Zycie Warszawy, wrzesień 1956 (XIII/209-233)

1956-09-01 / nr. 209

UtCIE WARSZAWY ■rac%I. Nr 209 (4004) SOBOTA, 1 WRZEŚNIA 1956 ROKU CENA 20 gr 5 rocznicę wsiana Śląskiego izeme weteranów powstań erpnia br., z okazji 35 roczni- Uchu ITT Powstania Śląskiego, prezydium Woj. EN w Stali­­zie, odbyia się uroczystość wrę­­wysokich odznaczeń państwo­­uczestnikom powstań śląskich 1919, 1920 i 1921, przyznanych fzez Radę Państwa za udział w 'aniach i za udział w. walkach ązanie Śląska z Macierzą, toracji w imieniu Rady Pań­­dokonali przewodniczący Prezy- WRN — R. Nieszporek i I za- i przewodniczącego — J. Ziętek, parni Sztandar Pracy I klasy to wani zostali weterani po­­śląskich: A. Aulich, J. Hering Erzybyta. Ordery Sztandar Pra­­■vlasy otrzymało 24 uczestni- Bvstan, 11 powstańców — od- B'cti zostało Krzyżami Knman­­■ Orderu Odrodzenia Polski. B Oficerskim Orderu Odro­­^łclski odznaczono 38 uczest- Bnwstań, Krzyżem Kawaler- H~>6 i Złotym Krzyżem Zaslu­­i^łestników powstań. jacje pokojowe w NRD ; delegacji PKOP 3 bm. odbędą się w NRD :je pokojowe, w rocznicę i II wojny światowej. Mani­­«- będą przebiegały pod hasła­­ilki przeciwko remilitaryzacji ec zachodnich, wycofania kich obcych wojsk z Niemiec okowań pomiędzy obydwoma ii niemieckimi. manifestacje wyjechała delega- SOP: przewodniczący delega- W. Fedorowicz, zastępca prze­czącego Prezydium Stół. RN [Anna Tarniewicz — posłanka, bdnicząca PK ZŚL w Jeleniej i M. Śmigielski — przewodni- WRZZ, w Opolu. pzględu na bezpieczeństwo kraju ,e próby broni jądrowej w ZSRR viSäezenie agencji TASS £WA (PAP). Agencja TASS ogłasza następujący komunikat: 30 sierpnia dokonane zostały w Zw. Radzieckim próby z bronią 4- Podobnie jak i przewidziane dalsze próby, mają one na celu nalenie broni jądrowej i opracowanie nowych jej typów slo­­do uzbrojenia różnych rodzajów wojsk. Radzieckim prób z bronią i dokonuje się z reguły na wysokości, co umożliwia me zmniejszenie ilości opa- Tnro pyłu radioaktywnego. W ftbeelu w ładunkach będących iotem doświadczeń stosuje się Iną ilość substancji radioak­tdązku z tymi próbami z bro­­lirową w ZSRR agencja TASS jażniona została do opublikowa­­piniższego oświadczenia: rs olecki kierując się swą ą iolityką niejednokrotnie w ONZ propozycje w spra­­ędnego zakazu broni ato­­iddrowej. Na wiosnę 1955 ZSRR zgłosił propozycję, jd oponujące bronią ato­­|c;orową zobowiązały się prób z tymi rodzajami ^inie od osiągnięcia po- i innych sprawach doty­­ifojenia. Tego rodzaju być pierwszym kro­­inku zakazania i znisz­czenia broni atomowej oraz przj'­­czyniłby się do umocnienia zaufania między państwami. W związku z radzieckimi próbami atomowymi mężowie stanu USA mó­wią o konieczności ustanowienia kontroli międzynarodowej nad ener­gią atomową. Rząd radziecki uważa, że żaden system specjalnej kontroii nad doświadczeniami jądrowymi nie jest potrzebny, gdyż nowoczesne środki techniczne umożliwiają łatwe wykrywanie prób z bronią jądrową, dokonywanych w jakimkolwiek pun­kcie kuli ziemskiej. Wiadomo jednak, że ta propozycja rządu radzieckiego, jak również pro­pozycja w sprawie zakazu broni ato - mowej i wodorowej nie znajdują po­parcia ze strony St. Zjednoczonych