Zycie Warszawy, wrzesień 1970 (XXVII/208-233)

1970-09-17 / nr. 222

Iz^GRĄNIC^^^GRANIC^Z^GRA^MCAl^^GRANIC^fz^GRANICAi^^GRANICAl Problemy polityki zagranicznej Kolejne spotkanie Brandt - Barzel (Od stałego korespondenta) (P) W środę odbyło się w Bonn kolejne spotkanie mie­dzy kanclerzem Brandtem e przewodniczącym frakcji par­lamentarnej CDUCSU Barze­­lem i przywódcą grupy posel­skiej CSU, Stuecklenem, po­świecone problemom polityk: zagranicznej. Jak zakomuni­kowano. przedmiotem dyskusji była tym razem sprawa Ber­lina zachodniego i stanowi­ska Bonn w tej kwestii. Za­powiedziano dalsze konsulta­cje tego typu. Równocześnie mnożą się oznaki świadczące o podejmowanych przez obydwie strony próbach zbliżenia stanowisk rządu i opo­zycji. Wiceprzewodniczący SPD, Weh ner, uchodzący . od chwili zmiany rządu za zdecydowanego przeciwnika współpracy z chade­cją. wypowiedział się w ostatnich dniach optymistycznie o możli­wościach „jak najszerszej koope­racji-’ koalicji rządowej z opozy­cją. Z drugiej strony przewodni­czący CDU, Kiesmger, zaliczany w kwestiach polityki wschodniej do ».jastrzębi”, dal nieoczekiwanie do zrozumienia, że ,.w pewnych okolicznościach jego partia byłaby gotowa do zaakceptowania układu ze Związkiem Radzieckim”. Tendencjom tym przeciwdziała natomiast zdecydowanie straus­­sowska CSU. Na ostatnich posie­dzeniach zarządu tej partii w Mo­nachium, uchwalono rezolucje podtrzymujące „bardzo poważne zastrzeżenia przeciw Układowi Moskiewskiemu”. Na uwagę zasługuje jednak, że ludzie Straussa najwyraźniej nie są w stanie zyskać poważniejsze­go poparcia w szeregach CDU. Świadczy o tym fakt. że frakcja parlamentarna CDU CSU na swym wtorkowym posiedzeniu zaakcep­towała jednogłośnie jako wyty­czną działania tzw. ..linię Barze* la”, polegającą na odroczeniu za­jęcia przez chadecję ostatecznego stanowiska wobec posunięć rządu. Obserwatorzy oczekuje* pewnym napięciem czy ten­z dencje do odbudowy ..wsoól- Jioty w nej”,, jaka polityce zagranicz­istniała między CDU a SPD w latach 60-tych, znajda swoje odbicie w treści zapowiedzianego na piątek o­­świadczenia Brandta w par­lamencie oraz w reakcji depu­towanych chadeckich na to oświadczenie. RYSZARD DRECKI Posiedzenie Bundestagu ROW południem (PAP). W środę przed zebrał sie zachodnio­­niemiecki Bundestag na swe pier­wsze posiedzenie po (eriach let­nich. Zostało ono zapoczątkowane go­dziną pytań. Wystąpienie Scheele Bonn (PAP). Federalny min. spraw zagranicznych W. Scheel zapewnił partnerów ze wspólnego rynku, że polityka wschodnia rzą du bońskiego nie utrudni proce­su integracji Europy zachodniej. Scheel przemawia) w środę w Strasburgu na posiedzeniu par­lamentu europejskiego. Minister boński, który obecnie pełni funkcję przewodniczącego rady ministerialnej EWG, oświad­czył, iż jego zdaniem układ za­warty między NRF a ZSRR mor że być korzystny dla EWG, a na­wet dopomóc do rozwoju wspól­nego rynku. (P Schroeder powrócił z USA BONN (PAP). Deputowany dn Bundestagu^ z ramienia CDU przewodniczący komisji spraw za­i granicznych Bundestagu G. Schroeder powrócił w środę do Bonn z tygodniowej wizyty infor­macyjnej w Waszyngtonie. Poprzedniego dnia został on przyjęty w Biały Domu przez pre­zydenta Nixona. (P) Porozumienie handlowe NRF - Węgry BONN (PAP). W bońskim MSZ zostało w środę parafowane pier­wsza długoterminowe porozumie­nie handlowe między NRF a Wę­grami. Porozumienie to. które ma przyczynić się do znacznego roz­woju stosunków między obydwoma gospodarczych krajami, roz­ciąga się na okres 5-letńi, z wa­żnością wstecz począwszy od 1 stycznia 1970 r. W Bonn oczekuje się — pisze agencja DP A — że min. gospo­darki, K. Schiller, podpisze ten układ z okazji wizyty w Buda­peszcie, zapowiedzianej na 25 20 października br. Po parafowa­i niu układu bońskie MSZ zakomu­nikowało, że termin podpisania u­­ktadu Zostanie ustalony po kon­sultacjach z EWG w Brukseli. (P) Prezydent USA nie złoży wizyty we Francji i NRF PARYŻ (PAP). W środę rzecznik rządowy L. Hamon w odpowiedzi na pytania dziennikarzy dał do zrozumie­nia, iż prezydent Nixon nie przybędzie do Francji i NRF w czasie swej najbliższej