Trybuna Ludu, listopad 1970 (XXII/304-333)
1970-11-22 / nr. 325
2 W _______ Po zbombardowaniu przez USA terytorium DRW (Dok. ze str. 11 amerykańskich samolotów zwiadowczych. Sekretarz Obrony utrzymywał, że zaatakowane zostały pozycje wojskowe i nie wspomniał ani słowem o nalotach na ośrodki gęsto zaludnione. T5SS: wszyscy uczciwi ludzie piętnują agresywna politykę USA MOSKWA (PAP). Amerykańscy interv. enci podjęli nowy awanturniczy krok dokonując prowokacyjnych nalotów na szereg zamieszkałych punktów w Demokratycznej Republice Wietnamu — pisze obserwator agencji TASS. Demokratyczna Republika Wietnamu uznała te poczynania agresorów amerykańskich za ^wyjątkowo poważny akt wojenny, za atak na suwerenność i bezpieczeństwo DRW”. Wszyscy uczciwi ludzie — stwierdza obserwator TASS — podzielają ten pogląd i piętnują agresywną politykę USA w Indochinach, Jak wiadomo, w wyniku ciężkich klęsk w Wietnamie — czytamy dalej w komentarzu Agencji TASS — Waszyngton zmuszony był oznajmić, iż z dniem 1 listopada 1968 roku zaprzestaje bombardowań i innych działań wojennych przeciwko DRW. Jednakże mimo podjętych zobowiązań, Stany Zjednoczone nadał zagrażają bezpieczeństwu i suwerenności Deniok, atycznego Wietnamu. Stany Zjednoczone usiłują uzurpować sobie prawo bezkarnego naruszania obszaru powietrznego DRW. Natomiast, gdy wietnamska Armia Ludowa i ludność DRW korzystają ze świętego prawa do samoobrony, odpowiadając na ataki amerykańskich piratów' powietrznych, wywołuje to specjalne niezadowolenie Waszyngtonu. Poczynań tych — podkreśla w zakończeniu komentarza obserwator Agencji TASS — nie sposób pogodzić z oświadczeniami Waszyngtonu na temat jego ,,pokojowych zamiarów” wobec Wietnamu. Krytyka w Senacie USA WASZYNGTON (PAP). Wznowić, nie bombardowań terytorium Demokratycznej Republiki Wietnamu przez lotnictwo amerykańskie spotkało się z ostrą krytyką ze strony przedstawicieli partii demokratycznej w Senacie USA. Senator George McGoven, znany ze swego krytycznego stanowi, ska wobec polityki prezydenta Nixona w Indochinach uznał te naloty za „fakt nie do wriary”. To czyste szaleństwo — powiedział on — sądzić, że można cokolwiek skorzystać przez wznowienie bombardowań. Dotychczasowe doświadczenia nauczyły nas. że bombardowania oznaczają rozszerzanie działań wojennych — dodał sena. tor — więcej ofiar po obu stronach i zmniejszenie nadziei na szybkie zakończenie wojny. Wszystko to nigdy nie służyło naszym interesom narodowym. Przywódca demokratów w Senacie, Mike Mansfield, stwierdził, że ostatnie bombardowania stano, wią nowe zaangażowanie się Stanów Zjednoczonych w Wietnamie i wyraził zaniepokojenie, że może to odroczyć osiągniecie pokoju w tym rejonie ? zahamować proces wycofania wojsk USA Morderca z My Lai uniewinniony NOWY JORK (PAP). Zaskoczę niem dla światowej opinii publicz nej, było uniewinnienie w piąte! jednego z uczestników masakry w połudn iownwiet na niskiej wiosce My Lai. Sąd wojskowy w Ford Hood w stanie Teksas nie dopa trzył sie winy w postępowaniu amerykańskiego podoficera Davida Mitchella któremu akt oskarżenia zarzuca rozstrzelanie 3n niewinnych mieszkańców wioski My Lai. TRYBUNA LUDU Światowe echa okładu Polska-NRF (Dok te Str 1) CSRS PRAGA (PAP). Cała prasa CSRS pub.ikuje za agencją CTK tekst układu między Polską i NKL. „Rude Pravo” pociaje ponadto informacje LIK z Berlina, a także krótkie wiadomości z Bonn na temat parafowanego układu. Bułgaria SOFIA (PAP>. Wszystkie sofij skie dzienniki w sobotnich wy daniach przynoszą materials związane z opublikowaniem tek stu układu o normalizacji sto sunkow między Poiską i NRF Dziennik „Rabomiczesko Dęło’ i „Zemedtisko iŁriame” zamieści ły pełny tekst układu. Oba dzień niki zamieściły również ko mentarze ilustrujące znaczenie u kładu dla pokoju. Rumunia BUKARriteZI (PAP). — Prąsa rumuńska codziennie pod dużymi tytuiami relacjonowała przebieg poszczególnych rund rozmów polsko-zathoanioniemieckich, a uroczystość parafowania układu byia transmitowana przez rumuńską telewizję. Dzienniki rumuńskie obszernie przytaczały fragmenty głosów polskiej prasy o rozmowach, ale także zamieściły na ten temat szereg artykułów własnych, określających parafowanie układu poisko-zachodnioniemieckiego jako niezwykłe ważny element pozytywnych zmian