Zycie Warszawy, październik 1982 (XXXIX/221-246)
1982-10-01 / nr. 221
NR 221 (12126) W PIĄTEK, 1 PAŹDZIERNIKA 1962 R. DZIŚ STROM 12 CENA 5 ZŁ Kierunki działania rządu w celu stopniowego zaspokajania mieszkaniowych potrzeb społeczeństwa Premier Wojciech Jaruzelski spotkał się z przedstawicielami spółdzielczości mieszkaniowej (W) I sekretarz Komitetu Centrakiego PZPR, prezes Ratlj Ministrów gen. armii Wojciech Jaruzelski spotkał się 30 września z przedstawicielami spółdzielczości mieszkaniowej. Reprezentowała tę organizację kilkunastoosobowa grupa oraz pracowników i działaczy przewodniczący rady CZSBM — Janusz Rogatko i prezes, zarządu CZSBM Stanisław Kukuryka. W spotkaniu wzięli udział: sekretarz KC PZPR — Manfred Gorywoda i wicepremier Zenon Körnender. W czasie spotkania poruszono najistotniejsze sprawy warunkujące realizację planów budownictwa mieszkaniowego w roku bieżącym, a także w latach następnych. Mówiąc o zaległościach w wykonywaniu tegorocznych zadań budownictwa wskazywano, że istniejący stan tylko częściowo jest przyczynami spowodowany obiektywnymi, do których zalicza się brak materiałów i niedobór fachowców. Nadal — jak stwierdzono — na placach budowy występują również marnotrawstwo materiałów, wiele do życzenia pozostawia organizacja i wydajność pracy, Przedstawiając obecne trudności podkreślano, że aby możliwa była pełna realizacja planu budownictwa mieszkaniowego, w2ros.t jego rozmiarów, trzeba pokonać istniejące bariery. Chodzi zwłaszcza o uzbrojenie terenów pod nowe osiedla, poprawę zaopatrzenia w podstawowe materiały, usprawnienie organizacji i działalności wykonawstwa oraz obniżkę kosztów budownictwa. Omawiając wariantowe założenia planu na lata 1983—85 w sferze budownictwa stwierdzono, że plan winien być sformułowany na możliwie maksymalnym poziomie, ale jednocześnie zawierać pełną gwarancję realizacji, a w szczególności dokładne zbilansowanie zamierzeń ze środkami materiałowymi i technicznymi oraz wvkonaw-stwem. W zaspokajaniu mieszkaniowych potrzeb większą rolę może — jak podkreślono — odegrać budownictwo jednorodzinne. angażujące w wydatniejszym niż dotąd stopniu siły i środki własne ludności. Aby zapewnić tej formie budownictwa lepsze warunki rozwoju, trzeba wspomóc społeczne inicjatywy, które podejmowane są obecnie, zwłaszcza przez ludzi młodych, w postaci tworzenia małych spółdzielni. Wymaga to jednak zapewnienia, na dogodnych warunkach, niezbędnych działek, stworzenia korzystniejszych warunków (A) DOKOŃCZENIE NA STR. S Od 1 października utworzonych zostanie 40 nowych gmin (P) Od 1 października, br. liczba gmin w naszym kraju zwiększa sie o 40. Zostają one utworzone na terenie 17 województw. Dwie z tych gmin: Czajków r woj. kaliskim i Radków w woj, częstochowskim -powstają po raz pierwszy ha bazie gromad funkcjonujących do końca 1972 / 38 gmin natomiast zostaje reaktywowanych rozporządzeniem ministra administracji, gösipoda’fki terenowej i ochrony środowy; ka. Były obie bowiem zlikw idowane w latach 1,975-77, kiedy tc zniesiono 275 gmin w 39 województwach, Z dniem 1 października br. utworzone zostaje również .nowe miasto Poręba, wydzielone części Zawiercia, w woj. kato2 wickim. Utworzenie nowych gmin wynika głównie z potrzeb skrócenia drogi między obywatelem a urzędem. W wielu przypadkach bowiem interesanci