Trybuna Ludu, październik 1985 (XXXVII/229-255)
1985-10-01 / nr. 229
Proletariusze wszystkich krajów, łączcie #Trybuna Ludu/** ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ Nr 229 (12782) Rob wyd. XXXVII Warszawa, wtorek 1 października 1985 r. Wydanie 3 Cena 6 zł Gaudeamus w najmłodszej polskiej uczelni Ogólnopolska inauguracja roku akademickiego na Uniwersytecie Szczecińskim z udziałem W. Jaruzelskiego * ^ - i ■ i HTinn»wnM—»i 1 października rozpoczyna się kolejny rok akademicki. W 92 uczelniach podejmie naukę 330 tys. osób na studiach dziennych i dla pracujących. Uroczystości inauguracyjne odbywać się będę przez najbliższych kilka dni. Będę one szczególnym przeżyciem dla 51 tys. nowo przyjętych w mury uczelni. Rok akademicki rozpoczęliśmy otwarciem nowej polskiej uczelni na terenie Szczecina. Decyzją Sejmu powołany został Uniwersytet Szczeciński. Inauguracja zajęć w tej uczelni odbyła się 30 września. W szczecińskim Zamku Książąt Pomorskich — symbolu słowiańskiej przeszłości polskiego Szczecina uroczyście powitano I sekretarza KC PZPR, premiera, gen. armii Wojciecha Jaruzelskiego, wraz z nim — członka Biura a Politycznego, sekretarza KC PZPR — Kazimierza Barcikowskiego. Do roku 1945 nie było w Szczecinie ani jednej szkoły wyższej, a obecnie jest ich pięć Powstanie nowej uczelni w roku 40-lecia powrotu prastarych piastowskich ziem zachodnich i północnych do macierzy stanowi uwieńczenie aspiracji wielu pokoleń szczecinian, które w utworzeniu uniwersytetu dostrzegają szansę dalszego awansu społeczno-gospodarczego regionu. Powołanie nowej uczelni humanistycznej w portowym mieście spotkało się z gorącym poparciem całego polskiego środowiska naukowego. Wyrazem tego jest pomoc zadeklarowana przez inne uniwersytety. Uniwersytet Szczeciński będzie uczelnią ukierunkowaną na szeroko rozumiane nauki o morzu, służące kształtowaniu i realizacji polityki morskiej państwa. Struktura taką odpowiada światowym tendencjom rozwoju nauk o morzu, a zwłaszcza ich integrowaniu z naukami ekonomicznymi, społecznymi, humanistycznymi i przyrodniczymi. Mówiąc o potrzebie powołania nowej wyższej uczelni humanistycznej typu akademickiego w prastarym piastowskim grodzie jej pierwszy rektor — prof Kazimierz Jaskot powiedział, iż w miarę wznoszenia materialnej bazy swego bytu, wśród społeczności regionu szczecińskiego powstawała i rosła naturalna . potrzeba stworzenia duchowej, kulturalnej i humanistycznej nadbudowy. potrzeby wyższego rzędu Owe od pierwszych dni po wyzwoleniu konkretyzowały się m. in. w postaci pragnień wzniesienia tu uniwersytetu. Jeśli w pierwszych latach powojennych ideę tę głosiła nieliczna garstka intelektualistów, to z biegiem czasu, w miarę materialnych dokonań, ogarniała szersze kręgi społeczne, zyskując wreszcie u progu 40-lecia Polski Ludowej żywą aprobatę i aktywne poparcie całej społeczności miasta i regionu. Kie jest teł bez znaczenia fakt, że Szczecin, zajmujący na mapie ekonomicznej kraju znaczące miejsce, w powołaniu (DOKOŃCZENIE NA STR. 21 Immatrykulacja studentów I roku. Fot. CAF — UNDRC Z prac komisji KC 9 Obradująca 30 września Komisja Wewnątrzpartyjna KC zajęła się sprawą wniosków, jakie członkowie parti: zgłosili do KC po IX Zjeździe i w toku ostatniej kampanii wyborczej. 