w Europie. Tak właśnie ocenił układ centralny organ Rumuńskiej Partii Komunistycznej — dziennik „Scinteia”. Jugosławia BELGRAD (PAP). Sprawa stosunków polsko-zachodn Poniemieckich jest w sobotę głównym tematem politycznych informacji i komentarzy prasy jugosłowiańskiej. Tak np. dziennik „Politika” całą pierwszą kolumnę poświęca w zasadzie wyłącznie tej sprawie. Również „Borba”, jak i wiele innych dzienników na pierwszej stronie informuje o ogłoszeniu w Warszawie tekstu układu Polska — NRF. Dziennik ten wybija w tytule, że „dwa kraje konstatują, iż istniejąca linia graniczna, ustalona przez układ poczdamski, stanowi zachodnią granicę państwową Polski” W. Brytania LONDYN (PAP). Wiele miejsca poświęca sobotnia prasa brytyjska opublikowanemu układowi między Polską i NRF. Gazety treść, poświęcają podają jegc mu korespondencje i komentarze. W całości układ został wydrukowany na łamach dziennika „Times“. W koresponflencji Rogera Berthouda z Bonn „Times” pisze! „Sprawa granicy polsko-niemieckiej byia jedną- z największych przeszkód na drodze do trwalej poprawy w stosunkach między Wschodem a Zachodem. Kwestia została rozstrzygnięta przez parafowanie układu między Polską a Niemiecką Republiką Federalną Po 8 rundach rozmów i po dwóch tygodniach rokowań uzgodniona została formula możliwa do przyjęta dla obu stron. Dziennik „Guardian“ pisze m. in. „Oświadczenie ogłoszone przez rząd brytyjski, witające z uznaniem parafowanie układu polsko-zachodnioniemieckiego,, ma znaczenie o wiele wieksze niż tylko protokolarne Francja PARYŻ (PAP). Sobotnia prasa paryska poinformowała o opublikowaniu w piątek w Bonn i w Warszawie tekstu układu polskozachodnioniemieckiego. „Humanite” i „Comoat” zamieściły pełny tekst tego dOKumentu. Prasa francuska cytuje również fragmenty piątkowego oświadczenia kanclerza Brandta wybijając stwierdzenie, że „Polacy powinni mieć pewność, iż mogą żyć w bezpiecznych granicach”. Dziennik „Le Monde” opublikował obszerną analizę treści układu, natomiast „France Soir” omawia osobnym artykule polityczne rew perkusje układu Polska — NRF w Niemczech zachodnich USA NOWY JORK (PAP). Dzienniki amerysańskie podały w sobotnicn wydaniacn treść układu między Polską a NRF oraz komentarze europejskich korespondentów na ten temat „Baiumoie Sun” pisze, iż .,-eksi układu między Bonn a Warszawa kończy stary spór o granicę”, Dziennik uważa, że układ ten jest wyrazem kompromisu i zmierza do „przezwyciężenia źródeł złych stosunków powojennych” Bonn potwierdza „nienaruszalność” obecnej granicy Polski, Polska godzi się na normalizację stosunków z NRF Włochy RZYM (PAP). Wszystkie dzienniki włoskie zamieściły korespondencje z Warszawy i Bonn informujące o treści układu parafowanego w Warszawie. „Corriere della Sera” pisze: u. kład nie stanowi sensacji, ponieważ zgodny jest z przewidywaniami i całkowicie potwierdza ostateczny w istocie rzeczy charakter polskiej granicy zachodniej. Wiel. ką niewiadomą jest natomiast reakcja społeczeństwa (zachodnio) niemieckiego”. Jeśli po układzie nie nastąpi gwałtowne przesunięcie w stanowisku politycznym wyborców czy też opinii publicznej będzie można uznać, że Ostpolitik. która zyskała już poparcie na arenie międzynarodowej, została ostatecznie zaaprobowana przez większość ludności NRF. Socjalistyczny „Avanti” zamieścił deklarację kierownika wydziału zagranicznego Włoskiej Partii Socjalistycznej De Pascalisa. „Jest rzeczą konieczną — stwierdza on — aby demokratyczna Europa opowiedziała się po stronie rządu końskiego zapewniając mu swą pełną solidarność polityczną” Austria WIEDEN (PAP). Cała prasa austriacka publikuje na czołowych miejscach tekst układu PRL — NRF. „Die Prtsse” określa układ jako „ostateczne uznanie granicy na Odrze i Nysie”. Również rządowy „Wiener Zeitung” stwierdza: „Linia Odra — Nysa uznana jako granica państwowa”. Tytuł wiadomości informacyjno-popularnego dziennika wiedeńskiego „Kurier” brzmi: „Bonn uznaje ‘linię Odra — Nysa”. NRF BONN (PAP). Informacjom i komentarzom na temat tek stu parafowanego układu o podstawach normalizacji stosunków między NRF i Polską poświęcone są w sobotę całe kolumny w największych dziennikach NRF. Większość komentarzy stwierdza, że należy pożegnać się ze złudzeniami co do możliwości tak zwanego „ponownego odbudowania jedności Niemiec“ w zrozumieniu rewizjonistów oraz z iluzją uzyskania jakichkolwiek zmian granicznych na wschodzie. Typowy jest krótki ko-mentarz, zamieszczony w sobotnim numerze „Bonner Rundschau“. Stwierdza się tam m. in.: „Od 25 lat mówiliśmy o tyiA i przemilczaliśmy to. Od wczoraj to, co jest nieuniknione, stało się historyczną pewnością. Można teti układ warszawski rozważać yf świetle prawa międzynarodowego i rozpatrywać z punktu widzenia praw ludzkich, jak się Tak czy inaczej stanowi on chce. zakończenie procesu, którego znaczenie zrozumieją prawdopodobni* tylko staisze pokolenia. Ale układ warszawski musimy widzieć także oczyma Warszawy, gdzie w roku 1944 pozostało przy życiu zaledwie 2 tysiące Polaków. Musimy go rozpatrywać w ponurym cieniu Oświęcimia, gdzie Hitler kazał wymordować miliony... Rezygnowanie z tego co nieosiągalne uchodziło we wszystkich czasach za cechę charakterystyczną polityki realizmu”. „Frankfurter Zeitung” zamieszcza Allgemeine komentarz pt. „Rubikon Odra-Nysa” Pod koniec tego komentarza autor wypowiada się za ratyfikacją układu z Polska pi^ szac m. in.: „Są tacy, którzy sądzą, że gdy byśmy wcześniej podjęli decyzja! dziś bylibyśmy w lepszej sytuacji. Inni chcieliby oczekiwać bardziej sprzyjającego momentu 'w nieznanej jeszcze przyszłości. Dla jednej i drugiej tezy, można znaleźć argumenty podobnie juk i na to, że właśnie ten moment by] właściwy. Na nową drogę jednakże można wkroczyć tylko wtedy, gdy skojarzy się ją z dalekowzroczną decyzją, jeśli nabrać mają znaczenia korzyści zewnętrznopolityczne, które ta droga może i powinna przynieść”. Całą listę zastrzeżeń wobec układu z Polską wymienia springerowska „Die Welt”. W komentarzu na ten temat dziennik ubolewa przede wszystkim nad tym, że w układzie nie ma w ogóle słowa „Niemcy” na oznaczenie zjednoczonego państwa niemieckiego. Protest zfomkostwa Frus Wschodnich BONN (PAP). Ziomkostwo Prus Wschodnich, po opublikowaniu układu NRF — Polska, zarzuciło w sobotę „wyrzekł rządowi federalnemu, iż się odpowiedzialności za Niemcy i bez potrzeby zrezygnował z jednej czwartej niemieckiego obszaru państwowego”. Zarzuty te zawarte sa w depeszy przesłanej przez rzecznika ziomkostwa Reinholda Rehsa dc frakcji CDU CSU w Bundestagu, w której wzywa frakcje, aby u* czvnila wszystko dla zapobieżenia ratyfikacji tego układu w parlamencie W sobotę. 21 listopada USA dokonały nowej brutalnej piowokacji wobec Demokraty cznej Republiki Tjfigraatnu, atakując z powietrza jej gęsj.^TgRTÓn ióile re- JÓnyTjObrona przeciwlotnicza DRW zestrzeliła 4 i uszkodziła wiele innych samolotów nieprzyjaciela. sji Tym kolejnym aktem agreWaszyngton raz jeszcze udowodnił, ile warte są jego „pokojowe” piany i deklaracje. Raz jeszcze wrócono do starej johnsono wskiej metody zbrodniczego odwetu na ludności Wietnamu Płn. za niepowodzenia ponoszone przez interwentów amerykańskich w Wietnamie Płd. i na pozostałych frontach wojny indochińskiej. Wystarczający to dowód, że wbrew swym własnym słowom obecny prezydent USA podtrzymuje skompromitowaną i odrzuconą rzekomo już przed dwoma laty politykę swego poprzednika. Politykę lotniczego terroru. który ma na celu zastraszenie przeciwnika 1 zmuszenie go do zaniechania obDrony WA lata temu — dokładnie 31. X. 1968 r. - ówczesny prezydent USA, Johnson wydał rozkaz „zaprzestania wszelkich bombardowań Wietnamu Płn. z powietrza, morza i ziemi”. Świat nie byl zaskoczony ta decyzją. Wiadomo przecież, że to nie względy humanitarne zmusiły Waszyngton do przerwania tej beznadziejnej i okrutnej wojny powietrznej. Trwata ona — przypomnijmy — trzy i pół roku a 100 tys. dokonanych w tym czasie nalotów i półtora miliona ton bomb zrzuconych na nowi DRW przyniosły Johnsopotępienie ze strony światowei i własnej, amerykańskiej opinii, oraz znaczny wzrost kosztów wojny- Przyniosły jednocześnie powszechne uznanie dla bohaterskiej obrony DRW. Dlatego właśnie administracja USA oficjalnie z nalotów powietrznych zrezygnowała. Nie znaczy to, że zrezygnowała f a k t y c zn ; ~ Mowia o tym skrupulatnie prowadzone przez DRW statystyki. Wynika z nich, że w ubiegłym roku samoloty amerykańskie dokonały nad Wietnamem Płn. 11.810 lotów, podczas których lotnictwo taktyczne przeprowadziło 600 bombardowań, zaś