Zycie Warszawy, czerwiec-lipiec 1968 (XXV/157-183)
1968-06-30 / nr. 157
S : ■ I ■ jffltöjg? M , iKw' Ti • §$n$W^K:rt Käffi w . e| cth8b^^^w!a1£ <®g|;^B|| *•" a jg£jg}J $.J).- ■ ■ ■ V ■ ^V M ■ “’■’ ^Vr, ]^g, ■ *'..■•• • " • , • ” -'• ’ .*.•.' . ’ M',;. _■ ;__ .-_, mii m m is; miii_____3t timw» -1 iro iw n imi mn »»a i u Dorobek warszawskiej oświaty 1967-1968 Roczne i dwuletnie szkoły zawodowe ¥ W stronę politechnizacji ¥ Intensyfikacja pracy wychowawczej ¥ Wzrost kwalifikacji M. Spychalski przybył do Berlina BERLIN (PAP). Z okazj: uroczystości 75-lecia urodzin przewodniczącego Rady Państwa NRD i I sekretarza KC SED, W. Ulbrichta, przybyli do Berlina przewodniczący Rady Państwa PRL, marszałek Polski, M. Spychalski, sekretarz Rady Państwa, J. Horodecki oraz członek Rady Państwa, Eugenia Krassowska Na lotnisku Schoen efelde marszałka Spychalskiego oraz towarzyszące mu osobistości powitali członkowie Biura Politycznego KC SED: premier W. Steph, E. Honecker, H. Matern oraz P. Verner. Obecni byli także zastępcy przewodniczącego Radv Państwa NRD, M. Gerlach i H. Rietz oraz min. spraw zagr. O. Winzer. W powitaniu wziął udział ambasador PRL w NRD, F. Baranowski. (W) „Życie” rozmawia z mgr. J. Kuberskim — kuratorem Stołecznego Okręgu Szkolnego (B) — Blisko tysiąc placówek oświatowo-wychowawczych, prawie 360 tys kształcących się — dzieci, młodzieży i dorosłych, miliard złotych przeznaczonych rocznie przez miasto na utrzymanie systemu oświaty i rozwój oraz 200 min zł ze środków dodatkowych., pochodzących z SFBS — wszystko to wyznacza poważną społeczną i ekonomiczną funkcję warszawskiemu szkolnictwu. Jakim bilansem zamyka się rok nauki 1967—68? — Bilans liczbowy wyraża się następującymi pozycjami: 23 tys. absolwentów szkól podstawowych, ponad 13 tys. robotników kwalifikowanych którzy opuścili zasadnicze szkoły zawodowe, ok. 8 tys. specjalistów, którzy ukończyli technika i około 9 tys. maturzystów z liceów ogólnokształcących. Tyle — liczby. Według wstępnych ocen, przeprowadzonych przez kuratorium w niektórych dziedzinach pracy szkolnej, poprawiło się w ub. r współdziałanie szkól ze środowiskiem rodziców i zakładów pracy. Analiza poziomu wycho wania i nauczania wykazuje natomiast poważne dysproporcje w jednolitym realizowaniu zadań. Byi to zarazem rok, w którym dokonywaliśmy przeglądu stanu realizacji uchwały plenum Komitetu Warszawskiego z marca 1966 r., poświęconego głównym problemom oświaty i wychowania. Podstawowe problemy rozwoju oświaty były także przedmiotem obrad egzekutywy KW oraz Prezydium StRN. Zapadła m. in. decyzja, że w I kwartale przyszłego roku odbędzie się sesja StRŃ, omawiająca sprawy oświaty i wychowania. — Co można zaliczyć do pozytywów minionego roku nauki7 — Przede wszystkim podjęeie problemu młodzieży, nie uczącej się i nie pracującej. Dziś, po kilkumiesięcznych doświadczeniach, kiedy szkoły opuściło absolwentów 550 pierwszych zawodowych, rocznych szkó! można powiedzieć, że inicjatywa była trafna i społecznie bardzo potrzebna. Następną sprawą, którą udało nam się korzystnie rozwiązać i o której pisało już „Życie”, jest uruchomienie rozdzielni zaopatrującej szkoły w materiały dó politechnizacji. Nie wszystkie z zaplanowanych zamierzeń udało nam się wprowadzić w czyn. Nie rozwinęły się w dość szerokiej skali tzw. zajęcia wyrównawcze dla młodzieży wykazującej trudności w nauce. Czynimy jednak wszystko w tym kierunku, mamy przy tym nadzieję, że Min. Oświaty i Szkolnictwa Wyższego okaże nam pomoc, by or! nowego roku szkolnego prowadzić te zajęcia w potrzebnych rozmiarach. W minionym roku nauki do konaliśmy wnikliwej oceny pracy administracji szkolnej. Na naradzie nadzoru pedagogicznego