0 Tego samego dnia odbyło się posiedzenie Komisji Kul-j tury KC, obradowali której członkowie nad wieloletnim programem rozwoju kultury w Polsce Ludowej. (Informacje o pracach obu komisji — str. 2), Spotkanie I sekretarza KC PZPR z aktywem partyjnym Szczecina Przebywający w Szczecinie I sekretarz KC PZPR, gen. armii Wojciech Jaruzelski uczestniczył w poniedziałek 30 września w spotkaniu z 'członkami Egzekutywy KW PZPR i aktywem społeczno-politycznym województwa oraz z kandydatami na posłów do Sejmu. I sekretarz KW PZPR Stanisław Miśkiewicz przedstawił sytuację społeczno-polityczną i gospodarczą województwa. Na spotkaniu, którego tematem były problemy regionu, a szczególnie te, z jakimi kandydaci na posłów do Sejmu stykali się na zebraniach przedwyborczych, zabierali głos m. in.: Marian Unicki — firezes Spółdzielczego . Kombinatu Rolnego im. Przyjaźni Polsko-Radzieckiej w Witkowie, Wojciech Polaczek — prezes Spółki Handlu * Zagranicznego „fiybexi’, Mi' roslaw Sobczak — działacz ZSMP, Stanisława Malinowska — mistrz w Zakładach Przemysłu Odzieżowego „Odra”. Uczestniczący w spotkaniu członek Biura Politycznego, sekretarz KC PZPR Kazimierz Barcikowski przedstawił stanowisko kierownictwa partii wobec zgłaszanych postulatów. W końcowej części spotkania na postawione pytania odpowiadał także Wojciech Jaruzelski. Pogratulował zarazem gospodarzom ziemi szczecińskiej osiągnięć, podkreślając, że wiele z nich warte jest upowszechnienia w całym kraju. i DOKOŃCZENIE NA STR 2) s ■Dziś godz. 10-12 Trybuna odpowiada, 298800-283328 Handel: Jaki jest, jaki być powinien? M AŁO który dział gospodarki jest tak blisko życia, jak handel. Każdego prawie dnia kupujemj mleko, owoce, Chleb, masło Często odzież, obuwie, artyku łv gospodarstwa domowegoraz Co w handlu można od zausprawnić, zmienić na lepsze? Jakie uwagi i zastrzeżenia mają Czytelnicy do systemu funkcjonowania sprzedaży? Odpowiedzi na te pytania szukać będziemy wspólnie a przedstawicielami Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług we wtorek, 1 października. W godzinach 10—12 przy telefonach 29-88-00 oral 28-33-28 zasiądą: wiceminister Andrzej Głowacki oraz Marcin Duszyński, dyrektor Departamentu żywności i Żywienia. Czekamy na pytania, sygnały i propozycje! Plenum KW PZPR w Koninie Hierarchia społecznych potrzeb regionu 30 września w Koninie odbyło się Plenum KW PZPR poświęcone założeniom planu społeczno-gospodarczego na lata 1986—1990. Stwierdzono uwzględnienie hierarchii potrzeb w tworzeniu koncepcji projektu tego planu i podziale środków inwestycyjnych. Istotne znaczenie ma problem wyżywienia społeczeństwa, a także sprawy mieszkaniowe, poprawa warunków ochrony zdrowia, opieka społeczna, nauczanie i wychowanie. Aktualna realizacja zadań w gospodarce województwa kształtuje się korzystnie — zaakcentowano — pozytywnie ocenić można wyniki w przemyśle, w skupie mięsa, w realizacji eksportu i dostaw rynkowych. Do zjawisk negatywnych należy natomiast szybsze o 13 proc. tempo wzrostu średnich plac w przemyśle do stosunku do wydajności pra-1>V W uchwale zaakceptowano główne kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego województwa na najbliższą pięciolatkę. (PAP) Echa przemówienia premiera PRL Z trybuny ONZ rozległ się głos socjalistycznej Polski Wywiady dla dwóch dzienników w USA ♦ CSRS: Stabilność Polski ważnym czynnikiem pokoju ♦ Meksyk: Przeciw neokolonializmowi finansowemu ♦ Indie: Wartość ruchu niezaanjażowanych „New York Times" opublikował wywiad, jakiego podczas pobytu w