po­dróży do Europy. U. Hamon oświadczył także, iż min. spraw zagranicznych Francji, M. Schumann, który udał się do Śl. Zjednoczonych, bedzie obecny nie tylko na sesji ONZ, ale spot­ka sic także w Waszyngtonie z a­­merykańskim sekretarzem stanu, Rogersem, na prośbę tego ostat­niego. (P) Nixon odwiedzi Jugosławię WASZYNGTON (PA^). RzeCZ- nik Białego Domu potwierdził w śródę. że prezydent NixOn w cz,. śie zapowiedzianej podróży euro­pejskiej odwiedzi również Jugo­sławię. (B) Samoloty „Mirage-5” dia Pakistanu PARYŻ (PAP). Jak doiiosi AFP, władze pakistańskie zl >żyły zamó­wienie we francuskiej firmie Marcel Dassault ha äö myśliwców typu „Mirage-5”. Samoloty te za­stąpią wysłużone amerykańskie „F-Bfi”, używane dotychczas przez lótnictwo Pakistanu. Samoloty „Mirage-5” to uprosz­czona w'ersja samolotu „Mirage-5”, gdzie wyposażenie elektroniczne zostało usunięte i zastąpione do­datkowym ładunkiem bomb. Sa­molot jest uzbrojony w dwa działka kalibru 30 mm. a jego szybkość może być dwukrotnie większa niż szybkość dźwięku. Od początku 1970 r. Francja sprzedała 200 samolotów „Mirage” różnych typów — Libii (110), Hisz­panii (30), Brazylii (1R) * Argenty­nie (14) oraz Pakistanowi (30). <P) Informacje z zagranicy dziś również na str. 4 Współpraca w dziedzinie chemii Wystawa w Sokolnikach ★ Obrady komisji RWPG MOSKWA (PAP). Korespon­dent PAP red. Z. Suchar in­formuje: Stolica ZSRR stała się w tych dniach forum światowej chemii. W Sokolnikach zor­ganizowano wielką wystawę międzynarodową. * Drugim wydarzeniem są o­­brady stałej komisji RWPG d.s. przemysłu chemicznego. Na rozpoczętym posiedzeniu wiele Uwagi poświęca się zaga­dnieniom rozwoju współpracy w dziedzinie projektowania i reali­zacji badań naukowych. Mowa jest o międzynarodowych zespo­łach i centrach koordynacyjnych. Akcentuje się szczególnie potrze­bę dalszego rozszerzenia koopera­cji i specjalizacji w wytwórczości chemicznej oraz związanymi z nią pracami naukowo - badawczymi. Dyskutowane są propozycje na temat koordynacji planów' rozwo­ju poszczególnych działów tego przemysłu. * Polska cęntrala handlu zagra­nicznego „Ciech” zaprosiła fa­chowców' na imprezę, poświęconą naszej „Polfie”. Z tej okazji odbyło się sympo­zjum, w trakcie, którego przed­stawiciele przemysłu i ośrodków' naukowo-badawczych PRL zazna­jomili radzieckich specjalistów: le­­karzy-klinicystów, farmakologów', reprezentantów' ministerstwa zdro­wia i przemysłu medycznego, pra­cowników central handlowych i in. z najnowsżymi polskimi leka­mi przeciwko chorobom układu krążenia. Nasz przemysł jest. jednym z czołowych dostawców' środków farmaceutycznych na rynek ZSRR. Podczas spotkania doszło do ciekawej wymiany doświad-Na wystawie w Sokolnikach od bywały się zapoczątkowane prze? Polskę „dni” poszczególnych kra­jów socjalistycznych. O dorobkt Polski w dziedzinie chemii nisnł? w środę „Stroitielnaja Gazieta’ zaznaczając, że budowlanych .za­interesują zwłaszcza nasze farb> i lakiery, których eksnort zajmu­je w zakupach ZSRR czołowe miejsce. Pismo zwraca także uwa­gę na rozwój polskiej petrochemii eo stało się możliwe dzięki budo­wie rurociągu „Przyjaźń”. Jak się zaznacza, na wystawi* „Chemia-70” akcentowane su sprawy współpracy krajów człon-kowskich RWPG. Przykładem jej pogłębiania było powołanie w ub. r. wyspecjalizowanej organi­zacji międzynarodowej „Inter­­chem”. (P) Zawieszenie postępowania przeciw Defreggarowi BONN (PAP). Prokuratura przy sądzie krajowym v Monachium zamiesiła postępowanie przeciwko monachijskiemu biskupowi — su­­fraganow’i Matthiasowi Defregge­­rowi oraz faulowi Ehlertowi, którzy podejrzani byli o udział w zbrodni wojennej popełnionej we Włoszech. Ministerstwo sprawiedliwości odmówiło wyjaśnień, na podsta­wie jakich przepisów prawngth wstrzymano postępowanie. Agen­cja DP A pow tarza poglądy, któ­re uzasadniają zawieszenie po­stępowania -koJicznością, iż De­fregger i Elilert działali wńwczas W' zgodzie z ówczesnym wojsko­wym kodeksem karnym. Mimo że udowodniono im — Defregge­­rowi wydanie rozkazu, a Ehler­towi wykonanie rozkazu roz­strzelania 17 mieszkańców Filettn, przytoczony argument