Zycie Warszawy, październik 1970 (XXVII/234-260)

1970-10-18 / nr. 249

Podróże Tito (P) W pierwszej połowie paź­dziernika prezydent Jugosławii, Józef Broz Titó, złożył oficjalne wizyty w Belgii i Luksemburgu a w drodze powrotnej do Belgradu spotkał się w zamku Roettgen pod Kolonią na kilka godzin z kanclerzem Niemiec zachodnich Brandtem. Dnia 20 bm. Tito wy­rusza w kolejną podróż — tym razem do Holandii — po czym spotkać się ma w7 Paryżu z prezy­dentem Pompidou. Na grudzień zapowiedziana jest oficjalna wizy­ta Tito we Włoszech. Przy tej okazji prezydent Jugosławii przy­jęty będzie przez papieża Pawła Największe zainteresowanie pra­sy światowej wywołało spotkanie Tito-—Brandt. Zwrócono uwagę, że była to pierwsza wizyta głowy państwa socjalistycznego w NRF. Przypomniano, że stosunki dyplo­matyczne między Jugosławią NRF zostały wznowione dopiero w i 1368 roku, po dziesięcioletniej przerwie (Bonn zerwało stosunki w myśl osławionej Hallsteina, gdy Jugosławia doktryny uznała Niemiecką Republikę Demokraty­czną). Zauważono, źe rozmowa Tito—Brandt prowadzona była w znacznej mierze w cztery oczy (prezydent Jugosławii mówi po niemiecku). no Tematem rozmowy były zarów­zagadnienia międzynarodowe, jak i problemy dwustronnych sto­sunków między Jugosławią i NRF. Tito i Brandt poparli ideę zwoła­nia konferencji w sprawie bez­pieczeństwa europejskiego i wy­powiedzieli się za udziałem w konferencji Stanów7 Zjednoczonych oraz Kanady. Tito określił jako ..bardzo ważne” porozumienie pod pisane ostatnio między Moskwą i Bonn i wyraził zadowolenie w związku z przygotowywanym układem między Polską i NRF. Sprawa konferencji poświęconej bezpieczeństwu Europy była nie­wątpliwie jednym z głównych wątków, poruszanych przez Tito podczas jego kontaktów' z mężami stanu Europy zachodniej. Tak więc na przykład po jego wizycie w Brukseli w7 oficjalnym komunika­cie znalazło się następujące sfor­mułowanie: „Konferencja taka. starannie przygotowana i przepro­wadzona w atmosferze zwiększo­nego zaufania, bez wątpienia mogłaby wnieść wkład do rozła­dowania napięcia i zapewnienia szerszej .współpracy między zain­teresowanymi stronami”. Jeśli idzie o stosunki dwustron­ne Jugosławii z państwami Euro­py zachodniej, to należy zwrócić uwagę, że terminarz podróży pre­zydenta Tito uwzględnia wszystkie kraje Wspólnego Rynku, czyli Europejskiej Wspólnoty Gospodar­czej. Sześć państw Wspólnego Rynku razem wziętych — to najważniejszy partner handlow7y Jugosławii. Jednakże bilans handlowy Jugo­sławii z tymi państwami nie jest zrównoważony. Deficyt w handlu z Wspólnym Rynkiem wyniósł w ubiegłym roku około 400 milio­nów7 dolarów, a w roku bieżącym chyba będzie jeszcze większy. To­też Jugosławia podejmuje obecnie starania o zwiększenie swego eks­portu do państw' Wspólnego Ryn­ku i to z pewnością jest jednym z tematów7 rozmów Tito. W NRF przebywa ponad 400 ty­sięcy robotników7 jugosłowiań­skich. którzy tymczasowo wyje­chali w7 poszukiwaniu pracy. Stwa­rza to szereg problemów, które wymagają rozmów7 i porozumień między Belgradem i Bonn. Polityka zagraniczna Jugosławii nastawiona była w7 ostatnich latach przede wszystkim w kierunku tak zwTanego Trzeciego Świata, czego dowodem była czynna rola prezy­denta Tito na niedawnej konfe­rencji państw nieza an ga żo w any c h w Lusace. Jak wynika z ostatnich podróży Tito, Jugosławia zamierza bardziej aktywnie się włączyć również do spraw naszego konty­nentu. G. J. Jubileuszowe wydanie pism Dostojewskiego MOSKWA (PAP). Ko respondent PAP — red. P. Ziarnik pisze:, W przyszłym roku — w lSO-tą róćznicę urodzin Fiodora Dosto­jewskiego — ukaże się pierwszy tom z planowanych trzydziesiu — jubileuszowego wydania pism Dostojewskiego. Jak podał w wywiadzie redaktor naczelny wydania — członek Aka­demii Nauk ZSRR — W. Bliza­nów. będzie to najpełniejszy zbiór spuścizny pisarskiej Dostojewskie­go. Proza literacka wypełni 18 to­mów po 35 arkuszy drukarskich, ..Dziennik pisarza” — 4 tomy, li­sty i pisma również 4 oraz arty­kuły. felietony, uwagi — 2 tomy, Pomyślny rozwój przewozów między Polską a