Nowym Jorku udzielił temu dziennikowi Wojciech Jaruzelski. Premier wypowiedział się m. in. na fefflat stosunków polsko-amerykańskich, krytycznie mówiąc o stanowisku USA wobec kontroli zbrojeń. Podkreślił rosnącą aprobatę społeczeństwa polskiego dla polityki władz. Takie inny dziennik amery. kański, „Washington Post”, zamieścił wywiad z premierem Jaruzelskim. Polski przywódca odpowiedział na pytania dotyczące zbliżających się wyborów do Sejmu PRL, zachodnich restrykcji gospodarczych wymierzonych przeciwko Polsce oraz ich skutków, stosunków polsko-amerykańskich i reform gospodarczych w naszym kraju. Treść obu wywiadów obszernie omówiły liczne agencje informacyjne. Zagraniczne środki masowego przekazu poświęciły też wiele uwagi wypowiedzi Wojciecha Jaruzelskiego, złożonej po powrocie do kraju. Wskazuje się, że przywódca Polski wyraził zadowolenie z dużego zainteresowania, wywołanego jego wystąpieniem w ONZ oraz satysfakcję ze spotkań i roz-mów przeprowadzonych pod. czas pobytu w Nowym Jorku Cytuje się m. in. stwierdzenie premiera PRL, że ma on nadzieję, iż jego podróż przyczyni się również do poprawy stosunków z USA. Agencje i prasa zagraniczna podkreślają, że Telewizja Polska przeprowadziła bezpośrednią transmisję z przylotu W. Jaruzelskiego do Warszawy. Zagraniczne środki masowego przekazu w dalszym ciągu informują o przemó(DOKONCZENIE NA STR. 1) Coraz bliżej wybory do Sejmu Już dni dzielę nas od 13 października, od wyborów sejmowych. Trwaję w całym kraju spotkania środowiskowe z kandydatami no posłów. Dyskusje na nich obejmuję wszystkie najważniejsze dla kraju problemy polityczne, gospodarcze i społeczne. Orgonizacje społeczne zwracają się do środowisk swego działania ze słowami zachęty do udziału w wyborach, z argumentami uzasadniającymi podjęcie takiej decyzji. Kampania wyborcza wchodzi w ostatnią fazę. Sejmik młodego wyborcy Słowa Deklaracji Wyborczej PRON: „umiejętności zawodowe, energia i świeże spojrzenie młodych są naszemu krajowi żywotnie potrzebne” są mottem wielu odbywających się w różnych miejscowościach naszego kraju środowiskowych spotkań wyborczych, organizowanych często w sposób niekonwencjonalny. W ostatnią niedzielę w Sejnach (woj. suwalskie) odbył się, pod patronatem Forum Młodego Pokolenia przy RK PRON, sejmik młodego wyborcy. Na spotkanie z blisko 3-tysięczną rzeszą członków organizacji młodzieżowych, a także młodzieży nie zrzeszonej, przybyli kandydaci na posłów z listy krajowej: Norbert Aleksiewicz, Mikołaj Kozakiewicz i A- leksander Legatowicz, a także 8 kandydatów z Ust okręgowych. W sejmiku uczestniczy! też sekretarz KC PZPR Henryk Bednarski. Sejmik stał się przede wszystkim dyskusją o współczesnej Polsce, problemach narodu, perspektywach rozwoju kraju i na tym tle o szansach młodzieży i ich roli w życiu (DOKOŃCZENIE NA STR. i) List do kobiet polskich Na odbywającym się 30 września plenarnym posiedzeniu polskiego komitetu współdziałania organizacji i środowisk kobiecych omawiano rolę i zadania kobiet w organach przedstawicielskich ora2 w kampanii wyborczej do Sejmu Na zakończenie obrad wystosowano „Ust do kobiet polskich”, w którym m. in. czytamy: „Dobiegają końca spotkania 2 kandydatami ną posłów do Sejmu. Były to szczere i serdeczne, czasem ostre i trudne, rodaków dla kraju rozmowy o sprawach ważnych i najważ-niejszych. Spotykaliśmy się V gronie ludzi podobnie jak my zatroskanych o