zadecydował o zawieszeniu postępowania. (P) Wybór przewodniczęcycii komitetów ONZ NOWY JORK (PAP). Zgro­madzenie ONZ dokonało wy­boru dmiu przewodniczących sie­komitetów plenarnych zgromadzenia. , Są nimi: Andreas Aguiral (We­nezuela) — przewodniczący Ko­mitetu Politycznego, Abdul Sa­­mad Ghaus (Afganistan) — spe­cjalnego Komitetu Politycznego, Walter Arze (Boliwia) — Komi­tetu Ekonomicznego, Maria Gro­za (Rumunia) — Komitetu Spo­łecznego, Vernon Mwaanga (Zam­bia) — Komitetu Dekolonizacyj­­nego, Max Wershof (Kanada) Komitetu Budżetowego* Administracyjnego oraz Paul Engo (Kamerum) — Komitetu Prawne­go. Zgromadzenie dokona wyboru 17 wiceprzewodniczących, którzy wraz z przewodniczącym zgro­madzenia i przewodniczącymi ko­misji będą stanowić Biuro Zgro­madzenia Ogólnego. (B) Kongresman Rooney o granicy Odra-Nysa WASZYNGTON (PAP). Z o­­kar.jl 31 rocznicy hitlerowskie­go najazdu na Polskę członek kongresu USA John Rooney wystąpi! na posiedzeniu kóń­­gresu, stwierdzając m. in.: W 25 lat po hitlerowskiej kapitu­lacji w7 1945 r. zachodnia granica Polski na linii Odry — Nysy sta­nowi w' rzeczywistości fakt doko­nany. Jestem całkowicie przeko­nany, iż nadszedł czas, aby usta­lić na stałe zachodnie granice Polski. Uważam zdecydowanie, że Stany Zjednoczone nie mogą dłu­żej zwlekać i że powinny prze­forsować zaakceptowanie linii Od­ry — Nysy tak szybko, jak tylko to będzie możliwe. (P) „Chłodnictwo w gospodarce żywnościowej” Międzynarodowa konferencja (B) W Warszawie rozpoczęły się 16 bm. dwudniowe obrady poświęcone problemom chłod­nictwa w gospodarce żywnościo­wej. Konferencję, w której u­­cżestniczy ok. 400 specjalistów i Bułgarii, Czechosłowacji, Danii, Francji, Holandii. Jugosławii, NRD. Włoch. Węgier, ZSRR i Polski zorganizowało stowarzy­szenie Naukowo-Techniczne In­żynierów i Techników Przemysłu Spożywczego oraz Komitet Tech­nologii i Chemii Żywności PAN. W obradach uczestniczy mini­ster przemysłu spożywczego i skupu — S. Gucwa. W każdym regionie Polski znajdują się obecnie wielkie chłodnię składowe, rozwija się zaplecze naukowo - badawcze chłodnictwa. W pierwszym dniu obrad wy­głoszono 10 referatów. Dotyczyły one takich zagadnień, jak łań­cuch chłodniczy w gospodarce żywnościowej Polski w łatach 1960 — 70 — 85. technologia racjo­nalnego utrwalania żywności w niskich temperaturach, kadry fachowe chłodnictwa oraz dzia­łalność Międzynarodowego Insty­tutu Chłodnictwa. (PAP) Kary więzienia dla porywaczy samolotu CSRS BONN (PAP). Sąd krajowy w Norymberdze wrydał w środę wy­rok w procesie 8 obywateli cze­chosłowackich — 4 mężczyzn i 4 kobiet — którzy 8 czerwca br. uprowadzili do NRF samolot czechosłowackich linii lotniczych. Zostali oni skazani na kar> więzienia od 8 miesięcy do 2,5 lat. (P) Na Bliskim Wschodzie (A) DOKOŃCZENIE ZE STR. I obliczu zdecydowanej postawy rządu jordańskiego, w którym poważne wpływy mają obecnie plemiona beduińskie od dawna wrogie Palestyńczykom. Po trze­cie wreszcie, sprawie palestyń­skiej zaszkodziło w oczach opi­nii publicznej uprowadzenie czte­rech samolotów oraz przetrzy­mywanie 54 zakładników. Tę krytyczną sytuację pogłębia fakt. że palestyński ruch oporu jest obecnie bardziej niż kiedykol­wiek rozbity, a ekstremistyczna organizacja Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny została na­wet zawieszona w prawach człon­ka Komitetu Centralnego Pale­styńskiego Ruchu Oporu. Doniesienia agencyjne świadczą, że Palestyńczycy zamierzają zor­ganizować strajk generalny Ammanie i jego okolicach. Pró­w ba tego strajku ma być podjęta w środę wieczorem lub w czwar­tek. (Bł Sprzeciw Efomandosów PARYŻ (PAP). Radio am­­mańskie zaapelowało w śro­dę rano do komandosów pa­lestyńskich, by zaczęli oni zdawać broń kierownictwu organizacji, do których nale­żą. Broń ta — według roz­głośni — ma być następnie rozdana wszystkim obywate­lom niezależnie od tego, czy są oni Palestyńczykami, czy też stałymi mieszkańcami wschodniego brzegu Jordanu. Zdaniem obserwatorów, ozna­czałoby to rozbrojenie olbrzy­miej większości komandosów w Arnmanie, Już w kilka godzin po apelu okazało się, że Palestyńczycy nie zamierzają