Szwecją YSTAD (PAP) Korespondent PAP red. A. Nowicki donosi: W sobotę zakończyła się w Ystad (Szwecja) międzynaro­dowa konferencja na temat przewozów pasażerskich i to­warowych między Polską i Szwecja. Uczestnicy spotkania reprezentu­jący dziewięć krajów europejskich podkreślili m. in., że położenie ge­ograficzne Polski stwarza warunki riia szybkiego rozwoju ruchu tran-zytow7ego między Skandynawią a resztą naszego kontynentu i że w tym kontekście linia promowa S*winoujście-Ystad stała się jed­nym z najważniejszych morskich połączeń międzynarodowych. tej Niezależnie od turystów, z linii korzystają przedsiębiorstwa transportowe kierujące sw?oje ła­dunki poprzez Polskę do CSRS, Węgier, Bułgarii, na południe Europy, a nawet do tak odległych krajów jak Kuwrejt. W 1968 r, z usług linii skorzystało ok. 44 tys. turystów skandynawskich, w7 tym około 30 tys. Szwedów. W ciągu 8 miesięcy br. przyjechało do Pol­ski już ponad 39 tys. turystów. Jak stwierdzili przedstawiciele PLO — J. Kwiatkowski i Orbisu — J. Starecki, w 1975 r. należy oczekiwać potrojenia liczby tury­stów7 ze Skandynawii do Polski. Wzrośnie także znacznie odsetek turystów udających się przez Pol­skę do innych krajów europej­skich. Przygotowanie się do przy­jęcia i obsługi tak wódki ej liczby Skandynawów jest sprawą pilną, wymagająca dalszej rozbudowy linii Ystad-Swinoujście oraz poczy­nienia odoowiednieh inwestycji. Wiele miejsca poświęcono na konferencji ogólnym stosunkom gospodarczym j handlow?ym mie­dzy Polską a Szwecją oraz mię­dzy Wschodem i Zachodem. Mó­wił na leń temat ambasador PRL w Sżwęćji S. Bejm, wskazując na szerokie i nie dotychczas możliwości wykorzystane rozszerze­nia bezpośredniej współpracy nau­kowej i technicznej oraz koopera­cji przemysłowej. Radca ambasady Szwecji w Pol­sce L. Bergquist wyraził przeko­nanie, iż rozwój stosunków7 han­dlowych, kulturalnych i turysty­cznych między Polską a Szwecją dobrze służy sprawie pokoju bezpieczeństwa w7 Europie, a więc i celowi, do którego dążą aktywnie rządy obu krajów7. (P) Kongresfilmu naukowego (Od stałego korespondenta) Bruksela, 17 października (P) W Brukseli obradował XXIV Kongres Międzynarodowego Stowa­rzyszenia Filmu Naukowego, któ­ry zgromadził przedstawicieli 2.' krajów. Charakter kongresu był roboczy i koncentrował się na re­feratach i pokazach wzorcowych wykładów szkolnych. Okazało się, że w7 krajach rozwiniętych wyzna­cza się od 5 do 8 proc. czasu szkolnego na filmy naukowe. Film nie wypiera nauczyciela, lecz staje się jego nieodłącznym po­mocnikiem. Delegat Polski, prof. J. Jacoby, poświęcił swój referat problemom integracji filmu i telewizji, wy­kazując, że w krajach, które dys­ponują kilkoma programami tele­wizyjnymi, coraz więcej miejsca zajmują programy nauczające. Na zakończenie kongresu wy­brano zarząd stowarzyszenia, któ­rego przewodniczącym został El­ton — W. Brytania, a wiceprze­wodniczącymi Zguridi ze Zw. Ra­dzieckiego i Jacoby — Polska. Na­stępny XXV jubileuszowy kongres odbędzie się za rok w Kijowie. J. K. Manifestacja w Brukseli przeciwko terrorowi w Brazylii (Od stałego korespondenta) Bruksela, 17 października (P) W Brukseli odbyła siĄ wielka manifestacja przeciwko re­żimowi policyjnemu w Brazylii popieranemu przez St. Zjednoczo-Zebrani potępili prześladowania postępowych duchownych i świec­kich działaczy katolickich, stoso­wanie tortur i utrzymywanie w nędzy milionowej rzeszy społe­czeństwa. TJjawrniono, źe na stu Brazyli.i­­czyków tylko 22 ma stałą pracę. Na sto rodzin 70 nie ma docho­dów' wystarczających do normal­nego życia. Spośród 30 min oby­wateli Brazylii 45 min dysponuje na zaspokojenie sw7ych podsta­wowych potrzeb kwotą nie więk­szą niż równowartość 220 zl mie­sięcznie. Uczestnicy manifestacji poparli kandydaturę postępowego arcybi­skupa brazylijskiego Camary do pokojowej nagrody Nobla. J. K. Statuę Chrystusa skradziono w Rzymie RZYM (PAP). Rzecznik policj: rzymskiej podał w piątek do wia­domości. że skradziono rzeźbiOns w drzewie statuę Chrystusa, któ­rej autorstwo wielu historyków sztuki przypisuje Michałowu