Zycie Warszawy, październik 1969 (XXVI/234-260)
1969-10-10 / nr. 242
Str. 2 Przed rozofowami z ZSRR Sprawy ograniczenia zbojeń nuklearnych - w St. Zjednoczonych WASZYNGTON (PAP). 8 bm prezydent Nixon przewodniczy i posiedzeniu Narodowej Rady Bezpieczeństwa. Przedmiotem dyskusji była sprawa przyszłych negocjacji z ZSRR w kwestii ograniczenia strategicznych zbrojeń nuklearnych. Podkomisja spraw zagranicznych Izby Reprezentantów oświadczyła w czwartek, że St. Zjednoczone powinny traktować jako pilną sprawę zamrożenie prób z wielogłowicowymi pociskami balistycznymi podczas rozmów rozbrojeniowych, jakie mają się odbyć ze Zw. Radzieckim Uważa ona, że wprowadzenie do arsenału USA tego rodzaju pocisków stanowiłoby poważne naruszenie obecnej „równowagi nuklearnej”. Rakietowe pociski wielogłowicowe są przeznaczone do rozrżu tania jednocześnie całej serii ładunków nuklearnych na odlegle od siebie cele. (P> Pokazowa akcja 250 komandosów egipskich Okupanci nasilają kampanię terroru KAIR (PAP). Kairski korespondent AFP donosi, że w nocy z środy na czwartek siły zbrojne ZRA dokonały najbardziej pokazowej operacji przeciwko wojskom agresora w okresie ostatnich dwóch lat. 250 komandosów podzielonych na kilkanaście samodzielnych zespołów, wyruszyło o zmroku w głąb linii"wroga, mając za zadanie rozpoznanie jego stanowisk bojowych. Ustalono przebieg linii obronnych agresora na głębokości kilku km. Śmiała operacja zadziwiła zachodnich specjalistów wojskowych sprawnością i szybkością, z jaką została przeprowadzona. Do wschodniego brzegu Kanału Sueskiego podpłynęły cicho pontony komandosów i żołnierzy ZRA, omijając posterunki obserwacyjne wroga, przedostali się poza pierwszą linię okopów. Operacja była prowadzona równocześnie . na całej długości kanału od Suezu aż do Port Saidu. Przez parę godzin agresorzy nie zdawali sobie nawet sprawy, iż w głębi ich obrony działa kilknaście egipskich patroli. Tylko w jednym wypadku komandosi egipscy natknęli się na posterunki wroga i wówczas doszło do wymiany stfzałów, Dwaj żołnierze egipscy zostali zabici, straty agresora natomiast nie zostały ujawnione. Po pomyślnym wykonaniu zadania żołnierze ZRA powrócili na swe stanowiska wyjściowe. Również i tym razem zdołali tak sprawnie przepłynąć Kanał Sueski, że nieprzyjaciel n;e zauważył ich powrotu i nie ostrzeliwał płynących pontonów. Według zgodnej opinii zachodnich agencji prasowych, operacja ta świadczy o zmianie układu sil na froncie wzdłuż Kanału Sueskiego. Agencje przypominają, że od wielu dni Egipcjanie przeprowadzają wiele zakrojonych na dużą skalę operacji bojowych, zadając agresorowi dotkliwe straty. M. in. bombardowano pozycje izraelskie wzdłuż kanału stosując taktykę masowego nalofu lotnictwa, które po kilkudziesięciu sekundach zawraca do swych baz. KAIR (PAP). Władze izraelskie nasilają kampanię terroru i represji wobec ludności na okupowanych terenach arabskich. Według informacji jordańskiego dziennika „Ad-Difaa” jedynie w ostatnim okresie okupanci aresztowali na terenie zachodniej Jordanii ponad 500 obywateli arabskich, oskarżając ich o kontakty z ruchem partyzanckim i o dokonywanie „aktów terroru”. Spotkanie Riad - U Thant NOWY JORK (PAP). Minister spraw zagranicznych ZRA Riad odbył w środę półgodzinną rozmowę z sekretarzem generalnym ONZ U Thantem. Riad oświadczył, że nie widać żadnego postępu w kierunku rozwiązania problemu bliskowschodniego, ponieważ Izrael zajmuje jeszcze bardziej sztywne stanowisko. NOWY JORK (PAP). Specjalny wysłannik sekretarza generalnego ONZ na Bliski Wschód G. Jarring wyjechał w środę . wieczorem z Nowego Jorku udając się do Moskwy, gdzie ponownie przystąpi do pełnienia obowiązków ambasadora Szwecji w ZSRR. Jarring przebywał w Nowym Jorku od 15 września br. i według słów rzecznika prasowego U Thanta, prowadził