Zycie Warszawy, grudzień 1986 (XLIII/280-303)
1986-12-01 / nr. 280
mmmmm NR 280 (13360) Wyd. 2 PONIEDZIAŁEK, 1 GRUDNIA 1986 R. DZIŚ STRON 12 CENA 8 ZŁ PL ISSN »137-3437 NR INDEKSU 35053 Kongres polskich związkowców zakończył obrady Ważne decyzje na najbliższe lata Przemówienie Zbigniewa Messnera ♦ Przyjęcie dokumentów Alfred Miodowicz ponownie przewodniczącym OPZZ (P) W niedzielę, 30 listopada zakończyły się w Warszawie kilkudniowe obrady Kongresu Polskich Odrodzonych Związków Zawodowych. Uczestniczyło w nim ponad 1400 delegatów Tego dnia obradom przysłuchiwali się członkowie najwyższych władz z Wojciechem Jaruzelskim, Zbigniewem Messnerem, Romanem Malinowskim i Tadeuszem W. Młyńczakiem. Uwieńczeniem kongresowe; debaty, na sesji plenarnej i w zespołach problemowych, stało się przyjęcie wielu ważkich decyzji określających cele, kierunki i formy pracy ruchto związkowego na następne lata. Delegaci z uwagą wysłuchali przemówienia premiera, który odniósł się do wielu uwag i pytań skierowanych do rządu przez delegatów. Sprawozdawcy PAP relacjonuią- Kontrowersje wokół statutu W sobotę od rana Kongres przystąpił do projektu Statutu rozpatrywania OPZZ. Projekt ten został przygotowany w wyniku- kilkumiesięcznej dyskusji w ruchu związkowym Również na samym Kongresie wprowadzono do Statutu kilka istotnych zmian. Dyskusja — polemiczna, w niektórych momentach pełna emocji — trwała 4 godziny. Ścierały się w niej tendencje do zwiększenia efektywności działania or-ganów OPZZ z dążeniami do pełnego respektowania samorządności i niezależności organizacji członkowskich, poszanowania zasad demokracji wewnątrzz wiązkowej. Kongres uchwalił wprowadzenie w statucie zapisu, zgodnie z którym OPZZ jest jedynym reprezentantem Dolskiego odrodzonego ruchu związkowego. Jest to, jak podkreślano,, konsekwencja decyzji ■ I-I Zgromadzenia OPZZ,' które — przekształcając sie w Kongres — potwierdziło taki właśnie charakter Ogólnopolskiego Porozumienia. ■ { _ -Główne cele i zadania OPZZ uzupełniono o obronę praw i interesów ludzi pracy w dziedzinie ochrony zdrowia i pra-Postanowiono ograniczyć do dwóch kolejnych kadencji (tj. do 8 lat) pełnienie tej samej funkcji kierowniczej w organach OPZZ, pochodzącej z wyboru dokonanego na Kongresie. Chodzi tu o funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczących OPZZ oraz przewodniczącego Komisji Rewizyjnej. Najbardziej kontrowersyjna w dotychczasowej dyskusji nad projektem zmian w statucie była propozycja, by w szczególnie uzasadnionych sytuacjach, gdy to konieczne z przyczyn niezależnych od OPZZ, można było podejmować wobec organów władzy i administracji działania bez konsultacji z organami członkowskimi OPZZ. Również na Kongresie powróciła ta sprawa, mimo że w uprawnienié takie proponowano ostatecznie wyposażyć Radę, a nie Komitet Wykonawczy OPZZ Po dyskusji postanowiono jednak ograniczyć ten tryb nadzwyczajny jedynie do spraw o niewielkim ciężarze gatunkowym Najwięcej jednak czasu zabrała delegatom dyskusja nad propozycją zakazu łączenia kierowniczych funkcji związkowych. Przeciwnicy takiego za(A) DOKOŃCZENIE NA STR. 2 Uchwała główna Kongresu (P) Uchwała