Anio­łowi. Wartość dzieła ocenia się na mi­liard lirów. Ostatnio znajdował? się óńa w pomieszczeniach należą­cych do rady miejskiej. (A) Heinemann wybiera się do Beriina zachodniego BONN (PAP). Po raz trzeci w tym roku prezydent NRF G. Hei­nemann złoży wizytę w Berlinie zach. Program wizyty, którą rozpoczy­na 28 bm.. przewiduje m.in. roz­mowę z burmistrzem — szefem rządu Berlina zach. K. Schuetzern. (P) Anwar Sadat zaprzysiężony jako prezydent ZRA Dziś przemówienie do narodu egipskiego Ponowne walki Palestyńczyków z armią KAIR (PAP). W sobotę na posiedzeniu Zgromadzenia Naro­dowego ZRA Mohammed Anwar Sadat został zaprzysiężony jako prezydent Zjednoczonej Republiki Arabskiej. Jest on więc. po śmierci Nasera, drugim prezydentem ZRA. Otwierając posiedzenie Zgro­madzenia Narodowego, prze­wodniczący parlamentu dr Szukeir oświadczył, iż wynik plebiscytu dowodzi, że naród egipski jest zjednoczony i zde­cydowany doprowadzić do koń­ca rozpoczęte dzieło. Egipt — powiedział dr Szukeir — bę­dzie nadal szedł drogą socja­lizmu i nadal będzie spełniać swe zadania w walce Arabów Nowy prezydent 'wypowie­dział rotę przysięgi, w której zobowiązuje się strzec władzy, prawa i konstytucji, bronić interesów narodu egipskiego oraz niezależności i bezpie­czeństwa kraju. Aktywny udział polskiej delegacji w konferencji UNESCO PAIłYŻ (PAP) Przybyła do Pa­ryża na szesnastą konferencję ge­neralną UNESCO delegacja pol­ska aktywnie uczestniczy w obra­dach konferencji. W toku debaty generalnej nad wnioskiem o przyjęcie do UNESCO NRD zabrał głos przedstawiciel Polski, wicedyr. departamentu MSZ, M. Żuławski, Przeciwstawił się on propozycji postulującej zdjęcie amerykańskiej z porządku dziennego sesji tego tak ważnego dla dalszego rózwoju UNESCO wniosku. W czasie debaty w podkomisji nauk ścisłych delegat Polski, za­stępca przewodniczącego KNiT, J. Metera postulował pogłębienie pro­wadzonych przez UNESCO bieżą­cych i perspektywicznych analiz tendencji rozwojowych nauki. Zgłoszona w icj sprawie przez de­legację polską rezolucja została uchwalona jednomyślnie. (Pj Jak informuje agencja MENA prezydent Sadat wygłosi w niedzielę po południu przemó­wienie do narodu egipskiego. Po rozmowach Riad - Rogers KAIR (PAP). Jak pisze kore­spondent. PAP, red. K. Wojna, Kair z uwagą śledzi nowojorskie konsultacje na temat Bliskiego Wschodu, zdając sobie sprawę, że będą one miały wpływ na ewen­tualne przedłużenie przerwania ognia w7 tym rejonie, które we­dług dotychczasowych ustaleń koń­czy się 5 listopada br. Niestety, wszystkie wiadomości napływają­ce z Nowego Jorku są raczej pe­symistyczne. Minister spraw zagranicznych ZRA. M. Riad, spotkał się w pią­tek z sekretarzem stanu USA, W. Rogerseni, jednakże — jak pisze specjalny korespondent kańskie­go dziennika „Al-Abram” w No­wym Jorku — dwugodzinne spotka­nie nie dało żadnego rezultatu, gdyż obie strony zajmują zupełnie różne stanowiska w7 tej sprawie. Kolejne spotkanie obu polityków ma się odbyć w najbliższych dniach. Podczas ostatniej rozmowy Ro­gers próbował przekonać egipskie­go ministra, by7 nie stawiał pro­blemu bliskowschodniego na fo­rum Zgromadzenia Ogólnego NZ, gdyż USA wolałyby, bj7 sprawa ta była dyskutowana przez dyploma­tów w7 zaciszu gabinetów. Min. Riad z kolei przypomniał, że mi­nęły już trzy lata od uchwalenia listopadowej rezolucji Rady Bez­pieczeństwa NZ i ZRA nie ma in­nej alternatywy. Podczas rozmowy poruszono również sprawę rzekomego po­gwałcenia przez ZRA przerwania ognia, ale rzeczą interesującą — jak podkreśla „AI-Ahram” — by­ło to, że Rogers nie domagał się wycofania wyrzutni i nadmienił o tej sprawie tylko marginesowo. Nie oznacza to jednakże jakiej­kolwiek zmiany stanowiska USA, (P) Sytuacja w Jordanii LONDY'N PAP). Agencje zachodnie donoszą, powołując się na rozgłośnię palestyńską w Bejrucie, że w północnej Jordanii wybuchły w sobótę ponownie walki między armią a Palestyńczykami. Według tych doniesień, walki wybuchły w miejscowości Mughą­­jer w pobliżu Ramtha, .niedaleko granicy syryjskiej. Armia miała użyć artylerii i czołgów, atakując