ustalone zostały główne zadania na najbliższy okres. Tym głównym zadaniem będzie intensyfikacja pracy wychowawczej, wyciągnięcie przez każdą szkołę i każdą radę pedagogiczną wniosków ze słabych stron pracy wychowawczej. Sami wyciągnęliśmy -wnioski w odniesieniu do tej dziedziny (A) DOKOŃCZENIE NA STR. 2 75 rocznica urodzin W. Ulbrichta Życzenia W. Gomułki i M. Spychalskiego Tow. WALTER ULBRICHT pierwszy sekretarz Komitetu Centralnego Niemieckie; Socjalistycznej Partii Jedności przewodniczący Rady Państwa Niemieckiej Republiki Demokratycznej Berlin W dniu 75 rocznicy urodzin przesyłamy Wam w imieniu Komitetu Centralnego Polskiej Zjed. noczonej Partii Robotniczej i Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz w imieniu włz.snyno najserdeczniejsze pozdrowienia I najlepsze życzenia. W Waszej osobie pozdrawiamy wybitnego działacza międzynarodowego rewolucyjnego ruchu robotniczego, przywódcę Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności i czołowego męża stauu Niemieckiej Republiki Demokratycznej — pierwszego dziejacb Niemiec państwa robotw niczo-chłopskiego. Wysoko cenimy rozwój stosunków przyjaźni i współpracy między naszymi krajami, które służą najżywotniejszym Interesom obu narodów, sprawie jedność wspólnoty socjalistycznej oraa stanowią doniosły wkład w walkę krajów socjalistycznych o bezpieczeństwo europejskie i zapobieżenie niebezpieczeństwu płynącemu z polityki militaryzmu zachodu ioniemieckiego. Przyjmijcie, Drogi Towarzyszu, życzenia wszelkiej pomyślności w życiu osobistym. Życzymy Wani wiele zdrowia i dalszych sukcesów w pracy dla dobra Waszegc narodu, socjalizmu i pokoju. Za Waszym pośrednictwem przesyłamy najlepsze życzenia gorące pozdrowienia całemu spoi łeczeństwu! Niemieckiej Republiki Demokratycznej w jego walce o zbudowanie socjalizmu na ziemi niemieckiej. WŁADYSŁAW GOMUŁKA pierwszy sekretarz Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej MARIAN SPYCHALSKI przewodniczący Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Informacje z Berlina — zamieszczamy na str. 2] Od poniedziałku w Moskwie Składanie podpisów pod tekstem układu antyatomoweno (Od stałego korespondenta) (W) W poniedziałek 1 lipcs o godzinie 10.30 w Moskwie zostanie wyłożony do podpisania tekst układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej. Pierwsi złożą podpisy przedstawiciele krajów sygnatariuszy: ZSRR, St. Zjednoczonych i W. Brytanii. Ze strony ZSRR układy tego typu podpisywał dotychczas min. spraw zagr. A. Gromyko W imieniu St. Zjednoczonych i W. Brytanii złożą podpisy poć układem ambasadorowie tych krajów w Moskwie. Oczekuje się, że akces szeregu krajów zgłoszą osobiście ich ministrowie lub wiceministrowie spraw zagranicznych, którzy przybywają do Moskwy. Decyzja NRD J. SZP. BERLIN (PAP). Rada Państwa NRD postanowiła zaaprobować podpisanie układu, którego podpi sanie zlecono min. spraw zagr. NRD, O. Winzerowi. (W) Nowa struktura uczelni * Zadania organizacji Konferencja PZPR na Uniwersytecie Warszawskim Wystąpienie J. Kępy (B) Na Uniwersytecie Warszawskim odbyła się konferencja sprawozdawczo-wyborcza uczelnianej organizacji partyjnej. Delegaci reprezentowali 853 członków i kandydatów PZPR kształcących się i pracujących na UW. W obradach wzięli udział I sekretarz KW PZPR — J Kępa i I sekretarz KD Śródmieście — K. Dąbrowa; obecni byli przedstawiciele organizacji partyjnych z zakładów pracy oraz innych wyższych szkół stolicy. Główne tezy do dyskusji «formułowane zostały w referacie sprawozdawczym Komitetu Uczelnianego, doręczonym delegatom przed konferencją. Dokonano w nim głębokiej politycznej oceny sytuacji wewnętrznej w kraju, wychodząc szeroko poza genezę i