zastosować się do te­go zalecenia. Uważają oni, że broń została im wręczona przez dowództwo komandosów, a nie przez władze jordańskie. Roz­głośnia partyzancka „Głos Assi­­fa” wyraźnie wezwała Palestyń­czyków by nie spełniali poleceń radia ammańskiego. Podczas porannego posiedzenia Komitetu Centralnego Palestyń­skiego Ruchu Oporu Jasser Ara­fat mianowany został dowódcą wszystkich oddziałów partyzanc­kich. Komitet Centralny wydał również roz.kaz pełnej mobilizacji palestyńskiej milicji, która pełni zazwyczaj służbę jedynie przez kilka godzin. Jej członkowie re­krutują się głównie spośród mie­szkańców obozów dla uchodźców. Równocześnie Komitet Centralny uchylił swą sobotnią decyzję, na mocy której Ludowy Front Wy­zwolenia Palestyny został zawie­szony w prawach członka komi­tetu. W godzinach południowych A- rafat wezwał ambasadorów kra­jów arabskich w Ammanie, by oświadczyć im, że Palestyński Ruch Oporu będzie bronił się przeciwko nowemu rządowi jordańskiemu. wojskowemu Palestyń­ski Ruch Oporu będzie dążył do obalenia gabinetu Dauda. Korespondent Agencji Reutera donosi, że Palestyńczycy znów zajęli stanowiska w strategicz­nych punktach Ammanu. Olbrzy­mia większość komandosów jesf uzbrojona w granaty i broń ma­szynowa. Napięcie w Ammanie gwałtownie wzrosło; sklepy i u­­rzędy zostały zamknięte, a lud­ność pospiesznie wraca do do­mów. (B) Narada w Białym Domu WASZYNGTON (PAP). Rzecznik prasowy Białego Domu, R. Ziegler, oznajmił, iż 16 bm. grupa dyploma­tycznych i wojskowych doradców prezydenta Nixona dokonała oceny sytuacji w Jordanii. W naradzie tej wzięli udział przewodniczący komitetu szefów sztabów T. Moorer, wicemin. ob­rony D. Packard, zastępca pod­sekretarza stanu d s Bliskiego Wschodu i Azji Południowej Sisco i specjalny doradca prezy­J. denta USA d s bezpieczeństwa na­rodowego i polityki zagranicznej H. Kissinger. Rzecznik departamentu stanu onmowit informacji na temat szczegółów narady. (P) Oświadczenie rzecznika USA WASZYNGTON (PAP). Rzecznik departamentu stanu USA, R. McCIoskey, przyznał w środę wo*: bec przedstawicieli prasy, że sa­­moldtj’ izraelskie dokonywały lo­­tór\V; zwiadowczych wżdfitż Kanalii Sueskiego, przekraczając linię przerwania ognia. Odmówi! on je­dnak poinformowania, jak wiele tego rodzaju lotów przeprowadzi­ło lotnictwo izraelskie. Komentując zamieszczoną lfi bm. przez „New York Times” wiado­mość, iż St. Zjednoczone są w posiadaniu dowodów, że Izrael po­gwałcił porozumienia o przerwa­niu ognia, nie tylko dokonując lotów zwiadowczych, lecz również umacniając swe fortyfikacje na wschodnim brzegu Kanału kiego McCIoskey oświadczył, Sues­iż St. Zjednoczone badają obecnie oskarżenia o pogwałcenie przez Izrael porozumienia o przerwa-, niu ognia nie tjdko w powietrzu lecz i na lądzie. (P) Izrael odrzuca propozycje Palestyńczyków LONDYN (PAP). We wtorek odbyło się nadzwyczajne posiedze­nie Knesetu (parlamentu izrael­skiego) na temat uprowadzania samolotów na Bliski Wschód i propozycji Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny. Przema-wiając podczas tego posiedze­nia minister spraw zagranicznych Eban odrzucił propozycje Ara­bów palestyńskich dotyczące ewer tualnej wymiany IzraelczyköAv na komandosöAv palestyńskich trzyma hycli u' więzieniach izraelskich (A) Golda Meir udała sie do USA PARYŻ (PAP). Premier Izraela. Golda Meir opuściła av środę Teł-Awiw, udając się z krótką wizytą do St. Zjednoczonych. Jej samolot był eskortowany przez ^myśliwce izraelskie. Wszys­cy pasażerowie samolotu zostali poddani osobistej rewizji, a wne­­trze maszyny dokładnie prze­szukano, obawiając się, iż może znajdować się tam materiał wy­buchowy. (B) Wspólny protest przeciwko łapankom NOWY JORK (PAP) Przedsta- Aviciel Syrii w ONZ Tomeh iako przewodniczący grupy państw arabskich w tej organizacji wysto­sował protest przeciwko łapankom organizowanym przez wojska izraelskie na terenach okupowa­nych. Protest, ten przekazał Tomeh sekretarzowi generalnemu* ONZ U Thantowi. Wskazuje sie w nim na bezprawne aresztowanie 450 Ara­lii o aa-, jako eAventua’nvoh zakładni­ków. W oświadczeniu dla prasy delegacja syryjska