konsultacje z sekretarzem generalnym ON7 i zainteresowanymi stronami na temat sytuacji na Bliskim Wschodzie. Rzecznik na specjalne polecenie U Thanta zdecydowanie zdementował informacja amerykańskiej radiostacji CBS, jakoby Jarring miał zrezytrnownć ze swojej misji na Bliskim Wschodzie. (A) Francja utrzymuje embargo Kair (PAP). Ambasador Francji w Kairze, Puyaux oświadczy! w czasie spotkania z doradca prezydenta ZRA do spraw zagranicznych Fauzim, że Francja nie zmieni swego stanowiska w sprawie embarga na dostawy broni do Izraela Propozycje Jordanii KAIR (PAP). Jordania wystąpiła z prośbą do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża o zmianę niektórych artykułów IV konwencji genewskiej o traktowaniu osób cywilnych na terytoriach okupowanych, jeńców wojennych i ludności cywilnej w czasie wojny. Propozycja jordańska dotyczy nowelizacji artykułu 3 konwencji, przewidującego interwencję MCK na rzecz ochrony jeńców wojennych i osób cywilnych, jeśli komitet uzna taką interwencję za niezbędną. Zdaniem Jordanii artykuł ten ppwinien stanowić, że interwencja taka jest obligatoryjna. Jordania proponuje także poprawkę artykułu 27, który mówi, że władze okupacyjne mają prawo podejmowania środków dla zapewnienia bezpieczeństwa na terytoriach okupowanych. Artykuł ten jest często wykorzystywany przez izraelskie władze okupacyjne dla usprawiedliwiania terroru, prześladowań i arbitralnych posunięć w stosunku dc ludności arabskiej. (P) Program lotu „Rpollo-12” NOWY JORK (PAP). W 0- środku lotów kosmicznych w Houston odbyła się w środę konferencja prasowa, w czasie której dyrektor lotu „A- pollo-12” G. Griffin podał założenia oraz szczegóły programu lotu „Apollo-1-2”. Dwaj amerykańscy kosmonauci Charles Conrad i Alan Bean mają wylądować na Oceanie Burz, w pobliżu miejsca, gdzie swego czasu wylądował łagodnie „Surveyor 3“. Jak wiadomo, jednym z zadań astronautów będzie przywiezienie na Ziemię niektórych części tego pojazdu. G. Griffin oświadczył, iż w wypadku gdy kosmonauci wylądują w odległości większej niż tysiąc metrów od ..Surveyors” nie podejmą oni próby dotarcia do niego ze względu na ograniczoną ilość tlenu jaką dysponują. G. Griffin oświadczył, iż lot ,, Apollo-12”, którv odbędzie się między 14 a 24 listopada br. będzie pierwszą próbą „docelowego” ładowania na Księżycu. Możliwość ładowania w wybranym miejscu jest podstawowym warunkiem powodzenia przyszłych Załoga „Apollo-U" w Amsterdamie HAGA (PAP). W czwartek przybyli do Amsterdamu członkowie załogi „Apollo-11” w dalszym ciągu swej podróży dookoła świata. Zgotowano .im tłumne powitanie. Selenonauci amerykańscy wręczyli królowej Julianie plakietkę podobną do tej. jaką pozostawili na Księżycu. (P) Odznaczenie Lenia Honorowa PARYŻ (PAP). Prezydent Francji G. Pompidou przyjął w środę po południu Neila. Armstronga Edvina Aldrina i Michaela Coilinca, amerykańskich zdobywców Księżyca. Trzej astronauci w towarzystwie swych żon zostali przyjęci także przez premiera J. Chaban- Delma.sa, który udekorował ich najwyższym odznaczeniem francuskim — Orderem Legii Honorowej. (A; ZA GRANICĄ ZA GRANICA (# ZA GRANICA 0 ZA GRANICA # ZA GRANICA# ZA GRANICA 37 posiedzenie konferencji wietnamskiej Atak na obóz amerykańskich marines PARYŻ (PAP). W czwartek odbyło się 37 posiedzenie paryskiej konferencji w sprawie Wietnamu. Przewodnicząca delegacji Tymczasowego Rządu Rewolucyjnego Republiki Wietnamu Płci., pani Nguyen Thi Binh oświadczyła, że Amerykanie nadal wydają rozkazy, by „utrzymać maksymalną presję wojskową” w Wietnamie płd., co oznacza wzmożenie nalotów, stosowanie broni chemicznej, prowadzenie akcji pacyfikacyjnej. W ciągu ostatnich miesięcy wojska USA użyły broni chemicznej w większości prowincji tego kraju. Ofiarą padło kilkadziesiąt tys. osób cywilnych. Pani Nguyen Thi