i niektórych innych państw zacho­dnich. Wiadomo również, że próby z bronią jądrową i termojądrową dokonywane były w br. w USA i w Anglii. Rząd radziecki nie może nie liczyć się z tymi okolicznościami i musi ze względów bezpieczeństwa poświęcać należytą uwagę próbom z bronią jądrową. Niemniej jednak rząd radziecki za­mierza i nadal nie osłabiać wysiłków na rzecz osiągnięcia międzynarodo­wego porozumienia w sprawie cał­kowitego zakazu wytwarzania, prze­chowywania i stosowania broni ją­drowej, jak również zakazu doświad­czalnych wybuchów tej broni. Jednocześnie rząd radziecki roz­szerza jak najbardziej prace naci wykorzystaniem energii atomowej do celów pokojowych. ! * nic Ań' ftB •Vii cje rządowe ii w Plowdiw 5ku wyjechała ńa uroczy­­e z otwarciem Między- i Targów w Plowdiw .jegacja rządowa PRL z fWewnętrznego M. Mi­­.zele. 31 ub. mieś. udała się do . uroczystości otwarcia Je­­» Targów Lipskich polska de­­rządowa, której przewodniczy •zemysłu Drobnego i Rzemio- Z. Moskwa. io-t 510- ii pogniły, chyba że... (Obsługa własna) 1 mina mego znajomego z * PIHM ą zadowolenie. A ‘ że pogoda także się poprawiła więc rvzyku­ra tygodnie słońca i pogody, praw­­ly> ta mina... łachaj najprzód, jaka jest sytua­­d Atlantyku po Grenlandię na 'Ą i Morze Czarne na wschodzie, a 2$ając poprzez Europę Środkową i ^rozparł“ się gigantyczny wyż ba­­>ny. i/| można więc chyba zaryzykować pf taką — pogodnie, rano mglisto i gfżu z tym do południa może ta I ‘irzyć przejśe*r,7e zachmurzenie i I Jfhłodno, piągnie do nas po- I Z; .. e ■■•trze. Już wczoraj kraju a . morzem bv‘o tTTlko :.ii' łzawię około 20. Dziś _ iß—ro Cr la nadzieja w owinno szybko ogrzać chłod- 1 jutro spodziewam się po­­rzy stopnie. 'iście jakiś nowy niż „fran ejski" z deszczowymi ak­­okrzyżuie szyków i obali ę'. (CEN). Po raz pierirszy w Polsce Dziś »Święto Energetyka« Zobowiązania załóg elektrowni W dniu dzisiejszym, po raz pierwszy w Polsce, obchodzone będzie „Święto Energetyka“. Dzień swego święta — 1 września — witają energetycy dużymi osią­gnięciami. W ciągu 8 ubiegłych miesięcy br. energetycy okręgu południowego sta­le zwiększają ilość spalonego mułu węglowego i tzw. przerostów i za­oszczędzili ok. 100 tys. ton węgla, tj. tyle, ile wynosi prawie miesięczne wydobycie średniej wielkości kopalni. W elektrowniach podległych Żarz Energetycznemu Okręgu Południo­wego systematycznie obniżany jesi wskaźnik zużycia węgla niezbędne­go do wyprodukowania 1 kWh energii elektrycznej. Podczas gdj w ub. r. na ten cel zużywano 554 g węgla, to w I półroczu br. wskaź­nik ten spadł o 13 gramów. Najlepsze wyniki osiągają najnow­sze elektrownie, wyposażone w wy­­sokosprawne agregaty, a przede Odrobiliśmy dotychczas dopiero część zaległości w zakresie elektry­fikacji kraju. W minionych latach czę­sto nierównomiernie rozrastały się zakłady przemysłowe: zwiększała się ilość odbiorców prądu, a elektrow­nie nie zawsze nadążały. Nieraz trze­ba było zaciskać przysłowiowego pa­sa, wprowadzać ostre rygory i ogra­niczenia. Musieliśmy — i musimy jeszcze nadal — liczyć się z każdym kilowatem zużywanej energii. Do­wszyśtkim elektrownia im. Drzymały w Miechowicach, której załoga