te miejscowość. Rozgłośnia pale-styńska twierdzi, że w dziesięć godzin po rozpoczęcia walki jesz­cze trwały. (Pi Program nowego rządu libańskiego KAIR (PAP) W sobole premier nowo utworzonego gabinetu libań­skiego Saeb Salam zaprezentował parlamentowi program rządu oraz przedstawił wniosę« o wotum za-Nowy premier położył nacisk na konieczność natychmiastowego roz­działu sił bezpieczeństwa wewnę­trznego i armi| oraz podniesienia stanu obronności kraju. Celem polityki obronnej jest zachowanie suwerenności Libanu oraz wzmo­cnienie granic w obliczu wroga i ochrona mieszkańców połud­nia, terenu, na którym działa ruch oporu przeciwko wrogowi. Premier podkreślił, że Liban ma obowiązek popierać działalność fe­­damów, jednocześnie dbając c swe bezpieczeństwo i suwerenność. Oświadczenie Ebana LONDYN (PAP). Izraelski mini­ster spraw zagranicznych, Eban po powrocie z Nowego Jorku do Tel Awiwu ogłosił oświadczenie, w którym starał się gołosłownie przerzucić na ZSRR i ZRA cala odpowiedzialność za impas w7 kon­taktach mających na celu poko­jowe uregulowanie konfliktu bli­skowschodniego. Eban ma złożyć premierowi izraelskiemu Goldzic M.eir sprawozdanie z iozmów, ja­kie przeprowadził w7 siedzibie ONZ, w tym z sekretarzem stanu USA Rogerseni i zamierza w7 przy­szłym tygodniu powrócić do No­wego Jorku. (A) Konserwatyści - u władzy w Uttar Pradesz DELHI (PAP) Konserwatywna koalicja antykongresowa obejmuje władzę w7 najludniejszej prowincji indyjskiej Uttar Pradesz, krzyżu­jąc szyki partii Indiry Gandhi piętnaście miesięcy przed wybora­mi powszechnymi. W sobotę w Lakbnau guberna­tor Uttar Pradesz powierzył przy­wódcy koalicji Tribhuvanowi Sing­­howi misję utworzenia nowego rządu stanowego. (P) (P) (B) M. Schumann przyjął min. Thi Binh PARYŻ (PAP). Korespon­dent PAP, red. P. Wasielew­­ski podaje: W sobotę francus­ki minister spraw zagrapic7- nych M. Schumann przyjął ministra spraw zagranicznych T przewodniczącą delegacji Tymczasowego Rewolucyjnego Rządu Republiki Południowe­go Wietnamu na paryską kon­ferencję w sprawie Wietnamu, panią Thi Binh. Pani Tlii Binh stwierdziła, że raz jeszcze przedstawiła francus­kiemu ministrowi spraw zagrani­cznych zasadnicze idee ośmiopun­­ktowej deklaracji z 17 września i sprecyzowała stanowisko swego rządu wobec ostatnich propozs7cji prezydenta USA, Nixona. Minister spraw7 zagranicznych TRRRPW oświadczyła, że M. Schumann wyraził zrozumienie dla stanowiska Tymczasowego Rządu Rewolucyjnego. (P) Sihanouk odrzuca propozycje Nixona HANOI (PAP). 'Wietnamska agencja informacyjna VNA podała w piątek, że książę Si­hanouk przywódca krajowegc zjednoczenia frontu Kambodż} (FUNK) odrzucił ostatnie „no­we inicjatywy” prezyderits USA Nixona w sprawie oro blemu indochińskiego. (A) Paracholera w Stamhula LONDYN (PAP). Jak donosi ze Stambułu Agencja Reutera, guber­nator tego miasta ogłosił „stan alarmowy” w związku z epidemią „tajemniczej . choroby”, która ostatecznie zidentyfikowana zosta­ła jako parach ol era. Gubernator Stambułu V. Poyraz wydał rozporządzenie by cały per­sonel medyczny pracował nie­przerwanie oraz by zarezerwować ok. tysiąca łóżek dla chorych na paracholerę. W Stambule przyjęto do szpita­li przeszło 700 chorych pacjentów z objawami paracholery. 27 osób zmarło. Epidemia szerzy się prze­de wszystkim w dzielnicy biedoty, jednakże nie wyklucza się. że ogarnie także inne dzielnice mia­sta. Alarmujące informacje nadcho­dzą również z innych miast tu­reckich. W miastach Dużce i Ca­­nakkale stwierdzono podobne przypadki zachorowań. W Ankarze stwierdzono paracholerę u trojga dzieci. które w piątek zostały przewiezione do szpitala. RZYM (PAP) Włoskie Minister­stwo Zdrowia podało w sobotę do wiadomości iż podróżni z Turcji przybywający do Włoch będą mu­sieli przedstawić zaświadczenie o szczepieniu przeciwko cholerze.