Binh zwróciła uwagę, że USA wzmagają jednocześnie wojnę w Laosie i kontynuują prowokacje zbrojne przeciwko Kambodży, stwarzając napięcie na całym Półwyspie Indochińskim. Wiceprzewodniczący delegacji DRW, Ha Van Lau wskazał, że Amerykanie uniemożliwiają przeprowadzenia ;w Wietnamie płd. wolnych i demokratycznych wyborów, przewidzianych w układach genewskich. USA i Sajgor wolą. głosowania organizowane w warunkach terroru policyjnego kończące się wyborem marionetekP* politycznych. (P) ci LONDYN (PAP). Partyzanpołudniowowietnamscy przeprowadzili w czwartek udany atak na obóz wojsk amerykańskich zabijając 8 żołnierzy agresora i raniac 16. Część partyzantów przedostała się przez linie obronne obozu w pobliżu placówki amerykańskich marines „Rockpile” na południe od strefy zdemilitaryzowanej. W delcie Mekongu w prowincji Kien Gian żołnierze armii narodowowyzwoleńczej dokonali wypadu na posterunek wojskowy żołnierzy reżimowych. (P) WASZYNGTON (PAP). Amerykański sekretarz obrony Laird oświadczył, że St. Zjednoczone zamierzają przerzucić główny ciężar wojny w Wietnamie na wojska reżimu sajgońskiego w ramach tzw. „wietnamizacji” wojny. (P) 15 rocznica wyzwolenia Hanoi 15 HANOI (PAP). 10 bm. przypada rocznica wyzwolenia Hanoi spod władz francuskich kolonizatorów. Datę tę naród wietnamski obchodzi jako ważne wydarzenie w historii DRW. W Hanoi wre praca nad odbudową miasta po zniszczeniach spowodowanych przez barbarzyńskie naloty USA. Nad Hanoi strącono 265 samolotów wroga. (P) Rozmowy Gromyko — Schumann w Moskwie MOSKWA (PAP). W czwartek rozpoczęły się w Moskwie rozmowy między min. spraw zagranicznych ZSRR, A. Gromyką i min. spraw zagranicznych Francji, M. Schumannem. W czasie rozmów, które upłynęły w serdecznej, przyjaznej aUnosferze, odbyła się wymiana poglądów na niektóre aktualne problemy międzynarodowe, stanowiące przedmiot zainteresowania obu stron. (P) Wystawa 25-lecia w Mitry-Mory INFORMACJA WŁASNA (W) W Mitry-Mory pod Paryżem, z okazji otwarcia wystawy 25-lecia PRL. zorganizowano wieczór przyjaźni polsko-francuskiej. Na uroczystość przybyła m. in. cała rada miejska oraz merowie sąsiednich miejscowości. Dyrektor miejscowej szkoły zapowiedział, że polską wystawę zwiedzać będą wycieczki młodzieży szkolnej. (W) Projekt budżetu francuskiego na 1970 r. PARY2 (PAP). Min. gospodarki i finansów Giscard d’Estaing przedstawił w środę projekt budżetu Francji na 1970 r. Po stronie wpływów projekt budżetu przewiduje 159.950 min franków, a po stronie wydatków — 159.855 min. Projekt budżetu zakłada wzrost wydatków o 6,2 proc. przy jednoczesnym wzroście produkcji o S proc., wzrost cen o 3,9 proc., eksportu o 13,6 proc., a importu o 30 proc. Dla zrównoważenia deficytu przede wszystkim kolejnictwa, gazowni i elektrowni mówi się o podwyższeniu cen przejazdów kolejowych, gazu i elektryczności. Giscard d’Estaing oficjalnie zapowiedział, że podwyżka cen przejazdów kolejowych nastąpi 'na początku przyszłego roku. (W) Porozumienie bułgarsko-tureckie o przesiedleniu SOFIA (PAP). Zgodnie z bułgarsko-tureckim porozumieniem c przesiedleniu do Turcji obywateli bułgarskich pochodzenia tureckiego, których bliscy krewni przesiedlili się do 1952 r. 8 bm. wyjechała do Turcji pierwsza grupa przesiedleńców. (B) Uprowadzenie 2 samolotów południowoamerykański ,h NOWY JORK — MEKSYK (PAP). W środę uzbrojeni osobnicy zmusili do zmiany kierunku lotu dwa cywilne samoloty południowoamerykańskie, uprowadzając je na Kubę. Chodziło o samolot argentyński, który leciał z Buenos Aires do Miami z 54 pasażerami i 12-osobową załogą oraz o samolot brazylijski z 42 pasażerami i 7 członkami załogi. Były to 44 i 45 z kolei wypadki uprowadzenia samolotów na Kubę. W czwartek Komitet Główny Zgromadzenia Ogólnego NZ zalecił włączenie do porządku dziennego obecnej sesji sprawy „przymusowej zmiany kierunku lotu j&amolotów cywilnych“. (W) ŻYCIE WARSZAWY Wezwanie do czynu produkcyjnego na 25-lecie CSRS Apel KC KPCz do ludzi pracy P. Kohout i L. Vaculik usunięci z partii (Od stałego korespondenta} Praga, 9 października (P) „Wzywamy do współpracy w wielkim dziele konsolidacji i rozkwitu naszego społeczeństwa i naszego państwa robotników, rolników i inteligencję, starszych i młodzież, komunistów i innych obywateli, wszystkich, którym los naszych narodów, życie naszego ludu nie jest obojętne“ — głosi apel Komitetu Centralnego KPCz uchwalony na ostatnim posiedzeniu plenarnym. Wzywa on przede wszystkim do wzmożenia wydajności i dysepliny pracy, aby czynem produkcyjnym uczcić 25 rocznicę wyzwolenia Republiki. Apel KC dotyczy spraw decydujących o dalszym rozwoju Czechosłowacji: konsolidacji politycznej oraz zaangażowania w poprawie sytuacji ekonomicznej. W tym celu niezbędna jest pomoc społeczeństwa, które w większości stało ostatnio na uboczu wydarzeń, a często zdezorientowane i zdezinformowane, przyjęło częściowo bierną postawę. go Doprowadziło to do poważneobniżenia tempa i jakości produkcji, do zmniejszenia odpowiedzialności i dyscyplinj' pracy, do lekceważenia zarządzeń państwowych. W komentarzach prasowych można ostatnio znaleźć sporo jeszcze takich przykładów. W wyniku wprowadzenia skróconego tygodnia pracy, piątek zamienił się w sobotę, w poniedziałek też się jeszcze nie pracuje, i w rezultacie roboczy tydzień ma... trzy, najwyżej cztery dni. są Wyniki pierwszego półrocza br. nadal alarmujące: całkowite zarobki obywateli znów wzrosły o 13 proc. (w porównaniu z ub. rokiem), a wydajność zaledwie o 2,3 proc. W przemyśle spożywczym utrzymała się nawet na tym samym poziomie, co w ub. roku. Równowaga na rynku jest wiec nadal zachwiana. Władze partyjne i państwowe od początku zdawały sobie sprawę z trudności, na jakie napotykać będą nowe, ale przecież jedynie słuszne decyzje i zarządzenia. Zdawały sobie sprawcę, że siły prawicowe i antysocjali-styczne nie zaprzestaną swej szkodliwej działalności. Ze pierwszym rzędzie trzeba wyeliw minować z życia politycznego i państwowego przedstawicieli tych poglądów, że trzeba energicznie ograniczyć ich pole działania. Ale zarazem trzeba stale, cierpliwie wyjaśniać społeczeństwu istotę zachodzących procesów, pokazywrać źródła i metody pracy wrogich elementów, ujawniać fakty i dokumenty o tym świadczące „Wierzymy, że politykę naszej partii — pisze w ostatnim numerze „Tribuny” jej redaktor naczelny, O. Szwestka — będzie stopniowo popierać znaczna część naszego społeczeństwa, wszyscy zdezinformowani i zdezorientowani obywatele, których narodowe uczucia zostały nadużyte. Nigdy nie zapomnimy, że ludzie kształtują swoje stanowiska swoje poglądy na podstawie poi danych do publicznej wiadomości informacji. A „informacje”, jakie w ub. roku otrzymali, tworzyli członkowie naszej partii i członkowie ówczesnego kierownictwa partii i państwa. Dlatego musimy być tolerancyjni w stosunku do tych, którzy stali się obiektem niesłychanych manipulacji. Ale zarazem tym surowsi musimy być wobec tych, którzy je organizowali, w pełni świadomie i bez jakichkolwiek moralnych oporów w brutalnej walce o osobistą władzę — bez uwzględniania żywotnych interesów naszego społeczeństwa”. Długa jest już lista zakładów pracy, które stanęły do walki o poprawę sytuacji ekonomięznej w Czechosłowacji. A podejmując wysiłki produkcyjne załogi wyrażają pełne poparcie dla przyjętej linii politycznej partii i państwa. Jak podaje „Rude Pravo” Prezydium Komitetu Dzielnicowego KPCz Praga I omówiło wyniki dochodzenia dyscyplinarnego wobec tych członków partii, którzy w minionym okresie poważnie naruszyli normy życia wewnątrzpartyjnego. Prezydium postanowiło wykluczyć z szeregów KPCz