podkreśliła, ze iest to akt samowoli, i jaskrawe­go naruszenia konwencji senew­­skiei dotyczącej traktowania osób cywilnych na terenach okupowa­nych. Izrael jest sygnatariuszem tei konwencji. (A) \ Minister Iraku u A. Greczki MOSKWA (PAP). Przebywają­cy w ZSRR na wypoczynku min. obrony narodoAvej Iraku, gen. A. Szihab, złożył av środę wizytę radzieckiemu min. obrony, mar­szałkowi A. Greczce. Odbyli oni przyjacielską roz­­moAvę na tematy stanoAviace przedmiot wzajemnego zaintere­­soAvania. (P) Zmiany w rządzie Libii KAIR (PAP). Jak donoszą z Trypolisu, w'środę Rada Re­wolucyjna Libii wydała dek­ret w sprawie reorganizacji rządu tego kraju. Premierem rządu pozostał puł­­koAvnik Muammar Kadafi. Będzie on nadal sprawował róAA'nież fun­kcję ministra obrony narodowej oraz przeAvodniczącego Rady Re­wolucyjnej. Zmiany objęły prawie wszystkie resorty. DotychczasoAvy minister spraw zagranicznych, Salih Busajr został mianowany ambasadorem av MSZ. (P) Ile dzieci powinna mieć Szwedka? (Korespondencja PA Interpress) Sztokholm, we wrześniu (P) Do końca roku już nie­daleko i jak wskazują oko­liczności — niewiele da się nadrobić. Obywatele Szwecji znowu nie wykonali planu i tak już zresztą zaniżonego w związku ze złymi doświadcze­niami ostatnich lat. Tegoro­czna ilość nowo narodzonych poddanych Królestwa Szwecji osiągnie zaledwie 105 tys., a więc znowu mniej — o 2 tys. — niż w roku poprzednim i o 20 tys. niż 5 lat temu. Eksperci centralnego biura sta­tystycznego obliczyli, że aby za­chować przyrost naturalny ze świetnych — jak na szwedzką bie­dę z dziećmi — lat, kiedy to przy­bywało 125 tys. niemowląt, każda Szwedka powinna mieć 2.2 dzie­cka. Jednak zapały rodzicielskie z tamtych obfitych dni okazały się słomianym ogniem. Wprawdzie w ub. roku ludność Szwecji prze­kroczyła 8 milionów, ale na po­większenie ilości mieszkańców nie przyrostu naturalny miał najwię­kszy wpływ. W 1969 r. po raz pierwszy w historii kraju imigracja przewyż­szyła przyrost naturalny. Statysty­ki zanotowały, że przybyło do Szwecji 44 tys. cudzoziemców, podczas gdy przyrost naturalny za ten sam okres wyniósł tylko 40 tys. Na owe 8 milionów złożyło się także przesunięcie granicy życia —* ludzie żyją dłużej. się W praktyce oznacza to starzenie społeczeństwa. „Szwedzi, za­stanówcie się — alarmuje prasa — stajem* się krajem starych ludzi”. Rozsierdzony kierownik szkoły dla położnych w jednym z mniejszych miast szwedzkich, w którym na oddziale niemnwęcym szpitala miejskiego znajdują się najwyżej trzy noAvororiki. stojąc av obliczu groźby zamknięcia szkoły z poAvodu niemożności przeprowadzania zajęć praktycz­nych oświadczył, że to wszystko przez „te pigułki”, które wymy­ślono na zgubę ludzkości. Powo­ływał się przy tym na przykład Norwegii, gdzie pigułki „A” nie są dózwolone i gdzie od wieków nie było kłopotów z przyrostem naturalnym. Naukowcy mówiąc źe to zaga­dnienie skomplikowane, lecz nie bez wpływu są tu nierozwiązane problemy społeczne. Jednym nich jest sfale w Szwecji otwarta z sprawa opieki nad niemowlętami i dziećmi pracujących matek. Po­mimo stałego, od lat potwierdzo­nego, niedoboru młodego pokole­nia, odczuwa się w Szwecji po­ważny brak miejsc w przedszko­lach, zaś instytucja żłobków w praktyce nie istnieje. Macierzyń­­stwo oznacza tu dla kobiety przy­musową wieloletnią przerwę w pracy lub w ogóle rezygnację z ambicji zawodowych. Urodzenie dziecka automatycznie i nieu­chronnie zmienia status kobiety av społeczeństwie. Przechodzi ona do grupy społecznej kobiet nie­pracujących, zajmujących się do­mem i dziećmi, zwanej „hcmma­­fruar”. W wielu przypadkach, zwłaszcza u kobiet młodych, pro­wadzi to do konfliktów rodzin­nych, czasem nawet powoduje rozwód, jednym słowem kompli­kuje życie. Problematyki tej peł­no jest w prasie codziennej, w programach społecznych telewizji, w kinie. Następnym problemem z tego samego zakresu to trudności z u­­zyskaniem pracy w niepełnym wymiarze godzin. Większość „hemmafruar” nic z własnej woli i powołania podjęłoby najchętniej zajęcia pozwalające na pogodze­nie opieki nad dziećmi z pracą zaAVodowa. Jednak i tutaj ^nra- Ava wygląda