dobro kraju, »pragnących Polski ładu. porządku i zgody narodowej, Polski gospodarnej i zasobnej, cenionej i szanowanej wśród narodów świata. Do programu wyborczego zgłoszono wiele niełatwych zadań. Sporządzone zostały spraw nie cierpiących rejestry zwłoki, które od dziś, od zaraz powinny być podjęte. Wiemy jednak, że nikt za nas nie zrealizuje naszych dążeń i narodowych aspiracji. Jako obywatelki i organizatorki życia rodzinnego najlepiej (DOKOŃCZENIE NA STR. 2, Już jest gotowe pierwsze z pomieszczeń CZMP 30 września załoga generalnego wykonawcy Centrum Zdrowia Matki-Polki — łódzkiego kombinatu budowlanego „Śródmieście” — wykończyła pierwsze z pomieszczeń pomnika-szpitala. Jest nim sala usytuowana na I piętrze w części zabiegowo-laboratoryinej szpitala ginekologiczno-położniczego. Jest to pomieszczenie obszerne, jedna z kilku sal zabiegowo-laboratoryjnych, które w przyszłości funkcjonować będą w centrum. Ściany pomalowane są na kolor błękitny, który dominować będzie w przyszłym sznitalti Do tej części szpitala doprowadzono już energię elektryczną, zamontowano oświetlenie i urządzenia klimatyzacyjne. Na razie sala jest pusta. (PAP) Państwowa Rada Gospodarki Przestanej rozpoczęła działalność _ K. Secomski — przewodniczącym Zgodnie z ustawą o pik lowaniu przestrzennym, powołano Państwową Radę Gospodarki" Przćślrżennej, podporządkowując ją bezpośrednio premierowi. Inauguracyjne posiedzenie rady i jej ukon. stytuowanie się przez wręczenie aktów nominacyjnych odbyło się 30 września. Gratulując członkom rady nominacji wicepremier, przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Manfred Gorywoda podkreślił wagę, jaką przywiązuje się do ich pracy w okresie ustalania planu społeczno-gosflłdarczego oraz wytyczania planu perspektywicznego. Owocem będą ostateczne założenia planu (DOKOŃCZENIE NA STR. 5) Nowe propozycje rozbrojeniowe ZSRR GENEWA (PAP). Korespondent PAP, Edward Dylawerski relacjonuje: Podczas trwającego 40 minut spotkania plenarnego uczestniczących w genewskich rokowaniach rozbrojeniowych obu delegacji — radzieckiej i amerykańskiej — które odbyło się w genewskiej siedzibie amerykańskiej Agencji Kontroli Zbrojeń i Rozbrojenia, przewodniczący delegacji radzieckiej, amb. Wiktor Karpow, przedłożył w poniedziałek nowe radzieckie propozycje rozbrojeniowe, przewidujące, jak oświadczył, radykalne rozwiązania w trzech dziedzinach tematycznych, które są przedmiotem trzeciej już rundy radziecko-amerykańskich rokowań rozbrojeniowych w Genewie — w dziedzinie broni kosmicznej, strategicznej broni jądrowej i broni jądrowej średniego zasięgu. W. Karpow odmówił informacji na temat treści złożonych propozycji. (DOKOŃCZENIE NA STR. 7) XI Międzynarodowy Konkurs Chopinowski Dziś początek (INFORMACJA WŁASNA) We wtorek, 1 października, o godzinie 20 w dużej sali Filharmonii Narodowej uroczysty koncert inauguracyjny rozpocznie wielką imprezę muzyczną, która raz na pięć lat sprawia, że bez przesady wszyscy w Polsce czują się melomanami: Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Na wieczór ten wybrano jedno tylko dzieło — Mszę h-mol) Jana Sebastiana Bacha, twórcy, którego muzykę patron Konkursu darzył przez całe swe życie ogromną czcią i uwielbieniem. Wykonawcami koncertu otwarcia najstarszego i najsławniejszego chyba na świecie Konkursu będą: Chór FN pod batutą Orkiestra i Kazimierza Korda z udziałem kwartetu zagranicznych