P. Kohouta, L. Pacovskiego, A. Liehma oraz L. Vaculika. MAREK DUNIN-WĄSOWICZ ONZ zakończyła debatę generalną NOWY JORK (PAP). W środę wieczorem na 24 sesji Zgromadzenia Ogólnego, NZ zakończyła się debata generalna. Zabierali w niej głos przedstawiciele 115 krajów. Prawie wszyscy uczestnicy dyskusji wyrażali poważne i zaniepokojenie o losy świata jego bezpieczeństwo. W związku z tym duże zainteresowanie wywołał zgłoszony przez ministra spraw zagranicznych ZSRR A. Gromykę projekt apelu do wszystkich państw świata. W kołach ONZ podkreśla się, że Związek Radziecki w br. był jedynym wielkim mocarstwem, które wystąpiło z szerokim, praktycznym programem rozwiązania zasadniczych problemów nurtujących ludzkość. Debata zała rosną ogólna niezbicie wykaaktywność polityk: Zagranicznej młodych rozwijających się krajów, ich dążenie dc występowania razem z socjalistycznymi krajami przeciwko siłom imperializmu i wojny w obronie zasad i celów Karty NZ w interesie pokoju i współpracy między narodami. (A) Nieudany zamach stanu w Burundi LONDYN (PAP). Jak agencja Reutera, ze stolicy donosi Burundi, Bujumburga prezydent tego kraju M. Micombero oświadczy! 9 bm., iż udaremniono próbę zamachu stanu w tym kraju. Według prezydenta Mocombero, organizatorami nieudanego przewrotu były osoby cywilne oraz wojskowe. Wśród niedoszłych zamachowców znajdowało się kilku b. min;strów. Prezydent powiedział, że wszyscy uczestnicy przygotowanego spisku zostali już aresztowani, a rozprawa przeciwko nim będzie odbywała się publicznie. Sytuacja w tym kraju — według prezydenta — została już opanowana. (B) Uwolniony dziennikarz brytyjski opuścił Pekin PEKIN (PAP). 9 bm. w południe korespondent agencji Reutera Anthony Grey opuścił drogą lotniczą Pekin i ma powrócić do kraju przez Karaczi. Przez ponad dwa lata przebywa! on w areszcie domowym w Pekinie. Władze ChRL pozbawiły gc swobody ruchów w lipcu 1967 r. w związku z aresztowaniem w Honk-Kongu w tym samym roku kilkunastu chińskich dziennikarzy. (B) Amerykański plan zniszczenia Europy BERLIN (PAP). Tygodnik NRD „Horizont” zamieścił w ostatnim numerze szczegóły tajnego amerykańskiego planu operacyjnego, zmierzającego do systematycznego niszczenia Europy na wypadek przyszłej wojny i konieczności wycofania sił amerykańskich kontynentu europejskiego. Dokuz ment ten, pod kryptonimem „Plan nr 10-1“, jest fragmentem dotychczas nie znanego, znacznie szerszego planu pod kryptonimem „EĆ-100”. Ujawniony przez tygodnik „Horizont” plan ten przewiduje stosowanie min nuklearnych, jak również broni chemicznej i biologicznej, przy której pomocy całe rejony Europy uległyby zniszczeniu, woda pitna zatruciu, a wielkie obszary upraw rolnych, przynajmniej przejściowo, stałyby się nieużyteczne. Tygodnik podkreśla, że oczywiste jest, iż USA wraz ze swymi sojusznikami NATO, lub bez nich, nie mają szans militarnego zwyciężenia socjalistycznej wspólnoty państwowej i że taka awantura skończyć się ' musi porażką agresora. Należy jednak przeszkodzić, aby w ogóle do realizacji takiego planu nie doszło — pisze „Horizont”. (B) Po wizycie kardynała Wojtyły w Kanadzie i USA (Od stałego korespondenta} Rzym, 9 października (P). Jak już informowało „Życie Warszawy”, a,rcybiskup krakowski, kardynał Karol Wojtyła zakończył ponad miesięczny pobyt w Kanadzie i w Stanach Zjednoczonych. Obecnie przebywa on w Rzymie, gdzie uczestniczy w posiedzeniu do spraw watykańskiej rady kich, której katolików świecjest członkiem. Kardynał Wojtyła weźmie także udział w pracach II Synodu biskupów jako jeden z dostojników kościelnych, którzy włączeni zostali w skład tego ciała na podstawie nominacji papieskiej. Wizyta arcybiskupa Wojtyły w Kanadzie i w USA była pierwszym pobytem polskiego kardynała za ęceanem Sądząc, że wydarzenie to zasługuje na uwagę, Wasz rzymski korespondent