główna Kongresu konkretyzuje jego postanowienia zarysowane w programie polskich odrodzo.iych związków zawodowych. Oto główne tezy tego dokumentu: • Kongres potwierdza jednoznacznie klasowy charakter odrodzonego ruchu zawodowego, akceptuje aktywny udział związkowców w życiu społeczno-politycznym kraju. • Związki nie chcą zastępować ani wyręczać rządu i administracji gospodarczej. Będą się jednak stanowczo domagać respektowania ich stanowiska. • Związki domagają się zwiększenia lub przesunięcia, nawet kosztem innych dziedzin, środków inwestycyjnych w NPSG na cele budownictwa mieszkaniowego. • Wypowiadają się stanowczo »a stabilisáéi» cen artykułów żywnościowych oraz innych dóbr o podstawowym znaczeniu dla ludzi pracy, emerytów, rencistów i ich rodzin. • Konieczny jest sprawiedliwy system płac. wiążący wyniki pracy z wynagrodzeniem. W poszczególnych branżach warunki pracy i plac powinny być oparte na układach zbiorowvch. Związki domagają się nowelizacji ustawy o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania i umożliwienia zakładom przywrócenia motywacyjnej roli niektórym składnikom placowym. • Jeszcze w br. powinno być podniesione wynagrodzenie najniższe do wielkości wynikającej z indeksacji obecnej płacy minimalnej wskaźnikiem wzrostu kosztów utrzymania od roku jej ustanowienia. Konieczne jest coroczne stosowanie tej zasady w przyszłości. • Waloryzacja emerytur i rent powinna się opierać na zasadach płacowych, ustalonych w ustawie z 1982 r. Konieczna jest likwidacja „starego portfela”, ale nie kosztem bieżącej waloryzacji. • Związki sa przeciwne wprowadzaniu do Kodeksu Pracy 7,mian ograniczających prawa ludzi pracy. Ewentualna nowelizacja kodeksu będzie wymagała c0 najmniej 3-miesięcznego okre.su na konsultacje ze związkami zawodowymi. • Minimum socjalne związki traktują jako kategorie niezbędna dla wypracowania właściwe; polityki społecznej i ekonomicznej Beda corocznie ustalać i publikować to minimum. • Związki sa przeciw nieuzasadnionemu względami techniczno-ekonomicznymi wydłużaniu czasu nracy: wynagrodzenia osiągane w czasie nominalnym musza zagwarantować godne warunki życia. • Kongres uważa za niezbędne dokonanie zasadniczych zmian strukturalnych w gospodarce, hamowanie nadiniernycb ceu(DOKOŃCZENIE NA STR. 3) Kampania wyjątkowo krótka Słońce dodało bunkón cukru (P) (Informacja własna). Nieco ponad 14,2 min ton buraków znalazło się już w cukrowniach. Jak się przewiduje, rolnicy dostarczą jeszcze niewielkie ilości buraków cukrowych, ale właściwie jest już po skupie. Blisko dwie trzecie buraków zostało przerobionych. Przemysł cukrowniczy musi jeszcze przetworzyć ok. 4 milionów tan buraków. Wszystko wskazuje na to, że będzie to jedna z krótszych w ostatnich latach kampanii. Większość cukrowników będzie mogła odpoczywać w czasie świąt. Pogoda na razie sprzyja. Stałe temperatury powodują, że buraki przechowują się dobrze. Brak wahań charakterystycznych zazwyczaj dla listopada, raz mrozu, raz odwilży powoduje, że straty cukru z powodu przechowywania są mniejsze niż zazwyczaj. Start kampanii był w tym roku opóźniony. Ponieważ przewidywana zbiory mniejsze od