samoloty strategiczne 40 bombardowań. Amerykańskie okręty wojenne dokonały w tym czasie 300 bombardowań DRW Nad Wietnam Płn. latają tylko „nieuzbrojone samoloty zwiadowcze” — twierdzi! uporem Waszyngton, zupełnie z jakby mógł tym cokolwiek usprawiedliwić. Jakże charakterystyczne to dla mentalności agresora, który uzurpuje sobie prawo do bezkarnego naruszania granicy suwerennego państwa i prowadzenia nad jego obszarem akcji szpiegowskich. Nie ograniczano się zresztą tylko do nich. Hanojski dziennik „Quang Doi Ńhan Dan” pisał niedawno, że tylko w październiku br. podczas 1540 lotów dokonanych przez samoloty USA nad DRW. bombowce B-52 zrzucilv tysiące bomb na okręg Vinh Linh, a samoloty lotnictwa taktycznego atakowały różne tereny republiki przy użyciu 2900 bomb zapalających i 85 tys. bomb kulkowych. EDEN z tych pirackich samolotów stracony został 13 bm przez obronę przeciwlotnicza DRW. która odnotowała go w swych rejestrach jako kolejną. 3364 amerykańska maszynę zestrzelona nad Wietnamem Płn. I oto w Waszyngtonie postanowiono wykorzystać ten fakt do rozszerzenia politycznej i militarnej agresji prze^ ciwko DRW. Sekretarz obrony USA Laird oskarżył Wietnam Płn. o łamanie „milczącego porozumienia”. jakie rzekomo zostało zawarte przed dwoma laty i posunął się do groźby, stwierdzając, że jeśli incydenty takie będą się powtarzać, USA podejmą akcje represyjną. Stanowisko DRW, podobnie jak przy wielu poprzednich próbach groźby i szantażu, było w tej sprawie jasne i konsekwentne. Podkreślając, że podjęta przed dwoma laty „decyzja USA 0 przerwaniu bombardowań i innych aktów wojennych przeciwko DRW nastąpiła bez żadnych warunków i że nie istnieje żadne milczące porozumienie” szef delegacji DRW na rozmowy paryskie Xuan Thuy oświadczy! w ubiegły czwartek: „Naród wietnamski zdecydowany jest nie pozwolić na gwałcenie przez obce mocarstwo obszaru powietrznego DRW7”. W dwa dni później pojawiły się nad DRW złowrogie maszyny piratów. Zadrżała pod bombami ziemia i padły nowe ofiary. S OBOTNI atak wymierzony jest nie tylko przeciwko DRW. Ten brutalny akt zbrojnej napaści dokonany został w chwili, gdy w różnych punktach globu toczą się ważne rozmowy, i których celem jest odprężenie pokój między narodami A jak wielokrotnie wykaza la przeszłość, eskalacja agresji amerykańskiej w Indochinach może tylko zatruć atmosferę, może międzynarodowe skomplikować stosunki. Tym bardziej więc żadne obłudne wykręty Waszyngtonu nie mogą usprawiedliwić ani naruszania granic DRW i prowadzenia tam prowokacyjnych akcji szpiegowskich, ani wznawiania zbrodniczych bombardowań tego kraiu. ZBIGNIEW LESNIKOWSKI G roźna prowokacja V._____ Nixon przeciwny wycofaniu wojsk USA z Europy WASZYNGTON (PAP). Prezydent Nixon nadal przeciwstawia się wycofaniu amerykańskich wojsk z Europy mimo, iż Pentagon wskazuje na wynikające stąd trudności dla budżetu wojskowego — donoszą poinformowane koła Waszyngtonu Sprawa utrzymywania amerykańskich wojsk w Europie była tematem posiedzenia Krajowej Rady Bezpieczeństwa, które odbyło'- się w piątek w Białym Domu. Zasadnicza decyzja w tej sprawie nie została podjęta. Jednak według poinformowanych źródeł prezydent Nixon nie zamierza zatwierdzić propozycji sekretarza stanu d/s obrony, Melvina Lairda o wycofaniu 20-30 tys. wojsk, co pozwoliłoby na obniżenie wciąż rosnących wydatków Pentagonu. Poinformowane źródła utrzymu ją, że prezydent Nixon w dalszym ciągu ma nadzieję, iż eu ropejscy sojusznicy poniosą brze mie obciążeń wiążących się z tyrr porozumieniem, kiedy to sprawa stanie na sesji ministerialne NATO. która ma się odbyć w Brukseli w przyszłym miesiącu. Konferencja służb tyłowych armii państw Układu Warszawskiego PRAGA (PAP). W dniach 17—20 bm. w stolicy Czechosłowacji, Pradze, odbvla sip pierwsza wojslcowo-naukowa konlerencla kierowniczych~or/ganów służb tyłowych armii sojuszniczych państw — uczestników Układu Warszawśkie-V W konferencji wzięli udział szefowie i przedstawiciele służb tyłowych Bułgarskiej Armii Ludowej, Czechosłowackiej Armii Ludowej, Narodowej Armii Ludowej NRD, Ludowego Wojska Polskiego, Si! Zbrojnych Socjalistycznej Republiki Rumunii, Węgierskiej Armii Ludowej i Sił Zbrojnych Związku Radzieckiego. Pracami konferencji kierował naczelny dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych Państw — Uczestników Układu Warszawskiego, marszałek Związku Radzieckiego Iwan Jakubowski. Stronę polską reprezentował /Główfiy Kwatermistrz WP, gen. dyw. inż. Mieczysław O- biedzińskl z grupą generałów " oficerów! - Nowy rząd Syrii KAIR (PAP). W nocy z piątku na sobotę ogłoszony został w Damaszku skład nowego tymczasowego rządu syryjskiego. Liczy on 26 członków. Premier gen. Hafez el-Asad pełni jednocześnie funkcje ministra obrony. Jak wiadomo gen. Asad był ministren obrony w poprzednim gabinecie svrviskim W skład rządu wchodzi trzech wicepremierów: Mohammed Talab Hilal jest jednocześnie ministrem rolnictwa i reformy rolnej, Abd el-Halim Chaddam jest również nicznych ministrem spraw zagraa Hamud a!-Ajubi ministrem oświaty. W nowym gabinecie obok 13 członków partii Baas jest m. in dwóch członków Komitetu Centralnego Syryjskiej Partii Komunistycznej: Jusef Feisal (ministe! stanu) i Omar Sebai (minister komunikacji). Jak donoszą z Damaszku, dziennik „As Sawra” w artykule wstępnym stwierdza, że nowy rząd w swojej działalności kierować się będzie programem przedstawionym w oświadczeniu tymczasowego regionalnego . kierownictwa partii BAAS. Program ten przewiduje zespolenie sił nostemuwch utworzenie Frontu Narodowego i Rady Narodowej jako państwowego organu ustawodawczego, realizację przeobrażeń społeczno-gospodarczych. rozszerzenie roli organizacji społecznych, umocnienie sił zbrojnych. Syria, kontynuuje dziennik będzie umacniać współpracę z postępowymi krajami arabskimi, a szczególnie ze Zjednoczoną Republiką Arabską, dążyć do przystąpienia do federacj ze ZRA, Sudanem i Libią, występować z poparciem dla palestyńskiego ruchu oporu umacniać solidarność ze wszystkimi arabskimi ruchami wyzwoleńczymi. W dziedzinie polityki zagranicznej — czytamy w artykule — Syria będzie rozwijać przyjazne stosunki z państwami socjalistycznymi, a przede wszystkim ze Związkiem Radzieckim, współpracować ze wszystkimi ruchami narodowowyzwoleńczymi i postępowvmi siłami świata. W sobotę nrzyt»^> do Damaszku minister wojny ZRA generał Mohamed Fauni. Wkrótce po przvbv. ciu został przvjęty przez szpfa rządu syryjskiego, generała El- Asada. Wspćłnmca. naiikowp-łenliniczna zZSKK W sobotę w Damaszku został podpisany protokół o współpracy naukowej i technicznej między Związkiem Radzieckim a Syryjską Republiką Arabską. Protokół przev. idu je m. in. wymianę grup naukowców i ekspertów z róż-nych dziedzin, AMERYKA ŁACIŃSKA - USA Rys.: St. Ziarnkowskl Be Gaulle w oczach Francuzów (OD NASZEGO KORESPONDENTA W PARYŻU] Dla większości Francuzów de Gaulle pozostaje w pamięci c wiele bardziej jako „człowiek czerwca” tj ten, który w tym dniu w roku 1940 wezwał do kontynuowania walki z Niemcami, niż jako założyciel V Republiki. Prawie połowa Francuzów stawia go w szeregu największych ludzi Francji — obok Napoleona. Ale wuocześnie — bardzo wielu Francuzów ocenia realistycznie jego politykę wewnętrzną stawia-jąc go znacznie częściej na prawicy niż na lewicy. Wnioski te można wyciągnąć z opublikowanej w sobotę w „Le Figaro” ankiety przeprowadzonej przez Instytucję badania opinii publicznej — Sofres. 47 proc. zapytanych stawia de Gaulle’a obok Napoleona, 35 proc, — wśród „wielkich, ale nie największych” (np. Clemenceau), tylko 15 proc. — określa go jako a „osobistość ważną wśród ważnych”. O 20 proc. więcej zapytanych mówi o nim jako o „człowieku 18 czerwca" niż nawet jako o „człowieku wyzwolenia” (52 i 32 proc.) „W tym co zrobił de Gaulle -brzmi pytanie następujące — jakie rzeczy wydają się panu (pani) najbardziej pozytywne a jakie — najbardziej negatywne?”