śpiewaków, Ta sama orkiestra, pod dyrekcją Tadeusza Strugały, towarzyszyć będzie następnie w finale Konkursu szczęśliwej szóstce laureatów podczas wykonywania jednego z dwu koncertów fortepianowych Chopina — w ostatecznej rywalizacji o kolejność nagród. Od tego momentu dzielą nas jednali jeszcze trzy etapy elimin. nych przesłuchań, a to — przy ogromnej początkowej liczbie kandydatów — oznacza blisko 3 tygodnie oczekiwania dla publiczności, zmagań, nadziei i niestety rozczarowań — dla uczestników. Przystąpienie do Konkursu jest przecież równoznaczne ryzykiem, z koniecznością pod1 dania swej gry ocenie jury, którego zadanie nigdy nie jesi łatwe, a cóż dopiero gdy wchodzi w grę (nomen-omen) interpretacja muzyki tak popularnej (DOKOŃCZENIE NA STR. 5] Święto narodowe Os SIL Depesza z Polski Towarzysz LI XIANNIAN Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej Towarzysz ZHAO ZIYANG Premier Rady Państwowej Chińskiej Republiki Ludowej PEKIN Z okazji święta narodowego, 36 rocznicy proklamowania Chińskiej Republiki Ludowej, w imieniu Rady Państwa i Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolite, Ludowej, narodu polskiego własnym przesyłamy Wam, Rai dzie Państwowej Chińskiej Republiki Ludowej oraz za Waszym pośrednictwem narodowi chińskiemu serdeczne pozdrowienia i najlepsze gratulacje. Stwierdzamy z zadowoleniem, że w stosunkach między Polskę i Chinami nastąpiło istotne przyspieszenie rozwoju wzajemnie korzystnej współpracy w wielu dziedzinach. Polska Rzeczpospolita Ludowa pragnie również w przyszłości rozwijać i wzbogacać współpracę z Chińską Republiką Ludową w duchu tradycyjnej przyjaźni łączącej nasze narody, współdziałać na forum międzynarodowym w interesie socjalizmu i pokoju na świecie. W tym uroczystym dniu tyczymy narodowi chińskiemu szczęścia i pomyślności, rozwoju i rozkwitu Chińskiej Republiki Ludowej. HENRYK JABŁOŃSKI przewodniczący Rady Państwa PRL WOJCIECH JARUZELSKI prezes Rady Ministrów PRI Cel polskiej propozycji OLSKA myśl polityczna wniosła nowy konkretny wkład w działalność ONZ. Premier Wojciech Ja- ruzelski wygłosił w swoim przemówieniu na XL sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych inicjatywę sporządzenia analizy skutków militaryzacji kosmosu Zaproponował, aby pod auspicjami sekretarza generalnego ONZ grupa najwybitniejszych ekspertów różnych narodowości opracowała studium na powyższy temat. Tego rodzaju aktywność ________________ Polski, odwołująca się na forum ONZ do wiedzy I sumienia uczonych, ma swoje ponaddwudziestoleinie tradycje. W 1962 r. XVII sesja ONZ 2 inicjatywy polskiej poleciła sporządzić raport o ekonomicznych i społecznych skutkach rozbrojenia. Wybitny wkład w tę pracę wniósł nasz światowej sławy uczony, prof. Oskar Lange. W 1966 r. na XXI sesji ONZ Polska zainicjowała opracowanie raportu o skutkach użycia broni jądrowej. W 1968 roku XXIII sesja ONZ podjęła z inicjatywy naszego kraju decyzję o przygotowaniu raportu na temat skutków użycia broni chemicznej i bakteriologicznej. Realizacja tych polskich inicjatyw przyczyniła się w poważnym stopniu do tego, że społeczność międzynarodowa i kompetentne czynniki polityczne zdały sobie sprawę z konsekwencji, jakie pociągają za sobą wyścig zbrojeń oraz użypie broni masowej zagłady. Świat otrzymał obiektywne, rzeczowe opracowania wysoko kwalifikowanych ekspertów w poszczególnych dziedzinach. Również