nic lepiej. Jak widać, rozsądne SzAvodki nie pozostają o­­bo.iętnp na wymowę faktóAN'. NankoAVcy dokonali obliczeń, z których wynika, że problemy przyrostu naturalnego Szwecji zo­staną zażegnane, gdv będzie przy­­bywało rocznie... pół miliona no­wo narodzonych. BOŻENA NOWICKA LI Wstępne wybory do Kongresu USA NOWY JORK (PAP) W Stanach Zjednoczonych odbywają się obec­nie Awstępne eliminacje kandyda­tów, tzAV. „primaries” przed Avy­­znaezonymi na listopad wyborami do obu izb Kongresu Agencje zachodnie podały wyni­­ki Avstępnych av.v borów przepro- Avadzonych przez partię demokra­tyczną av stanach Minnesota. Mas­­sachussett, Maryland, Rhode Is­land, Washington i Oklahoma. W Minnesota b. vneeprezydent USA, H. Humphrey, uzyskał nomi­nację partii demokratycznej na stanowisko senatora. W Massachusetts zwycięstwo wyborcze odniósł senator E. Ken­nedy, który uzyskał 73 procenl głosów (aa7 1.964 r. zdobył on 81 proc. głosów). Obserwatorzy śledzili 2 tiAvagą przebieg wyborów, uważa­­jąc je za pierAvszy test nastrojoAV opinii publicznej w stosunku do E. Kennedyego pó tragicznym wypadku, który spowodował śmierć Mary Kopeohne. W wyborach listopadowych E. Kennedy będzie miał za przeciw­­nika republikanina J. Spauldinga, byłego pilota wojskoAvego, który sprzeciwia się polityce wietnam­skiej Nixona. (P) Górnicy czekają na pensie albo emigrują Kryzys czarnego złota (Korespondencja PA Interpress z Belgradu) (W) Przed 20 laty sukcesy Jugosławi mierzono osiągnię­ciami górnictwa węglowego. Dziś górnicy są w ciężkim po­łożeniu, a problemy kopalni są przedmiotem utrapień ekono­mistów i polityków. Król wę­giel zeszedł w cień. Na taką konstatację składa się obserAvacja sytuacji w kopalniach, na rynku i w domach zwykłych obywateli. Powszechny stal się pęd do stosowania ogrzewania za pomocą ropy. Nafta jest tańsza od Avęgla, wydajniesza i bardziej dostępna, a zainstalowanie cen­tralnego ogrzewania na ropę jest wygodne, nie pochłaniające wiele czasu. Ta orientacja stała się mod­na nie tylko w gospodarstwie do­­moAvym, ale także w wielu zakła­dach pracy. Stąd też wzięły się przyczyny / nieAvykonania planu przez przemysł węglowy. Przed 10 laty w Jugosławii Avydobyto ok. 23 milionów ton. Pięć lat póź­niej “zbliżono się do 30 milionów ton, co stanowiło rekord. Plan przevA'idyAval A\ydobycie 41,5 mi­liona ton Avęgla właśnie w roku bieżącym.1 Ale sygnały mówią, że realne wydobycie zamknie się w granicach 28—29 milionoAV ton. Mówi się, że spadek był kon­sekwencją obniżenia tempa roz­­woju przemysłu. Zamiast przewi­­dywanego 10-procentoAvego zwięk­szenia produkcji przemysłowej, osiągnięto ok. 6 proc. Fabryki po­trzebują mniej węgla, a więc — argumentuje się — kopalnie zmu­szone są do ograniczania wydo­bycia. O eksporcie nie mówi się, gdyż zdaniem tutejszych facbOAA'cow nie jest to spraAva tealna w śAvietle ogólnoświatowej sytuacji na ryn­ku Avęglowym. Czy węgiel, przy­najmniej av kraju, może być tań­szy, cz3’ może stać się konkuren­cją dla ropy naftowej? Nie. Ogól­ne zwyżki cen różnych materiałów komplikują sytuację wszystkich kopalń i obniżka cen nie Avchodzi w' rachubę. Trzeba więc szukać rozwiązania kryzysu. Wraz ze zmniejszeniem produkcji węgla poważnie ograni­czono pracę wielu kopalni. Nie­które całkowicie zamknięto z u­­wagi na deficyt. W wóelu ' przy­padkach zaistniała konieczność przejścia z systemu trzyzmiano- Avcgo na dwuzmianow'y. Chroniczny» deficyt większości kopalń poAvoduje ograniczenie źa­­robków, lub naAvet brak pienię­dzy na Avypłaty należnyctl uposa­żeń, co poAvoduje zrozumiałe nie­­zadoAvolcnie, przerywanie pracy i emigrację. Emigrują najczęściej fachowcy, z reguły najbardziej po­trzebni na miejscu, we własne; kopalni. Ale cza7 można zatrzymać kogoś, mówią dyrektorzy kopalń komu nie jesteśmy w' stanie wy­płacić normalnej pensji, należne-go mu zarobku? Tu trzeba przy­pomnieć, że av ostatnim czasie na skutek zamknięcia wićlu szybów czy kopalni 19 tys. górnikóAv stra­ciło pracę i szukało innych moż­­liAvosci zatrudnienia. Są Avszelkie dane ku temu, by przypuszczać, że proces ten może mieć charak­ter trAvaly. Władze republikańskie, zAviązki