ubiegłorocznych, zdecydowano się przetrzymać buraki dłużej na polu. Kampania się opóźniła, ale słońce dodało burakom cukru. Można nawet te promienie słoneczne przeliczyć na złotówki. Przerobiono dotychczas ok. 250 tysięcy buraków mniej niż rok temu o tej porze. Wytworzono natomiast 55 tys. ton cukru więcej. Przewiduje się, że gdy kampania cukrownicza się skończy, w magazynach będzie co najmniej tyle samo cukru co przed rokiem, choć zbiory buraków były o pół miliona ton mniejsze. Z tych wszystkich liczb i rachunków można wyciągnąć praktyczny wniosek. Krótsza kampania cukrownicza pozwala lepiej wykorzystać surowiec, zmniejszyć powierzchnię uprawy buraków, zwiększyć wydajność. Nie jest to zresztą nic nowego, napisano na ten temat tomy. Tym razem udało się (A) DOKOŃCZENIE NA STR. 5 Strażak pobity podczas gaszenia pożaru (W) (Informacja własna). Oficer dyżurny Wojewódzkiej Komendy Straży Pożarnych w Skierniewicach poinformował nas o napadzie na strażaka uczestniczącego w gaszeniu poża-30 listopada w nocy 7 sekcji strażackich wyjechało do wsi Poćwiardówka, gdzie w płomieniach stanęły 2 stodoły z szopami (straty oceniono wstępnie na ok. milion zł). Nieznani mężczyźni pobili członka O- chotniczej Straży Pożarnej, 25- letniego Ireneusza P„ który obsługiwał sprzęt w punkcie czerpania wody, odległym o 300 m od miejsca pożaru. Napastnicy zbiegli, uszkadzając przedtem pompę strażacką. Pobitego przewieziono do szpitala. Śledztwo, zmierzające do wykrycia sprawców napadu prowadzi , RUSW w Brzezinach. (CAD) Przemówienie premiero sir, 2 Skróty dokumentów Kongresu — sir. 2 Spotkanie premiera z nowymi władzami OPZZ (Pi Po zakończeniu obrad Kongresu Polskich Odrodzonych Związków Zawodowych prezes Rady Ministrów Zbigniew Messner spotkał sie z nowo wybranymi władzami ruchu związkowego. Na spotkaniu, w którym uczestniczyły zagraniczne delegacje związkowe, obecny był zastępca przewodniczącego Rady Państwa Kazimierz Barcikowski. (PAP) Więcej demokracji to więcej ną próbę analizy położenia socjalnego i materialnego ludzi pracy. Równocześnie zaś w dyskusji tej starano się określić pozycje i zadania ruchu stosownie do sytuacji wewnętrznej kraju. Obecnie po zakończeniu kongresu, można powiedzieć, że znaleziono tam wspólną platformę dla różnych, często przeciwstawnych poglądów, co znalazło wyraz w uchronię programowej i kilku szczegółowych dokumentach. na Mimo że delegaci skupili się niedostatkach występujących w wielu dziedzinach naszego życia, nie była to próba tworzenia nowego rejestru postulatów i życzeń. Sięgano bowiem także do przyczyn tych zjawisk i zastanawiano sie nad możliwościami terapii. Mocniej niż przy okazji innych związkowych spotkań akcentowane prawdę, że samo ujawnienie nieprawidłowości niczego nie rozwiązuje. A muszą aktywnie zatem związki uczestniczyć we wprowadzaniu postępu. (B) DOKOŃCZENIE NA STR. (P) Jaki jest wspólny mianownik wielowątkowej dyskusji Kongresu Polskich Odrodzonych Związków Zawodowych? Chyba taki, że dotyczyła ona ważnych realiów naszej rzeczywistości, że stanowiła jeszcze jed- Zakończono elektryfikacje łrasy kolejowej Warszawa—Olsztyn (P) Zakończyły się roboty elektryfikacyjne na 83-kilometrowym odcinku trasy kolejowej z Działdowa do Olsztyna. 