urzędów gminnych zmuszeni byli pokonywać znaczne odległości i narażeni byli na konieczność w eiążliwych dojazdów. Kadra nowo tworzonych urzędów będzie rekrutować sie 1 urzędników gmin. dzielonych, a ponadto część pracowników będzie zatrudnioną w ramach dodatkowo przygnanych etatów przez Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i O- chrony Środowiska. W ministerstwie tym analizowane są obecnie wnioski w sprawie reaktywowania dalszych gmin. (PAP) Posiedzenie Komitetu Gospodarczego RM Ocena programów operacyjnych • Zakładowe fundusze - socjalny i mieszkaniowy * Licencje i wynalazczość (P) 30 września br, pod przewodnictwem wicepremiera, Janusza Obodoiwskiego obradowa) Komitet Gospodarczy Rady Ministrów. Dokonano oceny realizacji. programów operacyjnych w ciągu 8 miesięcy br, Zostały one wprowadzone ze względu na konieczność koncentrowania dostaw podstawowych surowców i materiałów oraz wysiłku produkcyjnego załóg na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb społecznych i gospodarczych, takich jak wyżywienie, ochrona zdrowia i higiena osobista, wyroby dla dzieci i młodzieży oraz eksport, paliwa., energia i surowce. Oznaczało t<s utrzymanie centralnego -rozdzielnictwa w okresie wdraźania w gospodarce nowych me. Chsnlzmów ekonomicznych, W sytuacji narastających niedoborów zaopatrzeniowych, dewizowych i inwestycyjnych or-az załamania równowagi rynkowej było to jednak zło konieczne. Uzyskane wyniki wskazują, że koncepcja programów operacyjnych zdała egzamin. Przy spadku całej produkcji przemysłowej w minionych 8 miesiącach. produkcja wyrobów objętych programami operacyjnymi w zdecydowanej większości przewyższała poziom z 1981 r. Komitet uznał, że doświadczenia 7. realizacji programów operacyjnych powinny być wykorzystane w sterowaniu gospodarką także w przyszłym roku. Wymagać to będzie jednak wy. eliminowania szeregu ich słabości i wad. Przede wszystkim należy ograniczyć nadmierną liczbę priorytetów, powodujących zbyt duży zakres rozdzielnictwa zaopatrzeniowego oraz doprowadzić do zwiększenia e~ fektywności ekonomicznej pro. dukcji, realizowanej w ramach programów operacyjnych. Komitet Gospodarczy Rady Ministrów stwierdził, że doskonaleniu funkcjonowania programów operacyjnych będzie służyło wprowadzenie w 1983 r. formy zamówień rządowych na dostawy konkretnych wyrobów, niezbędnych do zaspokojenia podstawowych potrzeb społecznych i gospodarczych. Zobowiązano Komisję Planowania przy Radzie Ministrów d o on raco- CB) DOKOŃCZENIE NA STR. 2 Pod wpływem wyżu Nadal słonecznie (P) (Informacja własna). Wyż wschodnioeuropejski nadal kształtuje pogodę w Polsce. We czwartek w całym kraju zachmurzenie było małe i umiarkowane. W województwach wschodnich i południowych nocą i rano wystąpiły liczne mgły. Na wschodzie temperatura maksymalna w ciągu dnia wynosiła 11 st., na południowym zachodzie, m.in. w Jeleniej Górze' termometry wskazywały 23 st. Na Śnieżce zanotowano 11 st., na Kasprowym 9 st. W piątek zachmurzenie będzie małe i umiarkowane. Nocą i rano mgły, które lokalnie mogą się utrzymywać do godzin 'południowych. Temperatury od 15 st. na wschodzie do 23 st. na zadhodzie. miarkowane. Wiatry słabe i u- Po południu na zachodzie możliwe słabe opady deszczu. Prognoza na koniec tygodnia nie przewiduje większych zmian pogody. Zachmurzenie