niemały był wkład przedstawicieli Polski w prace ONZ nad problematyką kosmiczną. Jednym 1 twórców prawd kosmicznego jest wybitny polski prawnik prof. Manfred Lachs, obecnie sędzia Trybunału Międzynarodowego w Hadze. Przez kilkanaście lat organowi zajmującemu się w ONZ prawem kosmicznym przewodniczył Polak, amb. Eugeniusz Wyzner, obecnie zastępca sekretarza generalnego ONZ, AJNOWSZA Inicjatywa Polski oparta jest więc no wieloletnim doświadczeniu naszej nauki i dy- - plomacji popartym praktykq. Nawiązuje ona dc radzieckiej koncepcji pokojowego zagospodarowanie kosmosu, zwołania międzynarodowej konferencji na ter temat i utworzenia międzynarodowej organizacji kosmicznej. Polsko zdaje sobie sprawę, że badania kosmosu przyczyniają się do rozwoju różnych dziedzin wiedzy, do postępu techniki i nauki. W badaniach naukowych doty-cząeych kosmosu biorą również udział polscy uczeni i kosmonauci, w zakresie odpowiadającym naszym możliwościom. Podejmując inicjatywę zbadania skutków militaryzacji kosmosu nie mamy więc na myśli zaniechania prac badawczych nad przestrzenią kosmiczną. Ale chodzi nam o to. aby rozwijały się one w kierunku wyłącznie pokojowym, by służyły dobru i bezpieczeństwu całej ludzkości. Przecież uznana została powszechnie przez wszystkie narody jedynie słuszna zasada, że przestrzeń kosmiczna stanowi „wspólne dobro ludzkości". ONZ podjęła w tei dziedzinie szereg jednoznacznych rezolucji. Mimo to świat nasz stanął dzisiaj w obliczu groźby przeniesienia wyścigu zbrojeń w kosmos, militaryzacji przestrzeni kosmicznej. Właśnie niedawno badania i doświadczenia w zakresie militaryzacji kosmosu weszły w nowq fazę. Stany Zjednoczone przystąpiły do prób z bronip antysatefitamą, 1 pomocą której zniszczono obiekt kosmiczny. Premier Wojciech Jaruzelski nazwał to „niepokojącym przykładem niezgodności słów z czynami - słów o pokoju 1 czynami, które mu zagrażają" Przeniesienie wyścigu zbrojeń w kosmos oznaczałoby wkroczenie na drogę której końca nikt przewidzieć nie potrafi. Nasuwa się pytanie, które postawił z trybuny ONZ premier Wojciech Jaruzelski: „Czy będziemy ostatnim pokoleniem, które zapewnia ciągłość życia na Ziemi"? W niedawnym wywiadzie dla tygodnika „Time” Michaił Gorbaczow, zapytany co jest głównym, decydującym czynnikiem w stosunkach radziecko-amerykańskich, odpowiedział: „Myślę, iż jest nim pw bezsprzeczny fakt, że czy podobamy się sobie, czy nie, przeżyć lub zginąć możemy tylko razem". Trudno o bardziej lapidarne i celne ujęcie istoty sytuacji, w jakiej znajduje się obecnie ludzkość Żyjemy w okresie przełomowym. Rośnie wśród naro<jow“niepewność jutra i lęk przed jądrową apokalipsą. Ale równocześnie Istnieje realna szansa powrotu do odprężenia w Europie i na-świecie OLSKA była, jest i pozostanie gorącym rzeczni, kiem odprężenia, współpracy i bezpieczeństwa międzynarodowego. Taki byl i pozostaje podstawowy kierunek działalności naszej polityki zagranicznej. ONZ proklamowała 1936 j. Rokiem Pokoju. W ramach obchodów tego roku zwołany został do Warszawy na styczeń Kongres Intelektualistów w obronie pokojowej przyszlości świata. Zgromadzi on zapewne wybitne autorytety i umysły z dziedziny nauki i kultury. Forum to powinnti' wnieść reprezentatywny, liczący się wkład w dzieło pokojowego rozwoju przyszłości zarówno Ziemi, jak i kosmosu dla dobra każdago człowieka. JANUSZ MOSZCZEŃSKI P N Kosmos nie może zagrozić Ziemi £