na wyprodukowanie 1 kWh energii elek­trycznej zużywa 445 g węgla, oraz elektrownia „Jaworzno II“, w której zużycie węgla na 1 kWh energii elektrycznej wynosi 460 g. Dzięki szybko postępującej moder­nizacji agregatów i ulepszeniu pro­cesów spalania w kotłach, coraz bar­dziej zmniejsza się zużycie węgla również i w elektrowniach starszych, wyposażonych w mniej sprawne i wydajne urządzenia. Nie poprzestając na dotychczaso­wych osiągnięciach załogi elek­trowni. w odpowiedzi na apel Min. Energetyki i Żarz. Gł. Zw. Zaw. Prac. Energetyki, podjęły wiele zo­bowiązań, w których postanawiają jeszcze bardziej wzmóc walkę o oszczędność węgla. piero w miarę realizacji „pięciolatki“ zmniejszymy dystans pomiędzy mo­żliwościami produkcyjnymi, a po­trzebami odbiorców. W tej chwili produkujemy rocznie ponad 17,6 mi­liarda kilowatów energii. Jak infor­mował nas Dyrektor Generalny Mi­nisterstwa Energetyki, inż. Tadeusz Dryzek, pod koniec „pięciolatki“ pro­dukować będziemy rocznie 30 miliar­dów kilowatów. Oznacza to wzrost produkcji na jednego mieszkańca z£ 115 kWh w roku 1938 do 1090 kWh w roku 19G0. Aby osiągnąć tę olbrzymią ilość energii (w roku 1938 wyprodukowano w Polsce niewiele ponad 3,5 miliarda kWh) trzeba będzie jeszcze wiele pracy i wielu inwestycji. Mamy w ciągu „pięciolatki“ wybudować kil­­k.ana;ci,v.i«łowych i rozbudować nie­mal wszystkie już pracujące siłow­nie. Już w tej oliwili budujemy 15 elektrowni; jeszcze przed końcem bieżącego roku popłynie prąd z na­stępnych zespołów „Żerania“, „Sta­lowej Woli“, „Elbląga“, W. okresie „pięciolatki“ wybuduje­my ponad 20 tysięcy kilometrów przekaźnikowych linii elektrycznych 573.851 zl na budomę POMNIKA Lista — patrz na str. ó napowietrznych I kablowych. Pozwo­li to na dostarczenie światła i siły do tych regionów kraju, które dziś jeszcze nie mają dostatecznej ilości energii. Mamy zelektryfikować ok. 300 kilometrów linii kolejowych, za­pewnić dostawę prądu dla tysięcy gromad wiejskich. W coraz większym stopniu zaczy­namy wykorzystywać „biały węgiel". W ciągu „pięciolatki“ budować bę­dziemy wodne elektrownie m. in. w Roronowie na tzw. Kaskadzie Brdy, w Myszkowcaeh na Sanie, na Bugo- Narwi w miejscowości Dębe, oraz na Wiśle — pod Włocławkiem. W 1960 roku ok. 3 proc. energii elektrycznej produkowanej w kraju otrzymamy dzięki wykorzystaniu siły naszych rzek. Blisko 8 procent energii dadzą pod koniec Planu Pięcioletniego elek­trownie używające węgla brunatnego. W tym roku, w grudniu, gotowy bodzie do eksploatacji w elektrowni „Żerań“ pierwszy, 25-mcgawatowy zespól wyprodukowany w Polsce. Na­stępne zadanie —- to uruchomienie do roku I960 produkcji dwukrotnie większych, 50-megawatowyeh turbin dla następnych polskich siłowni. D. Piatk Po uchwałach VII Plenum Zadania stołecznej organizacji partyjnej G i» trądy B*W 31 sierpnia br. rozpoczęły się obra­dy Plenum Komitetu Warszawskiego PZPR. W obradach biorą udział, członek Biura Politycznego KC PZPR — J. Cyrankiewicz i sekretarz KC PZPR —- J. Albrecht. Prócz członków Plenum w naradzie uczestniczą przed­stawiciele szeregu stołecznych zakła­dów pracy, przede wszystkim tych, które ostatnio są miejscem nowych