na ogól KALENDARIUM _ Piątek jest 274 dniem 1SS2 roku. Do końca, roku pozostało 91 dni. , • Wschód Słońca o godz. ó.Jff, zachód o godz. 17.15. Piątek jest krótszy od najdłuższego dnia w roku o 5 godzin 8 minut. ® Imieniny obchodzą Danuta, i Remigiusz. # Sobota będzie 275 dniem 1982 r. Do końca roku pozostanie 90 dni. • Wschód Słońco o godz. 5.3S. zachód o godz. 17.12. Sobota będzie krótsza od najdłuższego dnia w roku o 5 godzin 1S minut. „. Imieniny obchodzą Dionizy i Teofil (1,8«. umiarkowane. Miejscami mpgs pojawić się mgły i przelotne słabe opady. Możliwe także lokalne przymrozki. Temperatura od 13 do 18 st. Wiatr słaby i umiarkowany, (zaw.) Rosną szeregi mon (P) W całym kraju powstają nowe struktury PRÖN, skupiające działaczy politycznych społecznych, partyjnych i bezi partyjnych, przedstawicieli różnych środowisk, ludzi zaangażowanych w proces wyprowadzenia kraju z kryzysu, kształtowania klimatu porozumienia, odnowy, odrodzenia. Akces ds PR.ON deklarują kolejne organizacje społeczne, stowarzyszenia, załogi zakładów pracy. Na wojewódzkiej konferencji Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego w Bielsku-Białej powołana - została Tymczasowa Wojewódzka Rada PRON Na przewodniczącego Rady, w skład której wchodzi 140. działaczy politycznych i społecznych, przedstawicieli stowarzyszeń chrześcijańskich, reprezentantów różnych środowisk — wybrano prof. Józefa Chlebowćzyka, nauczyciela kiego z cieszyńskiej akademicfilii . Uniwersytetu Śląskiego. W czasie konferencji podkreślono, że PRON jest ruchem społecznym otwartym dla wszystkich akceptujących zasady ustroju socjalistycznego. Zaakcentowano potrzebę większej aktywności działań służących stabilizacji społecznej i gospodarczej, także wspierającej 'pracę orgaa nów samorządowych na Podbeskidziu. Do Jana Dobraczyńskiego, który przewodniczył niedawnemu zebraniu komisji inicjującej utworzenie Tymczasowej Rady Krajowej PRON skierowany został 30 września list od przewodniczącego ZG ZSMP, Jerzego Jaskierni. Informuje on, ż« związek zgłasza swój akces dc Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego. Wynika to 3 postanowienia niedawnego VIII plenum ZG ZSMP, jest odzwierciedleniem woli członków i aktywu związku, by w większym niż dotychczas stopniu uczestniczyć w działalności ruchu służącego jednoczeniu się Polaków wokół spraw najistotniejszy cii dla narodu i socjalistycznegt państwa. (PAP) Po dziewięciu miesiącach Dobre wyniki pracy w górnictwie i energetyce (P) Pracowicie minął wrzesień w kopalniach węgla kamiennego. Górnicy wydobyli 15.9 min ton wągla, tj. o 2 min ton więcej niż we wrześniu ub. r. W sumie od początku roku dostarczyli oni gospodarce 142,5 min ton węgla, W tym samym okresie ub. r, wydobycie było o ponad 20 min ton niższe. Dobra praca załóg górniczych pozwala na wyprzedzające zaopatrzenie elektrowni, przemysłu i wielu innych odbiorców w potrzebny im węgiel, a także na zwiększenie eksportu. W ciągu 9 miesięcy br. wywieziono z, kopalń z przeznaczeniem na eksport 20,6 min ton węgla, co stanowi wzrost o ponad 7,5 min ton w stosunku do analogicznego okresu ub. r. Jest to efekt normalnej, spokojnej 1 wydajnej górniczej pracy. Pozytywne wyniki osiągają również górnicy węgla brunatnego, od początku roku elektrowniom dostarczono prawie 26,8 min ton węgla