29 listopada pierwszy pociąg elektryczny wjechał na stację w Olsztynie. W ten sposób węzeł olsztyński włączony został do krajowego systemu trakcji elektrycznej, a stolica Warmii i Mazur otrzymała bezpośrednie połączenie taką trakcją z Warszawą. Wpłynie to na ułatwienie podróży, m.in. dla tysięcy turystów i wczasowiczów przybywających latem da „krainy tysiąca jezior”. Z chwilą wejścia w życie z końcem maja przyszłego roku nowego rozkładu jazdy uruchomiony zostanie nowy pociąg ekspresowy o nazwie „Kormoran” w relacji Olsztyn — Warszawa Zachodnia — Olsztyn. Będzie on zatrzymywać się jedynie w Działdowie, a trasę Olsztyn — Warszawa pokonywać w ciągu 165 minut, czyli o ok. 70 min. krótszym, niż kursujący obecnie pociąg pospieszny. O ok. pół godziny skróci się też czas przejazdu pociągów pospiesznych na odcinku Działdowo — Olsztyn. (PAP) Kanarki, papużki i inne egzotyczne ptaki podziwiać i kupować mogliśmy w sobotę i w niedziele na wystawie zorganizowanej w Domu Chłopa. Pokaz skrzydlatych piękności zorganizował oddział warszawski Polskiego Związku Hodowców Kanarków i Ptaków Egzotycznych. (krl) Fot. Ryszard Przedworski (P) Większy zbiornik (zdjęcie z lewej strony) czeka na opiekuna, w mniejszym, rozlokowała się powstańcza wystawa. (Artykuł «„Warszawa walczy” w starej gazowni» — na str. 4) Fot. Ryszard Przedworski Międzynarodowe spotkanie dziennikarzy Jabłonna VI” Świet po Revfciaviu ♦ Stosunki Isclif-Zachód * Warunki ililoiii ♦ Wpływ la opinii publiczna (P) „Nie chcemy być korespondentami wojennymi, chcemy opisywać pókój”--takim stwierdzeniem rozpoczęło się 29 listopada międzynarodowe spotkanie dziennikarzy „Jabłonna VI”. Zorganizowano je z myślą o skonfrontowaniu ocen i poglądów na temat roli dziennikarzy w ■ kształtowaniu■ dialogu Wschód-Zachód,' Szczery’, czasem ostry i polemiczny, ale zawsze rzeczowy ton dyskusji i nadaje spotkaniu charakter rozmowy „przy okrągłym stole”. Nie przewiduje sic dokumentów końcowych, ani innych form uzgodnień na zasadzie consensusu. Jest zasadą spotkań w Jabłonnie, że każdy reprezentuje tu tylko siebie, nikt nie przemawia w imieniu zespołu, redakcyjnego.. Wśród ponad lOO-osobowej grupy komentatorów i publicystów zagranicznych znajdują sie wiceprezydent MOD Gerard Gatinot, zawiadująca pionem informacji ONZ w Genewie Terese Gastaut oraz przedstawiciel UNESCO Hans Krill da Capello. W pierwszym dniu obrad podjęto w dyskusji próbę scharakteryzowania rzeczywistości politycznej świata do Reykjaviku Otwierając spotkanie przewodniczący Zarządu Głównego SD PRL Klemens Krzyżagórski powiedział. że chociaż spotkania przywódców supermocarstw me przyniosły oczekiwanej przez świat umowy o rozbrojeniu atomowym, zdarzyło się coś. co jest dla dziennikarzy ważne i (A) DOKOŃCZENIE NA STR. G Spojrzenie z „obu stron11 (P) Mógłby ktoś zapytać, jaki jest sens „Jabłonny”, co skłania renomowanych dziernikarzy z tak wielu krajów do wspólnej dyskusji, . co wreszcie może z niej wyniknąć? — Dwa pieryjsze dni dziennikarskiej wymiany poglądów w podwarszawskim pałacyku dają już na te pytania wstępną