eksperymentów, inicjatyw i dyskusji mających na celu usprawnienie go­spodarki narodowej. Plenum Komitetu Warszawskiego poświęcone jest omówieniu zadań itcłecznej organizacji partyjnej w obliczu uchwał VII Plenum KC PZPR Zagadnienia te szeroko zrefe­rował I sekretarz KW PZPR — St. S .a.szewski. Następnie, po wyborze komisji dla opracowania uchwał Plenum rozpo­częła się dyskusja. W pierwszym dniu wzięło w niej udział 16 osób. Wypo­wiedzi ich cechuje śmiała krytyka błędów w naszym życiu gospodar­czym. Uczestnicy Plenum w dysku­sji zwrócili również uwagę na trud­ności, jakie napotykają załogi przy wprowadzaniu w życie sw-ych pro­jektów oraz brak pomocy i należy­tego zrozumienia w tej dziedzinie ze strony resortów. W pierwszym dniu obrad omówio­no szereg zaobserwowanych błędów w planowaniu, w systemie plac i norm oraz spraw'y regulacji płac. Za­bierający głos poświęcili również wiele miejsca, zagadnieniu jawności życia gospodarczego i politycznego oraz demokratyzacji w życiu partyj­nym i społecznym. Zajęto się także problemami związanymi z pracą or­ganizacji partyjnych i związkowych w warszawskich zakładach pracy. Obrady trwają. Władysław Broniewski Jte ift Syn podbitego narodu, syn niepodległej pieśni, o czym i jak mam śpiewać, gdy dom mój — ruiny i zgliszcza? Jak czołg przetoczył się Wrzesień ziemi ojczystej przez piersi, a moja dłoń jest bezbronna i bezbronna jest ziemia ojczysta. Ja na tę ziemię powrócę, ja chcę ją zbawić, ocalić, stamtąd chcę światu płonąć serca i pieśni pożarem, chcę, żeby z gruzów Warszawy rósł żelbetonem socjalizm, chcę, żeby Hejnał Mariacki szumiał czerwonym sztandarem, Dumna i piękna Warszawo, chwała twoim ruinom, chcę zliczyć i ucałować twoje męczeńskie cegły. Podaj mi dłoń, Białorusi, podaj mi dłoń, Ukraino, wy mi dacie na drogę wasz sierp i młot niepodległy. Łuno wolności ludów, moc w zaciśniętej pięści! Przeminą dni niedalekie i będzie się świat rówieśnił. Piszę dłonią bezbronną, groźną, chociaż się nie mści, syn podbitego narodu, syn niepodległej pieśni. Rok 1939 Samoloty niemieckie nad Warszawą. Demokratyzacja i rozwój samorządu rzemiosła Projekt ustawy o izbach i Związku Izb Rzemieślniczych przyjęty przez komisje sejmowe (Obsługa własna) Projekt ustawy o Izbach Rzemieślniczych zgłoszony przez posłów zc Str. Demokratycznego referował wczoraj na posiedzeniu połączonycł Komisji: Ustawodawczej i Przemysłu — poseł Rozmiarek. Poseł-referent podkreślił znaczenie podjętych w szerokim zakresie w iraju prac mających na celu zapew­nienie rzemiosłu ze strony państwa odpowiedniej pomocy i opieki oraz umożliwienie mu spełniania ważnych iadań gospodarczych. • Jednym z warunków spełniania tych zadań —- stwierdził pos. Rozmia­rek — jest zapewnienie rzemiosłu właściwej i należytej reprezentacji jego interesów przez uaktywnienie samorządu rzemieślniczego. Ustawa, której projekt zgłosiła grupa posłów, ma właśnie na celu unormowanie działalności izb rze­mieślniczych i Związku Izb Rzemie­ślniczych oraz sposobu powoływania ich organów na zasadach odpowia­dających obecnym warunkom spo­łeczno-gospodarczym. Ogólnym za­łożeniem ustawy jest rozszerzenie zakresu działania izb rzemieślni­czych i ich