brunatnego. Przygotowuje się odkrywki do (DOKOŃCZENIE NA STR. 6) (Pj Kopalnie pracują obecnie dobrze. Niepokojące aą jednak informacje o zaleganiu węgla no płacach składowych. Np. w kopalni „Lenin” u) Mysłowicach-Wesołej (wój. katowickie) przetrzymuje się obecnie około 70 iys. ton miału, którego głównymi odbiorcami są elektrownie: Kozienice, Połaniec, Stalowa Wola, Jaworzno, Zakłady Chemiczne w Oświęcimiu, Mowa Huta. Na zdjęciu: zwały węgla w kop, „Lenin”, . *«*■ c&F—Bt, MtattannU (P) Bieszczady wzbogacają się o notce obiekty turystyczne. W ich powstawaniu uczestniczy młodzież studencka. Temu przedsięwzięciu patronuje SZSP oraz uczelnie Polski południowej. Wszelkie prace projektowo-budowlane łącznie z przygotowaniem terenu i budową dróg dojazdowych wykonują studenci. Tym sposobem zamierza siĄ wybudować ponad 1'0 schronisk. Na zdjęciu: baza gospodarcza w Szczerbakówce koło Komańczy. Fot- caf—h. Bęsia* Komisje sejmowe przyjęły projekt ustawy o związkach zawodowych (W) Przyjęciem projektu ustawy o związkach zawodowych zakończyło się 30 września wieczorem dwudniowe, wspólne posiedzenie sejmowych komisji: Pracy i Spraw Socjalnych ora» Prac Ustawodawczych. Tym samym oczekiwany przez społeczeństwo naszego ■kraju projekt doniosłego aktu ustawodawczego; określający prawa i obowiązki ruchu zawodowego w przyszłym kształcie,, spotkał się z pozytywną oceną posłów — członków obu komisji i jest gotów do rozpatrzenia go przez plenarną sesję Seismt. Przysłuchujący się obradom dziennikarz PAP odnotowuje, że przewodnią myślą projektu jest nadanie przyszłym związkom zawodowym w Polsce statusu organizacji samorządnej i niezależnej od administracji. Działalność związków zawodo-wych winna być zgodna Konstytucją PRL oraz innymi 2 ustawami. Podstawowym celem działalności związków zawodowych ma być reprezentacja i obrona interesów swoich członków wobec kierownictw zakładów pracy, w .szczególności w zakresie warunków pracy i płacy oraz warunków socjalno-bytowych i kulturalnych. W godzinach porannych komisje rozpatrywały j przyjęły projekt ustawy zmieniającej ustawę z lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym. Projek: tego aktu. który — po uchwaleniu przez Sejm — ma wejść w życie 1 kwietnia 1983 r. — rozszerza m.in. prawóionych - do krąg osób ukorzystania 2 funduszu, i podwyższa — do 4 tysięcy złotych granicę dochodu na osobę w rodzinie uprawniającego do korzystanie ze świadczeń. Posłowie zgodzili się z opinią, że proponowane w projekcie rozwiązania, mają w obecnej sytuacji rpołeczno-gospodarczej charakter doraźny. W przyszłości trzeba' będzie pomyśleć o zmianach modelowych. Polska — dodajmy — jest jednym z ośmiu krajów na święcie, w którym istnieje fundusz alimentacyjny. Korzysta z niego rocznie ok. 100 tys. osób. (PAP) Uczyć się nie tylko na błędach mmam u 2 prof. Leszkiem Gilejko kierownikiem zakłady w instytucie PodstawDwych Problemów Marksizmu-lenmizmu — Odnoszę wrażenie, że gdy dziś mówi się o związkach zawodowych, to przez pojecie konieczności wyciągnięcia wniosków x przeszłości, rozumie sit najczęściej niedobre doświadczenia. — Zgadzam sie z Panią, sadze. że za mało zostało dotychczas pmviedziane na temat konieczności kontynuowania tego. co było w przeszłości ruchu związkowego dobre. Powinniśmy iako społeczeństwo posiąść nie tylko trudna