ChUe (DOKOŃCZENIE NA STR ”■ Dziś w numerz Na str. 3 reportaż Stanisława Zielińskiego, którego tematem jest SZYCHTA NIEDZIELNA. WCALE NIE ODŚWIĘTNA Na tej samej stronie rozmowa Tadeusza Sochackiego ze Stanisławem Kaczmarskim, I sekretarzem POP i zastępcą redaktora naczelnego Dziennika Telewizyjnego. łej tytuł PRZEKONAĆ DO NASZYCH RACJI Na str. 4 Tomasz Milkowski dokonuje wrocławskiego podsumowania przeglądu polskiej dramaturgii współczesnej. Tytuł publikacji LUSTRO DRAMATU Na tej samej stronie w cyklu prezentacje laureatów tegorocznych nagród .Trybuny Ludu" Ryszard Wolak przybliża sylwetkę E-' irda Dziadosza, dyrektora Muzeum na Majdanku. Wtul artykułu MAJDANEK: OPOWłAZEK PAMIĘCI Na str. 6 o problemach ludzi dotkniętych chrvobq oczu w publikacji Elżbiety Cbm -!n»ckiei nt UWAGA NA OCZY!