Związku oraz stworze­nie warunków dla demokratyzacji i rozwoju samorządu rzemiosła. Projektowana ustawa rozszerza za­kres działania Izb Rzemieślniczych jako opiekuna i obrońcy rzemiosła. Przewiduje również zmiany w skła­dzie izb. Dotychczas 3/5 jej reprezen­tantów było z wyboru, a 2/5 — z no­minacji. Obecnie wszyscy będą wy­bierani a kadencja ich trwająca do­tąd 5 lat, skrócona zostaje do 3 lat. Zasadniczą wątpliwość do projektu ustawy wysuwa sekretarz Rady Pań­stwa — S. Skrzeszewski. W kraju mamy — według informacji udzielo­nych przez przedstawicieli związków rzemieślniczych — 96 tys. właścicieli warsztatów. Zatrudniają oni 40 tys. rzemieślników, a nowa ustawa nie daje pracownikom najemnym w rze­miośle prawa wyborczego. Sekretarz Rady Państwa zapytuje jak to się stało, że autorzy projektu, wśród których byli tak wybitni prawnicy jak przewodniczący Komisji Ustawo-dawczej, przeoczyli politycznie waż­ny problem. Tym ważniejszy, że — zdaniem sekretarza Rady Państwo­wej — ilość rzemieślników pracują­cych najemnie — w związku z na­danymi ostatnio uprawnieniami — wzrośnie. Nie może mieć praw wyborczych osoba nie należąca do cechu — uza­sadnia w odpowiedzi poseł Moskwa — a przynależność do cechu jest uwarunkowana posiadaniem warszta­tu. Pracownicy najemni należą na-, tomiast do związku zawodowego. Wywiązuje się żywa polemika. Po­słanka Zemankowa sprzeciwia się łączeniu w jednej organizacji właści­cieli warsztatów i ekonomicznie od nich uzależnionych pracowników. Uważa, że Izba powinna reprezento­wać właśnie interesy rzemieślników samodzielnie prowadzących warszta­ty, gdyż nieliczenie się z ich inte­resami spowodowało upadek rzemio­sła, a w rezultacie trudności w za­spokajaniu rozmaitych potrzeb. Po­słanka Zemankowa uważa również, że obawy posła Skrzeszewskiego o los pracowników najemnych w war­sztatach rzemieślniczych są nieuza­sadnione wobec tego, że ustawa o­­kreśla wyraźnie obowiązki Izby w stosunku do rzemieślników i rze­mieślników do pracowników. Wypowiedź posłanki Zemanko­­wej rozprasza resztki wątpliwości i projekt ustawy zostaje przyjęty jednomyślnie. Wypadki w kopalniach Wiele pilnych spraw do omówienia miała Komisja Przemysłu. Dwie ka­tastrofy w kopalniach w odstępie kil­ku . miesięcy wyraźnie zaniepokoiły posłów. W najbliższym czasie posta­nowiono zebrać Komisję i zaintere­­spwanych, by wspólnymi siłami zna­leźć środki zaradcze. Poseł ’ Czerwiński wysunął też spra­wę wyegzekwowania od wicepremie­ra Stawińskiego konkretnych i wią­żących terminów załatwienia sprawy Cień militaryzmu zachodniego nad kwestią sueską Wojska francuskie przybyły na Cypr PARYŻ (PAP). AFP donosi, że pierwsze jednostki wojsk francuskich z Afryki Północnej przybyły w czwartek wieczorem drogą powietrzną do Nikozji na Cyprze. W związku z przerzucaniem od­działów wojskowych na Cypr, władze francuskie zarekwirowały do czwart­ku wieczorem 26 statków' handlo­wych. Wśród zarekwirowanych jed­nostek znajduje się pięć wielkich statków pasażerskich, 2 tankowce i 19 statków pasażersko-towarowych. Z Tulonu wypłynęło kilka okrętów m. im. 1 lotniskowiec, 1 krążownik. kilka niszczycieli i 5 kontrtorpedow­­ców. Agencje nie informują