(P) Ataki na rząd Brandta Zjazd bawarskiej CSU BONN (PAP) W sobotę roz­począł się w Monachium zjazd bawarskiej Unii Chrześcijań­­sko-Społecznej (CSU), partii F. J. Straussa. „Jest to rozpoczęcie kampanii wyborczej tio Landtagu w Bawarii a tym samym początek bitwy po­­lilycznej, która nie pozostanie bez znaczenia dla przyszłości na­szej ojczyzny”. W taki patetycz­ny sposób dokonał otwarcia zjaz­du przewodniczący CSU F. J. Strauss. Przemówienie powitalne do u­­czestników zjazdu wygłosił prze­wodniczący Unii Chrzęści jańsko-Demokratyczncj. były kanclerz rządu wielkiej koalicji K. G. Kie­­singer, który niezwykle ostro za­atakował rząd federalny. Mówił on o katastrofalnym bi­lansie rządu SPD i FDP i o tym, że w- ciągu roku roztrwoniono wszystko ..co przejęto po nas w7 spadku”. Rząd obiecywał stabilną walutę, ale stało się „coś całkiem odwrotnego”. Ogólna koncepcja polityki zagra­nicznej jest „z gruntu fałszywa”. Kiesinger bronił decyzji trzech deputowanych do Bundestagu Żoglmanna, Men de go i Starkego. którzy opuścili szeregi FDP. Men­dle — iak wiadomo przyłączył się do CDU. Sekretarz generalny bawarskiej CSU Max Streib? ukuł hasło, któ­re przyświecać ma ostatniej fazie walki wyborczej: „Naszym prze­ciwnikiem jest SPD”. O rychłą zmianę rządu apelo­wał przewodniczący frakcji CDU­­CSU w Bundestagu, R. Barzel. Przejęcie władzy przez CPU/CSU w7 obecnej trudnej sytuacji w po­lityce wewnętrznej i zagranicznej NRF nie należałoby do przyjem­ności, jednakże nie trzeba cofać się przed próbą powstrzymania niebezpieczeństwa zagrażającego NRF. Nawiązując do ostatniego memo­randum frakcji CDU CSU w spra­wie Polski, Barzel powiedział, i? CDU CSU kierow ała się tym, że należy cierpliwie dążyć do pojed­nania narodów i nie ograniczać się do „wymiany jakichś dokumen­* W ■ . Zarząd bawarskiej Unii Chrześ­­rijańsko-Społecznej (CSU), który obradował w7 przeddzień rozpoczę­cia zjazdu CSU w Monachium, za­aprobował memorandum uchwalo­ne przez frakcję CDU CSU w Bun­destagu określające jej stanowisko wobec polskiej granicy na Odrze i Nysie. Polityk chadecji, przewodniczący grupy ewangelickiej CDU CSU (Evangelischer Arbeitskreis der CDU CSU) G. Schroeder przema­wiając w sobotę w7 Hanowerze, wyraził powiątpiewanie w7 możli­wość dalszego istnienia rządu so-cjaldemokratów i wolnych demo* krato w Trudno sobie wyobrazić — po­wiedział on — aby rząd ten mógł „przetrwać do normallnych, kolej­nych wyborów7 do Bundestagu w 1973 r.”. Z tej sytuacji — argumen­towa! Schroeder — kola odpowie­dzialne w NRF powinny wyciąg­nąć wnioski. G. Schroeder wypowiedział za porozumieniem i za „wszelką się możliwą współpracą” między NRF a Polską. (P) Wywiad Brandta BONN, PARYŻ wiadzie, udzielonym (PAP). W wy­dziennikowi „Fuldaer Zeitung” kanclerz NRF, W. Brandt, wypowiedział się po­­nownie na temat sytuacji wew­nętrznej NRF, powstałej w wyni­ku przejścia trzech posłów FDP do CDU. Brandt, oświadczył, że odnowie­nie wielkiej koalicji SPD CDU CSU nie wchodzi w rachubę. z Nie bierze się również pod uwa­gę ewentualności rozpisania no­­wyeli wyborów. Obecnie chodzi o to — oświad­czył Brandt — aby odeprzeć atak na rząd federalny i z całą kon­sekwencją kontynuować pracę ko­alicji. (P) Rozmowy przedstawiali rządu czechosłowackiego w Watykanie PRAGA (PAP). Agencja CTK zamieściła w swoim piątkowym serwisie następującą wiadomość: W bieżącym tygodniu w Rzymie odbyły się rozmowy między przed­stawicielami CSRS i Watykanu, w trakcie których dokonano wymia­ny informacji i poglądów na nie­które zagadnienia interesujące o* bie strony i dotyczące stosunków między państwem czechosłowac­kim i kościołem 'katolickim. 7A] Przezwyciężenie trudności - najpilniejszym zadaniem gospodarki NRD BERLIN (PAP). Korespon­dent PAP red. J. Tomaszewski donosi: przezwyciężenie kłopo­tów gospodarczych stało się obecnie centralnym zagadnie­niem politycznym i ekonomi­cznym NRD. Odbyte w ostatnich miesiącach 13 Plenum KC SED oraz dwukrot­ne posiedzenia Rady Ministrów NRD poświęcone były głównie tyra zagadnieniom U schyłku br. przed podjęciem gospodarczego i realizacji zadań planu perspektywicznego w7 okre­sie od r. 1971 do r. 1975, gospodar­ka NRD boryka się z poważnymi trudnościami. Źródło ich — naj­częściej wymieniane — tkwić ma w niekorzystnych warunkach at­mosferycznych, które od dwóch lat nękają