tło wydarzeń rozgrywających się niedawno w murach uniwersyteckich. Upływająca kadencją pracy uczelnianej organizacji partyjnej przypadła na okres trudny 1 politycznie skomplikowany. Uniwersytet Warszawski był, obok części środowiska literackiego, jednym z głównych terenów konfliktu politycznego, którego wyrazem stały się wydarzenia marcowe. Fakt ten znalazł odbicie zarówno w refera. cie, jak 1 w wypowiedziach W dyskutantów. Jako podstawową przyczynę swobody działania reprezentantów i nosicieli tendencji rewizjonistycznych ł wichrzycielskich na terenie UW wskazano: zanik pracy polityczno-ideowej * młodzieżą oraz kadrą wykładowców, bierność dużej części członków partii oraz brak codziennego, konsekwentnego j pozytywnego działania organizacji partyjnych i młodzieżowych. Procesowi kształcenia zawodowego nie towarzyszyła praca ideowa. Jednocześnie — odsuniecie młodzieży od udziału w kierowaniu życiem uniwersyteckim osłabiło jej poczucie odpowiedzialności. Komitet Uczelniany PZPR w minionej kadencji niejednokrot-nie podejmował próby naprawy sytuacji, nie zaktywizowano jednak w tym celu szerokiego aktywu partyjnego i młodzieżowego. Wydarzenia marcowe wstrząsnęły życiem organizacji uczelnianej. Znalazła ona dość sił, by wyeliminować ze swych szeregów lu dzi wrogich i obcych partii. Jednocześnie organizacja powiększyła się o blisko 100 członków i kandydatów — ludzi, którzy zdali egzamin w obliczu przeciwnika politycznego. Zmieniono radykalnie formy pracy; od każdego członka, i kan dydata zaczęto wymagać ścisłego wykonywania zadań partyjnych. Masowo wykorzystano aktyw mło dzieży. Organizacja uczelniana wyszła z platformą partyjna do całej, 25-tysięcznej rzeszy uczą* cych się i zatrudnionych na uniwersytecie. Za jedną z przyczyn wadliwej pracy uczelni uznano też jej niewłaściwą strukturę organizacyjną. Nawiązał do tych spraw w zagajeniu dyskusji I sekretarz KU - A. Jezierski, Na uniwersytecie — stwierdził — o wszystkich sprai wach wychowawczych, ideowych politycznych decydują kadry. Kierownictwo organizacji partyjnej i kierownictwo uczelni podjęły ostatnio ogromną pracę nad analizą sytuacji kadrowej. Zgłoszono postulat nominacji ok. 60 osóh na stanowiska docentów. W dyskusji nad nową strukturą uczelni brali udział wszyscy pracownicy partyjni i bezpartyjni. Projekty zmian, przyjęte w formie uchwały senatu, zyskały aprobatę Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego. Będą one obowiązywać od nowego roku akademickiego. Zapewni to wszech stronny rozwój różnych form działania placówek badawczych, zrówna wagę zadań naukowobadawczych i wychowawczych. Wnioski zgłoszone podczas dyskusji zyskały miejsce w uchwale przyjętej na konfe(B> DOKOŃCZENIE NA STR. 5 Komandosi arabscy wysadzili w powietrze sztab wojskowy w Jerycho KAIR (PAP). Grupa komandosów wysadziła w powietrze izraelski sztab wojskowy w Jerycho (okupowane terytoria jordańskie). Zginęło lub zostało rannych wielu oficerów i żołnierzy izraelskich, a wśród nich izraelski gubernator wojskowy tego okręgu i jego sekretarz. Władze izraelskie zarządziły godzinę policyjną i rozpoczęły poszukiwania sprawców zamachu. Inna grupa arabskich komandosów zaminowała odcinek szosy między zakładami potasowymi nad Morzem Martwym a obozem Arous. Jedna z min zniszczyła izraelski samochód pancerny, zabijając trzech i raniąc czterech żołnierzy. (W* Znów ochłodzenie (B) Od zachodu wdarła się nad Polskę. chłodna i wietrzna zatoka niżowa. Najgorsza pogoda będzie dziś na na Wybrzeżu 1 : w dzielnicach północnych. Zachmurzenie duże i miejscami przelotne opady. W innych rejonach zachmurzenie smienne, raczej bez opadów. Temperatura od 15 st. na-d morzem do 13—20 st. w