. W sprawach międzynarodowych — aż 53 proc. uważa za rzecz pozytywną — zbliżenie z państwami Wschodu; jest to w ogóle najwyższy procent, jaki padł w ramach odpowiedzi na to pytanie. Przyznanie niezależności Algierii i koloniom zamorskim — 42 proc.; zbliżenie z państwami arabskimi i z krajami trzeciego świata — 30 proc. Pierwsza sprawa, którą za negatywną uważa większość zapytanych — to sprawa niezależnej siły nuklearnej — 16 proc. „za”, 32 proc. — „przeciw”. Z. B. Umowa handlowa NRD - Dania BERLIN (PAP). W piątek podpisano w Berlinie czteroletnie porozumienie w sprawie wymiany towarowej między NRD i Da nią oraz protokół o wzajemnej wymianie towarowej na rok 1971. Jest to pierwsze długoterminowe porozumienie handlowe, zawarte między obydwoma krajami, HMDMBLA, 22 LISTOPADA 1970 R. _ NR 325 Podróż „Łunochoda” przez Księżyc Wywiad z głównym konstruktorem „Łuny-17” MOSKWA (PAP). Agencje TASS nadała reportaż nadesłany z ośrodka dalekosiężnej łączności kosmicznej przez specjalnego wysłannika tej agencji: W sobotę po kolejnym seansie łączności z „Łunochodem-1” na posiedzeniu państwowej komisji uczeni — selenolodzv oświadczyli, że według posiadanych przez nich informacji stacja „Łuna-17” ładowała łagodnie na dnie wielkiego starego krateru Morza Deszczów- W ciągu pierwszego „roboczego tygodnia” „Lunochod” zjechał w dół, a następnie wjechał w górę pc zboczach tego krateru, wyjeżdżając na koniec na stosunkowe równa płaszczyznę. W czasie sobotniego seansu łączności „Łunochod-1" zosta! wprowadzony na uprzednio wybraną pozycję i znieruchomiał tam w oczekiwaniu nowych rozkazów z Ziemi. Za pomocą specjalnego urządzenia, które specjaliści nazywaja obrazowo „dziewiątym kołem”, w trakcie podróży „Łunochoda” określana była zwartość gruntu księżycowego. Pojazd przebył zaledwie 6 metrów, ale okazało się, iż fizyko-mechaniczne właściwości powierzchni Morza Deszczów w tym rejonie maja swe osobliwości. O ile poprzedniego dnia „Lunochod” pokonywał niewiel. kie wzniesienie wyraźnie grzęznąc w sypkiej wierzchniej warstwie gruntu przypominające; ziemski piasek wulkaniczny, tc w sobotę automatyczny pojazć księżycowy wydostał się na płaszczyznę gdzie grunt jesl znacznie twardszy. Pierwsze próby z „Łunochodem-r* zostały zakończone dziennikarze poprosili głównegc i konstruktora, pod którego kierownictwem zbudowana została stacja „Łuna-17” aby opowiedział on o pracach nad budową „Łunochoda”. Powiedział on: prace konstrukcyjne rozpoczęte zostały stosunkowo dawno. Wymagania jakie stawiano aparatowi były wyjątkowo wysokie. Spowodowało to ko nieczność przeprowadzenia bardzc wielu eksperymentów w warunkach ziemskich. Odtwarzaliśmy różne warianty łagodnego lądowania „Łunochoda” na Księżycu Model przechodzi} próby odporności na wibracje, przeciążenie, z w specjalnych kamerach stwarzaliśmy warunki przestrzeni kosmicznej. W wyniku eksperymentów trzeba było często zmieniać pierwotne koncepcje konstrukcyjne, wprowadzać nowe, niezwykłe materiały, stopy, smary. Uczony opowiedział o próbach silników elektrycznych, które poruszają osiem kół „Łunochoda” Po raz pierwszy te elektryczne silniki badane były na pokładzie sztucznego satelity Księżyca ,,Łuna-12”. W jednym z jej przedziałów konstruktorzy umieścili niewielki silnik eletryczny. który poruszał zespół kół zębatych, tafc dobranych, aby obciążenie, jakie musiał pokonywać silnik dokładnie odpowiadało maksymalnym obciążeniom kół „Łunochoda”. Podobne badania przeprowadzono na pokładzie „Łuny-14”. Jednak w przypadku „Łunochoda” przeprowadzili badania silnika elektrycznego w warunkach otwartej przestrzeni kosmicznej. Kompleksowe badania „Łunpehoda” przeprowadzone w ciągu stu godzin na powierzchni Morza Deszczów wykazały w pełni słuszność i prawidłowość obliczeń. Gdyby jedynym zadaniem eksperymentu było podróżowanie „Łunochoda” po Księżycu — podkreślił główny konstruktor — przez te pięć dni, które już tam jest. kilkadziesiąt mógłby on pokonać kilometrów. Pro-gram jednak zawiera liczne- eksperymenty naukowe, dlatego też „próbne jazdy” „Łunochoda” przeprowadzane są pod kątem widzenia potrzeb selenologii, fizyki kosmicznej, astronomii i szeregu innych dziedzin nauki. Dlatego też na razie nie stawiano „Łunochodowi” zadania przebycia maksymalnej odległości. Jak podkreśli! uczony, jest teoretycznie możliwe stworzenie autonomicznych systemów kierowania, które nie wymagałyby operatorów na Ziemi. Przy badaniach Marsa — planety, na której najłatwiej będzie przebywać człowiekowi, słuszne będzie zastosowanie całkowicie zautomatyzowanych ruchomych laboratoriów. Jednak przy badaniach Księżyca słuszniej jest kierować ruchomym laboratorium z Ziemi. Odległość 400 tysięcy km nie wpływa w istotny sposób na program prac. Włączenie człowieka-operatora w system kierowania „Łunochodem” pozwala pod wielu względami uprościć konstrukcję „Łunochoda” Jarring: Izrael odpowiedzialny za torpedowanie rozmów pokojowych NOWY JORK (PAP), Agencja Reutera powołując się na źródła dobrze poinformowane w Nowym Jorku pisze, że specjalny wysłannik sekretarza generalnego ONZ na Bliski Wschód, amb. Gunnar Jarring stwierdził, iż uważa, że Izrael jest odpowiedzialny za przerwanie rozmów pokojowych w sprawie Bliskiego Wschodu. Jarring apelował kilkakrotnie do Izraela, aby rozmowy te zostały wznowione. Apel światowej Rady Pokoju HELSINKI (PAP). dejmowane przez Stany Próby poZjedno- cizone i Izrael, mające mi celu niedopuszczenie do sprawiedliwego, politycznego konfliktu na Bliskim uregulowania Wschodzie powinny spotkać się ze v.