sztukę uczenia sie na własnych błędach, ale także nie mniei trudna i pożyteczna umiejętność utrwalania i rozwiiania wszystkiego, 00 wartościowe w dorobku — .lak w tym kontekście scharakteryzowałby Pan osiągnięcia zawieszonych obecnie związków zawodowych? Wszystkie one maja istotny udział w bolach o reformy społeczne. w poszukiwaniu gwarancji. zabezpieczających przed kolejnymi kryzysami, wszystkie wniosły swój własny wkład w formułę ruchu związkowego. wzbogacając go w elementy korzystne dla świata pracy i dla władzy. Sa to wartości zasługujące na kontynü(C) DOKOŃCZENIE NA STR. 5 Od miesięcy trwa dyskusja nad przyszłością ruchu związkowego. Co uważa Pan za jej główny dorobek? — Myślę, że słownym rezultatem dyskusji jest upowszechnienie przekonania, że w przyszłości związków zawodowych trzeba uwzględnić doświadczenia płynące z ich przeszłości. te złe. i te dobre. Wznowienie genewskich rozmów ZSRR — OSA GENEWA (PAP). Korespondent PAP, Jerzy Wańkowicz pisze: W czwartek zostały wznowione w stałym przedstawicielstwie ZSRR przy europejskim biurze ONZ w Genewie ra-dzieeko-amerykańskie rokowania w sprawie ograniczenia rozbudowy systemów broni nuklearnej średniego zasięgu pa kontynencie europejskim. Delegacji przewodniczy amb. Julią ZSRR Kwiciński, zaś USA — amb Paul H. Nitze. Rozmowy będą się toczyć —■ jak -dotychczas — przy drzwiach zamkniętych, na przemian w siedzibach przedstawicielstw dyplomatycznych ZSRR i USA przy europejskim biurze ÖN.Z. Strona radziecka, która od dawna, proponowała intensyfikację rokowań, podkreśliła w Genewie ich szczególną wagę <B) DOKOŃCZENIE NA STR. i Nowojorskie spotkania min. S. Olszowskiego Wizyta u sekretarza generalnego ONZ NOWY JORK (PAP) Korespondent PAP, Jerzy Górski, pisze: Przewodniczący delegacji polskie) na XXXVII sesję Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych, minister spraw zagranicznych Stefan Olszowski złożył:29 ub.m. wizytę sekretarzowi generalnemu ONZ. Javierowi Perezowi de Cuellar i odbył z nim dłuższa rozmowę. Min. Olszowski wyraził uznanie dla wysiłków sekretarza generalnego na rzecz międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. które znalazły twórczy wyraz m. in. w ieso raporcie o działalności ONZ. przedłożonym Zgromadzeniu Ogólnemu. Ze szczególnym zainteresowaniem J. Perez de Cuellar przylał informacie o aktualnej sytuacji społeczno-politycznej w Polsce i podejmowanych w związku z tym krokach dla jej normalizacji i stabilizacji. Min. Olszowski przekazał również sekretarzowi generalnemu ONZ zaproszenie rządu PRL dc odwiedzenia Polski, w dogodnym dla niego terminie. Zaproszenie przviete zostało z zadowoleniem. *Min. Olszowski spotkał się także w nowojorskie) siedzibie ONZ z ministrem spraw zagranicznych CSRS, Bohuslavem Chniounkiem. W atmosferze serdeczności . i przyjaźni omówiono dalszy rozwój wszechstronnej współpracy miedzy obu państwami a także bieżące problemy sesii Zgromadzenia Ogólnego NZ. W Nowym Jorku min. Olszowski spotkał sie z szefem dyplomacji Brazylii, Ramiro Saraiva Guerreiro. Ministrowie dokonali przeglądu dobrze układaiacei sie współpracy miedzy obu krajami i omówili kierunki lei dalszego rozwoju we wszystkich dziedzinach, w tym zwłaszcza współpracy gospodar-Podobnej tematyce poświęcone było spotkanie min. Olszowskiego z ministrem spraw zagranicznych