odpowiedź. Dziennikarze — jak już wielokrotnie w Jabłonnie podkreślano — nie mogą zastąpić polityków i wojskowych. nie mają też bezpośredniego wnływu (B) DOKOŃCZENIE NA STR. 6 Propozycje zmian podatkowych Łatwiejszy obrót mieszkaniami (P) (Informacja własna). Wielokrotnie pisaliśmy o konieczności ułatwienia zamian mieszkań, co wiąże się także z potrzebą skorygowania niektórych przepisów podatkowych i spadkowych. Ministerstwo Finansów przygotowało projekty zmian przepisów podatkowych rozszerzające zakres ulg i zwolnień podatkowych - stosowanych przy sprzedaży i zamianie rzeczy i praw majątkowych. Podkreślmy, że są to. propozycje resor.u, które uzgadniane są obecnie z innymi resortami. Przewidywane ; zmiany dotyczą zarówno podatku dochodowego, od spadków i darowizn jak i opłaty skarbowej. Ministerstwo proponuje całkowicie zwolnić od podatku dochodowego wszystkie transakcje zamiany rzeczy i praw majątkowych. ; Przypomnijmy, że teraz w przypadku zamiany podatkowi dochodowemu podlega różnica wartości zamienianych rzeczy, czy praw majątkowych z uwzględnieniem ewentualnej dopłaty. W propozycjach ‘ resortowych znalazł również odbicie problem faktycznych zamian mieszkań, z których jedno jest własnościowe, a drugie spółdzielcze-lokatorskie lub kwaterunkowe. W takich przypadkach istnieje konieczność określenia w jaki sposób zostaje przeniesiona własność mieszkania, czy w drodze kupna-sprzedaży czy w drodze darowizny. Przychody z tych podlegają odpowiednio transakcji podatkowi dochodowemu i opłacie skarbowej, lub też podatkowi od spadków i darowizn. W prak.yce przy takich zamianach strony najczęściej żadnego dochodu nie osiągają, w rozliczeniu bierze s!.ę bowiem pod uwagę mieszkanie niewłasnośeiowe Ponadto w propozycjach Min. Finansów przewiduje się zwolnienie od podatku dochodowego przychodów uzyskanych ze sprzedaży mieszkania, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach faktycznej zamiany nieruchomości i praw na mieszkanie niewlasnościowe (spółdzięlcze-Iokatorskie lub kwaterunkowe). Drugi przypadek zwolnienia od podatku docho(B) DOKOŃCZENIE NA 5TP„ 5 Ciepły początek grudnia (P) (Informacja własna). Listopad był cieplejszy niż zazwyczaj. Przez wiele dni temperatura w dzień utrzymywała się w granicach 10 st. Najcieplej było na południowym zachodzie, gdzie niejednokrotnie notowano 12 i 13 st. Najwyższą temperaturę odnotowano w ostatniej dekadzie listopada Jeleniej Górze, gdzie termomew try wskazywały 15 st. Ostatni dzień listopada przyniósł dość znaczny spadek temperatury. W południe termometry wskazywały od 0 st. w Poznaniu, do 8 st. na Helu. Niemal w całym kraju było pochmurno i mglisto. Słońce świeciło jedynie lokalnie dzielnicach południowych. Słow necznie i mroźno było w Beskidach. Na Babiej Górze termometry wskazywały minus 7 st. Na Kasprowym Wierchu minus 2 st. Tatrzańskie szczyty pokrywa cienka warstwa śniegu. Początek grudnia nie przyniesie większych zmian w pogodzie. Będzie na ogół ciepło. Temperatura maksymalna ciągu dnia od 3 do 8 st., lokalw nie nawet do 10 st. Zachmurzenie zmienne. Lokalnie mogą wystąpić opady deszczu i mżawki. Rano mgły i zamglenia. (jot.) SPORT-str. 