centrum i do 20—22 na południu, f Wiatry początkowo dość silne i porywiste, w ciągu dnia słabnące, z kierunków zachodnich i północnozachodnich. W Warszawie okresami wzrost zachmurzenia i przelotne opady, chwilami zachmurzenie umiarkowane. Wiatry Temperatura ©k. 18—20 st. początkowo dość silne, później umiarkowane, zachodnie l północno-2achodnie. W poniedziałek więcej słońca niż chmur i lekki wzrost temperatury. Słońce wzeszło o godz. 5,18 rajdzie o 20,01. Imieniny obchodzi Lucyna. (WICHEREK) _ Zlot młodych przodowników — przemówienie I. Logi-Sowińskiego. „Dzień Stoczniowca’1 przemówienie S. Jędrychowskiego. _ Sesja WWRN przemówienie M. Moczara. Str. 2 (A) Z okazji Dni Morza (patrz reportaż na str. 12). Fot Z Kwilecki 680 kandydatów na 316 miejsc Dziś zakończenie wyborów we Francji Telewizyjne przemówienie de Gaulle'a (Od naszego stałego korespondentaJ Paryż, 29 czerwca (W) W 7-minutowym przemówieniu przed telewizją, dwukrotnie powtarzanym dniu poprzedzającym decyduw jącą turę wyborów, gen. de Gaulle przedstawił się raczej w charakterze przywódcy politycznego niż prezydenta republiki. Wezwał wyborców, by zjednoczywszy się dla obrony ładu, głosowali na rzecz większości spójnej i stałej. Zapowiedział, że rząd czeka teraz wielki wysiłek w dziedzinie polityki i nadrobienia strat wynikłych z niedawnych zaburzeń. De Gaulle wezwał do wżmo żenią produkcji w imię zapewnienia konkurencyjności towarom francuskim we współ zawodnictwie z produkcją sąsiadów. Chodzi bowiem o to, by wzrost cen, inflacja, spadek waluty nie przekreślił podwyżki płac i zwiększonych świadczeń społecznych, by nie pojawiło się bezrobocie. Prezydent oświadczył dalej, że przy zachowaniu pełnej niezależności Francja będzie rozwijać dalej współpracę z jednym i drugim krańcem z Europy, ale przede wszystkim sąsiadami ze Wspólnego Rynku Przemówienie to de Gaulle roipoczął od stwierdzenia, że Francja przeszła ciężkie próby; anarchię studentów, paraliż gospodarczy i parlament pozbawiony autorytetu. Uznał jednak, że 30 maja (aluzja do jego przemówienia radiowego) naród się ocknął. Teraz, kiedy wszystko zostało naprawione, trzeba żeb}*- Francja podjęła marsz naprzód. Losy narodu zaangażowane są w tych wyborach — powiedział, Wygłoszone poza oficjalnymi ramami kampanii wyborczej przemówienie de Gaulle’a opozycja potraktowała jakc nadużycie jego uprawnień. W każdym razie zamknęło ono bardżo ożywioną kampanię między pierwszą a drugą turą, co może dowodzić wielkiej przezorności z jaką gauiliści podeszli do przebiegu głosowania w rundzie decydującej o przyszłym składzie parlamentu. Świadczy to też, że postanowili do końca wyciągnąć lekcje z przebiegu wyborów wiosennych z ub. roku, kiedy to upojeni sukcesem pierw szej tury o mały włos nic chybili drugiej, wychodząc z mocno osłabioną reprezentacją w parlamencie. Czy podobna historia może się powtórzyć tej niedzieli? Nawet jeśli istnieją pewne analogie — to nie porównywalne są sytuacje: rozgrywka w pierwszej turzo zapewniła gaullistom niechybne zwycięstwo, a druga runda może tylko określić jego rozmiary. Jedyne pytania, pa które ma ona dać odpowiedź, to czy sami ortodoksyjni gaulliści zdołają zapewnić sobie więk- S3IOŚĆ mandatów, czy będą zmuszeni jednak zabiegać o względj swych nie zawsze wygodnych sojuszników politycznych niezależnych republikanów. W jakimi sensie więc ci! ostatni rozgrywają w niedzielę swą wielką stawkę Z wielu symptomów można wnosić, że przebieg drugiej tury może być dla gaullistów mniej przychylny niż przebieg pierwszej. Najpierw dlatego, że tym razem lewica występuje zjednoczona, a partie konserwatywne bardziej rozbite. Po wtóre dlatego, że Francja ocknęła się j trochę