ćoeydowaną odprawą ze strony mających pokój i występujących w walce o niezależność państw świata. Czytamy o tvm w oświadczeniu Światowej Rady Pokoju, opublikowanym w sobotę w He] sinkach w związku z znostizeniem się sytuacji na Bliskim Wschodzie. Światowa Rada Pokoju wvywa światowe siły pokoju, aby*aktywnie wystąpiły z żądaniem wprowadzenia w życie przeiz Izrael postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa z 22 listopada 1967 r. Pogrzeb marszałka Jeremienko MOSKWA (PAP). W Moskwie odbył się w sobotę pogrzeb Andrieja Jeremienko, wybitnego dowódcy wojskowego. 79-letniego marszałka, który zmarł w czwartek, pochowano na Placu Czerwonym pod Murem Kremlówskim. Śmierć wyrwała z naszych szeregów towarzysza broni, utalentowanego dowódcę, płomiennego patriotę, żołnierza - obywatela, oddanego bez reszty sprawie komunizmu — oświadczył na uroczystości żałobnej marszałek Iwan Jakubowski, przewodniczący komisji rządowej, powołanej do zorganizowania pogrzebu. Na trybunie Mauzoleum Lenina obecni byli Aleksiej Kosygin, Nikołaj Podgórny i inni przywódcy radzieccy. A. Jeremienko przeszedł drogę od szeregowca Armii Czerwonej do marszałka. W latach wojny domowej i obcej interwencji (1918—1922) A. Jeremienko aktywnie uczestniczył w walce prze* ciwko wrogom narodu radziec-? kiego. W 194? roku dowodził fronj tami południowo-wschodnim n stalingradzkim, które odegrały wybitną rolę w zwycięstwie nad Wołgą. Dowodził wojskami, które wniosły wkład w wyzwolenie Czechosłowacji spod okupacji faszystowskiej. Do Moskwy przybyła czechosłowacka delegacja partyjno - rządowa, aby oddać ostatni hołd marszałkowi jeremience. Tysiące ludzi wyszło na ulice Moskwy, aby odprowadzić kondukt żałobny. Wizyta dsiapcji CHZZ w Norwegii OSLO (PAP). W dniach 19—21 bm. przebywała z nieoficjalną wizytą...I.w. -Narwaglll! delęg* c ja tTRZz z wiceprzewodniczącym W. -i uł Udziec kim i sekretarzem R. Pospieszyńskim. Członkowie delegacji przeprowadzili rozmowy z przewodniczącym Federacji Norweskich Zwiąizków Zawodowych — T. Aspengrenem i innymi działaczami Federacji, zwiedzili szereg zakładów pracy w Oslo i szkoły związkowe oraz zapoznali się z działalnością lokalnej organizacji związkowej. /'Ambasador PRL w Norwegii P. Ogrodziński wydał na1 czesc \v. TuToOzTeckiego i R. Pośpieszyńskiego uczestniozyli przyjęcie, w którym także członkowie kierownictwa norweskich związków zawodowych. 12 prób skaperowama członków FDP BONN (PAP). Parlamentarny sekretarz stanu MSZ, Karl Moersch (FDP) oświadczył w sobotę 21 bm, podczas okręgowego zjazdu Wolnych Demokratów w Radolfzell że FDP zanotowała 12 prób nakłonienia jej posłów do Bundestagu do opuszczenia szeregów własne; partii. Moersch nie podał nazwisŁ osób, wobec których podejmowane były te próby. Parlamentarna sekretarz stanu stwierdził ponadto, że FDP nie jest w tej koalicji traktowana tak, jak to było w okresie współpracy z CDU CSU kiedy to chadecja robiła wszystko by zdyskredytować osiągnięcia demokratów w ramach rządu. Okręgowy zjazd FDP w Radolfzell uchwalił wniosek domagający się, by deputowani FDP w Budestagu przedstawili projekt ustawy, zakładającej, że deputowany występujący z jakichkolwiek powodów ze swojej partu traci mandat, a jego miejsce zajmuje kolejny kandvdat z listy krajowej danej partii. Salon „Galerii Warszawskiej" w Berlinie Zachodnim BERLIN (PAP), Salon wystawowy Galerii Warszawskiej otwarty został w sobotę 21 bm. w centrum Berlina Zachodniego wzv główne; arterii tego miasta Kurfuerstendamm. Placówka zapoznawać mf z osiągnięciami twórczvmi polskich artystów plastyków. W uroczv«5tvrń otwarciu olacAwki wziął udział burmistrz-sze* rządu Berlina