zwrócił się o informacje dotyczące podróży. Ks. prof. Macharski, który towarzyszył arcybiskupowi' Wojtyle w podróży za ocean, przekazał mi specjalnie opracowany w imieniu kardynała komunikat st'wierdzający m. in. co następuje: „Ksiądz kardynał Wojtyła udał się do Kanady na zaproszenie kongresu Polonii kanadyjvskiej obchodzącego w roku bieżącym 25-lecie swojego istnienia. Zaproszenia nadesłali również księża polonijni oraz episkopat Kanady, a także poszczególni biskupi tych diecezji, w których istnieją większe skupiska polonijne. Wizyta miała charakter kościelny — ksiądz kardynał udał się do Kanady w imieniu episkopatu Polski...” Obszerny komunikat wskazuje dalej, że kardynał Wojtyła odprawiał nabożeństwa w odwiedzanych parafiach polskich i w kościołach katedralnych poszczególnych diecezji, wygłaszając tam obszerne kazania. Odbywały sif również spotkania z udziałem władz miejskich, stanowych i federalnych. „W czasie swego pobytu w Kanadzie — czytamy dalej w komunikacie — ksiądz kardynał odwiedził księży biskupów i parafie polskie w Montrealu, Quebec, Ottawie, Calgary i Edmonton w prowincji Alberta, w Winnipeg, Toronto, Hamilton, London, St. Catherins. Udział członków Polonii był ogromnie serdeczny i bardzo liczny — przyjazd kardynała polskiego był przyjmowany jako odnowienie i pogłębienie kontaktów z .^Polską i polskością — podobnie jak to miało miejsce w St. Zjednoczonych. Odwiedziny w Stanach były raczej okazyjne i prywatne. Odpowiadały one na zaproszenie, które wielokrotnie kierowało środowisko polonijne w Pitsburgu wespół z ówczesnym swoim biskupem, obecnie kardynałem J. Wright. Program pobytu w Stanach został następnie znacznie rozszerzony dzięki staraniom Ligi Katolickiej Chicago, której prezesem jest ksiądz biskup Alfred Abramowicz, oraz seminarium polskiego w Orchard Lake koło Detroit i jego rektorowi księdzu Władysławowi Ziembie. W czasie tej podróży ksiądz kardynał złożył wizytę 7 kardynałom amerykańskim. Pobyt w stanach był krótszy od odwiedzin kanadyjskich i trwał od 17 września do 1 października. Pozwoliło to na tylko powierzchowne spotkanie z liczącą wiele milionów Polonia amerykańska. T.vm nie-mniej i tutaj ksiądz kardynał mógł odwiedzić szereg ośrodków’1 Dodajmy jeszcze do tych stów oficjalnego komitetu, że wizyta polskiego kardynała za oceanem wywołała wiele komentarzy i sporo zainteresowania również w Watykanie i rzymskich kołach "kościelnych. Rozmawiałem na jej temat z wieloma duchownymi, także amerykańskimi, zapoznałem się również ze sprawozdaniami dotyczącymi poszczególnych etapów podróży, które publikowane były w prasie katolickiej Kanady • i Stanów Zjednoczonych. Zarówno z rozmów jak i z materiałów prasowych wynika, że wizyta, która, miała charakter ściśle religijino-kościelny,. sprzyjała zapoznaniu Polonii amerykańskiej z przejawami działalności religijnej w Polsce. Dla wielu kół polonijnych i nie tylko polonijnych, było to z pewnością pożyteczne które pozwoliło doświadczenie, spojrzeć na sytuację Kościoła i reli.gii katolickiej w naszym * kraju w sposób odbiegający od pewnvch tendencyjnych schematów propagandowych. Z. MORAWSKI (W) NR 212 10 października 1968 Bi Rozmowy J. Winiewicza w Waszyngtonie NOWY JORK (PAP). Przebywający w Waszyngtonie wicemin. spraw zagr. J. Winiewicz złoży! 