zawodoAve i inne organizacje spo­łeczne podejmują wysiłki zmierza­jące do AV37jścia z impasu. Należy przypuszczać, że trudności i nie­domagania przemysłu węglowego będą jednym z głównych tematöAV jesiennej sesji parlan^ ntu jugo­­słoAAiańskiego. Grupa rubo'cza zło­żona z przedstawicieli ministerstw przemysłu, finansów, komisji par­lamentarnej i Centralnej Rady Związków y Zawodowych przygoto­wuje projekt napraAvy sytuacji. Przedstawiając sytuację zaistnia­łą w przemyśle górniczym dzieiir nik „Borba” zauważa, że pozycja górnika w tym kraju jaskrawię różni się od roli i rangi pracotv­­nika przemysłu Avęglowego av in­nych krajach. „W innych pań­­stwach górnicy należą do najle­piej opłacanych pracoAvnjkóAv, u nas stanoAvią warstAVę najniżej za­rabiających” — konstatuje dzien­nik belgradzki. ZBIGNIEW TARGOSZ „Kosmos —■ 362“ na orlaicie MOSKWA (PAP). W środę w ZAtiązku Radzieckihi Avj'puszcztv ny został sztuczny satelita Ziemi ..Kosmos-362” Na jego pokładzie zainstalowa­na została aparatura do badania przestrzeni kosmicznej zgodnie z wcześniej ogłoszonym programem. Aparatura sputnika pracuje nor­malnie. (PA Zakończenie konferencji Pugwash d.s. bezpieczeństwa ogólnoeu­ropejskiego. Wiele tiAvagi poświęcili uczestni­cy konferencji sprawie rozbroje­nia. W końcowych dokumentach, poświęconych temu stAvicrdza się palącą zagadnieniu, konieczność jak najsłabszego ograniczenia wyścigu zbrojeń i zawarcia mię­dzynarodowego porozumienia o poAVszechnym i całkowitym roz­brojeniu. Poddano też surowej krytyce roz­wijanie przez st. Zjednoczone sy­stemu rakietowo-nuklearnego, co — jak podkreślano — odsuwa perspektyAvę .ograniczenia wyści­gu zbrojeń nuklearnych. Wyrażo­no jedrfocześnie nadzieję na po­myślne zakończenie radziecko-a­­merykańskich rokoAvań w spra­wie ograniczeń iaXtych zbrojeń. Uczestnicy konferencji Avypo- Aviedzieli się za jak najszybszym zawarciem porozumienia między­­narodoAvego o zakazie wszelkich doświadczeń z bronią nuklearną jak również za bezAvzgiędnvm respektowaniem protokołu genew­skiego z 1925 roku o zakazie sto­­sowania w działaniach wojennych broni chemicznej. Konferencja PugTvash poparła również propozycje zmierza jącć do rozszerzenia międzynarodowe; współpracy w dziedzinie nauki i techniki, m. in. rÓAvnież w dzie­dzinie ochrony naturalnego śro­­doAviska czloAvieka. Następną konferencję Pugwasłi postanowiono zwołać w 1971 r. w Rumunii. (P) (B) DOKOŃCZENIE ZE STR. ł bedzie miała wielkie znacze­nie dla polepszenia sytuacji politycznej na kontynencie eu­ropejskim i w sposób istotny uiatwi zwołanie konferencji Nagroda dla tłumacza literatury szwedzkiej SZTOKHOLM (PAP). W towa­rzystwie SzAvedzko-Polskim av Sztokholmie odbyła się uroczystość wręczenia nagrody kulturalnej ło- Avarzystwa zasłużonemu tłumaczo- Avi literatury szwedzkiej na język polski — Zygmuntowi Łanowskie­­mtt. Nagrodę przekazał laureatoAvi przeAvodnicząey toAvarzystwa — H. Neumuller av obecności pierwsze­go sekretarza ambasady PRL w Sztokholmie, Z. Piekarka. W uroczystości wzięli udział dyrektor Instytutu Szwedzkiego, A. Hildeman, znakomity pisarz szAvedzki, laureat nagrody leni­nowskiej, A. Lundkvist, członko- Avie zarządu Towarżystwa SzAvecja- Polska, przedstaAViciele szAvedzkie­­go życia kulturalnego i dzienni­karze. Z. Lanowski ma już w swym do­robku blisko 30 przetłumaczonych pozycji. W 1968 r. otrzymał na­grodę kulturalną Akademii Szwedzkiej, przyznawaną najbar­dziej zasłużonym tłumaczom lite­ratury tego kraju. (P) Dalsze zachorowania na cholerę LONDYN (PAP). W środę zano­towano w Izraelu i na terytoriach okupowanych 15 nowych, przy­padków cholery. 1 Tym samym liczba przypadkóAv cholery aa7 Izraelu i na teryto­riach okupowanych wzrosła dc 145 (P) Starcia w Reggie Calabria RZYM (PAP) W nocy z wtorku na środę we włoskim mieście Rć.