kraj. Spowodowały one w pierwszym półroczu br. straty w7 przemyśle oraz budownictwie i rolnictwie rzędu 3 mld marek, podczas gdy globalna wartość ro­cznej produkcji towarowrej NRD przekracza kwotę 400 mld marek. W pierwszym półroczu br. dla zaopatrzenia ludności importowa­no dodatkowo towary za przeszło 500 min marek dewizowych. Ten niezbędny dodatkowy import .spo­wodował większe niż planowano obciążenia dla budżetu państwa. Gospodarka NRD m.in. ze względu na te kłopoty stanęła przed pilną koniecznością zrewi­dowania niektórych założeń swo­jego dalszego rozwoju wskutek powstałych napięć w niektórych dziedzinach. lYJówi się o koniecz­ności rewizji planu perspektywi­cznego w okresie od r. 1971 do r. 197.7 Nakłady inwestycyjne oraz po­zostałe siły i środki mają być skoncentrowane na obiektach, zakładach i wyrobach, które osią­gają najwyższą efektywność go­spodarczą. wytwarzają wyroby na­dające się na eksport, uzyskują maksymalną produkcję na bazie krajowych surowców i mają de­cydujące znaczenie dla planowego, stabilnego zaopatrzenia gospodar­ki i ludności. (P) Wojny religijnej nie będzie (Od stałego korespondenta) Rzym, w październiku (P) pierwsza obywatelka włoska wystąpiła w tych dniach z wnioskiem do sądu o udzielenie rozwodu. Jest to robotnica M. Cerisella, która przed 10 laty wyszła za mąż za Szwajcara, Mąż opuścił ją następnie i otrzymawszy roz­wód w swoim kraju od daw­na ożenił się ponownie. Po­rzucona żona nie mogła jed­nak założyć nowej rodziny gdyż włoskie ustawodawstwo nie przewiduje możliwości otrzymania rozwodu. Młoda jeszcze kobieta, któ­rej sytuacja życiowa jest rów­nie absurdalna jak w gruncie rzeczy tragiczna, wystąpiła do sądu w związku z uchwale­niem przez senat włoski pro­jektu ustawy rozwodowej. Po­przednio ten sam projekt uchwalony już został przez Izbę Deputowanych, jednakże na to aby ostatecznie wszedł w życie Izba ta jeszcze musi zatwierdzić poprawki do pro­jektu wniesione później przez senat. Nastąpi to zapewne w listopadzie po czym, jeżeli w ostatniej chwili nie nastąpi nic nieprzewidzianego, rozwo­dy staną się we Włoszch fak­tdm Dzieftnik „La Stampa” jeden z największych we Włoszech określił niedawno gtósówańie nad rozwodami, jakie miało miejsce w senacie wydarze­niem nie mniej ważnym w historii Włoch od zjednocze­nia kraju, którego setną rocz­nicę obchodzono we wrześ­niu br. Również prasa katolicka z or­ganem chrześcijańskiej demokra­cji dziennikiem „II Popolo” po­witała to głosowanie z pewnego rodzaju uznaniem, chociaż sena­torowie chadeccy glosowali oczy­wiście przeciwko rozwodom. Se­kretarz polityczny tej najwięk­szej z włoskich partii rządzących — Forlani oświadczył nawet, że glosowanie to stanowiło przykład odpowiedzialności politycznej obu zwalczających się na tle rozwo­dów obozów politycznych: kato­lickiego i laickiego. Jest w tym stwierdzeniu spora doza prawdy. Trzeba bowiem pa­miętać, że najbardziej nieprzejed­nana i nietolerancyina część obo­zu katolickiego i pewne koła koś­cielne usiłowały wywołać w Italii kolejny kryzys rządowy jedynie po to aby nie dopuścić do uch­walenia ustawy rozwodowej. VV wypadku bowiem upadku rządu i prawdopodobnego w tej sytuacji rozwiązania parlamentu zgodnie z obowiązującą procedura trze­ba by po wyborach wnosić pro­jekt ustawy i rozpatrywać go od nowa. ku Tendencje idące w tym kierun­i stawiające otwarcie na współpracę polityczną z partią neofaszystowska MSI doprowadzi­ły już przed mniej więcej dwo­ma tygodniami do bavdzo ostrego napięcia politycznego. Chadecja rządzi bowiem we Włoszech w koalicji z trzema partiami laicki­mi — socjalistami, socjaldemo­kratami i republikanami, którzy sa zdecydowanymi zwolennikami rozwodów, podobnie jak komu­niści. Tworząc koalicje rządową ustalono wprawdzie, że każda i partii do niej należących zacho­wuje w odniesieniu do rozwodów własne fakt ten odrębne stanowisko i że nie naruszy w niczym ogólnych zasad współpracy rządo­wej, ale mimo to ryzyko „poli­tycznej wojny religijnej” na tle kontrowersyjnego projektu było ogromne. Jeżeli uniknięto naru­szenia „pokoju