8 bm. wizytę zastępcy sekretarza stanu d/s politycznych A. Johnsonowi, z którym odbył rozmowę i na temat konferencji europejskiej innych spraw interesujących oba rządy. Wicemin. Winiewicz odbył również rozmowę z podsekretarzem stanu w Dep. Handlu K. Davisem. W obu spotkaniach wicemin. Winiewiczowi towarzyszył ambasador PRL w Waszyngtonie J. Michałowski. Amb. Michałowski wydał w tym samym dniu śniadanie w ambasadzie, na którym obecny był podsekretarz stanu A. Johnson oraz wyżsi urzędnicy Departamentu Stanu i ambasady. W godzinach wieczornych wicerńin. Winiewicz spotkał się z pracownikami placówek polskich W Waszyngtonie. , ' J‘! ii W dniu 9 bm. wicemin. Winięwicz odbył yv salonach ambasady spotkanie z grupą amerykańskich publicystów i komentatorów. (C) Krótkie spięcia Nic nowego... (B) Znacie? Znacie od dawna? No to posłuchajcie. Ukazujące się w Hamburgu pismo pod sympatycznym i nader realistycznym tytułem „Ostpreussenblatt”, znane ze swej notorycznej sympatii do Polaków i polskości w ogóle, poświęca obszerną informację działającemu na terenie NRF Związkowi Polaków „Zgoda”. Chodzi mianowicie o to, że „Zgoda”, skupiająca obecnie ok. 40 tys. członków, stanowi śmiertelne zagrożenie dla bezpieczeństwa Republiki Federalnej. A oto dowody, skrzętnie zebrane przez naszych drogich przyjaciół z ziomkostwa wschodniopruskiego. Nauczyciele w szkołach „Zgody” wychowują młodzież po polsku, i co gorsza, według podręczników dostarczonych z Warszawy. Uczniów, działaczy związku i nauczycieli „wysyła się” do Polski na kursy wakacyjne. „Zgoda” jest tak perfidna, że dogaduje się nie tylko z władzami PRL, lecz również z klerem, w wyniku czego nawet emigracyjni księża uczestniczą w imprezach „Zgody”. Co jednak jest skandalem ponad wszelkie wyobrażenia to fakt, że do „Zgody“ wstępują dziś nie tylko Polacy posiadający obywatelstwo niemieckie, lecz również „wysiedleńcy niemieccy” (słownictwo „Ostpreussenblatt — wig), Jeśli ustosunkowują się lojalnie wobec Warszawy. Nasuwa się pytanie — pyta i troską organ ziomkostwa wschodniopruskłego — czy na terenie NRF może funkcjonować trzecia partia komunistyczna, chociażby pod Inną nazwą?’’. Ponieważ dokładnie znamy i tok tego rozumowania i praktyczne wnioski, wynikające z tego rodzaju obserwacji — a znamy je z reakcji tegoż „Ostpreussenblatt" wobec ludności polsk’e; w III Rzeszy, zwłaszcza zaś wobec Związku Polaków — możemy wyręczyć tę nieśmiałą gazetę w odpowiedzi. Nie należy się wstydzić przeszłości. „Zgodę” trzeba jak najrychlej zamknąć, działaczy zesłać do KZ Dachau 1 KZ Buchenwald, standartenführerorr należy powierzyć reedukaćję „niemieckich wysiedleńców”, a z Polakami w ogóle zrobić porządek, tylko tym razem już na fest. Sieg heil! Nie od rzeczy też byłoby może podsunąć w Aussenameie jakieś male memorandum wyśnrrewające obsesyjne obawy Polaków. I powiedzieć wyraźnie, że tradycyjna miłość wschodnich Prusaków do polskości nigdy nie była silniejsza, niż obecnie. Rząd NRF, chyba dość starannie studiujący „Ostpreussenblatt”, na pewno nie będzie stawia! sprzeciwów. Zwłaszcza że „Zgoda” stanowi tak straszliwe zagrożenie dla „niemieckiego Interesu narodowego”. (wlg) Spotkania polskhh i brytyjski ;h handlowców w Manchesterze LONDYN (PAP). W ramach organizowanych przez Polską Izb^ Handlu Zagranicznego w Manchesterze „Dni polskich”, odbyły się w dniach 7 i 8 bm., „Dni informacyjno-konsultacyjne”, w których ' ze strony polskiej wzięło udział ok. 40 przedstawicieli przedsiębiorstw handlu zagranicznego oraz zjednoczeń przemysłowych. „Dni informacyjno-konsultacyjne” były pierwszą tego rodzaju imprezą, organizowaną na terenie W. Brytanii i wykazały, że istnieją duże możliwości rozszerzenia wymiany towarowej. Jest rzeczą charakterystyczną i rokującą duże nadzieje na przyszłość, że największe zainteresowanie ze strony firm brytyjskich wzbudził asortyment central inwestycyjnych: „Elektrimu”, ,Centromoru”, „Poiimexu”, ),Varimexu”, „Polmotu” f „Metronexu”. 8 bm. w ramach „Dni polskich’1 w Manchesterze otwarta została wystawa tkaniny unikalnej i przemysłowej na powierzchni 600 m kw., zorganizowana przez PIHZ we współpracy z ZPAP. Wystawa cieszy się dużym ?