Finlandii Paerem Stenbackiem. Zgodnie uznano, że stosunki pomiędzy Polska a Finlandia układaia sie pomyślnie oraz. że istniela realne możliwości ich wszechstronnego rozszerzenia, w interesie- obu stron i konstruktywnei współpracy ogólnoeuropeiskiei. (P) Apele, protesty, pożegnania Bonn przed zmianą ekipy rządowej Od stałego korespondenta ZBIGNIEWA RAMOTOWSKIEGC Bonn, 30 września (P) Wielu nadal nie wierzy własnym oczom i uszom, wielu nie. może pogodzić się ze „zdradą”, „machinacjami”, „naigrywaniem się z woli wyborców”. Niektórzy demonstrują jeszcze ,— czy z przekonaniem? szczątki nadziei, że bońską karuzelę władzy da się powstrzymać lub wręcz zawrócić. Oto stukilkudziesięciu znanych, a niekiedy wybitnych pisarzy, publicystów, naukowców, działaczy społecznych i politycznych, skupionych pod szyldem: „Inicjatywa Socjalliberalna”, pospieszyło do redakcji „Frankfurter Rundschau” z płatnym ogłoszeniem. Ogłoszenie nosi tytuł „Apel w ostatniej godzinie”, ukazać ma się dzisiaj (w piątek), a więc w dniu tzw. konstruktywnego wotum nieufności w Bundestagu, zaś jego celem jest przekonanie deputowanych FDP o celowości, a nawet konieczności odmówienia poparcia dla zmiany kanclerza i tym samym rządów w RFN. w Oto — również w • czwartek, praffidedrmi historycznej chwili w Bonn — młodzieżowe organizacje SPD i PDP, z udsiatem haaycfc, ugrupowań, rad. zakładowych i szeregu prominentnych działaczy obu dotychczas sojuszniczych partii, zwołały w nadreńskiej stolicy demonstrację na znak protestu przeciwko „chłodnej kalkulacji’1 i „dążeniu do utrzymania władzy za wszelką cenę” ze strony kierownictwa FDP,, co „otworzyło drogę do władzy Kohlowi i Straussowi” Oto — także ’ za pięć dwunasta — pojawiły się kolejne ostrzeżenia polityków publicystów i naukowców rozeznanych w zakamarkach prawa państwowego, wskazujących na kolejną „fikcję”, „spekulację” 1 „o szustwo polityczne”. Złożona przez przywódców CDU, CSU i FDP obietnica rozpisania 6 marca przyszłego , roku nowych, przedterminowych wyborów parlamentarnych, które pozwoliłyby również społeczeństwu wypowiedzieć się co do zmian przy sterze rządów, była — .jak brzmi zgodna ocena krytyków — świadomym wprowadzeniem w błąd opinii publicznej. Ze względów formalnoprawnych ustąpienie nowego, dysponującego solidną większością głosów, kanclerza oraz rozwiązanie parlamentu nie. będzie możliwe. Ergo: speł(&) DOKOŃCZENIE NA STR, 4 Wojska izraelskie wycofały się z Bejrutu BEJRUT, WASZYNGTON, PARYŻ, NOWY JORK (PAP) Wielonarodowe siły, obejmujące kontyngenty amerykański, francuski i włoski, przejęły kontrolę w Bejrucie pc wycofaniu się inwazyjnych wojsk izraelskich poza granice miasta. Ostatnie oddziały amerykańskiej piechoty morskie, znalazły się na miejscu w środę w godzinach wieczornych. Mieszkańcy miasta z zadowoleniem przyjęli obecność tych. sił, które czuwać mają nad bezpieczeństwem ludności. W czwartek doszło jednak dc pierwszego . wypadku. rozminowywania terenu Podczas lotniska zginął jeden żołnierz amerykański. a trzech innych odniosło rany. Prezydent Libanu, Amin Dżemajel, dokonał inspekcji portu lotniczego, oraz uczestniczył w ceremonii otwarcia przejść między zachodnią wschodnią dzielnicą miasta. W a okolicznościowym wystąpieniu podkreślił symboliczne znaczenie zniesienia podziału Bejrü(Ci DOKOŃCZENIE NA STR, 4