religijnego” we Włoszech i zerwania współpracy sił laickich z obozem katolickim, stało się tak również na skutek realistycznego stanowiska Waty­kanu. W końcu ub. roku. po uch­waleniu projektu ustawy roz­wodowej przez Izbę Deputo­wanych, Watykan wystąpił do rządu włoskiego z oficjalną notą, w której stwierdzał, że wprowadzenie we Włoszech ustawodawstwa rozwodowego byłoby sprzeczne z układami lateraneńskimi, czyli umowa­mi ustalającymi prawną sy­tuację Kościoła we Włoszech i regulującymi stosunki po­między państwem włoskim a Watykanem. Nota wywołała w kraju bardzo szerokie ech ), przy czym przytłaczająca część opinii publicznej uznała ją za niedopuszczalne mieszanie się Watykanu do polityki i do włoskich spraw wewnętrz­nych. Antyklerykalizm rów­nież wśród katolików jest w Italii bardzo silnie zakorzenio­ny. Trzeba bowiem pamiętać, że przez wiele wieków Koś­ciół i papiestwo sprawowały tutaj władzę państwową i to w formie monarchii absolut­nej, tępiącej zdecydowanie za­równo tendencje liberalne jak żądania swobód demokratycz­nych. Papieska nota była więc przysłowiowym kijem w mro­wisko. Cała prasa, również konserwatywne dzienniki iak „Corriere della Sera” czy „Resto ciel Carlino”, odsądza­ły Watykan od czci i wiary. się W takiej atmosferze rozpoczęły .rokowania włosko-watykań­­skie poświęcone wyjaśnieniu kon­trowersji dotyczącej rozwodów. Odbyły się dwa spotkania dele­gacji, którym przewodniczył ze strony Włoch minister spraw7 za­granicznych Moro. zaś ze strony Watykanu — sekretarz stanu kar­dynał Villot. Paradoks rozmów polegał na tym, że reprezentujący państwo włoskie minister Moro jest chrześcijańskim demokratą, a więc przeciwnikiem rozwodów, natomiast kardynał Villot, będą­cy Francuzem, stoi od dawna na stanowisku, że obrona moralności katolickiej przy pomocy ustawo­dawstwa specjalnego jest rzeczą niewłaściwą i nie przynoszącą Kościołowi chwały. Stanowisko to, typowe zresztą dla ducho­wieństwa w7 kraju, w; którym roz­wody istnieją od wielkiej rewo­lucji, zwyciężyło ostatnio za Spi­żową Brama. Rokowania zostały zawieszone na czas nieokreślony, zaś papieska dyplomacja milcząco wycofała się z oskarżeń wyraża­­nvch w tak kontrowersyjnej no-W sumie zwyciężył zdrowy rozsądek, którego umiłowanie jest jedną z najpiękniejszych cech włoskiego charakteru. Nie będzie nad Tybrem wojny religijnej, która do­prowadziłaby zresztą również do gwałtownego zaostrzenia sorzeczności w łonie Kościoła. Wszystko wskazuje, że nie tylko wspomniana na wstępie Włoszka, która na „wyrost” wniosła już skargę rozwodo­wą, ale i 300 tys. innych oby­wateli. Italii żyjących w se­paracji będzie mogło zalega­lizować swoją sytuację i — w wielu wypadkach — nowe faktycznie istniejące rodziny. ZDZISŁAW MORAWSKI Wspólnota patentowa EWG - kwestią przyszłości (Od stałego korespondenta) Bruksela, 17 października (P) W kołach EWG tematem ożywionych dyskusji jest ostatnio problem ujednolicenia patentów. Liczne publikacje i wypowiedzi wskazują, iż utrzymywanie odręb­nych dla każdego kraju zastrzeżeń patentowych utrudnia współpracę techniczną, komplikuje wymianę dokumentacji i powoduje znaczne opóźnienia w rozwoju techniki. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy są poważne różnice zasad prawa patentowego w różnych krajach. Nie przypuszcza się jednak, aby postulowany centralny urząd pa­tentowy Wspólnoty Europejskiej powstał w najbliższej przyszłości, gdyż poza problemami prawnymi na przeszkodzie stoi ogromne za­cofanie te e h niczn o- organizacy j n e krajowych urzędów patentowych, ich zaległości w pracy wielu lat oraz zrozumiała sięgające obawa właścicieli patentów przed stratą dochodów z licencji. J. K. Polskie odznaczenie dla Wenezuelczyka MEKSYK (PAP). Ambasador PRL w Wenezueli, dr W. Jurasz, dokonał uroczystego aktu deko­racji Krzyżem Orderu Odrodzenia Komandorskim Polski dr R. Burelli Rivas, deputowanego do parlamentu Wenezueli, za szcze­gólny wkład w zbliżenie między obydwoma krajami. Dr R. Burelli Rivas był w la­tach 1964-—68 ambasadorem We­nezueli w Polsce. W uroczystości wzięli udział m.in. minister