ą|nterf5owaniem. (Cl ' ' Po dymisji T. Erlandera premierem Szwecji ma zostać 0. Palme SZTOKHOLM (PAP). Premier rządu szwedzkiego, dr Tage Erlander, złożył 9 bm. na ręce króla Szwecji Gustawa VI Adolfa dymisję swego gabinetu. Król przyjął dymisję i polecił premierowi tymczasowe sprawowanie rządów do dnia 14 października. Po konsultacji z przywódcami partii politycznych w obu Izbach parlamentu król wyznaczy w tym dniu nowego premiera i poleci mu utworzenie gabinetu. Dr T. Erlander, który ukończy! w tym roku 68 lat, był premierem Szwecji bez przerwy od 1946 r. Po osiągnięciu w ub. roku wieku emerytalnego postanowił wycofać się z czynnego życia politycznego. Na zjeździe Szwedzkiej Partii Socjaldemokratycznej w ub. tygodniu ustąpił ze stanowiska pi*zewodniczącego tej partii, a jego następcą został wybrany 42-letni poseł do parlamentu i min. oświaty, Olof Palme. Król Gustaw Adolf jemu właśnie, jako przewodniczącemu najsilniejszej partii w obu izbach parlamentu, ma powierzyć misję utworzenia nowego rządu. (B) Połowa kraju pod wodg Katastrofalna powódź w Tanezji ALGIER (PAP). Powódź w Tunezji spowodowana przez ulewne deszcze padające już od 10 dni nabrała charakteru klęski żywiołowej. Ponad połowę całego terytorium kraju — 10 z 13 prowincji — znajduje się pod wodą. O- koło 500 osób. poniosło śmierć. Rwące, masy wody unoszą, z sobą całe ' wiośfci. Zatopione są kopalnie fosfatu. W .rejonie G&fsa ^niszczonych zostało ponad 200 km ärdg'^i ’linii kolejowych oraz 20 mostów. ty Według wstępnych danych straspowodowane przez powódź szacuje się na wiele milionów dolarów. Rząd Tuńe&ji- podejmuje wszelkie niezbędne kroki w celu udzielenia pomocy ludności dotkniętej klęska źvw1ołową. (A) Chwilowe zacisze (DOKOŃCZENIE ZE STR. 1) cza się odpowiedzialością za nie* wygranie wyborów. Cisza w działaniach nie oznacza ciszy na scenie. W centrum zainteresowania znajduje się postawa, jaką rząd Brandta przyjmie wobec socjalistycznego Wschodu, a szczególnie wobec inicjatywy polskiej w sprawie ostatecznego uznania przez NRF granicy na Odrze i Nysie. Słyszy się różne spekulacje. Na ogół jednak przeważają ostrzeżenia przed „zbytnim wysunięciem się do przodu”. Sygnały tego rodzaju są wyraźne. Kiesinger już dziś mówi o „niebezpiecznym półmroku” koalicji SPD—FDP w polityce wschodniej. Pierwsze natarcie na nowy rząd CDU-CSU przygotowuje w sprawie zapowiedzianego przez przyszłego ministra Bundeswehry, Helmuta Schmidta, podpisanie układu 0 nierozprzestrzenianiu broni atomowych. Generalny sekretarz CSU, Max Streibl, określił stanowisko swej partii znamiennymi słowami: „Wyprzedaż niemieckich praw 1 niemieckich interesów rozpoczęła się, zanim jeszcze pan Brandt i SPD szachrajstwem doszli do władzy”. Barzel zapowiada, że w kwestii wspomnianego układu grupa parlamentarna CDU/CSU wystąpi na forum Bundestagu z tzw. wielką interpelacją. Usłyszymy w niej zapewne głos rzeczników zachodnioniemieckiej mocarstwowości, którzy z celów swych nie rezygnują również po odebraniu im bezpośrednio władzy. Trzeba jednak pamiętać, że reprezentują oni prawię połowę społeczeństwa NRF. Jeden z radiowych komentatorów przypomniał zdanie Bismarcka: „Polityka jest zdolnością przewidvwania, jak określeni ludzie będą się zachowywać w określonych okolicznościach”. Można się o tyle zgodzić z tą maksymą, że najpierw powinno wyjaśnić się niepewmośó co do postawy nrzvs^łe*ro kanclerza. RYSZARD WOJNń Spotkanie Brandt - Schueiz BERLIN (PAP)t Federalny min. spraw zagranicznych W. Brandt i burmistrz-premięr zach. Berlina K. Scliuetz odbyli w czwartek rozmowę w Mueńśteir wr górach Eifel. Rozmowa dotyczyła „polityki niemieckiej i polityki wschodniej”. Obaj socjaldemokraci poruszyli także kwestię prawa £łosu deputowanych zach. Berlina do Bundestagu i byli „zgodni w tej sprawie”. Nie podano szczegółów tej rozmowy ani też do jakiej konkluzji doszli obaj politycy SPD. Deputowani do Bundestagu z Berlina zach. nie mają prawa głosi* w parlamencie federalnym. (Wi