przeraziła zwrotu na pra(A) DOKOŃCZENIE na str. u XIV Memoriał Kusoeińskiego Balachowski pierwszy na 400m - 46,1 (W) Jan Balachowski sprawił największą niespodziankę w pierwszym dniu XIV Memoriału Ja’ usza Kuweińskiego. Młody, zawodnik Cracovii wygrał bieg na 400 m, uzyskując najlepszy tegoroczny czas w' Europie 46,1 Pokonał on mistrza i wicemistrza Europy; Grudzińskiego i Bodeńskiego, reprezentanta Europy Wernera, a także rekordzistę NRD — Zerbes. W finale, który zakończy się najmniej oczekiwanym triumfem Balach o wskiego. nie starczyło miejsca dla tak rutynowanego zawodnika, jak Borowski, wielokrotny przecież reorezentant Polski. Zawodnika Zawiszy Wyprzedził w przedbiegu dochodzący do formy (po kontuzji) Werner o pół sekundy. Pada jacy (z przerwami) od rana deszcz i przejmujący chłodny wiatr odstraszył wielu miłośników ..królowej sportuM od wyprawy na Stadion Dziesięciolecia Trybuny świeciły takimi pustkami, co nie sprzyjało w wytworzeniu atmosfery wielkiej imprezy i wpłynęło deprymująco na zawodników. A jednak nie zabrakło W sobotę świetnych wyników’. (B) DOKOŃCZENIE NA STR. U CAF. — Dąbrowiecki Skazanie agentów amerykańskiego wywiadu (B) W sobotę przed Sąderr Marynarki Wojennej w Gdyni zakończył się proces agentów wywiadu amerykańskiego — Petera Pawelczyka i Władysława Ostojskiego. Sąd pod przewodnictwem kmdra por. S. Dziubińskiego skazał oskarżonego Pawelczyka na 13 lat więzienia oraz przepadek mienia, a Ostojskiego na 9 lat więzienia, utratę praw publicznych i praw honorowych na okres 5 lat oraz utratę mienia związanego z działalnością przestępczą. Obydwu oskarżonym zaliczono na poczet kary okres aresztu tymczasowego. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił wysoką szkodliwość czynów oskarżonych ze względu na obronę państwa oraz działanie z chęci zysku. Pawelczyk udzielił amerykańskiemu wywiadowi informacji stanowiących tajemnicę wojskową i państwową, a następnie został płatnym agentem i polskich trudnił się werbowaniem marynarzy do współpracy z wywiadem. Również wina Ostojskiego, polegająca na odpłatnym przekazywaniu informacji szpiegowskich, została w pełni udowodniona. Wyrok nie jest jeszcze prawomocny i w terminie 7 dni podlega zaskarżeniu przed Izbą Wojskową Sądu Najwyższego. (PAP) „Fabryka klimatu” powstaje w Krakowie (W) W sobotę w Chełmie pod Krakowem odbyła się uroczystość położenia kamienia węgielnegc pod pierwszą w kraju „fabrykę klimatu” tzw. fitotron. Będzie 13 tys. m nią wielki, liczący ok, sześć, zespół szklarni, komór i laboratoriów. Krakowski fitotron, którego gospodarzem będzie Wyższa Szkoła Rolnicza i zakład fizjologii roślin PAN umożliwi badania nad procesami aklimatyzacji różnegc rodzaju roślin. Na uroczystości obecny był sekretarz KW PZPR w Krakowie 3 C. Domagała oraz rektor WSE prof. X. Ruebenbauer, (PAP) Dziś 12 stron W numerze str. 3 Kazimierz DZIEWANOWSKI - Kit Carson I potrzeba rewolweru Dyzma GAL AJ - Młodzi rolnicy we współczesnej wsi Władysław KOPALIŃSKI — Idzi na drabinie str. i Helena KOWALIK Miasto na miedzach Mikołaj WICZ - Nie KOZAKIEtylko u nas - o nas w szczególności Andrzej SZCZYPIORSKI — Ci faceci się nic lubią.. Ściśle jawne — Echa jednego telietonu str. 5 Jarosław IWASZKIEWICZ — Rozmowy Stanislaw LORENTZ - Aktualne problemy Muzeum Narodowego Mirosław ŻUŁAWSKIPorzeczki str. fi Dominik HORODYNSKI — Benedyktyński trud I narodowa pamięć Tadeusz JACKOWSKIJak wyjść na prostą? Leszek KOŁODZIEJCZYK — Safari i polonica Jerzy SZPERKOWICZ — Z kroniki towarzyskiej maszyn elektronowych str. 1 Jerzy KASPRZYCKI Gniazdo rodu Lubańskich Stefan SIENIARSK1 . Janusz Kusociński i jego memorial str. 12 Zdzisław KWILECK1 „Oracze morza“ — fotoreportaż