w jakinj kierunku udały się te okręty, należy jednak przypuszczać, że popłynęły one we wschodnie rejony Morza Śródziemnego. Gaitskell domaga się zwołania parlamentu LONDYN ’(PAP). W piątek przy­wódca labourzystów Gaitskell odbył konferencję z premierem Edenem do­magając się zwołania parlamentu ce­lem rozpatrzenia sytuacji w związku z kwestią sueską. Gaitskell wysunął dezyderat, by rząd powstrzymał się od dalszych decyzji w sprawie Suezu. zanim parlament nie omów'i sytuacji. W oświadczeniu oficjalnym opu­blikowanym po spotkaniu Gaits­­kella z Edenem stwierdza się, że „data zwołania parlamentu nie mo­że być ustalona, zanim rząd nie będzie miał możności rozpatrzyć wyników rczmów, jakie mają się rozpocząć w poniedziałek w Kai­rze“, Głosy prasy angielskiej LONDYN (PAP). Podczas gdy' dzienniki prawicowe, jak np. „Daily Express“ pochwalają „śmiałą decy­zję“ Edena, znaczna część prasy bry­tyjskiej odnosi się krytycznie do po­czynań militarnych W. Brytami i Francji i ostrzega rząd przed następ­stwami tej polityki. „Manchester Guardian“ potępia przygotowania militarne, rządu bry­tyjskiego i apeluje o niezwłoczne zwołanie sesji parlamentu. Kraj zo­stał wprowadzony w błąd — pisze dzienni^ — przez oświadczenie rzą­du, iż przegrupowanie wojsk jest tyl­ko „środkiem ostrożności“. Rada NATO zajmie się sprawą Suezu PARYŻ (PAP). W najbliższą środę odbędzie się posiedzenie Rady NATO. Na obrady przybędą m. in. ministro­wie spraw zagranicznych W. Brytanii, Francji, Belgii i Kanady. Na porząd­ku dziennym znajduje się sprawa Suezu. Według informacji ze źródeł bry­tyjskich, min. spraw zagranicznych W. Brytanii wygłosi expose wyja­śniające st.ąnowisko brytyjskie w tej sprawie. Przypuszcza się, że do środy nadejdą już wstępne sprawozdania z rozmów między „komisją pięciu“ a prezydentem Nässerem. m DOKOŃCZENIE na sir. 3 F (A) DOKOŃCZENIE na str. 2 wjiecfzema Komisji Sejmowych W salach Domu Poselskiego przy ul. Wiejskiej nr. 4 odbędą się posiedzenia sejmowych Komisji wg następującego pla­nn • 3 bm. (poniedziałek): 1) Wspólne posie­dzenie: Komisji Spraw Zagranicznych i Polskiej Grupy Unii Międzyparlamen­tarnej — o godz. 17. 2) Komisja Rolnictwa o godz. 11. 8 bm. (sobota): Komisja Obrotu Towa­rowego — o godz. 10. Delegacja parlamentu fińskiego przyityłes «f© Gdansha 31 sierpnia br. — pierwszy dzień pobytu w Polsce delegacja Parlamen­tu Republiki Finlandii poświęciła na zwiedzanie Stolicy. Podczas zwie­dzania delegacji towarzyszyli posło­wie na Sejm PRL — J. Frankowski oraz Sz. Szczeniowski. Wraz z grupą gości obecny był ambasador Finlan­dii w Polsce — G. Palmroth. W godzinach południowych człon­ków delegacji Parlamentu Republi­ki Finlandii przyjął w zastępstwie nieobecnego w Warszawie Marszałka Sejmu J. Dembowskiego, wicemar­szałek Sb Kulczyński. W wizycie, która upłynęła^^JjM« dzo serdecznej atmosferze, udział wzięli: przewodniczący Polskiej Sek­cji Unii Międzyparlamentarnej, czło­nek Rady Państwa prof. O. Lange oraz posłowie J. Frankowski i Sz. Szczeniowski. Obecny był ambasador Finlandii w Polsce — G. Palmroth. Po_ południu — przed odlotem do Gdańska — geście fińscy zwiedzili PK i N. Wieczon Repubłi' ■" lelegacja

Next