5 Dziewięć medali polskich akrobatów (W) W zakończonych w Rennes mistrzostwach świata w akrobatyce sportowej reprezentacja Polski zdobyła 9 medali. Trzy z nich, złoty i dwa srebrne, wywalczył nasz najlepszy od lat akrobata Andrzej Garstka. W przedostatniej rundzie olimpiady szachowej Polki przegrały z Anglią 1:2, a męska reprezentacja pokonała Chile 4:0, awansując na 5—6 miejsce. W zaległych spotkaniach 1 /8 piłkarskiego Pucharu Polski Pogoń Szczecin pokonała Widzew Łódź 3:2 (2:2, 1:0), a Odra Wodzisław przegrała z GKS Katowice 2:3 (0:1). Mecz Wisły Kraków z warszawską Legią został przerwany z powodu mgły, przy stanie 1:0 dla Wisły. (s.i.) Ostatni etap podróży Jana Pawła II po Australii TOKIO (PAP). Ostatnim etapem podrózv papieża Jana Pawła II do Australii iest Perth, miasto położone w pobliży ujścia rzeki Swan do Oceanu Indyjskiego bedace stolica- stanu Australia Zachodnia. Papież przvbvt tu w godzinach przedpołudniowych i o godzinie 13.30 czasu miejscowego (5.30 GMT) celebrował msze na wölnvm powietrzu w gigantycznym parku Belmont z udziałem 60 tys. wiernych. (C) DOKOŃCZENIE NA STR. 0 Hiszpania. VV San Sebastian, w przeddzień wyborów dc parlamentu regionalnego, wybuchła bomba podłożona we francuskim salonie samochodowym. O zamach podejrzewa się separatystyczną organizację ETA. Fot- caf — Reuter Bezstronność śledztwa budzi wątpliwości Czy zostały zniszczone tajne dokumenty dotyczące dostaw broni z USA do Iranu? WASZYNGTON, TEHERAN, LONDYN (PAP). Wiceprezydent USA George Bush, prokurator generalny Edwin Meese, szef personelu Białego Domu Donald Regan, dyrektor CIA William Casey, sekretarz ds. obrony Casper Weinberger, zastępca sekretarza stanu Elliott Abrams i inni przedstawiciele władz ameryk ińskich mogli naruszyć prawo w-związku z tajnymi dostawami broni do Iranu. Obawę taką wyraziła podkomisja Izby Reprezentantów Kongresu USA ds. przestępczości w liście i raporcie, które skierowała w piątek do Departamentu Sprawiedliwości USA. Członkowie podkomisji nie wysunęli wprawdzie konkretnych oskarżeń, ale podkreślili, że doniesienia prasowe oraz informacje pochodzące z innych źródeł stwarzają wystarczającą podstawę do powołania specjalnej komisji, która zajęłaby się śledztwem w tej sprawie. W działalność przestępczą mogło być zamieszanych dużo osób z różnych szczebli, od przedstawicieli ambasad i placówek wojskowych USA w Ameryce Środkowej do zajmujących najwyższe stanowiska pracowników Białego Domu włącznie — oświadczył przewodniczący podkomisji John Conyers. (D) DOKOŃCZENIE NA STR. 6 Terroryści zabili 26 osób Najkrwawszy zamach w historii Pendżabu DELHI (PAP). Korespondent PAP Krzysztof Mroziewicz pisze: W niedziele wieczorem ekstremiści pendżabscy zastrzelili 23 pasażerów autobusu w pobliżu miejscowości Khuda, dokonując najkrwawszej zbrodni terrorystycznej w historii Pendżabu. Zbrodniarze podzielili pasażerów na dwie grupy według kryteriów religijnych, po czym przedstawiciele jednej z dwu społeczności wyznaniowych, innej niż reprezentowana przez terrorystów, zostali wyprowadzeni z autobusu i rozstrzela* ni. Terroryści ranili także U innych osób i odjechali na skuterach. (W>