&­­gio Calabria doszło do demonstra­cji i starć miedzy ludnością i po-W wielu punktach miasta wybu­chły pożary. Dla rozproszenia de­monstrujących tłumów. policja użyła gazów łzawiących. Ostatnie zamieszki w Reggio Ca­labria są wyrazem protestu lud­ności tego miasta domagaiacej sie uznartia go za stolice regionu Ca­labria. (A) MiędzA7narodoA\re Centrum PrasoAAe w Wiedniu WIEDEN (PAP). Z udziałem prezydenta Austrii, F. Jonasa oraz kanclerza rządu tego kra­ju, B. Kreisky’ego, otAvarte zo­stało 16 bm. w Wiedniu Między­­narodowe Centrum Prasowe. Jest to zlokalizowana w 13-piętroAvvm gmachu, nowoczesna, świetnie wyposażona placówka, znająca służyć dziennikarzom różnych krajów, pracującym w stolicy Austrii. Na uroczystość w Schoenbrunn przybyli zaproszeni przez Au­striacką Agencję PrasoAva przed­stawiciele miedzA'narodoAvych narodowych europejskich agencji i prasowych. Wśród nich znalazł się reprezentant PAP, red. J. Roszkowski.. Otwarciu centrum prasowego gospodarze austriaccy nadali szczególnie spektakularny cha­rakter, pragnąc tą drogą pod­kreślić gotoAvość stolicy neutral­nej Austrii do jeszcze bardziej aktyAvnej roli pośrednika spo­tkań w zakresie kontaktów mie­­dzynarodoAvych, zAvlaszcza na li­nii Wschód — Zachód. (P) Praktyczne zastosowanie osiągnięć chemii koordynacyjnej (B) 16 bm. zakończyły się w Krakowie 3-dniowe obra­dy plenarne XIII międzyna­rodowej konferencji chemii koordynacyjnej, nad którą protektorat objął prezes. Ra­dy Ministrów — J.’ Cyran­kiewicz. Ok. 800 uczestników z 32 kra­jów wysłuchało 12 wykładóAV wiodących, które dyskutowane będą aa7 9 sekcjach specjalistycz­nych. Obrady av sekcjach odby­wać się będą w Zakopanem 1 trwać do 21 bm. Z okazji zakończenia obrad plenarnych odbyło się spotkanie uczestników konferencji z dzien­nikarzami. Wzięli w nim udział prof, prof.: W. Gut mann (Austria) R. Martin (Australia), J. Gazo (CSRS)" J. Bierruni (Dania), S. Jamada (Ja­ponia). R. Nyholm i St. Kirsch­­mer (USA), J.Bailar (Wlk. Bry­tania), Q. Sartori (Włochy) oraz K. Jacymirski i w. Spicyn (ZSRR). Uczeni wysoko ocenili poziom nauki av Polsce. Omówili także praktyczne zastosowania dotych­czasowych osiągnięć chemii ‘ ko­ordynacyjnej, m. in. stosowanie związków kompleksowych w technice laserowej, w przemyśle naftowym (jako katalizatorów7), w terami raka i chorób wyso­kiego ciśnienia,/ w działaniu orze­­ci w bakteryjnym, w kuracji po zatruciu związkami ołowiu, a także w Avalce z zanieczyszcze­niem atmosfery. Obecnie prowa­dzi się np. prace nad katalitycz­nym dopalaczem samochodoAvym, dzięki któremu zamiast spalin samochody wydzielać będą dtvu­­tlenek węgla i wodę. Podkreślono także, że chemia koordynacyjna kładzie podwali­ny pod rozAvöj m. in. fizyki, bio­chemii, a tym samym pod ro­zwój nowej techniki i noAvego przemysłu. (PAP) L. Svoboäa w Bratysławie BRATYSŁAWA (PAP). Do Rra­ly$łaAvy przybył z krótką wizy­tą — Avraz z małżonką — pre­zydent CSRS gen. L. Svoboda. (P) Zwolnienie zbrodniarza hitlerowskiego BERLIN (PAP). Toczący’ się ód kilku miesięcy w Berlinie za­chodnim proces przeciwko b. szefowi Gestapo w Berlinie, Ot­to BovensiepenoAvi, zakończył się zwolnieniem zbrodniarza z a­­resztu. Były szef Gestapo berlińskie­go był oskarżony o pośredni i bezpośredni udział w Avymordo­­waniu tysięcy osób narodoAvosci rosyjskiej, francuskiej, polskiej, jugosłowiańskiej i niemieckiej. Mimo bezspornego pot Avierdzen ia winy oskarżonego przez licznych świadków, sąd stanął na stano- Avisku, iż Avina oskarżonego nie zo­stała „w7 pełni” udowodniona. Na marginesie oburzającego werdyktu sadu zachodnioberliń­­skiego dziennik „Telegraf” stwier­dza m. in.: Prominentni i nie­znani świadkowie, kjór/A7 prze­żyli OśAvięcim i inne hitleroAV- skie obozy śmierci, Ave wstrzą­sających sloAvach möAvili przed stołem sędzioAvskim o sAvych oso­bistych przeżyciach. Bovensiepen niewzruszenie jednak podtrzy­mywał swą taktykę obrony: o masowych likwidacjach i pie­cach krematorv’nych usłyszał do­piero po A\7ojnie. Każdy obecny na rozprawie zdawał sobie spra- Ave. że chodzi tu tylko o tak­tykę obronną nie odpoAViadają­­ca rzeczywistości. W efekcie postępowanie karne przeciAvko zbrodniarzowi zostało umorzone. Uzasadnienia tego wer­dyktu nie sposób zrozumieć. Zbrodnie, jakich gię dopuścił, pozostaną jednak w naszej pa­mięci tak samo. jak śAvjadomość, iż masoAvy morderca wy#redł ną ATolność za pomocą środkóAv pratv» nych — pisze „Telegraf”. (P)

Next