spraw zagranicz­nych dr A. Calvani i prezes Urzędu d s Wymiany Kulturalnej z Zagranicą dr Glorią Stoik, sze­fowie przedstawicielstw dyploma­tycznych oraz liczni przedstawi­ciele świata nauki i kultury z€ znanym pisarzem wenezuelskim M. Otero Si-vą na czele. (B) Pożar ratusze! w Paryżu PARYŻ (PAP). W sobotę rano wybuchł pożar^ w zabytkowym ra­tuszu Paryża. Strażacy przeszło godzinę walczyli z żywiołem sta­rając się zlokalizować peżar. któ­ry według przypuszczeń został spowodowany krótkim spięciem. Najbardziej ucierpiała biblioteka 400-letniego budynku, gdzie poja­wiły się pierwsze płomienie. W akcji zużyto 7 wielkich zbiorni­ków wody. Pożar ugaszono. Pierwotny gmach ratusza parys­kiego • powstał w7 1533 r. ale spło­nął w 1371. Na. jego fundamentach zbudowano nowy gmach w 1880 roku. (A) Protest po znieważeniu flagi Kuby w Ml NOWY JORK (PAP) Profanacja flagi kubańskiej w siedzibie ONZ w Nowym Jorku wywołała głębo­kie oburzenie w społeczeństwie Ambasador tego kraju w ONZ R. Alarcon przekazał w piątek U Tłiantowi netę swego rządu za­wierającą ostry protest przeciw tej nowej prowokacji anty kubań­skiej. Nota oskarża rząd USA o współdziałanie z grupą kontrre­wolucjonistów. ktprzy • dopuścili się .profanacji flagi kubańskiej/' Rząd Kuby, stwierdzając, ze to­lerowanie tego rodzaju prowokacji przez władze USA, dówądzi. bra­ku szacunku dla ONZ. domaga się od sekretarza generalnego ONZ podjęcia kroków, które położyły­by kres ponawiającym się prowo­kacyjnym ..aktom wymierzonym przeciwko Kubie i niektórym in­nym krajom członkowskim ONZ, (B) Problem inflacji w Prezydium ZXJ BELGRAD (PAP) W piątek pod przewodnictwem B. Szoszkicza odbyło się 13 posiedzenie Prezy­dium Związku Komunistów Jugo­sławii W ramach przygotowań do prze­widzianej na 29—30 bm. konferen­cji ZKJ. Prezydium rozpatrzyło projekt analizy w sprawie aktual­nej sytuacji społeczno-politycznej i zadań ZKJ. W dyskusji, z której relacje pu­blikuje sobotnia prasa mówiono przede wszystkim o odpowiedzial­ności Związku Komunistów w roz­wiązywaniu problemów ekonomi­cznych oraz o pilnej potrzebie za­hamowania inflacji, a także ograniczeniu nadmiernej konsump­o cji i wydatków. Wskazano, iż nie można dłużej odwlekać wprowadzenia programu stabilizacji. Dyskutowano o trzech wywołujących niepokój elemen­tach — coraz większej inflacji; rosnącym deficycie w bilansie handlowym oraz spadku produk­cji. (B) Nixon w kampanii wyborczej do Kongresu WASZYNGTON (PAP). Prezy­dent USA R. Nixon rozpoczął w sobotę pierwszą oficjalną podróż w ramach kampanii wyborczej do Kongresu, w czasie której odwie­dzi cztery stany federalne. Celem jego podróży są przede wszystkim te okręgi wyborcze, w których kandydatom republikań­skim zagrażają poważnie konku­renci z partii demokratycznej. 3 listopada odbędą sie wybory •35 senatorów i gubernatorów w 3S stanach oraz całego składu Izby Reprezentantów Kongress (433 deputowanych). Kolejne wybory prezydenckie odbędą się za 2 la­ta. (P) Wyroki śmierci na b.mimstrów Libii KAIR (PAP). Trybunał wojsko­wy w' stolicy Libii TrypoUsie ska­zał w sobotę 5 spośród 30 oskar­żonych oficerów i żołnierzy na karę śmierci przez rozstrzelanie, Wyrok śmierci otrzymali również dwaj byli ministrowie A. Hawas i i Musa Ahmed. Grupa 30 oficerów żołnierzy stanęła przed sądem pod zarzutem próby dokonania przewrotu. Był to drugi proces przeciwko uczestnikom próby przewrotu. W pierwszym procesie, który zakoń­czył się 7 sierpnia. Hawas (b. mi­nister obrony), i Ahmed (b. mi­nister spraw wewnętrznych) w pierwszym rewolucyjnym rządzie Libii zostali skazani na kary do­ży wotniego wiezienia. W obecnym procesie trybunał wojskowy skazał ponadto 4 oskar­żonych na kary dożywotniego wię­zienia a 18 oskarżonych na kary od 3 do 13 lat wiezienia. Trzech oskarżonych uniewinniono. Wszys­cy zostali wykluczeni z armii li­bijskiej. Akt oskarżenia zarzucał uczest­nikom spisku, że w grudniu 10(59 v. usiłowali otruć członków Libij­skiej Rady Rewolucyjnej, w tym jej przewodniczącego El-Kadda­­fiego aby przechwycić przekreślić rewolucję. (P)władzę i

Next