Zachodniego Klaus Schuetz, który zaznajomił się ? kolekcja eksnozycji inaugurujące! dT,IBłaTność salonu — zbiorem polskich plakatów archiwalnych. Obecny hvł S7<=f mi^ii woiskowei PRL w Berlinie Zachodnim, minister pełnomocny Bolesław Koperski. Przvpvlo wielu Drzpdstawi cieli zachodoioborl'-nskich środowisk twórczvch, reprezentantów świata artystycznego i kulturalnego. Posiedzenie Komisji RWPG do spraw Budownictwa BERLIN (PAP). W dniach od 16 do 21 list.nnada br. odbyło się w Dreźnie 20 nosiedzenie Stałej Komisji Budownictwa RWPB. Omówiono US nim könnende r.miprzaiace do dalszej specjalizacji _i knnneraeii prodnkdi Knmisla orzedyskiitowała problemv współ. Drący w dziedzinie prognozowania rozwoju budownictwa i przemvsłu materiałów budowlanveh oraz sprawy koordynacji inwestycji w planach oerspe>tvwieznych. Na posiedzeniu uchwalono dłueoterminowy plan roboczy na okres od 1071 r. do 1975 r. i ustalono ractonalne formv i metody organizacji prac komisji. ZE ŚWIATA Min. S. Jędrychowski przyjął amb. Chile Minister Spraw Zagranicznych Stefan Jędrychowski PT?yjął 21 bm. nadzwyczajnego i ambasadora pełnomocnego RepuMlM.jQhile Juliana Echavarri Elorzc. który złożył wizytę pożegnalna w związku z zakończeniem misji w Polsce. (PAP) Wiceminister A. WJImann priyjął grupę francuskich dziennikarzy Wiceminister Spraw Zagraniczbm. grupę dziennikarzy francuskich, przebywających w Polsce nych Adam Willmann przyjął 21 na zaproszenie departamentu Prasy i Informacji MSZ i przeprowadził z nimi rozmowę. (PAP) INowy ifk'ad o przyjaźni Bułgaria - Rumunia SOFIA (PAP). Podpisanie nowego Układu o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy jemnej, przeprowadzone Wzarozmowy, które wykazały jedność poglądów na podstawowe sprawy pdństwowe, stanowiĄ i nowy, ważny wkład w rozwój umacnianie przyjaźni i współpracy między dwiema partiami i obu państwami, zgodnie z żywotnymi interesami narodu rumuńskiego i bułgarskiego. jedności socjalistycznej, stwierdza pokoju i postępu — opublikowany Sofii komunikat o wizycie dew legacji partyjno - rządowej Rumunii w LRB, Ponadto komunikat stwierdza, że podpisany Układ o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej między LRB a SRR otwiera .nowe perspektywy rozwoju stosunków braterskiej przyjaźni i wszechstronnej współpracy między obu krajami. Komunikat stwierdza, że delegacje poświęciły dużo uwagi problemom bezpieczeństwa i współpracy w Furopie, i że wypowiadały szym się za zwołaniem w najbliżczasie ogólnoeuropejskiej konferencji bezpieczeństwa i współpracy. „Dni Bezpieczeństwa" w Finiandii HELSINKI (PAP). W sobotę rozpoczęło się międzynarodowe seminarium pod nazwą „Dni bezpieczeństwa”. W seminarium zorganizowanym przez Ogólnofiński Komitet na rzecz Bezpieczeństwa Europelskiego biorą udział przedstawiciele Finlandii, ZSRR, NRD, NRF i W. Brytanii. Spotkanie przedstawicieli banków krajów socjalistycznych SOFIA (PAP). W sobotę zakończyło się w Sofii posiedzenie przedstawicieli banków Bułgarii, Czechosłowacji NRD, Polski. Rumunii. Węgier i ZSRR. Na zakończenie obrad podpisano, protokół o ich przebiegu i powziętych decyzjach Podczas posiedzenia, w którym uczestniczyli również przedstawiciele Międzynarodowego Banku Współpraca Ekonomicznej i Sekretarntu RWPG przedyskutowano m. in problemy związane ze współpracą krajów uczestn: rżących w naradzie w dziedzinie bankowośri Dokonano też wvmiany poglądów na temat, sytuacji walutowet w krajach’ kapitalistycznych. lak również na temat innych spraw dotyczących międzynarodowej sytuacji walutowofinansowej Spotkanie upłynęło w duchu W’aiemnego zrozumienia i współpracy. Eksplajie w Buenos Aires MEKSYK (PAP) Zniszczone domy amervkanskieuo dyplomaty i amerykańskiego biznesmena zdewastowana fabryka — oto skutki potężnych eksplozji wstrząsnęły w piateu Buenos Aires. Bombę, która nie wybuchła znaleziono takżo w pobliżu domu pułkownika amerykańskiego lotnictwa wojskowego. Tą zorganizowany akcja zamachów bombowych jest wyrazem nastrojów a ntya mery kańskich w Argentynie. Policja prowadzi śledztwo w celu wvkrvcia sprawców wypadków. 8 nowych zachorowań na choiere w Gazie LONDYN (PAP). W okupowanej przez Izrael strefie'Gazy zarejestrowano osiem noyvvch orzvpadków zachorowań na cholerę. góiem w Gazie choruje 30 osóliiO»